________________
- મુખમાંથી દુર્ગધ વછૂટતી હોય તેવી વ્યક્તિ પાસે આવીને બેસે તો ધૃણા થાય છેને? રસ્તામાં પડેલું ભુંડ કે કૂતરાનું સડી ગયેલું ફ્લેવર જોઈને ત્રાસ થાય છે ને? કોઈના શરીરમાંથી માંસના લોચા કે લોહી નીકળતું જોઈને ચીતરી ચડે છે ને? દુર્ગધ મારતી ગટર પાસેથી પસાર થતાં નાક પાસે રૂમાલ રાખવાનું મન થાય છે ને? બીજાને ઉલ્ટી કરતાં જોઈને ઉબકાં આવે છે ને? ક્યારેક પોતાને પણ ઊલ્ટી થવા લાગે છે ને?
આ બધું થવા પાછળ જુગુપ્સા મોહનીય કર્મનો ઉદય કારણ છે. જો આ કર્મનો ઉદય ન થાય તો ઉપર જણાવેલ નિમિત્ત હાજર હોય તો પણ ધૃણા ન થાય. ચીતરી ન ચડે. મોઢું મચકોડવાનું મન ન થાય. જરાય જુગુપ્સા નહિ થાય. - સાધુ - સાધ્વી – શ્રાવક – શ્રાવકા રૂપ ચતુર્વિધ સંઘની બૂરાઈ કરવામાં આવે, તેમની નિંદા કરવામાં આવે, તેમના મલમલિન વસ્ત્રોને જોઈને ધૃણા કરવામાં આવે, કોઈના સાચા આચારો જોઈને નિંદા કરવામાં આવે તો આ જુગુપ્સામોહનીય કર્મબંધાય.
આ જુગુપ્સા મોહનીય કર્મ બંધાયા પછી જ્યારે તે ઉદયમાં આવે છે, ત્યારે દુનિયા એની ધૃણા કરે છે. લોકો એને ધુત્કારે છે. તેના તરફથી મોઢું ફેરવી દે છે. - વહોરવા પધારેલ સાધ્વીજી ભગવંતના મેલાં વસ્ત્રો જોઈને તેના પ્રત્યે ધૃણા થઈ.
આ તો કેવા મહારાજ છે! કપડાં ય ધોતા નથી ! કેવા મેલાઘાટ કપડાં પહેરે છે! છી..... છી....છી....!”
આવા વિચારો કરવાના કારણે એવું જુગુપ્સા મોહનીય કર્મ બાંધ્યું કે જેના કારણે બીજા ભવમાં તેને અત્યંત દુર્ગધ મારતું શરીર મળ્યું! કોઈ તેને પરણવા પણ તૈયાર ન થાય તેવી કાયા તેને મળી!
મનુષ્યભવ પામ્યા પછી મનને એવી રીતે કેળવવું જોઈએ કે જેથી દુર્ગછા કરવાના નિમિત્તો મળે તો પણ દુર્ગછા ન થાય. જુગુપ્સા મોહનીય કર્મનો ઉદય થાય તો તેને ય સમતાથી સહન કરી શકાય.
પેલા સુબુદ્ધિ મંત્રી ! એકવાર પરિવાર સહિત બહાર જતાં રાજાની સાથે ઘોડા ઉપર બેસીને તેઓ પણ નગર બહાર જતાં હતા.
જે રસ્તેથી તેઓ પસાર થતાં હતા, તે રસ્તામાં વચ્ચે એક ભયંકર દુર્ગધ મારતી ગટર આવી. ગટરનું ગંદુ - દુર્ગધ મારતું પાણી રસ્તામાં આવતાં જ રાજા તથા તેના દરબારીઓએ પોતાના નાક ઉપર રૂમાલ બાંધી દીધો.
પણ પેલા સુબુદ્ધિમંત્રીએ તેમ ન કર્યું. તે તો પ્રસન્નતાપૂર્વક તે જ માર્ગે આગળ વધ્યો. જયારે રાજા તથા દરબારીઓએ ગટરની દુર્ગધની ભયંકરતાની વાત કરી ત્યારે પણ મંત્રીના મુખના હાવભાવમાં કોઈ જ ફરક ન પડ્યો. બધાએ જયારે કાંઈક કહેવા જ
સારા ૭૨ જ કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-ર ને
