________________
એક વ્યક્તિના કર્મની અસર બીજી વ્યક્તિના કર્મ ઉપર પણ પડી શકે છે. એક પુણ્યશાળીના પુણ્યના પ્રભાવે નહિ ડૂબતું વહાણ, જ્યારે તે પુણ્યશાળી બીજે ગયો ત્યારે બાકીના ૯૯ જણને લઈને ડૂબી ગયું. તેની હાજરીમાં તેનું પુણ્ય બીજાના પાપ કર્મોના ઉદયને અટકાવતું હતું, એક વ્યક્તિની લાભલબ્ધિ એટલી જોરદાર હતી કે કોઈને પણ દાન નહિ આપનાર વ્યક્તિ પાસેથી તે દાન લઈ આવ્યો. તેની લાભ લબ્ધિએ પેલાના દાનાંતરાય કર્મના ઉદયને દૂર કરી દીધો !
આ લાભલબ્ધિ લાભાંતરાય કર્મના ક્ષયોપશમથી પેદા થાય છે. તેનાથી ઈચ્છિત તમામ ચીજોની પ્રાપ્તિ થાય છે. પણ જો લાભાંતરાયકર્મનો ઉદય હોય તો તનતોડ પુરુષાર્થ કરવા છતાં ય ધન મળતું નથી. નોકરી ચાલી જાય છે. બેકારીનો ભોગ બનાય છે. જ્યાં
જ્યાં હાથ નાખે ત્યાં ત્યાં નિષ્ફળતા મળે છે. પરિણામે જીવ અશાંત - સંતપ્ત અને ઉદ્વિગ્ન બને છે. “આ દીકરી જન્મી ત્યારથી મારે પનોતી બેઠી છે’, ‘આ વહુના પગલે ધંધો ખલાસ થઈ ગયો વગેરે વિચાર કરીને તે તે વ્યક્તિઓ ઉપર નફરત-ધિક્કારભર્યું વર્તન કરે છે. કોકે પૈસા પાછા ન આપ્યા, પડાવી લીધા, ધારી અનુકૂળતા ન કરી આપી, ઓછો ભાગ આપ્યો તો તેની ઉપર ગુસ્સો કરે છે. ગાળાગાળી અને તિરસ્કારભર્યું વર્તન કરે છે. છેવટે કંટાળીને આપઘાત કરીને જીવન ટૂંકાવે છે.
- ના, આમાંની એક વાત ઉચિત નથી. દીકરી – પુત્રવધુ - ભાગીદાર - ભાઈ કે કોઈ અન્ય વ્યક્તિનો કોઈ વાંક નથી, તેઓ તો બધા નિમિત્ત છે. હકીકતમાં તો પોતાનું લાભાંતરાય કર્મ જ આમાં કારણ છે. તેના લીધે જ ઈચ્છિત વસ્તુઓની પ્રાપ્તિ થઈ શકી નથી. આ વાત વિચારીને તેમના પ્રત્યે દુર્ભાવ - ધિક્કાર નહિ કરવાનો. અશાંત - અસ્વસ્થ નહિ બનવાનું. મરવાનું નહિ પણ લાભાંતરાય કર્મને ખતમ કરવા ધર્મારાધના કરવી અને નવું લાભાંતરાય કર્મ ન બંધાય તેવા પ્રયત્નો કરવા.
બીજાની ઈચ્છિત વસ્તુની પ્રાપ્તિમાં વિઘ્ન કરવાથી, ધંધામાં ભાગદારનો નફો આંચકી લેવાથી, ઘરાકને હલકો - ખરાબ કે ઓછો માલ આપવાથી, વિશ્વાસઘાત કરવાથી, બીજાને છેતરવાથી, બીજાને દર્શન-પૂજા કરતો અટકાવવાથી, સાધુભગવંતોને ગોચરી વહોરાવવામાં અંતરાય કરવાથી, બીજને વ્યાખ્યાન શ્રવણ, પાઠશાળા માટે જતાં અટકાવવાથી, દીક્ષા લેતાં અટકાવવાથી વગેરે કારણે લાભાંતરાય કર્મ બંધાઈ શકે છે.
આ જન્મમાં લાભાંતરાયકર્મનો ઉદય ન હોય તો ગમે તેવા ધંધા કરવાથી કે બેઈમાની – અનીતિ - અપ્રમાણિકતા આચરવા છતાં ય પુષ્કળ ધન મળે તેવું બને પણ સાથે સાથે એવું પ્રબળ લાભાંતરાય કર્મ બંધાય કે ભાવિમાં જયારે તે ઉદયમાં આવશે ત્યારે ભયાનક ગરીબી અપાવશે. માથું પછાડવા છતાં ય કાણી કોડી પણ મળવા નહિ
૧૨૧ કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૩ માં