________________
વિનમ્રતાભર્યો, ઔચિત્યપૂર્ણ વ્યવહાર! શ્રી જૈનશાસનની મહાનતા એના પ્રત્યેક વ્યવહારોમાં ધબકતી જોવા મળે છે.
ગુરુભગવંત સાથેના તમારા આ વ્યવહારથી તમને તો મહાન લાભ થાય જ છે અને એમાં જો કોઈક વાર કર્મયોગે ગુરુભગવંતમાં પણ પ્રમાદાદિ કારણે ખામી આવી હોય તો તે પણ દૂર થઈ જાય, તેવી પ્રેરણા તેમને પણ આ વ્યવહારથી મળે છે. વંદનવિધિ સમયે તમે આવી પૃચ્છા બરાબર સમજીને કરો તો અમે જો કદાચ પ્રમાદવશ તપ કે સંયમનું પાલન બરાબર ન કરતા હોઈએ તો અમારો પ્રમાદ દૂર થતાં અમે તપ અને સંયમધર્મનું સારી રીતે પાલન કરતા થઈ જઈએ.
શરીર શાતા અંગે તમે પૂછો ત્યારે સાધુ કહે કે, “દેવ-ગુરુ પસાય.” જૈનશાસનની આ જ મર્યાદા છે; કારણ કે સાધુ પોતાના દેહ પ્રત્યે નિર્મમ હોય છે. માટે સાધુને પોતાનું શરીર નિરાબાધ રાખવાની ચિંતા થાય તો તે પોતે તેને દોષરૂપ માને, પણ શ્રાવકસાધુનું શરીર નિરાબાધ રહે એની ચિંતા કર્યા કરે તો તે તેમના માટે ગુણરૂપ બને છે. માટે એ શ્રાવકનું કર્તવ્ય છે.
જૈનશાસનની આ બધી ઊજળી મર્યાદાઓનું જ્ઞાન ન હોવાને કારણે ઘણીવાર કેટલાંક મોટાં માથાં સાધુ પાસે આવે ત્યારે જાણે સાધુના મિત્ર હોય તેમ બેસે. એ સાધુને મળવા માટે આવે, વંદન કરવા કે આરાધના કરવા માટે નહિ. સાધુશ્રાવકનો પરસ્પર વ્યવહાર પણ તમારે સમજવા જેવો છે.
મંત્રીશ્વર ઉદાયન, આચાર્ય શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ પાસે વડીલ તરીકે કે મિત્ર તરીકે નહીં પણ એક અદના સેવક તરીકે જતા અને વંદન કરી, સુખશાતા પૂછી, કાર્યસેવા પૂછતા. એમાં એકવાર એક ઘટના બની, જે સમજવા કેવી છે.
એકવાર મંત્રીશ્વર ઉદાયનને પૂ. આચાર્યશ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજને iદના કરી કાર્યસેવા પૂછી. ત્યારે પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી
'शासन के अस्तित्व तक व्यवहार चलाने हेतु श्रुत उपयोगी नहीं है' ऐसा कहनेवाले को शास्त्र में बड़ा प्रायश्चित्त બતાયા હૈ |
- पंचकल्पभाष्य
પ્રવચન-૧ પ્રભુનો ઉપકાર અને શ્રીસંઘનું કર્તવ્ય ૨૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
