________________
સામે પણ તલવાર ઉગામનાર મંત્રીશ્વર ઉદાયનની શાસનનિષ્ઠા, ગુર્વજ્ઞાપાલન કેવું હતું, એનો આ એક નમૂનો છે. શાસન-સંઘની સેવા જે આવા સમર્પણ દ્વારા થાય તે એમને એમ તો ન જ થઈ શકે.
શાસનને અને શ્રીસંઘને જાળવવાવાળા પુણ્યાત્માઓની આ વાત છે. પૂર્વના મહાપુરુષોએ જે શ્રીજૈનશાસનને અને શ્રીસંઘને પોતાના પ્રાણના-સર્વસ્વના ભોગે સાચવ્યાં છે, તે શાસનને અને શ્રીસંઘને જાળવવાની, એનું શાસ્ત્રીય મર્યાદા અનુસાર સંચાલન કરવાની તમારી જવાબદારી છે.
આ શાસન સાતક્ષેત્રોમાં વહેંચાયેલું છે. એમાં સૌથી પહેલાં જિનમૂર્તિ-૧ અને જિનમંદિર-૨ આવે છે. તે પછી જિનાગમ-૩ આવે છે અને ત્યારબાદ એ ત્રણેને માનનારા સાધુ-૪, સાધ્વી-૫, શ્રાવક-૬ અને શ્રાવિકા-૭ આવે છે.
આ સાતે સાત ક્ષેત્રો એના મૂળભૂત રૂપમાં તરતાં-ધબકતાં રહે તે જોવાની જ્વાબદારી તમારી-અમારી-આપણી સૌની છે. માત્ર બેન્ક બેલેન્સ વધે, પૈસો વધે, વહીવટ વધે એથી જ્વાબદારી પૂર્ણ થઈ નથી તી. એ પ્રત્યેક ક્ષેત્રો ધબકતાં રહે, જગતનો ઉદ્ધાર કરતાં રહે, કોઈ પણ રીતે ક્યારેય સિદાય નહીં, ઉપેક્ષિત થાય નહિ તે માટે જે કાંઈ પણ કરવું પડે તે બધું જ કરવાની અમારી, તમારી, આપણી સૌની જ્વાબદારી છે. આ જ્વાબદારી, સાધુએ સાધુની ભૂમિકા મુજબ અને શ્રાવકોએ શ્રાવકોની ભૂમિકા મુજબ વહન કરવાની છે. એ જ્વાબદારીને સારી રીતે વહન કરવા માટે સૌ પ્રથમ સાધુઓએ ગીતાર્થ બનવાની અને શ્રાવકોએ બહુશ્રુત શ્રાવક બનવાની બહુ જ જરૂર છે.
શાસનની આરાધના, પ્રભાવના અને રક્ષા કરવા માટે સાધુઓએ જેમ ગીતાર્થ બનવું જરૂરી છે, તેમ શ્રાવકોએ બહુશ્રુત બનવું અનિવાર્ય છે. ધર્મનું બહુ જ્ઞાન હોય, બહુ ગ્રંથો વાંચ્યા હોય તે બહુશ્રુત કહેવાય એવું નથી; પરંતુ સદ્ગુરુ ભગવંતોના ચરણોમાં બેસીને ઘણાં શાસ્ત્રો સાંભળી જેણે પચાવ્યાં હોય તે બહુશ્રુત કહેવાય. માટે અહીં વિદ્વાન વગેરે શબ્દો ન વાપરતાં ‘બહુશ્રુત' શબ્દ
आणाभंगं दट्टु मज्झत्था ठिंति जे तुसिणिआए । अविहिअणुमो अणाए तेसिं पि उ होइ वयलोवो ॥
• संघकुलक
૨૪ જૈનસંઘના મોભીઓને માર્ગદર્શન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org