________________
...સત૮-અયહરણ.....ભ૮૮-૩
આ સિંહોદર રાજાની પ્રાર્થનામાં અનેક ઉમ્બોધનો રહેલાં છે.
૧. પ્રથમ ઉદ્બોધન તો એ જ છે કે સામાન્ય કોટિનો સજ્જન, સત્પષની હાજરીમાં અકાર્ય કરવાને ઉઘુક્ત થાય જ નહિ, અને જો થાય તો તે સજ્જનની કોટિમાં રહી શકતો પણ નથી.
૨. પુરુષોની પરીક્ષા પાત્રતા મુજબની જ હોવી જોઈએ. પણ અધિક નહિ.
૩. સપુરુષો પણ છળ કરવામાં તત્પર બને તો સામાન્ય સજ્જનોને જીવવું એ પણ દુષ્કર બને છે.
૪. યોગ્ય આત્માના અજ્ઞાતજન્ય દોષને સહી લેવો 3 અને યોગ્ય કર્તવ્ય સમજાવવું એ પુરુષોનો ધર્મ છે.
૫. ગુરુનો શિષ્ય ઉપર અને સ્વામીનો સેવક ઉપર કોપ છે એ માત્ર હિતશિક્ષા આપવાની વૃત્તિથી જ હોવો જોઈએ, પણ હું એ સિવાયની અન્ય કોઈ તુચ્છ વૃત્તિથી ન જહોવો જોઈએ.
સ્વ-પર હિતની સાધના એ પુરુષોનું સામર્થ્ય સપુરુષની હાજરીમાં પણ અકાર્ય કરવાની પ્રવૃત્તિ કરવા સજ્જ થવું એ કારમી ધૃષ્ટતા છે. કારમી ધૃષ્ટતા વિના એવી દશા આત્મામાં આવી શકતી જ નથી. દુર્જનતાએ જે આત્મા ઉપર પૂરેપૂરું સામ્રાજ્ય મેળવ્યું હોય, તે જ આત્મા એવી કારમી ધૃષ્ટતાનું સેવન કરી શકે. અકાર્ય કરવાની વૃત્તિ એ જ આત્માની ધૃષ્ટતા છે. તો પછી સપુરુષની હાજરીમાં પણ અકાર્ય કરવાની ઉઘુક્તતાને કારમી ધૃષ્ટતા સિવાય બીજું કહેવાય પણ શું?
સપુરુષની હાજરીમાં અકાર્ય કરવાની પ્રવૃત્તિ કરવા સજ્જ થવું એ જ્યારે કારમી ધૃષ્ટતાનો ઉપાસક ગણાય, ત્યારે પુરુષોની પણ જોખમદારી વધી જાય છે. સામાન્ય આત્માઓની પરીક્ષા કરવામાં સપુરુષોએ અવશ્ય મર્યાદાશીલ બનવું જોઈએ. મર્યાદા
