________________
.
કેમ બોલી શકે છે? જેટલાં દુઃખી થાય એટલાને વૈરાગ્ય આવે, એ શું બનવાજોગ છે ? નહિ જ. આવી વાતો કરનારાઓ બજારમાં ટુકડા રોટલા માટે ભમતા હોય છે. ગદ્ધાવૈતરું કરતાં હોય છે. પાપો કરીને પેટ ભરતાં હોય છે, છતાં એમને કેમ વૈરાગ્ય નથી થતો ?
સભા : એ તો કહે છે કે, “અમે એવા નિર્બળ નથી કે એમ પેટ ભરવાને માટે દીક્ષા લઈ લઈએ.'
પૂજ્યશ્રી: આવું બોલનારાઓ ખરેખર ભયંકર પાપાત્માઓ છે. તેઓને એમનું પેટ ભરવાને માટે ગમે તેવા કરપીણ કાર્યો કરતાં શરમ આવતી નથી ! ગમે તેવી ગુલામી કરવામાં નિર્બળતા દેખાતી નથી ! બીજાઓ પેટ ભરવાને દીક્ષા લે છે એમ કહેનારા પાપાત્માઓને ભાગવતી શૈક્ષા ઉપર કે ધર્મ ઉપર લવલેશ પ્રેમ હોય એમ લાગે છે ખરું? માંગીને લાવવાનું અને મળે એ ખાવાનું, મળે તો ખાવાનું અને સંયમનું પાલન કરવાનું, એ કંઈ સહેલી વાત નથી, માટે એવું યથેચ્છ બોલનારા એમ બોલે છે તો ખરા, પણ તેવાઓ સમજે છે કે સંયમ પાળવું એ સહેલું નથી ! નહિતર બદમાશી કરીને પેટ ભરનારા તેઓએ ક્યારનોએ આ વેષ પહેરી લેવાનો પણ પ્રયત્ન કર્યો જ હોત.
દીક્ષા વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન થાય તો જ લેવાય પહેલી વાત તો એ છે કે જેટલા દુ:ખી એટલા જ દીક્ષા લે છે. એ વાત જ સર્વથા ખોટી છે. સારી જેવી મિલ્કત અને ઉત્તમ પરિવારાદિ ત્યજીને સંખ્યાબંધ આત્માઓ દીક્ષા લેવાને નીકળ્યા છે. અને નીકળે પણ છે, બીજી વાત એ છે કે દુ:ખના યોગે પણ વૈરાગ્ય જન્મે તોય એ આત્મા ભાગ્યશાળી છે. પાપાત્માઓને મરણ પથારીએ પણ પ્રભુ યાદ આવતા નથી. અત્યારે સુગ્રીવને વૈરાગ્ય આવ્યો? નહિ જ. કેમ ન આવ્યો ? જો દુ:ખીને જ એટલે દુ:ખી માત્રને જ વૈરાગ્ય આવતો હોય તો તો સુગ્રીવને પણ આવવો જ જોઈએ. પણ ભાગ્યવાનો ! વૈરાગ્ય તો તે પરમ પુણ્યાત્માઓના અંતરમાં ઉત્પન્ન થવા પામે છે કે જે પુણ્યાત્માઓમાં અમુક પ્રકારનો ક્ષયોપશમ થયો હોય. તેવા ક્ષયોપશમ વિના ગમે તેવા દુઃખમાં પણ વૈરાગ્ય ન આવે.
અબળા સબળા પણ બની શકે છે...૧૦
