________________
૩૨૪
...સીતા-અપહરણ......ભાગ-૩
શ્રી હનુમાન હું કૌતુકથી નાગપાશમાં બંધાવું
ત્યારબાદ પોતાના ભાઈનો વધ થવાથી ક્રોધે ભરાએલો ઇન્દ્રજિત ત્વરાથી આવ્યો અને સૌષ્ઠવસહિત કહેવા લાગ્યો કે, ‘હે હનુમાન ! તું ઊભો રહે, ઊભો રહે.' આમ તે બંને મહાબાહુઓની વચ્ચે કલ્પાંત કાળના જેવું ભયંકર અને વિશ્વને વિક્ષોભ પમાડનારું યુદ્ધ ઘણો વખત સુધી થયું. જળધારાની જેમ નિરંતર શસ્ત્રોને વર્ષાવતા અને આકાશમાં રહેલા તે બંને તે વખતે પુષ્કરાવર્ત જેવા દેખાવા લાગ્યા. જળતુઓથી સમુદ્ર જેમ ન જોઈ શકાય તેવો બની જાય તેમ તે બંનેના પરસ્પર નિરંતરપણે અથડાતાં શસ્ત્રોથી ક્ષણવારમાં આકાશ ન જોઈ શકાય તેવું બની ગયું. દુર્ધર ઇન્દ્રજિતે જેટલાં જેટલાં અસ્ત્રો મૂક્યાં તે તે અસ્ત્રોને તેનાથી અનેકગણાં અસ્ત્રો દ્વારા શ્રી હનુમાને છેદી નાંખ્યા.
શ્રી હનુમાનનાં અસ્ત્રોથી ઇન્દ્રજિતના ઘવાએલા અંગવાળા બધા જ સુભટો નાસી ગયા. અને નાસતા એવા તે સુભટો લોહીની નદીને વહેવડાવતા જંગમ પર્વતો જેવા લાગતા હતા. આ બાજુ ઇન્દ્રજિતે જોયું કે પોતાનાં બધાં આયુધો વિફળ થઈ ગયાં છે. અને પોતાનું સૈન્ય પણ નષ્ટ થઈ ગયું છે. એટલે તેણે નાગપાશ નામનું અસ્ત્ર છોડ્યું. દૃઢ નાગપાશોથી નિર્ભય એવા શ્રી હનુમાન તે જ વખતે ચંદનવૃક્ષની જેમ પગથી માંડીને મસ્તક સુધી બંધાઈ ગયા.
નાગપાશના તે બંધનને પણ શ્રી હનુમાને કૌતુક ખાતર જ સહહ્યો. નહિતર તેને તોડી છૂટવાને તો તે સમર્થ જ હતા પણ સમર્થ પુરુષ કૌતુક્થી ક્ષણ માટે પણ દુશ્મનોને જય આપે છે. વળી જીતના મદમાં રાક્ષસો જો આંધળા થાય તો ચમત્કાર બતાવવાનું પણ ફાવે ને ?
આ રીતે બંધાઈ જવાથી ઇન્દ્રજિત હર્ષ પામ્યો અને જયના સાક્ષીરુપ રાક્ષસો વડે પ્રફુલ્લ નેત્રોથી જોવાઈ રહેલા શ્રી હનુમાનને શ્રી રાવણની પાસે લઈ ગયો. પછી શ્રી રાવણે શ્રી હનુમાનને હ્યુ કે, ‘હે દુર્મતિ ! તેં આ શું કર્યું ? જ્ન્મથી આરંભીને મારા આશ્રયમાં રહેલાં તેં રખડતાં એવા રામ-લક્ષ્મણનો જે આશ્રય કર્યો, તે ઠીક નથી કર્યું. વનવાસી, ફળાહારી, મેલા અને મલિન વસ્ત્રોવાળા,