________________
અગર પોતાના સ્વાસ્થ્ય ખાતર પતિના ઉન્માર્ગગામીપણાને પોષવું, એ સતી સ્ત્રીઓને માટે ઉચિત છે એમ કોઈથી કહી શકાય જ નહિ, માટે મંદોદરીદેવીના વર્તનને સાંભળી એવો બોધ લેવા જેવો નથી એ વાત ખાસ ધ્યાનમાં રાખવી.
મન્દોદરીના એ વર્તનને માટે સતી શ્રીમતી સીતાદેવીએ કેટલા કડક શબ્દો કહ્યા છે એ યાદ છે ? શ્રીમતી સીતાદેવીએ રોષમાં આવીને એમ કહ્યું કે, “વાહ ! તારું અને પાપી શ્રી રાવણનું દામ્પત્ય તો ખરેખર યુક્ત છે. કારણ કે એક પરસ્ત્રીઓમાં રક્ત છે અને બીજી એની જ દૂતી થાય છે. ખરેખર, તું સાંભળવાને તો લાયક નથી પણ જોવાને ય લાયક નથી. માટે તું અહીંથી મારી આંખ સામેથી દૂર થા !' આ શબ્દો સમજીને ય મંદોદરીદેવીના વર્તનને સતીધર્મ માનવાની ભૂલ ન કરતા.
એટલામાં શ્રી રાવણ ત્યાં આવી પહોંચ્યા શ્રી રાવણે પણ શ્રીમતી સીતાદેવીને કેવી પ્રાર્થના કરી, તેમજ તેનોય શ્રીમતી સીતાદેવીએ પરાર્મુખી બનીને કેવો ઉત્તર આપ્યો, એ પણ આપણે જોઈ ગયા છીએ અને એ વાત પણ જોવાઈ ગઈ કે શ્રીમતી સીતાદેવી તરફથી આક્રોશ કરાવા છતાં પણ શ્રી રાવણ તો એવી જ રીતે પ્રાર્થના કર્યા કરે છે.
આ પછી ઉત્પ્રેક્ષા કરતાં કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્ય ભગવાન્ શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા ફરમાવે છે કે, જાણે વિપત્તિમાં મગ્ન એવી શ્રીમતી સીતાને જોવાને માટે અસમર્થ હોય તેમ તેનો ભંડાર એવો સૂર્ય પશ્ચિમ લવણ સમુદ્રમાં ડૂબી ગયો.
શ્રી રાવણે કરેલ ભયંકર ઉપસર્ગ
જ્યારે આમ થયું એટલે શ્રી રાવણમાં કામની સાથે ક્રોધે પણ પોતાનું સામ્રાજ્ય સ્થાપિત કરી દીધું. દુર્ગુણનો એ સ્વભાવ હોય છે કે એક દુર્ગુણ અનેક દુર્ગુણોને જન્માવે ! વિષયનો એ સ્વભાવ છે કે વિષય પોતાની પાછળ ક્રોધને પણ પ્રાય: ખેંચી લાવે છે. અહીં પણ એવું જ બન્યું હવે ઘોર એવી રાત્રિ પ્રવર્તી અને ક્રોધ તથા કામમાં અંધ બનેલા ઘોર બુદ્ધિવાળા શ્રી રાવણે શ્રીમતી સીતાદેવી ઉપર ઉપસર્ગો કરવાનું શરૂ કર્યું. વિષયનો આ રાગ કેવો ? થોડી ક્ષણો પૂર્વે જેને શ્રી
૨૬૯૭
મોક્ષમાર્ગ ઉપર આક્રમણ એ ઘર્માત્માઓ માટે કસોટી...૧૧