________________
તારનાર કોણ ને ડૂબાડનાર કોણ એ નક્કી કરવાનું ચૂકો નહિ તમે જો એવા હોંશિયાર બની જાવ તો તમે ફસાઓ નહિ અને પેલાઓ પણ તમારાથી ડરતા જ રહે જેથી પરિણામે લાભ થાય.
ઉત્સૂત્રપ્રરૂપણા અને ચારિત્રહીનતા આથી સ્પષ્ટ છે કે જ્યારે કુશંકા ઉપજાવે એવું છતાં, એવું ન પણ હોય એમ બને, એવું દૃશ્ય જોવામાં આવે ત્યારે એક્દમ કુશંકાઓમાં નહિ પડી જ્યાં યથાર્થ પરમાર્થને જાણવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ, પૂરતી તપાસ કર્યા બાદ પણ જો આપણને લાગે કે એ કુસાધુ જ છે, તો એને કુમાર્ગેથી પાછો વાળી સુમાર્ગે વાળવાને માટે શક્ય એટલો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ, એની હો હા મચાવી દેવાથી શાસનની અપભ્રાજ્ના થાય એ ભૂલવું ન જોઈએ.
ઉત્સૂત્ર પ્રરૂપણા માટે કહેવું અને ચારિત્રના વિષયમાં કહેવું એ બે ભિન્ન વાતો છે. અમારા સમાજમાં અમુક અમુક ઉત્સૂત્ર પ્રરૂપકો છે એમ કહેવાથી શાસનની અપભ્રાજ્ઞા નથી થતી. પણ બાળજીવો એવાના પાપસંસર્ગથી બચી ઉન્માર્ગે જ્તા અટકે છે. તેમજ ઇતરોને પણ લાગે કે, જૈનો એવા ચૂસ્ત શ્રદ્ધાળુ અને વિચક્ષણ છે કે તેમના મહાપુરુષોએ ફરમાવ્યાથી વિરુદ્ધ બોલનારને ઝટ તેઓ પકડી પાડે છે અને સાચા જૈનો એવાઓને માનતા ય નથી. જ્યારે ચારિત્રના વિષયમાં સાચી વાતની ઝટ ખબર પડે નહિ, કેટલીક્વાર નિર્દોષને પણ દોષિત માનવાની ભૂલ થાય તેમજ એવી વાતોથી પવિત્ર, ત્યાગી અને પૂજ્ય જૈન સાધુસંસ્થા માટે ઇતરોના હૃદયમાં દુર્ભાવના પેદા થાય તથા બાળજીવો ધર્મથી વંચિત પણ રહી જાય, માટે કદાચ કોઈ એવા ણાય તો એમને સુધારી લેવાને બનતું કરવું, ન જ માને તો શક્ય હોય તો ઔચિત્ય મુજબ સાધુવેષમાંથી રવાના કરી દેવા, પરંતુ એક તરફ સમાજ્નો અમુક ભાગ એમને સાધુ તરીકે પૂજ્તો રહે અને બીજી તરફ ચારિત્રને માટે બોલાયે જાય, એ ઇચ્છવા જોગ નથી. બાકી આ કહેવાનો આશય એ નથી કે ચારિત્રહીનતાને નિભાવી જ લેવી અને એવાને પણ સાધુ તરીકે માનવા, પોતે ચારિત્રહીન હોવા છતાં પણ
૨૯૫
શ્રી હનુમાન દેવરમણ ઉધાનમાં...૧૨