________________
સિવાય અન્યત્ર આવા કુટંબ હોવાનું પ્રાય: સંભવતું જ નથી. જ્યાં સુધી સંસારની સઘળી ઋદ્ધિ-સિદ્ધિ તુચ્છ છે, ત્યાજ્ય છે, પાપાત્મક છે એમ ન સમજાય, ત્યાં સુધી ઉત્તમ મર્યાદાઓનું પાલન થઈ જ શકતું નથી. પૌદ્ગલિક વસ્તુનો રસ, પૌદ્ગલિક વસ્તુનો લોભ અને પૌદ્ગલિક વસ્તુઓની લાલસા જ આત્માને દરેક પ્રકારની ઉત્તમ મર્યાદથી ભ્રષ્ટ કરે છે. જ્યારે શ્રી જિનેશ્વરદેવના શાસનમાં આવેલા આત્માઓમાં તથા પ્રકારના પૌદ્ગલિક રસ, લોભને લાલસા નહિ હોવાથી, તેઓ સઘળીયે ઉત્તમ મર્યાદાઓનું પાલન કરે છે અને સંસારમાં હોવા છતાં પણ યથાશક્ય આત્મકલ્યાણ સાધવા સાથે, પોતાનું જીવન ઈતર આત્માઓ માટે આદર્શરૂપ બનાવી શકે છે. અને એથી જ શ્રી રામચંદ્રજી અને શ્રીમતી સીતાજી સૂઈ ગયા છે, ત્યારે શ્રી લક્ષ્મણજી પહેરો ભરી રહ્યા છે. એમાં આશ્ચર્ય પામવા જેવું કશું જ નથી.
હવે એક તરફ જ્યારે અહીં શ્રી રામચંદ્રજી અને સીતાજી છે નિદ્રાધીન બન્યાં છે. અને શ્રી લક્ષ્મણજી પહેરો ભરી રહ્યાં છે, ત્યારે બીજી તરફ વિજયપુરમાં બીજી જ ઘટના બની રહી છે.
મહીધર એ વિજયપુરનો રાજા હતો ઈન્દ્રાણી નામે તેને પત્ની હતી અને વનમાલા નામની પુત્રી હતી. દૂર દૂર વસતા શ્રી હે લક્ષ્મણજીની ગુણસંપત્તિ અને રૂપસંપત્તિ વિષે વનમાલાએ જે સાંભળ્યું હતું, તેથી તેનાથી આકર્ષાએલી તેણે બાલ્યવયથી જ નક્કી કર્યું હતું અથવા બાલ્યવયથી જ તેની ઈચ્છા હતી કે, શ્રી લક્ષ્મણજી મારા વર હો ! અર્થાત્ શ્રી લક્ષ્મણજી સિવાય બીજા કોઈને પણ પરણવાને તે ઇચ્છતી નહોતી.
વનમાલાના પિતા મહીધર રાજા તેની એ ઇચ્છાને જાણતા હતા, પરંતુ જ્યારે તેણે સાંભળ્યું કે, શ્રી દશરથ રાજાએ દીક્ષા લીધી અને શ્રી રામચંદ્રજી તથા શ્રી લક્ષ્મણજી વનવાસે નીકળ્યા છે. ત્યારે તેમને બહુ ખેદ થયો અને પછ ખેદ પામેલા મહીધર રાજાએ, ચંદ્રનગરના વૃષભરાજાના પુત્ર સુરેન્દ્રરૂપની સાથે પોતાની પુત્રી
વિજયપુર પરિસર, વનમાલા, શપથગ્રહણ....૪
