________________
તેને સ્વાભાવિક રીતે જ શરમ આવે છે. આ મુજબ વનમાલાએ પણ,
જ્યારે શ્રી લક્ષ્મણજી બધો વૃત્તાંત કહેતા હતા, ત્યારે લજ્જાથી મુખને ઢાંકી દઈ નમાવી દીધું હતું. શ્રી લક્ષ્મણજીનું કથન પૂર્ણ થતાંની સાથે જ લજ્જાથી ઢંકાએલા મુખવાળી વનમાલાએ શ્રી રામચંદ્રજી અને શ્રીમતી સીતાજીના ચરણકમળમાં નમસ્કાર કર્યા.
આજે પણ આવી રીતના નમસ્કાર કરવાની પ્રથા આર્યકુળોમાં પ્રચલિત છે. વહુ સાસરે આવે એટલે સાસુના ચરણોમાં નમસ્કાર કરે છે. પરંતુ આજે એ પ્રથાનું રહસ્ય ભૂલાઈ ગયું છે. વહુ જો સાચા હૃદયથી સાસુને માતારૂપ વડીલ સમજીને નમસ્કાર કરતી હોય અને સાસુ જો સાચા હૃદયથી વહુને પુત્રીરૂપ સમજીને નમસ્કાર ઝીલી આશીર્વાદ આપતી હોય, તો આજે સંસારમાં જે ઘેર સાસુવહુના ઝઘડા ચાલી રહ્યાં છે, નણંદ-ભોજાઈના કલેશ થઈ રહી છે, દેરાણી-જેઠાણી વચ્ચે જે વૈમનસ્ય ચાલી રહ્યાં છે, તે હોય નહિ, સૌ પોતપોતાની મર્યાદા મુજબ વર્તતાં હોય, તો ઝઘડો ક્લેશ, કંકાસ વૈમનસ્ય, એ બધું સંભવે જ કેમ? પરંતુ આજે તો ઉત્તમ મર્યાદાઓના નાશમાં જ સુધારો મનાઈ રહ્યો છે, અને એથી જ સ્વચ્છંદાચાર પ્રવર્તી રહો છે. માટે ઘરમાં પણ તમારે યત્કિંચિત્ શાંતિ મેળવવી હોય તો ઉત્તમ મર્યાદાઓનું પાલન કરવું પડશે અને કરાવવું પડશે.
પુણ્યશાળીઓનું જાગતું પુણ્ય આ તરફ જ્યારે આ બધું બની રહ્યું છે, ત્યારે વિજયપુરમાં શું બને છે તે આપણે જોઈએ. રાજા મહીધરની રાણી ઇન્દ્રાણીએ જ્યારે રાજમહેલમાં વનમાલાને જોઈ નહિ, એટલે તેણે કરુણ સ્વરે પોકાર કરવા માંડ્યો. કારણકે વનમાલા આત્મઘાત કરવાના નિશ્ચયથી કોઈને પણ કહા વિના રાજમહેલમાંથી રાતોરાત છૂપી રીતે નીકળી હતી.
વનમાલાને નહિ જોવાથી તેની માતા ઈન્દ્રાણી કરુણસ્વરે પોકાર કરવા લાગી અને મહીધર રાજા જાતે જ વનમાલાની શોધમાં નીકળ્યાં. વનમાલાને શોધતાં શોધતાં મહીધર રાજા-જે ઉદ્યાનમાં શ્રી
વિજયપુર પરિસર, વનમાલા, શપથગ્રહણ....૪
