________________
E-C)0
અન્યને પ્રણામ નહિ કરવાના અભિગ્રહને તેઓ સહન કરે, કારણકે મેં પ્રીતિવર્ધન નામના મહર્ષિ પાસેથી અરિહંતદેવ વિના અને સાધુ વિના અન્ય કોઈને નમસ્કાર કરવો નહિ આ પ્રમાણેનો અભિગ્રહ ગ્રહણ કરેલો છે.”
આ પ્રાર્થના ઉપરથી સમજાશે કે શ્રી વજકર્ણના ધર્મવાસિત અંત:કરણમાં પોતાને ભયંકર આપત્તિમાં મૂકનાર પોતાના માલિક પ્રત્યે સહેજ પણ રોષ નથી. આ અવસરે પણ એમની પોતાના
સ્વામી સિંહોદર માટે એ જ એક માંગણી છે કે, આપ માત્ર એટલું જ કરી આપો કે જેથી મારા અભિગ્રહનું સારી રીતે પાલન થાય. અભિગ્રહના પાલન સિવાય શ્રી વજકર્ણના હૃદયમાં બીજી કોઈ વાત જ નથી. અપરાધીનું પણ બૂરું નહિ ઈચ્છનારા આત્માઓની દશા આવી જ હોય છે. આવી દશા વિના ઉપશમનો આસ્વાદ આવવો અશક્ય છે. ઉપશમ એ સમ્યક્તનું પ્રધાન લક્ષણ છે. એ લક્ષણથી આત્મામાં રહેલું સમ્યત્વ પ્રકાશિત થાય છે.
ધર્મ અને ધર્માને ઓળખતા શીખો શ્રી રામચંદ્રજી પાસે શ્રી વજકર્થે સિહોદરને છોડાવવાની માંગણી કરી, એથી સિંહોદરને શું થયું હશે ? એ વિચારો. આવા ધર્માત્માઓનો સંબંધ આત્માનું શું-શું હિત ન કરે ? ધર્મીનો સત્સંગ આત્માને અનેક દુર્ગુણોથી બચાવે છે અને સદ્ગણોથી નવાજે છે. ધર્માત્માનો સંસર્ગ આત્માને ધર્મમાં સ્થિર કરનારા છે. શાસ્ત્રકાર પરમર્ષિઓ માતા-પિતા કરતાં પણ સાધર્મિક્તો સંબંધ અધિક છે.' એમ ફરમાવે છે. એ ખૂબ વિચારવા જેવું છે. પણ તમને ધકરા પર જેટલો પ્રેમ આવે છે તેટલો પ્રેમ સાધર્મિક ઉપર ક્યાં આવે છે ? દુનિયામાં સ્નેહી માટે લાખો ખર્ચાય છે. પણ સાધર્મિક ધર્મમાં સ્થિર થાય તે માટે કાંઈપણ કરવા જોણું થાય છે? કુટુંબીઓ માટે હજારો ખર્ચાય છે એમાં આશ્ચર્ય નથી. કેમકે, ત્યાં તો ભોગવી લાલસા છે. બાળકને ઉછાળો એ સેવા નથી. પણ મોહ છે. ગરીબના દુઃખી બાળકને લઈને રમાડો તો કદાચ લાગેય ખરું કે દયાના અંકુર ફુટયા.
જૈન સંઘમાં શ્રીમંતો છે. છતાં એક પણ ધર્મસંસ્થા એવી તાજી નથી કે, જે બરાબર ધર્મપ્રચાર કરે, ધર્મસંસ્થાને પૂછે કોણ ? એ તો નધણીયાનું મકાન. ગામમાં મંદિર એક હોય અને ઘર સો હોય.
~-22
