________________
શ્રી વિમલનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૩
:
ગાથાર્થ ઃ- કોઈ શક્તિશાળી મનુષ્ય કદાચ પોતાના એક હાથમાં જ સર્વ પૃથ્વી ઉપાડી શકે, સર્વ પર્વત ઉંચકી શકે, સર્વ જળને ધારણ કરી શકે, અને કદાચ સર્વ વૃક્ષોને પણ ઉંચકી શકે. પરંતુ તેવો બળવાન મનુષ્ય પણ હે પરમાત્મા ! તમારા ગુણોના સમૂહને કહી શકે નહીં. તમારા ગુણોને કહેવા કોઈ મનુષ્ય સમર્થ નથી. ॥ ૨ ॥
વિવેચન ::- આ સંસારમાં કદાચ કોઈ શક્તિશાળી મનુષ્ય પોતાના એક હાથમાં સકલ પૃથ્વી ઉંચકી શકે. અથવા સર્વ પર્વત ઉંચકી શકે. અથવા સર્વ પાણી હાથમાં ધારણ કરી શકે અથવા સર્વ વૃક્ષોને ઉંચકી શકે તેવો બળવાન મનુષ્ય પણ હે પરમાત્મા ! તમારા ગુણોના સમૂહને ભાખવા એટલે કે કહેવાને સમર્થ નથી.
કારણ કે તે કહેનાર વકતા છદ્મસ્થ હોવાથી બાલવીર્ય વાળો છે અર્થાત્ ક્ષાયોપમિક ભાવના વીર્યવાળો છે અને તમારૂં નિર્મળ અનંતગુણમય જે સ્વરૂપ છે તે તો કેવલજ્ઞાની એવા ભગવાન કે જે ક્ષાયિકભાવના વીર્યવાળા છે. તેનાથી જ ગમ્ય છે તે સર્વજ્ઞ ભગવાન્ પણ જાણી શકે છે પણ વાચાથી વર્ણન કરી શકતા નથી. તો પછી ક્ષાયોપશમિકભાવના વીર્યવાળા છદ્મસ્થ આત્માઓથી કેમ કહી શકાય? કેમ સમજી શકાય ? આવા અમાપ ગુણોના આપશ્રી સ્વામી છો. ॥૨॥
અવતરણ :- પરમાત્માના ગુણો ધર્માસ્તિકાયાદિ સર્વદ્રવ્યોના સર્વ પર્યાયો કરતાં પણ અનંતગુણા છે. આ વાત સમજાવતાં કહે છે કે :
સર્વ પુદ્ગલ નભ ધર્મના જી, તેમ અધર્મ પ્રદેશ ॥ તાસ ગુણ ધર્મ પટ્ટવ સહુજી, તુજ ગુણ એકતણો લેશ II વિમલજિન...ll ૩ ||
ગાથાર્થ ઃ- સર્વ પુદ્ગલાસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાય, ધર્માસ્તિકાય, તથા અધર્માસ્તિકાય આ ચારે દ્રવ્યના જે પ્રદેશો છે. તેના જે ગુણધર્મો
