________________
૧૫૦
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૨
નરક નિગોદમાં અનંતકાળ સુધી રખડ્યા છે. માટે આવા ભવો મારે વધારવા નથી. તેથી આવા બાધકભાવરૂપ જે પુદ્ગલ દ્રવ્યનો સંબંધ છે તે મારે પણ કરવો નથી, પણ ત્યજવો છે. II ૩ II
રાગી સંગે રે રાગદશા વધે, થાએ તિણે સંસારો જી || નિરાગીથી રાગનું જોડવું, લહીએ ભવનો પારો જી. ॥ ૪ ॥
ગાથાર્થ :- રાગી આત્માની સોબત કરીએ તો રાગદશા વૃદ્ધિ પામે, તેનાથી સંસારની વૃદ્ધિ થાય. (ભવપરંપરા વધુ), પરંતુ જો નિરાગીની સાથે રાગ કરીએ તો “જેવી સોબત તેવો રંગ” એવી ઉક્તિને અનુસારે આ જીવ પણ ભવનોપાર પ્રાપ્ત કરે.આ જીવ પણ નિરાગી બને | ૪ ||
વિવેચન :- ધર્મ-અધર્મ-આકાશ અને પુદ્ગલ આ ચારે દ્રવ્યો વિજાતીય હોવાથી પરજાતિ છે. મારે તેનો સંબંધ કરવો ઉચિત નથી. પરંતુ જીવદ્રવ્ય તો સજાતીય છે તેથી જીવદ્રવ્યનો હું સંબંધ કરૂં આવો મનમાં કદાચ વિચાર આવે તો ત્યાં જીવદ્રવ્યો બે જાતનાં છે. રાગી અને નિરાગી (વીતરાગ).
ત્યાં જે જીવો રાગ અને દ્વેષથી ભરેલા છે અર્થાત્ રાગી છે. તેની સોબત કરતાં આપણામાં પણ રાગદશા વૃદ્ધિ પામે, અને મારામાં જો રાગદશા વૃદ્ધિ પામે તો નવા નવા કર્મોનો બંધ વૃદ્ધિ પામે. હું પોતે જ મારા આત્માને રાગના બન્ધથી બાંધનારો બનું. આવું કામ મારે કેમ કરાય ?
શ્રી અરિહંત પરમાત્માનું આગમશાસ્ર જોતાં અને આત્મધર્મ વિચારતાં રાગ તો બંધન હોવાથી ત્યજવાલાયક જ છે રાગથી તો ચાર ગતિમાં ભ્રમણા કરવા રૂપ સંસાર વૃદ્ધિ જ થાય છે. તે માટે તેમાં પણ આત્મહિત નથી. આ કારણથી રાગીજીવોને છોડીને નિરાગી, વીતરાગ
