________________
શ્રી પાર્શ્વનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૧૬૫
જ્ઞાનીગમ્ય છે. પરંતુ મૂલનયે આ આત્મા જ્ઞાન અને દર્શન આ બે ગુણો સહિત છે. આ બન્ને ગુણો આત્મસ્વભાવભૂત છે. તેથી આ આત્માની જ્ઞાનગુણમાં જ સ્થિરત્વપરિણતિ તે અભેદભાવ થયો.
પ્રથમ ક્ષાયોપશમિક અવસ્થામાં ચલિતવીર્ય હતું. તેથી ચેતનાની પ્રવૃત્તિ અસંખ્યાત સમયના ઉપયોગવાળી હતી. તે જ્ઞાનની પ્રવૃત્તિ આગળ જતાં ક્ષાયિકભાવની થવાથી સ્થિરતા ભાવે પરિણામ પામી. ક્ષીણમોહ ગુણઠાણા સુધી રોધક એવો મોહનો ભાવ તથા જ્ઞાનાવરણીય આદિનો ક્ષય થયે છતે અસંખ્યાત સમયના ઉપયોગવાળો જે બોધ થાય છે. તે કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યા પછી એકસમયવાળો અર્થાત્ અભેદ પરિણતિવાળો આ બોધ થઈ જાય છે.
આ પ્રમાણે ૪ થી ૧૨ ગુણઠાણા સુધી ભેદ રત્નત્રયી અને અસંખ્યાત સમયનો ઉપયોગ હોય છે જ્યારે તેરમા ગુણઠાણાથી ક્ષાયિક ભાવની અભેદરત્નત્રયી અને એકસમયના કાળવાળો ઉપયોગ હોય છે.
આ પ્રમાણે જીવનું ઉર્વારોહણ થાય છે. ॥ ૫ ॥
ઉપશમ રસ ભરી સર્વજન શંકરી, મૂર્તિ જિનરાજની આ જ ભેટી II કારણે કાર્યનિષ્પત્તિ શ્રદ્ધાન છે, તેણે ભવભ્રમણાની ભીડ મેટી II ૬ |
ગાથાર્થ :- ઉપશમ રસથી ભરપૂર ભરેલી તથા સર્વ જીવોને શાન્તિ કરનારી એવી વીતરાગ ૫રમાત્માની મૂર્તિને હું આજે હૈયાના ભાવથી ભેટ્યો છું. “યથાર્થ કારણ હોય ત્યાં કાર્ય થાય જ” આ વાતની મને પાકી શ્રદ્ધા છે. તે કારણે મારી ભવભ્રમણાની ભીડ મટી જ ગઈ. (એમ સમજી લેવું) ।। ૬ ।।