________________
શ્રી અરનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૯૩ આ મનુષ્યભવ, પંચેન્દ્રિપણુ, ઔદારિકશરીર, પ્રથમ સંઘયણ ઈત્યાદિ અપેક્ષાકારણો તેનાં જ કામ લાગે છે કે જે જીવનો ઉપાદાન કારણભૂત આત્મા, ધર્માર્થી થઈને નિમિત્તભૂત એવા સુદેવ સુગુરુ અને સુધર્મની ઉપાસના કરવા દ્વારા તેનો આશ્રય કરે છે તેવા જ આત્માનો મનુષ્યભવ પંચેન્દ્રિપણું ઔદારિકશરીર અને પ્રથમ સંઘયણ ઈત્યાદિ અપેક્ષાકારણરૂપ બને છે.
જે આત્માએ સુદેવ-સુગુરુ અને સુધર્મ સ્વરૂપ નિમિત્ત કારણનો આશ્રય કર્યો નથી તેનું અપેક્ષાકારણ કામ લાગતું નથી. કારણ કે તેનો માનવભવ ઔદારિકશરીર વિગેરે સામગ્રી અનાદિની મોહની ચાલમાં જ છે. મોહદશાની મંદતા થવા સ્વરૂપ પરિવર્તન આવ્યું નથી. આ રીતે આ ગાથામાં નિમિત્તકારણ અને અપેક્ષાકારણ સમજાવ્યાં. ./૧TI
નિમિત્ત હેતુ જિનારાજ, સમતા અમૃત ખાણી ! પ્રભુ અવલંબન સિદ્ધિ, નિયમા એહ વખાણી નશા
ગાથાર્થ - મુક્તિ સ્વરૂપ કાર્ય કરવામાં જિનરાજ એ નિમિત્ત કારણ છે કે જેઓ સમતારૂપી અમૃતની ખાણ છે. આવા વીતરાગ પરમાત્માનું અવલંબન લેવાથી સિદ્ધિદશાની નિયમા પ્રાપ્તિ થાય એમ જૈનશાસ્ત્રોમાં વખાણ્યું છે કહ્યું છે. ૧૨ //
વિવેચનઃ- આપણા આત્માની મુક્તિ થવા સ્વરૂપ કાર્ય કરવામાં શ્રી વીતરાગ જિનેશ્વર પ્રભુ એ જ પરમ નિમિત્તકારણ છે. આ વીતરાગ સર્વજ્ઞ પ્રભુ કેવા છે? તો કહે છે કે સમતાભાવરૂપ અમૃતની તો ખાણ છે.
ગમે તેવા અનુકુળ સંજોગો આવે કે પ્રતિકુળ સંજોગો આવે પરંતુ ક્યાંય ક્યારેય અંજાતા નથી. એટલે રાગ-દ્વેષ રહિત એવી વીતરાગતાની તો ખાણ છે અને સર્વજ્ઞ પણ છે. આવા આ પરમાત્મા પરમદયાળ છે. શુદ્ધતત્ત્વરૂપ છે. સ્વગુણભોગી છે. પૂર્ણાનંદી છે. ચિદાનંદમય છે
