________________
૧૦૬
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૨ અશુદ્ધ કાર્યાનુયાયી વીર્યવાળો છે. તેના જ કારણે જયાં સુધી બાધક કારકચક્રમાં વર્તનારો થાય છે. ત્યાં સુધી શુદ્ધસાધકતાનો અંશ પણ ઉત્પન્ન થતો નથી.
શ્રી પૂજક્પુરુષોએ શાસ્ત્રોમાં કહ્યું છે કે “જ્યાં સુધી આ આત્મા તત્ત્વકર્તા પણ પરિણામ પામતો નથી. પરંતુ મોહદશાની પરાધીનતામાં જ વર્તે છે અને બાધકભાવોના કારકચક્રમાં પ્રવર્તે છે ત્યાં સુધી સર્વ પણ શુભપ્રવર્તન બાલચેષ્ટા તુલ્ય સમજવું. પુણ્યબંધ કરાવે છે પરંતુ સંવર - નિર્જરા કરાવતું નથી. તેનાથી મુક્તિ પ્રાપ્તિ થતી નથી.
આ કારણે તત્ત્વજ્ઞ બનીને બાધકભાવમાં પ્રવર્તતા કારકચક્રને ત્યાંથી નિવારીને સાધકભાવોમાં તે કારકચક્રને પ્રવર્તાવવારૂપે સુધારો કરવો કારકચક્રને સ્વરૂપાનુયાયી કરવું. તથા પોતાના આત્માને આ રીતે સમજાવવા પ્રયત્ન કરવો :
હે આત્મા ! તું પરભાવનો કર્તા કે ભોક્તા કે ગ્રાહક નથી. પરભાવોમાં જોડાવું તે તારૂ સ્વરૂપ નથી. હે આત્મા ! તું તો પોતાના ક્ષાયિકભાવના શુદ્ધસ્વરૂપનો ભોગી છો. તથા તેમાં જ વિલાસ કરનારો છો. પૂર્ણાનંદમય શુદ્ધ વિલાસીસ્વરૂપવાળો તું છે. આવું ઉત્તમદ્રવ્ય તું છે. છતાં જે પરભાવનો રસિક બનીને પરભાવનો ભોગી થાય છે તે તને શોભતું નથી. તે આત્મા ! તારૂ તો કાર્ય પારિણામિકભાવે આત્મામાં રહેલા પોતાના જ અનંત ગુણોના સ્વરૂપનું કર્તાપણું અને અનંત સ્વરૂપનું ભોક્તાપણું છે. તેમાં જ તું પોતાનો નિર્મળ આણંદ માણનાર છે.અને આવી અશુદ્ધ દશામાં કયાં જોડાયો છે?
તેથી હે ચેતન ! જિનવાણીના શ્રવણરૂપ યથાર્થ અમૃતનું પાન કરીને અનાદિકાલીન વિભાવદશા રૂપી વિષને વારીને જે પોતાનું સ્વરૂપ છે. તેને બરાબર ઓળખીને સ્વ-પરનો ભેદ કરીને પરભાવદશા ત્યજીને જે પોતાના જ સ્વાભાવિક ગુણો છે તેનો જ અનુભવ કરવા સ્વરૂપ