________________
શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીનું સ્તવન
૧૨૯ થાય તો જ કોશ કુશલ આદિ પર્યાયો નીપજે. તથા તે તે કોશ કુશલ પર્યાયોનો વ્યય થાય તો જ તેમાંથી ઘટ પર્યાય પ્રગટ થાય છે.
પિંડપર્યાયનો નાશ થયો તો સ્થાન પર્યાય પ્રગટ થયો. તેવી જ રીતે સ્થાસ પર્યાય ગયો તોજ કોશ પર્યાય પ્રગટ થયો. અને કોશ પર્યાયનો વ્યય થયો તો જ કુશલ પર્યાય પ્રગટ થયો. તથા કુશલ પર્યાયનો વ્યય થયો તો જ ઘટપર્યાય નીપજ્યો. આ રીતે સર્વત્ર પૂર્વપર્યાયનો વ્યય છે તો જ ઉત્તરપર્યાય રૂપ કાર્યની પ્રગટતા થાય છે.
તેવી જ રીતે આ આત્મામાં પણ સિદ્ધત્વપર્યાય પ્રગટ કરવો હોય તો પ્રથમ મિથ્યાત્વપર્યાયનો વ્યય થવાથી ઔપથમિક સભ્યત્ત્વ પામવા દ્વારા લાયોપશમિકસમ્યક્ત પર્યાયનો ઉત્પાદ થયો તથા ક્ષયોપશમસમ્યકત્વ પર્યાયનો નાશ અને ક્ષાયિક સમ્યકત્વપર્યાયનો ઉત્પાદ આ રીતે કરતાં કરતાં કાર્યની ઉત્પત્તિ થાય છે પરંતુ નવા નવા પર્યાયની ઉત્પત્તિ અને જુના જુના પર્યાયનો વ્યય થયા વિના કાર્યની ઉત્પત્તિ થાય નહીં. જેમ પથ્થરમાંથી ઘટપણું થાય નહીં. કારણ કે પત્થરમાં સ્થાસાદિ પર્યાયનો વ્યય અને કોશ-કુશલ-ઘટ આદિ પર્યાયોની ઉત્પત્તિ છે જ નહીં. તે માટે તેમાંથી ઘટ નીપજે નહીં.
આ પ્રમાણે સર્વ કાયોંમાં પૂર્વ પર્યાયનો જે વ્યય છે તે અપાદાનકારક છે અને નવા પર્યાયની જે પ્રગટતા છે તે સંપ્રદાન કારક છે જેમ અમદાવાદથી મુંબઈ જવાનું કાર્ય કરવું હોય તો અમદાવાદ જાય તો જ વડોદરા આવે. અને વડોદરા આવીને જાય તો જ ભરૂચ આવે. તથા ભરૂચ આવીને જાય તો જ સુરત આવે. સુરત આવીને જાય તો જ વલસાડ આવે. તથા વલસાડ આવીને જાય તો જ વાપી – પાલઘર – બોરીવલી અને મુંબઈ આવે. આમ સર્વત્ર પૂર્વપર્યાયનો વ્યય થાય તો જ નવા નવા પર્યાયની પ્રગટતા થાય.
