________________
શ્રી કુંથુનાથ પરમાત્માનું સ્તવના
આ રીતે આ ત્રણ ભાંગા,સકલાદેશી છે. તે દ્રવ્યાસ્તિકનયપણે જાણવા. આ ત્રણ ભાંગામાં પ્રધાનપણે સંગ્રહનય અને વ્યવહારનયની વિવક્ષા છે. આ પ્રમાણે સ્યાદ્ અવવ્ય નામનો આ ત્રીજો ભાંગો થયો.
૭૧
(૪) સાત્ અસ્તિ-નાસ્તિ તે સમુચ્ચય આશ્રયી છે. સ્વદ્રવ્યાર્થતા અને સ્વપર્યાયાર્થતા અસ્તિ પણે છે તથા પોતાના જ ભૂત કાલીન અને ભાવિકાલીન પર્યાયોને આશ્રયી તથા પરદ્રવ્યના પર્યાયોને આશ્રયી નાસ્તિ પણું પણ છે આમ સ્યાદ્ અસ્તિ-સ્યાત્ નાસ્તિ પણું આ નામનો આ ચોથો ભાંગો થયો.
(૫) આત્મ દ્રવ્યમાં જે વચનથી ગોચર થાય તેવા આત્માના ધર્મો છે. તેની અપેક્ષાએ સ્યાદ્ અસ્તિ તથા તે જ આત્મદ્રવ્યમાં રહેલા અસ્તિધર્મ અને નાસ્તિધર્મને એકીસાથે કહેવા પ્રયત્ન કરીએ તો ન કહી શકાય તેવા છે તે માટે તે કાલે સ્યાદ્ અસ્તિ સ્વાર્ અવાસ્થ્ય નામનો આ પાંચમો ભાંગો થાય.
(૬) આત્મદ્રવ્યમાં જે જે નાસ્તિ ધર્મો છે તેનું નાસ્તિપણું વિવક્ષીને પછી અસ્તિધર્મો અને નાસ્તિધર્મો એમ ઉભયને એકીસાથે એક જ શબ્દથી કહેવા હોય તો ન કહેવાય તેવા ધર્મો છે તેથી સ્વાર્ નાસ્તિ અવત્તવ્ય નામનો છઠ્ઠો ભાંગો થાય છે.
(૭) કોઈ પણ દ્રવ્યમાં જે સ્વદ્રવ્ય-સ્વક્ષેત્ર-સ્વકાલાદિની અપેક્ષાએ અસ્તિ ધર્મો છે તેને કહીને પરદ્રવ્યને આશ્રયી જે જે નાસ્તિ ધર્મો છે તે પણ કહીને પછી બન્ને ધર્મોને એકીસાથે કહેવા પ્રયત્ન કરીએ તો ન કહી શકાય તેમ છે. તે માટે તે કાલે સ્યાદ્ અસ્તિ, સ્યાદ્નાસ્તિ, સ્યાદ્ અવવ્ય એમ સાતમો ભાંગો થાય છે.