________________
અનુપ્રેક્ષા
શરીરના વ્યાધિ અસાધ્ય હેાય અને કદાચ ન ટળે તેા પણ મનની શાંતિ અને માહ્ય વ્યાધિ માત્રને સમતાથી સહન કરવાની શક્તિ તા તે આપે જ છે. તે કેવી રીતે આપે છે, એ પ્રશ્ન અસ્થાને છે. કેટલાક પ્રશ્ન અને તેના ઉત્તર બુદ્ધિથી કે બુદ્ધિને આપી શકાય તેવા હેાતા નથી. હૃદયની વાત હૃદય જ જાણી શકે છે. શ્રદ્ધાની વાત શ્રદ્ધા જ સમજી શકે છે. પરમાત્મતત્ત્વ અને તેની શક્તિ ન માનનારને મન પેાતાના અહ'' એ જ પરમાત્માનુ` સ્થાન લે છે. સર્વ સમર્થાંનુ શરણ લીધા વિના અહ' કદી ટળતા નથી અને અહ' ઢળતા નથી ત્યાં સુધી શાંતિના અનુભવ આકાશકુસુમવત્ છે.
૨૦
પૂ. ઉપાધ્યાય શ્રીયશેાવિજયજી મહારાજશ્રીએ અધ્યાત્મસારગ્રંથ ' ના અનુભવાધિકારમાં કહ્યું છે કે - " शान्ते मनसि ज्योतिः, प्रकाशते शान्तमात्मन: सद्दजम् । भस्मीभवत्यविद्या, मोहध्वान्तं વિજ્ઞયમેતિ” ।। શ્।।
મન જ્યારે શાંત થાય છે ત્યારે તે શાન્ત ચિત્તમાં આત્માને સહજ શુદ્ધ સ્વભાવ પ્રકાશિત થાય છે, તે વખતે અનાદિકાલીન અવિદ્યા–મિથ્યાત્વમાહરૂપ અંધકાર નાશ પામે છે.
પરમાત્મા અને તેના નામના લાભ બધાને નહિ પણ સદાચારી, શ્રદ્ધાવાન અને ભક્ત હૃદયને જ મળે છે. પરમાત્માની અચિત્ત્વ શક્તિ ઉપર મનુષ્યને જ્યારે પૂરેપૂરી શ્રદ્ધા એસે છે, ત્યારે તેની સાતે ધાતુઓનુ રૂપાંતર થાય છે. તેથી પરમાત્માનું નામ એ ભક્ત માટે બ્રહ્મચય ની દશમી વાડ પણ છે. નવ વાડ કરતાં પણ તેનું સામર્થ્ય અપેક્ષાએ અધિક છે,