________________
અનુસા
ઈચ્છા બીજાનાં સુખો પ્રત્યે પણ ઉત્પન્ન થાય છે. એ ઈરા રાગાત્મક હેવા છતાં પરિણામે રાગને નિર્મૂળ કરનારી છે.
દયામાં બીજા બધાનાં દુઃખો પ્રત્યે પિતાના દુઃખ જેટલા જ દેવ છે, છતાં તે દ્રષ, ઢષવૃત્તિને અંતે નિર્મુલ કરે છે. જેમ કાંટાથી જ કાંટે નીકળે છે, અગ્નિથી અગ્નિ શમે છે, તથા વિવથી વિષ નાશ પામે છે, એ ન્યાયે રાગ-દેવની વૃત્તિરૂપી કટાને કાઢવા માટે સર્વ જીવેના સુખને રાગ અને સર્વ જીના દુઃખને છેષ અન્ય કંટાનું કામ કરે છે. અપ્રશસ્ત કોટિના રાગ-દેવરૂપી વિષને શમાવવા માટે બીજા વિષનુ કામ કરે છે. સ્વજાતના સુખવિષયક રાગ અને સ્વાતના દુઃખવિષયક પરૂપી આર્તધ્યાનની અગ્નિને બુઝાવવા માટે સર્વ જીવોના સુખની અભિલાષારૂપી રાગ અને સર્વ દુઃખી જાના દુઃખ પ્રત્યેને દ્વિષ ધર્મધ્યાનરૂપી અગ્નિની ગરજ સારે છે. ધમવૃક્ષના મૂળમાં દયા છે તેથી ધર્મવૃક્ષના ફળમાં
પણ દયા જ પ્રકટે છે. દયાલક્ષણ ધર્મ એ રીતે અપ્રશસ્ત રાગ-દ્વેષનું શલ્ય દૂર કરવામાં સાધનરૂપ બની, જીવને સદા માટે રાગ-દ્વેષ રહિત વીતરાગ અવસ્થા પમાડનાર થાય છે.
વીતરાગ અવસ્થા અવશ્ય સર્વજ્ઞતા અને સર્વદર્શિતાને અપાવનારી હોવાથી દયાપ્રધાન ધર્મ, સર્વજ્ઞતા અને સર્વદર્શિતાને પમાડનાર પણ થાય છે. દયા છેપ્રધાન જેમાં એ કેવલિકથિત ધર્મ જે કઈ ત્રિકરણને ચાવજીવિત પ્રતિજ્ઞાપૂર્વક સાધનારા છે, તેઓ નિ9 સાધુ ગણાય છે. રાગ-દ્વૈપની
