________________
૮૨
અનુપ્રેક્ષા
પેાતાના આત્માને અચાવી શકે છે અને સદ્ગતિને પરમ સુલભ મનાવી શકે છે.
આલખનના આદરથી ઉત્પન્ન થયેલુ પુણ્ય જ વિઘ્નાના ક્ષય કરે છે અને પતન પામતા પેાતાના આત્માને ખરે અવસરે ઉગારી લે છે.
નીચે પડતાને બચાવનાર અને ઊંચે ચઢવામાં આલંબનભૂત થનાર પ્રત્યેક વસ્તુને પરમ આદરની નજરે જોવાની ટેવ પાડવી જોઇએ. એ ટેવને અભ્યાસ જ જીવને આત્મવિકાસમાં આગળ વધારનાર થાય છે. શ્રી નવકારમત્ર એ રીતે કલ્યાણના માગ શીખવે છે.
મત્રચૈતન્યની જાગૃતિ.
શ્રી નમસ્કારમંત્રના ઉચ્ચારણની સાથે જ પ્રાણાની ગતિ ઊર્ધ્વ–ઉચ્ચ થવા લાગે છે અને સર્વ પ્રાણા એકીસાથે પરમાત્માને વિષે જોડાય છે.
મત્રના ઉચ્ચારણની સાથે જ મન અને પ્રાણ ઊ ગતિને ધારણ કરે છે, કર્માંના ' ક્ષય-ક્ષયે પશમ કરાવે છે, કર્મની અશુભ પ્રકૃતિએના સ્થિતિ-રસ ઘટાડી દે છે તથા શુભ પ્રકૃતિના સ્થિતિ-રસ વધારી આપે છે.
સતક્ષયે પશમ થવાથી સત્બુદ્ધિ ઉત્પન્ન થાય છે અને તે સમુદ્ધિગુરુતત્ત્વનું કાય કરે છે. સદ્ગુદ્ધિ દ્વારા આત્મતત્ત્વના મહિમ જ્ઞાત થાય છે, જેથી અંતર્મુખ વૃત્તિ વધવાની સાથે પરમાત્મતત્ત્વની અનુભૂતિ થવા લાગે છે.