________________
સર્વશ્રેષ્ઠ જપયજ્ઞ,
૨૧૯
સર્વશ્રેષ્ઠ જાય, જપ વડે ભગવાનનું પ્રણિધાન થાય છે. ભગવાનના નામને જાપ કરવાથી બાહ્ય વ્યાપારને નિરોધ થાય છે. શબ્દાદિ બાહા વ્યાપાર રોકાઈ જવાથી આંતરતિ પ્રગટ થાય છે, તેને પ્રત્યક્ચૈતન્ય કહે છે. જ્ઞાનાદિ ગુણોની વિશુદ્ધિ થાય છે તેથી ભક્તિ અને શ્રદ્ધામાં ઉત્તરોત્તર વધારે થાય છે.
શાસ્ત્રોમાં વિશિષ્ટ ગુણવાન પુરુના પ્રણિધાનથી મહાફળ થવાનું કહ્યું છે, તે વાત ભગવાનના નામનો જાપ કરવાથી પ્રત્યક્ષ અનુભવાય છે. ભગવાનના નામના જાપ ધડે પાપનાશનું સ્વાભાવિક કાર્ય થતું જ હોય છે. પછી તે જાપ વ્યગ્ર ચિત્ત હોય કે એકાગ્ર ચિત્ત, કિન્તુ અતીન્દ્રિય શાન્તિ અને અલૌકિક આનંદને અનુભવ તે એકાગ્ર ચિત્ત થતા જાપ વડે જ અgભવાય છે. ઉપર્યુક્ત અને જે નીચેના શ્લોકો કહે છે. 'अ च प्रणवेनैतत् , जपात् प्रत्यूहसंक्षयः । प्रत्यकचैतन्यलाभश्च, इत्युक्तं युक्तं पतञ्जलेः ॥ १ ॥ रजस्तमोमयादोषा-द्विक्षेपाश्चेतसो घमी । સોપા કંપા, યાત્તિ હિર્તિ રે | ૨ | प्रत्यकचैतन्यमप्यस्मा-दन्तज्योतिःप्रथामयम् । बहिर्व्यापाररोधेन, जायमानं मतं हि नः ॥ ३॥'
- કાન્નિશ વિંશિક અન્યત્ર પણ કહ્યું છે કે “સરળતાથી જપી શકાય એવું ભગવાનનું નામ અને પિતાને વંશવતી એવી જિલ્લા હાથી