________________
૧૭૬
અનુપ્રેક્ષા
મનને જિતાડનાર
તમા
સ
મનને આત્માધીન બનાવવાની પ્રક્રિયા નમા ’ મંત્ર વડે · સધાય છે. ‘ નમા ’ મંત્રના ‘ન” અક્ષર સૂય વાચક છે અને ‘મ’ અક્ષર ચદ્રવાચક છે.
-કલિકાલસર્વાંન શ્રી હેમચંદ્રસૂરિ મ. કૃત એકાક્ષરી કાય
મંત્રશાસ્ત્રમાં સૂર્ય એટલે આત્મા અને ચદ્ર એટલે મન ગણાય છે. એ દૃષ્ટિએ · નમે ” પદમાં પ્રથમ સ્થાન આત્માને મળે છે.
>
· મન પદ્મમાં પ્રથમ સ્થાન મનને મળે છે. · નમા મંત્ર વડે મનને પ્રથમ સ્થાન જે સ`સારપરિભ્રમણમાં પરિહુમતું હતું, તે મટીને આત્માને પ્રથમ સ્થાન મળવાથી સંસારપરિભ્રમણના અંત આવે છે.
મનના માલિક આત્મા છે, પણ આત્માના માલિક મન નથી, એવું જ્ઞાન અને એવા એધ નમા 'પદ્મનાં વારવાર સ્વાધ્યાયથી થાય છે.
• નમા' પદપૂર્વક જેટલા મ`ત્રા છે, તે બધા આત્માને મનની ગુલામીમાંથી છેાડાવનાર થાય છે.
મન એ કર્મનું સર્જન છે. એટલે કમ નાં ખધનમાંથી જેને છૂટવુ છે, તેને સૌ પ્રથમ મનની આધીનતામાંથી છૂટવુ પડશે.
‘નમા’ મંત્ર મન ઉપર પ્રભુત્વ અપાવનારા અને પ્રકૃતિ ઉપર વિજય અપાવનારા મત્ર છે.
