________________
૯૬
અનુપ્રેક્ષા કરાવનાર મહામંત્ર છે અને તે આત્મનિવેદનપૂર્વકની શરણાગતિ સૂચવે છે.
અહંતા–મમતા એ પાપ છે, જેનું મૂળ અજ્ઞાનતા છે. અજ્ઞાન સહિત સર્વ પાપને નાશ કરવાની શક્તિ નમસ્કારમાં છે, કેમ કે-નમસ્કારમાં આત્મસમર્પણ થાય છે. - સમર્પણને અર્થ છે-અનાત્મ પદાર્થોમાં આત્મબુદ્ધિનું વિસર્જન અને આત્મભાવમાં આત્માનું નિમજજન. તે નિમજજનનું બીજું નામ શરણાગતિ છે.
“નમો મંત્ર એ પરમતત્વને સમર્પણ થવાની ક્રિયા છે. શરણાગતિને નવધા ભક્તિ ઉપર દશમી ભક્તિ કહી છે. એ ભક્તિને આશ્રય લેનારને કેલ છે કે જે મત પ્રતિ” મારા ભક્તને કદી વિનાશ નથી.”
મેટામાં મોટા પાપ અહંતા–મમતાનાં છે. આત્મનિવેદન અને શરણાગતિ વડે તે પાપનો અંત આવે છે. એ બંને પાપનું મૂળ સંબંધનું અજ્ઞાન છે. નમસ્કાર વડે સાચે બ્રહ્મસંબંધ સધાય છે, જેથી અજ્ઞાન, પાપ અને તેના વિવિધ વિપાકને સદાને માટે અંત આવે છે. નમો વડે થતી ભક્તિ અને પૂજાની ક્રિયાઓ.
“રમ” વડે હું પરમાત્માનું સ્મરણ કરું છું, કીર્તન કરું છું, પૂજન કરું છું, વંદન કરું છું, પ્રીતિ કરું છું, ભક્તિ કરું છું, આજ્ઞાને શિરોધાર્ય કરું છું અને અસંગભાવે તેઓની સાથે મળી જાઉં છું.