________________
પાક
પરાર્થભાવ એ જ સાચી દુષ્કત ગહ. वीतरागोऽप्यसौ देवो, ध्यायमानो मुमुक्षुभिः ।। स्वर्गापवर्गफलदः शक्तिस्तस्य हि तादृशी ॥ १ ॥
આ દેવ વીતરાગ હોવા છતાં મુમુક્ષુ વડે જ્યારે ધ્યાન કરાય છે, ત્યારે તે સ્વર્ગાપવગરૂપી ફલને આપે છે, કેમ કે તેમની નિશ્ચિત તેવા પ્રકારની શક્તિ છે. वीतरागोऽप्यसौ ध्येयो, भव्यानो स्याद् भवच्छिदे । विच्छिन्नवन्धनस्यास्य, तादृग् नैसर्गिको गुणः ॥ २ ॥
આ ધ્યેય વીતરાગ હોવા છતાં ભવ્ય જીવોના ભવે છેદને માટે થાય છે. બંધન જેઓના છેદાઈ ગયા છે, તેઓમાં આ નૈસર્ગિક ગુણ હોય છે. - વીતરાગ આત્માઓને સ્વભાવ જ તેમનું ધ્યાન કરનારાઓના રાગ-દ્વેષને છેદ કરવાનો છે. માવતરાં સ્વભાવ તર્કને અવિષય છે. વસ્તુસ્વભાવના નિયમ મુજબ વીતરાગ વસ્તુને સ્વભાવ જ સ્વ–પરને ભવેચ્છેદક છે. કઈ પણ વસ્તુસ્વભાવ તર્કથી અગ્રાહ્યા છે. પરાથભાવ એ જ સાચી દુષ્કૃત ગહ
અને કૃતજ્ઞતા ગુણ એ જ સાચું સુકૃતનું અનુદન.. • દુષ્કૃત માત્રનું પ્રાયશ્ચિત પરાર્થવૃત્તિ છે, કેમ કે પરપીડાથી દુષ્કૃતનું ઉપાર્જન છે તેથી તેની વિપક્ષ પરાર્થવૃત્તિનું સેવન તેના નિરાકરણને ઉપાય છે.