________________
અનુપ્રેક્ષા
છેષ અને અજ્ઞાનરૂપ છે. અજ્ઞાન ટાળવા માટે સ્વ અપરાધને સ્વીકાર અને પરકૃત ઉપકારનો અંગીકાર અને એ બને પૂર્વક અચિન્ય શક્તિયુક્ત આત્મતત્વને આશ્રય અનિવાર્ય છે.
આત્મતત્વને આશ્રય એટલે પ્રથમ આત્મામાં રહેલી
boet zultate 201812 (Consciousness of the Eternal soul Power ). એ સ્વીકાર થવાથી અનંતાનુબંધી રાગ-દ્વેષ ટળી જાય છે, પૂર્વે કદી ન અનુભવે એ સમત્વ ભાવ પ્રગટે છે. એ સમત્વ ભાવ અપક્ષપાતિતા અને મધ્યસ્થવૃત્તિતારૂપ છે.
મોટામાં મોટા પક્ષપાત સ્વદેષ છે. પિતે નિર્ગુણ અને દેલવાન હેવા છતાં પોતાને નિર્દોષ અને ગુણવાન માનવાની વૃત્તિરૂપ પક્ષપાત સમત્વ ભાવથી ટળી જાય છે.
વીતરાગ અવસ્થા જ પરમ પૂજનીય છે.
પોતે કરેલા ઉપકારના મહત્ત્વ જેટલું જ કે તેથી અધિક પરકૃત ઉપકારનું મહત્ત્વ છે એ મધ્યસ્થવૃત્તિતારૂપ સમત્વ ભાવ એ શ્રેષષના પ્રતિકારસ્વરૂપ છે.
ઉભય પ્રકારનું સમત્વ રાગ-દ્વેષને નિમૂલ કરી આત્માના શુદ્ધ સ્વભવરૂપ કેવલજ્ઞાન–કેવલદર્શનને ઉત્પન્ન કરે છે. તેમાં લોકાલોક પ્રતિભાસિત થાય છે. પરંતુ તે કોઈથી પ્રતિભાસિત થતું નથી, કેમ કે તે સ્વયંભૂ છે. તેથી વીતરાગ અવસ્થા જ પરમ પૂજનીય છે અને તેને પ્રાપ્ત કરવાના ઉપાયભૂત દુષ્કૃત ગë, સુકતાનુમોદન અને શરણગમન એ પરમ ઉપાદેય છે.
