________________
પર
અનુપ્રેક્ષા મેહદેષ છે. રાગદેષ જ્ઞાનગુણુ વડે જિતાય છે, દ્રષદેષ દર્શનગુણ વડે જિતાય છે અને મેહદેષ ચારિત્રગુણુ વડે જિતાય છે
જ્ઞાનગુણની પરાકાષ્ઠા “નમે” ભાવમાં છે, દર્શનગુણની પરાકાષ્ઠા “અહ” ભાવમાં છે અને ચારિત્રગુણની પરાકાષ્ઠા
શરણ” ભાવમાં છે. જ્ઞાનગુણુ મંગલરૂપ છે, દર્શનગુણ લકત્તમ સ્વરૂપ છે અને ચારિત્રગુણ શરણાગતિરૂપ છે. એ રીતે રત્નત્રયીને વિકાસ આત્માની મુક્તિગમન–ચેગ્યતાને પરિપાક કરે છે અને સંસારભ્રમણ–ચોગ્યતાને નાશ કરે છે.
સ્વદષદર્શન અને પરગુણદર્શન. , ચાર વસ્તુ મંગલ છે, ચાર વસ્તુ લેકમાં ઉત્તમ છે અને ચાર શરણું કરવા યોગ્ય છે. મંગલની ભાવના જ્ઞાનસ્વરૂપ છે, ઉત્તમની ભાવના દર્શનસ્વરૂપ છે, શરણની ભાવના ચારિત્ર સ્વરૂપ છે. જ્ઞાન વડે રાગદેષ જાય છે, દશન વડે દ્વેષણ જાય છે, ચારિત્ર વડે મહેદેષ જાય છે.
રાગ જવાથી પિતાના દેષ દેખાય છે, દ્વેષ જવાથી બીજાના ગુણ દેખાય છે અને મેહ જવાથી શરણભૂત આજ્ઞાનું સ્વરૂપ જણાય છે.
સ્વદેષદર્શન દેષની ગહ કરાવે છે, પરગુણદર્શન પરની અનુમોદના કરાવે છે અને આજ્ઞાનું સ્વરૂપ સમજવાથી આજ્ઞાન શરણે રહેવાની વૃત્તિ પેદા થાય છે.
ગુણવાનની આજ્ઞા જ સ્વીકારવા યોગ્ય છે, દેષ જવાથી જ ગુણ પ્રગટે છે, આજ્ઞાનું આરાધન કરવાથી જ દેષ જાય