________________
૧૫
સ્તવનઃ ૨ઃ શ્રી અજિતનાથ જિન સ્તવન
(રાગ : આશાવારી) નોંધ: આદિ તીર્થંકર પ્રત્યેની પ્રેમ-લક્ષણા પરાભક્તિમાંથી પેદા થતી શ્રદ્ધામાંથી દર્શન પ્રાપ્તિ થઈ. આથી “જ્ઞાન મેળવવાની તાલાવેલી પણ થઈ, પરંતુ જ્ઞાનપ્રાપ્તિ અર્થે “પથ-દર્શન કરવા ગયા ત્યારે પંથની દુર્ગમતાનો ખ્યાલ આવ્યો. કયે રસ્તે આ પરમાત્મ તત્ત્વની પ્રાપ્તિ થાય? જેણે આ તત્ત્વની પ્રાપ્તિ કરી છે તેવા શ્રી અજિતનાથ ભગવાનને ઉદ્દેશીને અવધૂશ્રી કહે છે :
પંથડો નિહાળું રે બીજા જિન તણો રે, અજિત અજિત ગુણધામ, જે તે જીત્યા રે, તેણે હું જીતિયો રે, પુરૂષ કિસ્યું મુજ નામ! પંથડો. ૧
અર્થ: બીજા તીર્થકર શ્રી અજિતનાથ જે માર્ગે ગયા તે માર્ગ હું શોધી રહ્યો છું. અર્જિતનાથ પ્રભુ નામે તો “અજિત છે જ, પરંતુ ગુણે પણ અજિત હોવાથી ગુણોના ધામરૂપ છે. માટે હું તેમના માર્ગની શોધમાં છું.) પરંતુ પ્રભુ! મારો પુરુષાર્થ શું કામનો ? કેમ કે તમે જે કષાયો ઉપર વિજય મેળવ્યો છે તે કષાયોએ તો મારા ઉપર વિજય મેળવ્યો છે. આથી મારું પૌરુષ વૃથા છે.
ચર્મ-નયણ કરિ મારગ જોવતાં રે, ભૂલ્યો સયલ સંસાર, જિણ નયને કરી મારગ જોઈએ રે, નયણ તે દિવ્ય વિચાર. પંથડો. ૨
અર્થ પ્રભુ! તારા માર્ગની ખોજ આ ચર્મ-ચક્ષુઓથી કરી પરંતુ તેમ કરવાથી હું તો સમગ્ર (સયલ) સંસારમાં ભૂલો પડી ગયો. જે ચક્ષુઓથી તારા મારગની ખોજ કરવી જોઈએ તે ચક્ષુઓ તો સમ્યમ્ દષ્ટિવાળા હોવાં જોઈએ.
નોંધઃ સમ્યગજ્ઞાનનો પંથ સમ્ય દર્શન વિના સંભવી શકે નહિ. જિનેશ્વર દેવે ચીધેલા માર્ગની ખોજ ભૌતિક સાધનોથી (ચર્મચક્ષુઓથી) ન થાય. તે ખોજ માટે અંતરઆત્માની દૃષ્ટિ જોઈએ. (નયણ તે દિવ્ય વિચાર)
પુરૂષ પરંપરા અનુભવ જોવતાં રે, અન્ધો અન્ધ પલાય, વસ્તુ વિચારે જો આગામે કરી, ચરણ ધરણ નહીં ઠાય. પંથડો. ૩ અર્થઃ પ્રભુ! તારા પંથની શોધ સ્થાપિત પરંપરાને અનુસરીને કરવાથી તો
આનંદધન-સ્તવનો * સ્તવન-૨
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
