________________
૩૧
સ્તવન ઃ ૮ : શ્રી ચંદ્રપ્રભુ જિન સ્તવન
(રાગ : કેદારો - ગૌડ)
નોંધ ઃ ૫૨માત્મ દર્શનની તાલાવેલીવાળો જીવ વિચારે છે કે અહો ! હું જન્મજન્માન્તરોમાં રખડ્યો, વિવિધ પ્રકારના અનુભવો મેળવ્યા, પરંતુ સમ્યગ્ દર્શન પામી શક્યો નહીં. જન્મોજન્મના પરિશ્રમ બાદ મનુષ્યદેહ હવે પ્રાપ્ત થયો છે. જીવસૃષ્ટિની આવી સર્વોત્કૃષ્ટ સ્થિતિએ પહોંચ્યો છતાં પણ ઈશ્વરદર્શન પામી શક્યો નહીં તો મહામહેનતે મેળવેલ આ મનુષ્યજીવન પણ વૃથા જશે.
આ સ્તવનમાં અવધૂશ્રીએ જૈનદર્શન મુજબના જીવના પ્રકારો, સમ્યગ્ દર્શનની પ્રાપ્તિના ઉપાયો, મનુષ્યથી નિમ્ન જીવસૃષ્ટિની મર્યાદાઓ વગેરેની ચર્ચા કરી છે.
દેખણ દે, રે ! ખિ ! મુને દેખણ દે, ચંદ્રપ્રભ મુખ ચંદ, ઉપશમ-રસનો કંદ, ગત-કલિ-મલ દુઃખ દંદ. સિખ. ૧
નોંધ ઃ અદ્યતન વિજ્ઞાનના સંશોધન સાધનોની મદદ વિના હજારો વર્ષ પૂર્વે જૈન દાર્શનિકો માટીમાં, ધાતુમાં, પાણીમાં, વાયુમાં અને અગ્નિમાં પણ જીવની હસ્તી જોઈ શક્યા. વિશ્વમાં વ્યાપક જીવ-સૃષ્ટિની નિમ્નતમ સ્થિતિ બાદર-નિગોદ જીવોની છે તેમ તેમણે જોયું. આ જીવો ચર્મચક્ષુથી જોઈ શકાતા નથી. ઠાંસી ઠાંસીને ભરાયેલા આ જીવોનું જીવન સંયુક્ત છે અને તેથી તેઓ અનેક હોવા છતાં એક શરીરી અને એકશ્વાસી હોય છે. (જે વિજ્ઞાને પણ માન્ય રાખેલ છે.) આ એકેન્દ્રિય જીવોની મર્યાદાને કારણે પરમ શાંત રસના સ્રોતરૂપ ચંદ્રપ્રભ સ્વામીનાં દર્શન તેમને કેવી રીતે થઈ શકે ? આવો પ્રશ્ન ગાથા નં. ૨ માં ઉઠાવતા પહેલાં આ સ્વામિના ગુણધર્મોનું અહીં વર્ણન છે.
અર્થ : હે સખિ મને હવે (મનુષ્યભાવ મહામહેનતે મળ્યો છે તેથી) ચંદ્રપ્રભુ જિનેશ્વરના દર્શન કરવા દે. આ પ્રભુ શાંતરસ (ઉપશમ રસ) ના સ્રોતરૂપ (કંદ) છે, કારણ કે તેમનાથી કલહ (કલિ), મેલ (મલ), દુઃખ અને તેવાં બીજાં દ્વંદો (જેવા કે રાગ, દ્વેષ વગેરે) ચાલ્યા ગયા છે.
આનંદધન-સ્તવનો * સ્તવન-૮
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
