________________
૬૩
આપણો આત્મભાવ જે, એક ચેતના આધાર રે,
અવર સવિ સાથ સંયોગથી, એહ નિજ-પરિકર સાર રે. શાંતિ. ૧૧
અર્થઃ આપણા આત્માનો સ્વભાવ ફક્ત ચૈતન્યમય છે. (ચૈતન્ય જ તેનો આધાર છે.) તે સિવાય જે કાંઈ આત્મા સાથે જોડાયેલ છે – જે આ સાંસારિક પરિવાર જણાય છે તે કર્માદિકના સંયોગથી જ છે. આત્માના આધારૂપ જે ચેતના-પદાર્થ છે તેજ આત્માનો ખરો પરિવાર છે. (પરિકર = પરિવાર)
-
નોંધ ઃ શુદ્ધ આત્મ-સ્થિત પરિસ્થિતિ કેવી હોય તેનું અહીં સચોટ વર્ણન છે.
પ્રભુ મુખથી એમ સાંભળી, કહે આતમરામ રે,
તાહરે દરિશણે નિસ્તર્યો, મુજ સિધ્ધાં સવિ કામ રે. શાંતિ. ૧૨
અર્થ : જિનેશ્વર દેવની આ વાણી સાંભળી આત્મલક્ષી જીવ કહે છે : પ્રભુ,
ઃ
તમારા આપેલાં દર્શનજ્ઞાનથી હું પાર પામ્યો છું અને મારાં તમામ કામ સફળ થયાં છે.
.
અહો ! અહો ! હું મુજને કહું, નમો મુજ, નમો મુજ રે,
અમિત ફલ-દાન દાતારની, જેહને ભેટ થઈ તુજ રે. શાંતિ. ૧૩
અર્થ : આત્મપ્રાપ્તિનો અહોભાવ પ્રગટ કરતાં આત્માર્થી પુરુષ પોતાની જાતને ધન્યવાદ આપતાં કહે છે, હું મારી જાતને નમસ્કાર કરું છું કારણ કે મનેઆજે જેઅમાપ છે તેવા ફળના દાતાની ભેટ થઈ છે.
શાંતિ સ્વરૂપ સંક્ષેપથી, કહ્યો નિજ-પર રૂપ રે,
'
આગમ માંહે વિસ્તર ઘણો, કહ્યા શાંતિ-જિન-ભૂપ રે. શાંતિ. ૧૪
અર્થ : આ રીતે નિજ-સ્વરૂપ શું છે અને પર-રૂપ શું છે તેની સમજણ પ્રભુએ આપી. શાંતિ સ્વરૂપ શું છે તેની ચોખવટ કરી છે. શાંતિનાથ પ્રભુએ (તીર્થંકરોએ) તો આ વાત શાસ્ત્રોમાં ઘણા વિસ્તારથી સમજાવેલ છે.
શાંતિ સ્વરૂપ એમ ભાવશે, ધરી શુદ્ધ પ્રણિધાન રે, આનંદધન પદ પામશે, તે લેશે બહુમાન રે. શાંતિ. ૧૫
અર્થ : જે જીવ આ પ્રમાણે શાંતિના સ્વરૂપને વિચારશે અને તેના ઉપર એકાગ્રતા કરશે તે આનંદધન સ્વરૂપને પામી મોટા સન્માનને પ્રાપ્ત કરશે. (પ્રણિધાન–એકાગ્રતા)
આનંદધન-સ્તવનો સ્તવન-૧૬
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
