________________
૮૮ અર્થ મુદ્રા એટલે હસ્તાદિકનો આકાર; બીજ એટલે ૐકાર મંત્ર, ધારણા એટલે ચિત્તની એકાગ્રતા અને એક અક્ષર વગેરેનું સંયુક્ત રીતે સ્થાપના કરી જે ધ્યાન કરે તે સાધક કદી છેતરાતો નથી અને શુદ્ધ ક્રિયાના ફળની પ્રાપ્તિ કરે છે.
શ્રુત અનુસાર વિચારી બોલું, સુ-ગુરૂ તથા વિધ ન મિલે રે, કિરિયા કરી નવિ સાધી શકિયે, તે વિષ-વાદ ચિત્ત સઘલે રે. ષ. ૧૦
અર્થઃ આ સઘળું હું કહું છું તે શાસ્ત્રોમાં જે લખ્યું છે તે વિચારીને કહું છું. આ પ્રમાણે વિધિ કરનાર સર મને મળે નહીં, ત્યાં સુધી શુદ્ધ ક્રિયાઓ હું સાધી શરતો નથી, તે જાતની ફરિયાદ સર્વના ચિત્તમાં છે તે દિલગીરીજનક છે.
નોંધ: બાહ્ય ક્રિયા સાથે જો ભાવપૂજા ન હોય તો તે બધી ક્રિયાઓ નિરર્થક છે તેથી આ બાહ્યક્રિયા, જે દ્રવ્ય-પૂજા છે, સાથે ભાવ-પૂજાનો સંયોગ કેવી રીતે કરવો તે જાણકારસગુરુ જસમજાવી શકે. પરંતુ તેવા સદ્ગુરુના અભાવે અમો શુદ્ધ ભાવે ક્રિયાઓ કરી શકતા નથી તેવો વિષાદ આપણા સર્વના ચિત્તમાં રહે છે.
તે માટે ઊભા કર જોડી, જિનવર આગળ કહીએ રે, સમય ચરણ સેવા શુદ્ધ દેજો, જિમ આનંદધન લહિયે રે. ષ. ૧૧
અર્થ આથી બે હાથ જોડી ઊભા રહી જિનેશ્વર પ્રભુને પ્રાર્થના કરીએ કે હે પ્રભુ, જૈનદર્શનની શુદ્ધ સેવા કરવાની તાકાત મને આપો કે જેથી હું ચિદાનંદને પામું.
નોંધઃ આ રીતે આ સ્તવનમાં છ દર્શનોનો ઉલ્લેખ કરી, જૈનદર્શનમાં તે છએનો આંશિક સમાવેશ થાય છે તેમ ગાથા નં. ૧થી ૬માં જણાવ્યું. સાતમી ગાથામાં જિનભક્તિનો ખરો અર્થ અને યથાર્થ રહસ્ય સમજાવતાં કહ્યું કે જિનેશ્વરના સ્વરૂપની આરાધનાનો અર્થ તો તે જ સ્વરૂપની પ્રાપ્તિનો છે અને ત્યારબાદની ગાથાઓમાં આ પ્રાપ્તિ અર્થે અમુક ક્રિયાઓ કરીને શુક્લ ધ્યાન કેવી રીતે કરવું તે બતાવેલ છે.
આનંદધન-સ્તવનો
સ્તવન-૨૧
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
WWW.jainelibrary.org
