________________
પ૯
સ્તવનઃ ૧૬: શ્રી શાંતિનાથ જિન સ્તવન
(રાગ મલ્હાર) શાંતિજિન! એક મુજ વિનતિ સુણો ત્રિભુવન રાય રે, શાંતિસ્વરૂપ કેમ જાણીએ? કહો મન કેમ પરખાય રે. શાંતિ. ૧
અર્થઃ શાશ્વત શાંતિની શોધમાં પડેલ આત્મલક્ષી પુરુષ, ત્રિભુવન ઉપર જેણે વિજય મેળવેલ છે તે જિનેશ્વર દેવ ભગવાન શાંતિનાથને પૂછે છે કે, પ્રભુ, હું શાશ્વત શાંતિના સ્વરૂપને કેવી રીતે પામી શકું? અને તે મને મળી છે તે હું કેવી રીતે પારખી શકું?
નોંધઃ જીવમાત્રની પ્રવૃત્તિ શાંતિની શોધમાં જ રહી છે. આર્થિક સમૃદ્ધિ અને સત્તા સહિત તમામદુન્યવી લાભો મેળવવા પાછળ માનવી એક જ વસ્તુની શોધમાં છે અને તે છે ખરી અને શાશ્વત શાંતિ; પરંતુ દુન્યવી લાભો મેળવનારને આવી શાશ્વત શાંતિ મળતી નથી અને છેવટે હાથમાં આવે છે ક્ષણિક સુખ અને દુઃખની અનંત શૃંખલા. આ વિષચક્રમાંથી છૂટવા હતપ્રભ થયેલ માનવી અહીં પૂછે છે કે શાશ્વત શાંતિના સ્વરૂપને કેવી રીતે પામી શકાય?
ધન્ય તું આતમ! જેહને એવો પ્રશ્ન અવકાશ રે! ધીરજ મન ધરી સાંભળો, કહું શાંતિ પ્રતિભાસરે. શાંતિ. ૨
અર્થઃ જિનેશ્વર દેવ જવાબ આપે છે જેને આવો આત્મલક્ષી પ્રશ્ન પૂછવાનો અવકાશ મળેલ છે તેવા તારા આત્માને ધન્ય છે. માટે હું તને શાંતિ સ્વરૂપનો ખ્યાલ આપું છું તે મનમાં ધીરજ રાખીને સાંભળ.
નોંધ: પ્રતિભાસ એટલે ઝાંખી – સ્વરૂપનો ખ્યાલ. ખરી શાંતિ તો અનુભવે જ મળે. પરંતુ તે જાતનો અનુભવ થાય તે પહેલાં તે શું છે તેનો ખ્યાલ લેવાની જરૂર છે તેથી પ્રતિભાસ” શબ્દનો ઉપયોગ થાય.
ભાવ અ-વિશુદ્ધ સુ-વિશુદ્ધ જે, કહ્યા જિનેશ્વર દેવ રે, તેમ અ-વિતર્થી સહે, પ્રથમ એ શાંતિપદ સેવ રે. શાંતિ. ૩
આનંદધન-સ્તવનો જ સ્તવન-૧૬
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
