________________
૩૫ અર્થ: પ્રભાતે ઊઠીને અંગમાં ઘણો ઉમળકો-ઉમંગ ધારણ કરીને જિનેશ્વર પ્રભુ સુવિધિનાથના ચરણે નમન કર્યા બાદ નીચે પ્રમાણે વિધિ કરવી. .
દ્રવ્યભાવ શુચિભાવ ધરીને, હરખે દહરે જઈએ રે, દહ-તિગ પણ અહિગમ સાચવતાં એકમના ધુરિ થઈએ રે. સુવિધિ. ૨
અર્થ: દ્રવ્ય અને અંતરના પવિત્ર ભાવો ધારણ કરીને ઉત્સાહપૂર્વક પૂજાથે દહેરાસર જવું. “દશ-ત્રિક’ અને ‘પાંચ અભિગમ' સાચવવા અને મન, વચન, કાયાની એકાગ્રતા કરવી.
નોંધઃ “દહ-તિગ” એટલે “દશ-ત્રીફ’. ‘ત્રિફ એટલે ત્રણ બાબતોનો સમૂહ. દેવપૂજા વખતે આવી ત્રણ બાબતોના દશ સમૂહોનું પાલન કરવું જોઈએ. આ દશ સમૂહોમાં ત્રણ નિમિહી, ત્રણ પ્રણામ, ત્રણ પ્રદક્ષિણા વગેરે છે. પરંતુ તે બધામાં ત્રણ નિસિટી ઘણા અગત્યના છે. “નિસિપી” એટલે નિષેધો. જીવની તથા સંસારની ભૌતિક વસ્તુઓ, આધિ-વ્યાધિ અને ઉપાધિ વિશેના તમામ વિચારોનો નિષેધ કરવો તે નિસિપી'. આ પ્રકારની નિસિથી ત્રણ વખત સાચવવી. એક દેરાસરમાં પ્રવેશ કરતી વખતે, બીજી તેના અગ્રદ્વારે અને ત્રીજી ચૈત્યવંદન વખતે. આ ત્રણ વખતે મનમાં ભક્તિભાવ સિવાય બીજો કોઈપણ ભાવ સંભવે નહીં. ત્યારબાદ બીજી વિધિઓ જેવી કે પ્રદક્ષિણા નમન વગેરે થાય.
" સાથે પાંચ (પણ) અભિગમ પણ સાચવવા. આ અભિગમોમાં સચિત્ત વસ્તુઓનો ત્યાગ મનની એકાગ્રતા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. (પુરિ = પહેલાં)
આ રીતે પૂજાની શરૂઆતમાં જ “ભાવપૂજા'ને અગ્રતા આપવામાં આવી છે. કુસુમ અક્ષત વર વાસ સુગંધી ધૂપ દીપ મન-સાખી રે,
અંગ પૂજા પણ ભેદ સુણી ઈમ ગુરૂમુખ આગમ ભાખી રે. સુવિધિ. ૩
અર્થ : પુષ્પ, ચોખા, સુગંધી, વાસક્ષેપ, ધૂપ, દીવો વગેરે પાંચ ભેદવાળી અંગપૂજા છે તેવું શાસ્ત્રવચન છે તેમ ગુરુદેવે કહેલ છે, પરંતુ તે બધા “મન-સાખી' હોવા જોઈએ, એટલે કે મનની સાક્ષીએ હોવા જોઈએ.
નોંધઃ મનના ભાવો ઉપર અહીં પણ ભાર મૂક્યો છે. પુષ્પ વગેરે તો દુન્યવી વસ્તુઓ છે તેથી મનના ભાવપૂર્વક તેની અર્ચના ન થાય તો પૂજાની કાંઈ કિંમત નથી.
આનંદધન-સ્તવનો
સ્તવન-૯
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
