Book Title: Agam 12 Upang 01 Auppatik Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
औपपातिक
वणभूया परवाइपमद्दणा आयारधरा चोइसपुव्वी दुवाल संगिणो तथैव तेऽपि मुनिवराः सम्यग्ज्ञाना दिरत्नपूर्णाः सन्ति । पुनस्ते कीदृशाः ? इत्याह- 'कुत्ति - यावणभूया ' कुत्रिकाऽऽपणभूताः–कूनां स्वर्गमर्त्यपातालभूमीनां त्रिकं कुत्रिकं, तात्स्यात् तद्व्यपदेश इति कृत्वा तत्र स्थितं वस्त्वपि कुत्रिकमुच्यते, कुत्रिकस्य आपणः कुत्रिकापणः । देवाधिष्ठितत्वेन स्वर्गमर्त्यपाताललोकत्रयसंभविवस्तुसम्पादकहट्ट इत्यर्थः, तद्भूताः - समीहितार्थ - सम्पादनलब्धियुक्तत्वेन तत्तुल्या इति भावः । 'परवाइपमहणा' परवादिप्रमर्दनाः- परवादिनां शाक्यादीनां मतनिराकरणेन विजेतार इत्यर्थः । ' आयारधरा' आचारधराः- आचाराङ्गसूत्रस्य धारकाः यावद्विपाकसूत्रधराः, 'चोरसपुच्ची' चतुर्दशपूर्विणः चतुर्दश पूर्वाणि विषन्ते येषां ते चतुर्दशपूर्विणः षड्गुणहानिवृद्धिरूपस्थानसंस्थिताः परस्परं भवन्ति न्यूनाधिक्येन, तथाहि यः कश्चित् सकलाभिलाप्यवस्तुबेदितया चतुर्दशपूर्वी स उत्कृष्टः, ततोऽन्ये सूत्रार्थतदुभयरूपतारतम्याच्चतुर्दशपूर्वधराः । 'दुवाल संगिणे । ' द्वादशाङ्गिनः - द्वादशानि-अङ्गानि आचाराङ्गादीनि खन्ति है उसी प्रकार ये साधुजन भी सम्यग्दर्शन एवं सम्यग्ज्ञान आदि विविध गुणरूप रत्नों से भरपूर थे । (कुत्तियात्रणभूया ) ये कुत्रिकापण तुल्य थे । जिस आपण दूकान ) में स्वर्ग मर्त्य, पाताल - तीनों लोक की वस्तुएँ रहती हैं, उसको 'कुत्रिकापण' कहते हैं । उस कुत्रिकापण से सभी अभिलषित वस्तुएँ मिलती हैं । उसी प्रकार ये अभिलषित तीनों लोक के पदार्थों के सम्पादन करने की लब्धियों से युक्त थे । अत एव कुत्रिकापण-तुल्य थे । ( परवाइपमद्दणा ) परवादियों के मत को निराकरण करने से ये उनके विजेता थे । ( आयारधरा ) आचारांग सूत्र से लेकर विपाकसूत्रतक के आगमों के ये धारक थे । ( चोहसपुब्बी ) चौदहपूर्वी के ये पाठी थे । इस प्रकार ये सब के सब ( दुबालसंगिणो ) द्वादशांग के वेत्ता थे । (समत्तકિંમતી રત્નાથી ભરપૂર હાય છે તેમ એ સાધુજના પણ સમ્યગ્દર્શન તેમજ સમ્યજ્ઞાન આદિ વિવિધ ગુણરૂપ રત્નાથી भरपूर डता, (कुत्तियावणभूया) તેઓ કુત્રિકાપણુ જેવા હતા. જે આપણુ (કાન)માં સ્વર્ગ મર્ત્ય અને પાતાળ ત્રણે લેાકેાની વસ્તુઓ રહેતી હાય તેને ‘ક્રુત્રિકા’ કહે છે. તે કુત્રિકાપણમાં બધી ઇચ્છિત વસ્તુઓ મળે છે, તેવી રીતે તેઓ પણ ત્રણે લેાકેાના ઈચ્છિત પદાર્થો મેળવવાની લબ્ધિવાળા હતા. એથી તેએ કુત્રિકાપણુ જેવા હતા. (आयारधरा) मान्याशंगसूत्रथी सहने विषासूत्र सुधीनां भागभाना तेथे धार
1
ता. ( चोहसपुव्वी) यौह पूर्वोना तेथे लगुनारा हुती. थे प्रहारे थे तभाभे तभाभ (दुबालसंगिणा ) द्वादशांगना ज्ञाता उता (समत्तगणिपिडगधरा ) समस्त
१८२
