Book Title: Agam 12 Upang 01 Auppatik Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
पीयूषषिणो टोका सृ. २६ अम्बड परिव्राजककशिष्याणां संस्तारग्रहणम् ५७१ सरोरं इझं कंतं पियं मणुण्णं मणाम पेज थेजं वेसासियं संमयं बहुमयं अणुमयं भंडकरंडगसमाणं, माणं सीयं माणं उण्हं माणं चोरा मा ण दंसा मा णं मसगा मा णं वाइयपित्तियसिभियसंनिवाइय विविहा रोगायंका परिसहोवसग्गा फुसंतु' इदं पुरतो वर्तमानं शरीरम् इष्टं-वल्लभम् , कान्तं= कमनीयम् , प्रियं-सदा रोमाऽऽस्पदम् , मनोज्ञं-सुन्दरम् , मनोऽमं=मनसाऽम्यते प्राप्यते पुनः पुनः संस्मरणतो यत्तन्मनोऽमम् , प्रेयः सर्वपदार्थेष्वतिशयेन प्रियमिति प्रेयः, अथवा कालान्तरनयनात्प्रेर्यम् , स्थैर्य स्थैर्यवत्-स्थिरम् इत्यर्थः, वैश्वासिकम्-विश्वासः प्रयोजनम्-अस्येति वैश्वासिकम्-प्राणिनां परशरीरमेव प्राचुर्येणा ऽविश्वासहेतुः,निजशरीरं तु प्रतीतिपात्रमेव भवति, संमततत्कृतकार्याणां सम्मतत्वात्, बहुमतं-बहुशोबहूनां वामध्ये मतम्-इष्टं यत्त हुमतम् , अनुमतं-वैगुपदर्शनेऽपि अनुप्रश्वात्मतम्-अनुमतम् , अतएव भाण्डकरण्डकसमानं-भाण्डानाम् भूषगानां करण्डकसमानं--भूषणमञ्जूषातुल्यमुपादेयमित्यर्थः, एतादृशं शरीरं मा शीतं शैत्यं स्पृशदु, मापिवासा मा णं वाला मा णं चोरा मा णं दंसा मा णं मसगा मा णं वाइयपित्तियसिभियसंनिवाइय विविहा रोगायंका परीसहोवसग्गा फुसंतु) यहां पर सर्वत्र "मा" शब्द निषेध अर्थ में, एवं “णं" शब्द वाक्यालंकार में प्रयुक्त हुआ समझना चाहिये । इष्ट-वल्लभ; कान्त-कमनीय, प्रिय-सदा प्रेमास्पद, मनोज्ञ-सुन्दर, मनोम-समस्त की अपेक्षा अत्यंत प्रिय, स्थैर्य-स्थिरतायुक्त, वैश्वासिक-पर शरीर की अपेक्षा जीवों को अपना शरीर अतिशय प्रीति का स्थान होता है इस अपेक्षा अतिशय प्रीतिका पात्र, शारीरिक कार्यों के संमत होने से संमत, बहुत करके अथवा बहुतों के मध्य में इष्ट होने से बहुमत, अनुमत-विगुणता के दिखने पर भी प्रेम का स्थानभूत, जिस प्रकार भूषणों का करंडक प्रिय समाणं मा णं सीयं मा णं उण्हं मा णं खुहा मा णं पिवासा मा णं वाला मा णं चोरा मा णं दंसा मा णं मसगा मा णं वाइयपित्तियसिंभियसंनिवाइय विविहा रोगायंका परीसहोवसग्गा फुसंतु) मडी सर्वत्र 'मा' २०६ निषेधन पर्थमा तभी 'णं' શબ્દ વાકયાલંકારમાં વાપરેલે સમજવું જોઈએ. ઈષ્ટ-વલભ, કાન્ત-કમનીય, પ્રિય-સદા પ્રેમાસ્પદ, મને જ્ઞ–સુંદર, મનમ–સમસ્તની અપેક્ષા અત્યંત પ્રિય, ધૈર્ય–સ્થિરતાયુક્ત, વિશ્વાસિક–બીજાનાં શરીરની અપેક્ષાએ જીવને પિતાનાં શરીર અતિશય પ્રીતિનું સ્થાન હોય છે–એ દષ્ટિએ અતિશય પ્રીતિને. પાત્ર, શારીરિક કાર્યો માટે સંમત હેવાથી સંમત, ઘણું કરીને અથવા ઘણાઓની વચમાં ઈષ્ટ તેથી બહુમત, અનુમત-વિગુણતા જવા છતાં પણ પ્રેમના સ્થાનભૂત, જે પ્રકારે ઘરેણુને કરંડીયે પ્રિય હોય છે તેવી રીતે પ્રિય હોવાને
