Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ratnazekharasUri viracita trasamAsa prakaraNam prakAzaka: zA. kuMvarajI ANaMdajI. pramukha-zrI. jai. pa. pa. sabhA.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIratnazekharasUriviracita. zrI laghukSetrasamAsa prakaraNam mUla tathA mUla ane TIkArnu bhASAntara. vivecana ane upayukta yaMtrosahita. . --- - -- guruNIjI hIrazrIjI tathA guruNIjI gulAbazrIjInI ziSyA guruNIjI zrIlAbhazrIjInI preraNAthI tathA zrAvikAvarganI Arthika sahAyathI * chapAvI prasiddha karanAra. zA. kuMvarajI ANaMdajI zrI jainadharma prasAraka sabhAnA pramukha bhAvanagara. AAD vIra saMvata 246.] [vikrama saMvata 1990 NANVE DDDDDDDDDDDD pAnI mudrakaH-zAha gulAbacaMda lallubhAi. zrI mahodaya prInTIMga presa, dANApITha-bhAvanagara. . . . . . .
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina dharma. na devaM nAdevaM na zubhagurumevaM na kuguruM na dharma nAdharma na guNapariNaddhaM na viguNam / na kRtyaM nAkRtyaM na hitamahitaM nApi nipuNaM vilokante lokA jinavacanacakSurvirahitAH // 1 // mAnuSyaM viphalaM vadanti hRdayaM vyartha vRthA zrotrayonirmANaM guNadoSabhedakalanAM teSAmasaMbhAvinIm / durvAraM narakAndhakUpapatanaM muktiM budhA durlabhAm sArvajJaH samayo dayArasamayo yeSAM na karNAtithiH // 2 // pIyUSaM viSavajjalaM jvalanavattejastamastomavanmitraM zAtravavatsrajaM bhujagavacintAmaNiM loSThavat / jyotsnAM grISmajagharmavat sa manute kAruNyapaNyApaNaM jainendraM matamanyadarzanasamaM yo durmatirmanyate // 3 // dharma jAgaratyaghaM vighaTayatyutthApayatyutpathaM bhinte matsaramucchinatti kunayaM mathnAti mithyAmatim / vairAgyaM vitanoti puSyati kRpAM muSNAti tRSNAM ca yattajainaM matamarcati prathayati dhyAyatyadhIte kRtI // 4 // sindura prakara.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakanuM nivedana. A laghukSetrasamAsa prakaraNa naMbudvIpa vigere aDhIdvIpanuM svarUpa jANavA mATe khAsa upayogI che. te bhASAMtara sAthe prakaraNaratnAkara bhAga cethAmAM chapAyela che, chatAM te vibhAga atyAre labhya na hovAthI temaja tenI aMdara jaNAtI yaMtrAdikanI apUrNatA pUrNa karavAnI AvazyaktA jaNAvAthI gurUNajI lAbhazrIjIe zrAvikAvargane upadeza karI temanI sahAyathI A prakaraNa prasiddha karavAnI yojanA karavAnuM mane soMpyuM, tethI banatA prayAse te prakaraNa jema vadhAre upayogI thAya tema karavA prayatna karyo che, te A prakaraNanA prathamanA athavA navA abhyAsIo vAMcaze eTale saheje samajI zakaze. A prakaraNanI prAMte aDhIdvIpamAM rahelA zAzvata padArthonuM yaMtra judA judA 40 prakAranuM navuM banAvIne mUkyuM che. te yaMtra ghaNuM jarUrI hakIktane pUrI pADe tevuM che. jaMbudvIpa, dhAtakIkhaMDa ne puSkarAI traNemAM AvelA tamAma parvatanI laMbAI, pahoLAI, uMcAI ne AkRti vigere batAvanAra yaMtro te traNe adhikAranI prAMte mUkelA che. A graMtha mukhapATha karela hoya tene tema ja navA mukhapATha karavAnA Icchakane pATha karavAnI anukULatA thavA mATe A graMtha (gAthA 263) mULamAtra prAMta bhAgamAM Apela che. gurUNIjI lAbhazrIjI saMskRta bhASAnA abhyAsI che. niraMtara navuM navuM vAMcana svayameva tema ja bIjI sahAya meLavIne karanArA che. samudAyanI saMbhALa lenArA ane vRddha thayela hovAthI pariNata mativALA che. temane AvA prakaraNAdi bahAra pADavAnI ghaNuM umeda vate che. temanI ja preraNAthI ane sahAya meLavI ApavAthI amArI sabhA zrI uttarAdhyayana, jJAtAdharmakathA, vipAka sUtra vigere chapAvavA bhAgyazALI thayela che ane AgaLa upara aMtaRtadazAMga, anuttarovAI niryAvaLI vigere sUtro paNa tevI ja DhabathI chapAvavAnI IcchA rAkhe che. A prakaraNanuM prakAzana temanI ja preraNuM ane upadezanuM pariNAma che. A zubha kAryamAM sahAya ApanAra zrAvikAonA nAmanuM lIsTa A sAthe ApavAmAM AvyuM che, te anya zrAvikAone AvA jJAnavRddhinA kAryamAM sahAya karavAnuM sUcavanAra che. A sAthe bhASAMtarakartA zAstrI jeThAlAle judI prastAvanA lakhelI hovAthI A nivedanamAM vadhAre vistAra karavAmAM AvyuM nathI. AvA jJAnavRddhinA kAryamAM sahAya ApavAnI mArI pharaja samajIne meM A graMtha sArI rIte prasiddha thAya tevI yojanA karI ApI che. mArgazIrSa zudi 15 ne kuMvarajI ANaMdajI. . saM. 190 7 zrI je. dha. pra. sabhAnA pramukha.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhASAMtarakartAnI prastAvanA. dharmaniSTha, parepakArakapravaNa, mekSAbhilASI, mahAzaya sajajane! A caturgatirUpa saMsAra Adhi, vyAdhi ane upAdhirUpa trividha tApathI bharapUra che. te tApane dUra karavA mATe suvacanAmRta vinA bIjuM kAMI samartha nathI. tevuM vacanAmRta rAgadveSane jItanAra, moha-kaSAyAdirahita, madhyasthavRttivALA, ni:svArtha paropakArI, sarva prANI pratye samabhAvaSTivALA, taraNatAraNasamartha ItyAdi vizeSaNaviziSTa tIrthakaranA mukhacaMdrathI ja utpanna thaI zake che. tevA vacanAmRtathI bharelA kuMDa paNa gaNudharAdika ja hoI zake che. temaNe jagajajaMtunA hitArthe dvAdazAMgInI racanA karI svAtmA kRtArtha karyo che. temAM sthaLa daSTie cAra vibhAga jovAmAM Ave che- dravyAnuyAga 1, gaNitAnuyAga 2, caraNakaraNanuyAga 3 ane dharmakathAnuyoga 4. temAM gaNitAnuyoganA viSayamAM dvIpa, samudra, varSa, varSadhara, nadI vigere zAzvata padArthonuM savistara varNana karavAmAM AvyuM che. temAMthI uddharIne parepakArapravaNa, bhAgakAramahArAja zrI jinabhadragaNikSamAzramaNe brahakSetrasamAsa nAmano graMtha racyo che. tenI savistara ane sarala TIkA zrI malayagirisUrIzvare karI che. tene anusarIne saMkSipta rUcivALA bALajInA upakArane mATe saMkSepIne zrI vajana gurUnA ziSya zrI hematilakagurU ane temanA ziSya ratnazekharasUrIzvare A laghukSetrasamAsa nAmano graMtha racyA che; tathA tenA para laghu TIkA paNa pote ja racI che, ema TIkAnA prathamanA pAMcamA chaThThA zloka uparathI tathA mULa graMthanI chellI gAthAthI spaSTa rIte samajAya che. temaja zrI malayagiri sUrinA vivaraNa upara vadhAre AdhAra rAkhIne A vivaraNa karyuM che ema TIkAne prAMte lakhelA trIjA ka uparathI spaSTa thAya che. A graMthakAra zrI razekharasUrine janma, mAtApitA, cAritrAMgIkAra, sUripada, aMtya samaya vigere saMbaMdhI kAMI paNa ItihAsa mArA jANavAmAM nathI, paraMtu temanA ja racelA prAkRta zrIpALacaritramAM "364 aThThAvIsa triAdiyA gumattijasTi" Avo ullekha che, te uparathI saMvata 1428 mAM eTale paMdaramA saikAmAM teo virAjamAna hatA ema jaNAya che. temanA racelA bIjA graMthe paNa pajJavRttisahita guNasthAnakamAraha, gurUguNaSatrizaSaTatrizikA, prAkRta zrIpALacaritra, dinazuddhi, prAkRta chaMdograMtha vigere atyAre jovAmAM Ave che. 1 vizeSa hakIkata mATe nizuddhinI prastAvane jevI.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ svapajJa TIkAyukta zrAddhavidhi, zrAvapratikramaNa sUtravRtti, AcArapradIpa vigere graMthanA racanAra paNa zrI ratnazekharasUri che, paraMtu teo tabRhattapagacchAcArya zrI semasuMdarasUrinA ziSya zrI munisuMdarasUri ane temanA ziSya zrI ratnazekhara sUri jUdA ja paraMtu samakAlIna hatA ema ullekha uparathI spaSTa jaNAya che. A graMthamAM kula 263 gAthAo che, temAM ra61 gAthA prakaraNanA viSayanI ja che ane chellI be gAthA samApti ane graMthakAranuM nAma jaNAvanArI che; te 261 gAthAovaDe adhikAra kahyA che- 1 jaMbudvIpa adhikAra-gAthA 194. temAM varSa, varSadhara, nadI, kuMDa, vAva, parvata, kaha, kamaLa, guphA, vana, jagatI, tIrtha, vijaya, nagarI, vRkSa, zikhara, prAsAda, jinacaitya vigere zAzvata padArthonuM svarUpa kahyuM che. te 2 lavaNedadhi adhikAra-gAthA 30. temAM tIrthanuM svarUpa, pAtALakaLaza, velAvRddhi, velaMdhara ane anuladhara deva, velaMdhara parvata, caMdradvIpa, sUryadvIpa, gatamadvIpa, aMtaradvIpa vigerenuM svarUpa kahyuM che. 3 dhAtakIkhaMDa adhikAra-gAthA 15. temAM ISakAra parvata, dhAtakI vRkSa, - varSa, varSadhara, merU vigerenuM svarUpa kahyuM che. 4 kAledadhi adhikAra-gAthA 2. temAM veLAnI vRddhi tathA gotI- rahita eka sarakhe 1000 ejana uDA kAledadhi che ema kahyuM che, tathA temAM rahelA sUryacaMdranA dvIponI saMkhyA vigere kahela che. 5 puSkarArdhadvIpa adhikAra-gAthA 15. temAM mAnuSettara parvatathI viTA yelA puSkarAI dvIpanuM varNana karyuM che. 6 aDhIdvIpanI bahArane adhikAra-gAthA che. temAM mAnuSettara ne ISakAra parvata, naMdIzvara, kuMDaLa ne rUcaka dvIpa vigeremAM rahelA jinacaitya ane dikyumArikAnA nivAsakUTanI saMkhyA tathA upasaMhAra kahyo che. A graMtha dharmajijJAsujanane ane vizeSa karIne navA abhyAsIone ati upayogI che te sai keInA jANavAmAM ja che. AnuM bhASAMtara paNa prakaraNaratnAkara bhAga cethAmAM gAthAo sAthe chapAyeluM che, paraMtu temAM kaI koI sthaLe apUrNatA, saMkSepa ane junI paddhatinI bhASA hovAthI tema ja jarUrI yaMtro mUkelA na hovAthI vartamAna kALanA abhyAsIone kAMIka muzkelI paDe che, ema jANavAmAM AvatAM TIkAsahita mULa graMthanuM prAya: akSaraza: bhASAMtara karavAmAM AvyuM che. mULa graMthamAM chApelA yaMtro uparAMta bIjA paNa ghaNuM upacAgI yaMtre yogya sthaLe mUkavAmAM AvyA che. paridhi, gaNitapada vigere
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ ; ATha prakAranA gaNitA cAlatI paddhati pramANe dAkhala kyA che. kAi kAI sthaLe aDhIdvIpanA nakazAnI hakIkatamAMthI paNa upayAgI hakIkata dAkhala karI che. te uparAMta mArUM A viSayanuM paThanapAThana ke paricaya alpa hAvAthI A kAryanI preraNA karanAra saccAritrayukta sthavirA gurUNIjI lAbhazrIjIe pAtAnA AtmAmAM pariNamelA A viSayanA jJAnanA ullekha karI mane ApyA ane tenA paricaya paNa pAte ja karAvyA. tyArapachI mArA karelA bhASAMtarane paNa sUkSma draSTithI avaleAkana karI skhalanAone dUra karatA hatA. Ama chatAM paNa A sthavirA gurUNIjI gujarAtI bhASAnI keLavaNInA mAhitagAra na heAvAthI cAlatI paddhatinI rItamAM ke chadmasthapaNAne lIdhe amuka viSayamAM zakita ke skhalita thatA hatA tyAM tyAM dezaviratidharmArAdhaka, sadgurUcaraNApAsaka, pUjya mahAtmA munivara vRddhicaMdrAdika sthavira gurUonAM prasAdapAtra, gaNitAnuyAga ane dravyAnuyAganA paDhanapAThanamAM atyaMta rasa lenArA ane anya anuyAgaDhayanA paNa abhyAsI gaNAtA zrI jainadharma prasAraka sabhAnA janaka, Adi pramukha zA kuMvarajIbhAI ANaMdajIe peAtAnA jJAna ane anubhavaneA paricaya ApavApUrvaka jarUra pUratI saraLatA karI ApI che. huM mAnu chu ke A khanne AtmAthIoe adhyApaka ane abhyAsIenI saraLatA mATe A laghu kArya mAM paNa mahA zrama lIdhA che te avazya kRtArtha thaze. mane te A navIna sanmArga dekhADI teTale kALa dharma dhyAnamAM mArA AtmA Atapreta karyo che tethI mAre kevA zabdathI temanA upakAra mAnavA te sUjatu nathI. huM AgrahapUrvaka adhyApakAne khAsa bhalAmaNa karU chuM ke--A viSaya kevaLa gAkhIne jIhvAgre karAvavA yeAgya nathI, paraMtu gaNitanA viSaya rItasara nizALAnI jema pAte samajIne pachI tenA abhyAsIone paNa tevI ja rIte zIkhavavA ceAgya che. sAdhAraNa rIte saravALA, bAdabAkI, guNAkAra ane bhAgAkAranu khannene jJAna hAvuM ja joie, ane graMthamAM lakhelA dareka gaNita pAte paNa gaNAvI devA joie-zIkhavavA joie; paNa AmAM ApelA gaNitAnA javAba kharAkhara che ema samajI pramAdamAM rahevuM na joIe. dareka viSayane AtmasAkSIe daDha karavAthI ja rakSayApazamanI vRddhi, cittanI ekAgratA ane dharma dhyAnamAM lInatA thai zake che. je abhyAsIone sAmAnya gaNitA paNa AvaDatA na heAya temane prathama adhyApakoe rItasara tevA gaNitA zIkhavyA pachI ja A graMthanA gaNitA zIkhavavA yAgya che. itizamU. zAstrI jeThAlAla haribhAi. bhASAMtarakartA.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurUNIjI lAbhazrIjInA saMbaMdhanA keTalAka smaraNIya --: prasaMge :-- zrI amadAvAda ( rAjanagara ) mAM dhanapIpaLInI piLamAM kezarIsiMha hemacaMda nAme zrAvaka hatA. temanI patnI avalabAI, temanI putrI AdhAra plena hatA. te avasare amadAvAdamAM ja patAsAnI poLamAM samakaraNa maNiyAranA vaMzamAM jhavera premacaMda nAme zeTha hatA. temane umedacaMda tathA sAMkaLacaMda nAmanA be putra tathA parasana nAmanI putrI hatI. tyArapachI jhavera premacaMdanI patnI svargavAsI thatAM teo AdhArabhAInI sAthe puna: vivAhita thayA hatA. temane gRhasthAvAsa paMdara varSa rahyo hato. teTalA kALamAM AdhArabAIne saM. 1919 nA varSamAM eka putrIne janma thayo. tenuM nAma maMgaLIbena rAkhavAmAM AvyuM. te maMgaLIbena aDhI varSanI ummaranA thayA tyAre temanA pitA svargavAsI thayA. te maMgaLIbena ATha varSanA thayA tyAre gujarAtI nizALe bhaNavA javA lAgyA. sAthe pratikramaNadika dhArmika abhyAsa paNa pUjya gurUjI zrI vivekazrIjI pAse zarU karyo. anukrame bAra varSanI ummare rUpA sUracaMdanI poLamAM kevaLadAsa nAme zeThanA putra premacaMda sAthe temanA lagna karavAmAM AvyA lagna thayA bAda paNa dhArmika abhyAsa to zarU ja hato ane te abhyAsamAM anukrame vairAgyazataka bhaNatAM tIvra vairAgya utpanna thavAthI saMsArano tyAga karI vaza varSanI ummare eTale saM. 1999 mAM chANa gAmamAM temaNe dIkSA lIdhI. te vakhate temane gurUNajI vivekazrIjInI ziSyA amRtazrIjIne soMpavAmAM AvyA hatA. pachI pUjyapAda gaNipadastha zrI mULacaMdajI mahArAjanI pAse vaDedarAmAM vaDI dIkSA lIdhI ane gurUANIjI zrI vivekazrIjInI ziSyA gulAbazrIjInI ziSyA thayA. te vakhate temanuM nAma lAbhazrIjI rAkhavAmAM AvyuM. temaNe dIkSA lIdhA pachI paNa jJAnAbhyAsa upara pUrNa rAga hovAthI samayAnusAra sArasvata vyAkaraNa, kAvya, caritra vigerenA abhyAsapUrvaka karmagraMthAdika dravyAnuyoga ane kSetrasamAsAdika gaNitAnuyogane premapUrvaka abhyAsa karyo. uparAMta dazavaikAlika, uvavAI, upAsakadazAMga, aMtagaDadazAMga, anuttaravavAI, AcArAMga, vipAka, uttarAdhyayana, jJAtAdharmakathA vigere Agame tathA lakanAlikA, lekaprakAza vigere aneka nAnAmoTA prakaraNa graMthane sAro abhyAsa karI sAdhvIsamudAyamAM uttama viduSI tarIke gaNAvA lAgyA ane anya sAdhvIo tathA zrAvikAone temanI cegyatA pramANe prakaraNadika bhaNAvavAmAM paNa ghaNuM utsAha ane khaMtathI niraMtara pravRtti karavA lAgyA. temaja kaccha, mAravADa, gujarAta, kAThiyAvADa vigere dezomAM ugra vihAra karI te te sthAnanA zrAvikAvargane dharmo
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ padeza tathA tattvajJAna ApI zAsananI sArI prabhAvanA karavApUrvaka cAritradharmanuM uttama sevana karavA lAgyA. chevaTa zarIranI sthiti nabaLI paDatAM hAla Azare dazaagyAra varSathI prAye bhAvanagaramAM ja rahevuM paDyuM che. ahIM paNa zarIre narama chatAM AtmabaLathI sAdhvI ane zrAvikAnI sArasaMbhALa, adhyApana, dharmopadeza vigere karavApUrvaka pote nUtana jJAna paNa meLave che, AgamAdika graMthe chapAvavAmAM kALajI rAkhe che ane muni mahArAjAonI vaiyAvaccamAM paNa tatpara rahe che. te uparAMta bhAvanagaramAM temanuM nAma joDIne zrAvikA vacce sthApelI zrAvikAzALA pAMca varSathI ghaNI sArI sthitimAM cAle che. tenA para temanI potAnI dekharekha paNa ghaNI sArI che. A gurUNajI zrI lAbhazrIjInA parivAramAM mukhyatve karIne sAdhvI zrI dayAzrIjI, mANekazrIjI, tilakazrIjI, kamaLazrIjI, nidhAnazrIjI, kSamAzrIjI, kaMcanazrIjI, harakerazrIjI, tilakazrIjI, amarazrIjI, subhadrAzrIjI vigere svazipyAo tathA uttamazrI, harakhazrI, jabazrI, hematathI vigere praziSyAne samudAya Azare pacIzanI saMkhyAvALe che. te sarva samayAnusAra uttama cAritra pALavAmAM tathA sAmAnya prakaraNadikanuM jJAna meLavavAmAM paNa tatpara che. temAM sAdhvIjI kaMcanazrIjI ke je cAritrapAtra, AtmAthI, sadbhAvanAvALA tathA vyAkaraNAdikanA abhyAsI nahIM chatAM prakaraNanA rabA, bhASAMtara ane navA navA dharmaviSayenA zravaNathI jJAnadhyAnamAM tatpara rahetA ane tapasyA karavAmAM paNa tatpara rahetA hatA. teo saM. 1988 nA vaizAkha vada chaThTha zrI siddhAcaLa mahAtIrthanI varSagAMThane divase tapasyApUrvaka e mahAtIrthanI yAtrA karIne utaratAM svargavAsI thayA che. temane akasmAt abhAva thavAthI gurUNajI lAbhazrIjIne eka samudAyanI saMbhALa laI zake tevI ziSyAnI khoTa paDI che. bIjA paNa temanI ziSyA amarazrI ane sArA abhyAsI subhadrAzrI vigereno abhAva thavAthI sArI ziSyAonI khoTa paDI che; paraMtu kALanI sthiti duratikrama hovAthI je sthiti AvI paDe te samabhAve sahana karavI e ja sujJajanene lAyaka che. A gurUNIjInA saMbaMdhamAM bIjI paNa anukaraNIya ghaNI hakIkta lakhavA yogya chatAM temanI vRtti te saMbaMdhamAM udAsIna hovAthI te saMbaMdhI vizeSa lakhavAne prayatna karyo nathI. uttama manuSyanuM caritra prAye anukaraNIya ja hoya che. Itiza.... zAstrI jeThAlAla haribhAI..
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayAnukramaNikA. 3 | ja * 21 1 jabUdvIpa adhikAra viSaya. ( patrAMka. gAthAMka maMgaLAcaraNa.... . ... ... dvIpa ane samudranuM sAmAnya pramANu ..... uddhAra palyopamanuM svarUpa .. 3-5 dvIpanAM nAma, samudranAM nAma .. * 6-10 samudranA pANIne rasa * * * * 11 dvIpa ane samudranA vistAranuM pramANa * * 12 jabUdvIpanI jagatInuM svarUpa * * * * 13-18 vedikAnI banne bAjunA vananuM svarUpa... *-12 19 jabUdIpa vigerenA adhikArI devenuM utpattisthAna ...12 20 kulaparvata ane kSetro .. *** * *.13 kulagirinAM nAma, kSetronAM nAma .... ... 13 22-23 sAta kSetranA AMtarAmAM rahelA parvate.... . . ....14 24-25 kulagirinA vistAra vigerenuM svarUpa che. * 15. 26-28 sAta kSetranA vistAra vigerenuM svarUpa .... .. 29-31 sarva kSetra ane parvatanI ekatra saMkhyA .... ..18 bharatArtha ane eravatAdhanuM pramANa * * 18 33. drAnuM pramANa, drahonAM nAma... * * 18 3435 . kahadevInAM nAma * * *..19 * 36 drahamAM rahelA kamaLanuM pramANa tathA varNAdi .. 338 kamaLanI kaNikA tathA devInA bhavananuM varNana ... 39 : bhavananA dvAranuM pramANa .. ... ... 21 40 parivAranA kamaLAnuM svarUpa che. * 41-45 hRhanA dvAranuM svarUpa . * 23 46-47 gaMgAdi cAra nadIonuM svarUpa * * *25 4850 jIbhInuM pramANa .. * * * * nadInA prapAtakuMDa maLe rahelA dviIpanuM pramANa .. kuMDanuM svarUpa .. 53-54 cAra bAhya nadInI gati, vistAra, uDApa ka 55-7, 32 *..20 022 pa1 26 * 27 **27 para 29
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ . ) 58-61 62-63 che che . ja : 35 37 65 67-68 70 $ = 7ra 73 3 74 % 75 4 76 4 77 4 78 79-83 : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : = pAMca kSetranI nadIonI gati vigere .... ... zItA zIdA nadInuM parivArAdi svarUpa ... AkhA jaMbudvIpanI nadIonI saMkhyA ... kulagiri uparanA kUTanuM varNana . siddhakUTa uparanA jinabhavanuM svarUpa kUTa uparanA prAsAdanuM svarUpa che. sahastrAMka kUTanuM svarUpa * * vaitADhya parvataparanA kUTanuM svarUpa * vaitADhyanA siddhaphUTapara rahelA cetyanuM svarUpa ... kUTano vistAra che. * jaMbUvRkSa saMbaMdhI kUTanuM svarUpa ... raSabhakUTanuM svarUpa .. jaMbudvIpamAM rahelA sarva kUTanI saMkhyA jaMbudvIpamAM rahelA jinacenAM sthAne zAzvata jinabhavananA visaMvAda sthAne vaitADhya parvatanuM ne guphAnuM svarUpa .. guphA mAMhenI nadIonuM svarUpa guphAmAM cakravatathI karAtA maMDaLa guphAonAM nAma .... guphAnI ughaDelI sthiti ayodhyA nagarInuM svarUpa .. mAgadha vigere tIrtho... . kALacakranuM svarUpa, cha ArAnAM nAme.... paprama, sAgaropamanA kALanuM mAna ... ArAnuM pramANa vigere svarUpa .. daza prakAranA kalpavRkSonAM nAma vigere... ArAne AzrI tiryaMcanuM Ayu vigere ArAne AzrI prathama carama tIrthakaranA janmAdi cothA ArAnuM svarUpa che. pAMcamA ArAnuM svarUpa che. tAtyamAM rahelA bilonuM svarUpa . ... chaThThA ArAnA manuSyAdikanuM svarUpa .. .. samagra kALacakra. .. kurUkSetrAdikamAM ArAnuM svarUpa .... vRttavetAtranuM svarUpa ** .. ** 45 = 85 *..47 = 6 9 2. X * 1 9ra * ka ka che ja = = % lDa-5 96-97 88-88 100 101 102-103 104 105-106 107 108 1bda-110 C = = : : : : : : : = A = = - ...16
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 ...57 111-113 114-116 117-119 120-11 122-124 124-125 " ..75 merUparvatanuM svarUpa, kAMDa, cUlikA ... .. paMDakavananuM svarUpa, tene vistAra, jinabhavane, prAsAda.58 paMDakavanamAM rahelI cAra zilAonuM svarUpa tathA abhiSeka sihAsananuM svarUpa che. ...60 saimanasa vananuM svarUpa, tyAM merUne vistAra ** ..62 naMdanavananuM svarUpa, tyAM merUne vistAra .. ..63 bhadrazAla vananuM svarUpa, tene vistAra .. ...64 gajadaMta girinuM svarUpa, alekavAsI dikumArIenuM sthAna vigere . ... ... ... ...65 kurUkSetrano vistAra ne parvato .... ... .. ...67 kurUkSetramAM AvelA draho .. ** ... ... ... ...68 kulagiri, yamalagiri, pAMca draha ane merUnuM aMtara .69 kaMcanagirinuM varNana .. .. ... ... ...9 jaMbUvRkSanuM svarUpa, tenI uparanA jinabhavana tathA prAsAda...70 mahAvidehanI vijaya,vakSaskAra,aMtaranadIvigerenuM svarUpa 74 vijayAdikane AyAma .. - .. vakSaskAranuM ucatva tathA tenAM nAme aMtaranadIonAM nAme ... batrIza vijayanAM nAma vigere ... vijayanI nagarIonAM nAma ... . vijayanI nadIo . . * cAra vanamukhanuM svarUpa .. vijayAdikano vistAra ekatra karatAM thatA lAkha jana...81 * adhogrAmanuM svarUpa jaghanyathI ane utkRSTathI tIrthakarAdikanI utpatti caMdra sUryanAM cAra kSetra ... caMdra sUryanA maMDaLanI saMkhyA tathA tenuM pramANa caMdra sUryanA maMDaLanuM paraspara AMtarUM ... jabUdvIpa ane lavaNasamudra upara AvelA mAMDalAmAM caMdra sUryanI gatinuM pramANa 85 caMdra sUryanuM paraspara AMtarUM * * caMdranI dareka mAMDale muhUrnAgati * * sUryanI dareka mAMDale muhUrNAgati - ... .87 madhyanA mAMDale sUryanA udayAstanuM AMtarUM ... :-87 : dareka mAMDale divasanI hAni-vRddhi ... - 88 126-129 130 131 132-133 134 135 136-15 14-147 148 149-151 152-153 , 154-158 "159-162 163 - : 164. 163-166 - 167 : 168 .80 170 171 172 173 ***86 174 175 ' 176 - '177
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ VVV bAhA mAMDale sUryanA udayAtanuM AMtarUM 88 18 caMdrane parivAra ne tArAnI saMkhyA. .* 19 grahAdikanI saMkhyA jANavAnuM karaNa : 89 180 lavaNAdikamAM caMdra sUryanI saMkhyA. e 181 manuSyakSetranA caMdra sUryanI zreNi - 90 182 puSkarAdhanA manuSyane sUryadarzananuM pramANa 91 183 manuSyakSetranI bahAra rahelA caMdrasUyodikanuM svarUpa.91 14 jaMbudvIpanI paridhi ne gaNitapada - 92 185-186 paridhi vigere jANavAnuM karaNa * 187 paridhi tathA gaNitapadanuM kAraNa 188 ISa ane javAnuM karaNa - - * 189 dhanuSa tathA bAhAnuM karaNa * -102 190 chellA khaMDanuM pratara karavAnuM karaNa * 102 191 vaitAtyAdikanA prataranuM karaNa * * 103 192-193 - ghanagaNitanuM karaNa * * * 108 chavA vigerenA saMgrahanI gAthAo. artha sAthe. ...110-5 2. lavaNasamudrano adhikAra. lavaNasamudranuM pramANa. . ... 116 1 (15) jaLavRddhinuM karaNa .. * * * 116 2 (16) lavaNasamudranA zikhAM.* * * * 117 3 (17) pAtALakIzA 4-6 (198-200) pAtALakaLazanA adhipati de... .. 119 7 (201) pAtALakaLazamAM pavana vigerenI sthiti. 120 8-9 (202-203) velaMdhara devanuM svarUpa, sthAna, adhipati vigere-121 10-13 (204-207) velaMdhara parvatanuM pramANa, varNa vigere ... 122 14-15(208-209) veledhara parvatanuM jaLa uparanuM pramANa 123 16 (210) aMtaradvIpanuM svarUpa tathA tenAM nAma - 125 1-24 (211-218) aMtaradvIpanA yugalikanuM svarUpa, AyuSya, kahumAna vigere...129 25 (219) gautamIpa tathA caMdra sUryanA dviIpanuM svarUpa, jaLauparanuM pramANa, temAM rahelA prAsAde 129 26-30 (rara0-rara4) 3 dhAtakIkhaMDa adhikAra, dhAtakIkhaMDanA be vibhAganuM svarUpa che. 13ra 1 (25) parvate ane kSetronI saMkhyA .... .. ....13ra 2 (226) 117
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ -138 jaMbUdvIpanI sAthe sarakhAmaNuM .. ... ...133 3 (227) be marUnuM svarUpa ... ... ... 133 4-5 (28-29) jabUdvIpa karatAM bamaNuM pramANuvALA nadI, kuMDa vigere 135 6 (230) " " bhadrazAla va ... ... ... ... 136 7 (231) gajadata parvata .. . . ..136 8 (23ra) vakSaskAra parvata ... ... ... ...137 9 (233) parvate ane kSetrone vistAra.... ... .137 10 (234) : . pravAMka * 11-12 (235-236) dareka vijayano vistAra ... ... ...140 13 (237) nagarI ane vRkSanuM svarUpa - - 141 traNa paridhi ... ... ... * 142 15 (239) 4 kAledadhi adhikAra. 145 1-2 (240-241) 5 puSkaradvIpArdha adhikAra mAnuSettara parvatanuM svarUpa . 146 1 (242). kSetro ane parvatanuM svarUpa .. .. 146 2 (243) bAhA gajadaMta tathA atyaMtara gajadaMta... ...147 3-4 (24-245) nadIo tathA parvatAdikanuM pramANa ... 148 5 (246) dhuvAMka pramANe traNa prakArane vistAra lAvavA mATe yuvarAzi 149 6-8(247-249) vijAna viSkabha ... * * 151 * 9-10(250-251) kurUkSetranA vRkSo .... _ ...15ra 11 (252) samagra manuSyakSetranA sarve maLIne parvata 152 12-13(253-254) puSkarArdhadvIpanI traNa prakAranI paridhi .. ...153 14 (255) manuSyakSetranI bahAra je je vastu nathI hotI te bAbata 155 15 (256) 6 manuSyakSetranI bahArane adhikAra, ISakAra tathA mAnuSettara parvata para rahelA jinacaityo ..156 1 (257). naMdIzvara, kuMDala ane rUcakaddhIpanA jinacaitya 156 2 (258) rUcIpa bAbata vikalapa ane rUcakaparvatenuM svarUpa 157 3 (259) rUcaka parvatapara:dikakumArIone nivAsa 158 4 (260) upasaMhAra, graMthasamApti, graMthakartAnuM nAma. 159 5 (261-2-3) aDhIdvIpamAM rahelA zAzvata padArtho saMbaMdhI vistRta yaMtra, laghukSetrasamAsa prakaraNanI mULa gAthAo . .. pRSTha 1-23 munirAjazrI vRddhicaMdrajI viyAgASTaka . . * - - 24
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgenI anukramaNikA. dvIpa tathA samudranuM vaijana pramANa 6 | bharatAdika kSetranI tathA kulagirinIjIvA100 merU parvatane ISTa sthAne viSka 9 | kSetro ane kulagirinuM dhanu pRSTha 101 jabUdvIpanI paridhinuM gaNita 11 | kSetro ane kulagirinI bAhA 102 kSetre ane parvatano vistAra kADhavAnI dakSiNA bharatakSetranuM pratara . 103 rIta , - 14-15 vaitAtyAdika parvato nathA uttarArdha kSetra tathA kulagirine vistAra 17 - bharatAdikanA prataranuM karaNa 104-105 kulagiripara rahelA drahonAM nAma pramANa vaitADhya bhUtala prataranuM karaNa 106 { tathA temAM vasanArI devIonAM nAma 19 vaitADhya prathama dvitIya mekhalA pratara 106 drahomAM rahelA kamaLanuM pramANa 20 sarva kSetro ane parvatanuM pratara 107 kamaLamAM rahelI kaNikA tathA devInA vaitADhyAdikanuM ghanagaNita 108 bhavananuM pramANa 21 sarva kSetre ane parvatanA ISathI , madhya kamaLanA parivArabhUta kamaLa 3 * ghanagaNita sudhInI sthApanA 109 hInA nAma tathA tenA dvAranuM pramANa 24] pAtALakaLazAnI sthApanA 119 nadIonAM nAma tathAjIbhInuM pramANa 26-27 | velaMdhara anulaMdhara parvatanAM nAma, nadI, prapAtakuMDa, dvIpa ane vedikA tenA devo tathA vistAra vigere 123 tathA dvAranuM pramANa 09. aMtaradvIpano vistAra, paridhi vigere 1ra7 nadIone vistAra tathA uMDApaNuM 30 | dhAtakIkhaMDanI nadIo, tenI jIbhI, sAte kSetronI mahAnadIo tathA pari vistAra, dvIpa, kuMDa vigere 135 vAranI nadIonI saMkhyA 34 | devakara ane uttarakurUnI jIvA ane cha kulagiri uparanA tathA gajadaMta bhadrazALavana. 36| dhAtakIkhaMDanA kSetrano vistAra 139 naMdanavananA kUTa 8, karikUTa 8, kulakUTa mahAvideha saMbaMdhI vijayAdinuM karaNa - saMkhyA ne sthApanA. 140-1 jaMbudvIpanA sarva phUTanI saMkhyA 42 ghAtakIkhaMDanI traNa paridhi. 142 pahelA traNa ArAnuM pramANa tathA dhAtakIkhaMDanA parvatano vistAra 143 manuSyanI hakIkata 51 dhAtakIkhaMDanA 540 parvatanuM vivaraNa. 144 merU, vijaye, vakSaskAra, aMtaranadI puSkarArdhadvIpanI nadIo tathA ane vanamukhane vistAra 75 kulagirinuM pramANa. 19 merU, vijayo vigerene viSkama 81 | puSkarAdhanA kSetronuM dhruvAMkane AdhAre aDhI dvIpamAM rahelA caMdra, sUrya, nakSatra, pramANa. 149 graha ane tArAnI saMkhyA. 89] puSkarArthanA mahAvidehanA merU vigereno jabUdvIpanI pAradhinuM gaNita 95 ja vistAra kamaLa, dviIpe, merUnI cUlA, kuTe puSkarArdhana parvatanuM savistara vidhavigere viSkabhAdika 96-97 | raNa tathA parvatano vistAra. 154--5 jabUdIpanuM gaNitapada 98 puSparAdhanI traNe paridhi 155 136 u5 nAma 37 _ 151
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgraMthamAM sahAya ApanAra zrAvikA baheneAnu lIsTa. 50 sAdhvIjI zrI maNizrIjInA upadezathI zAmaLAnI pALanI zrAvikAo taraphathI 35 zA.hira mIThAbhAI 31 zA. IMTAlAla hIrAcaMdranI dharma patnI khAI pArvatI 30 bAjI hanumAnasiMhajI lakhamIca MdajInI vidhavA khAI gaTAbhAI 25 zA. nAthAbhAI mULacaMdanI putrI bAi pApaTa 25 vArA haThIsaMga jhaverabhAinI vidhavA bAI hema 25 zA. premacaMda kevaLanI vidhavA bAi caMpA 25 mhena rAmamA ANaMdajI 25 saMghavI dAmeAdaradAsa nemacaMdanI vidhavA khAi na Mdu 15 bAbu channulAla rIkhavadAsanI mAtAjI bhamarIkhAI 13 sAdhvI hemazrIjInA upadezathI zrAvikAo taraphathI 11 bhAI kAMtilAla hIrAlAlanI mAtAjI khAI jaDI 11 zA. gulAkhacaMdabhAinI dharma patnI khAi iMdumatI 10 zA. sAmacaMda odhavajInI vidhavA bAi pAtI 10 zA. tArAcaMda nathubhAinI dharma patnI khAI dIvALI 10 zA. tArAcaMda thAbhaNunI dharma patnI bAi maNi 10 zA. tArAcaMda ecaranI vidhavA khAi mULI 10 zeTha ratanajI vIrajInI vidhavA khAI akhA 10 zA. tanamana kALIdAsa 5 zA. edhavajI tejapALanI dharma patnI khAi satAka 5 zA. jagajIvana maganalAlanI vidhavA khAI samarata 5 vArA amaracaMda jasarAjanI vidhavA khAI kuMvara 5 zA. karaNIlAla kAMtilAla 5 vArA jayaMtIlAla nAnacaMdanI dharmapatnI khAI kaMcana 5 zA. vIThala umedanI dharma patnI khAI machA 5 vakIla prabhudAsa meAtIcaMdanI vidhavA khAI dheALI 5 zA. bhagavAna karazananI vidhavA mA harakeAra huM zA. talakacaMda gIgAbhAinI vidhavA khAI meAtI 5 zA. gApALajI gIgAbhAinI dharmapatnI khAi kIlI 5 zA. khImacaMda jIvaNunI dharmapatnI khAi jaDI amadAvAda bhAvanagara dw kalakattA amadAvAda bhAvanagara amadAvAda bhAvanagara 97 kalakattA amadAvAda bhAvanagara ujaLA bhAvanagara vaDhavANa bhAvanagara "" "" amadAvAda bhAvanagara "" 22 "" 22 "" ,, ,, 17 ,, pAlItANA
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 ghoghA bhAvanagara amaddAvAda bhAvanagara 5 zA goradhana tribhavananI dharmapatnI bAI caMdana ' 5 zA vasaMtarAya nagInadAsa : 5 zA viThaladAsa motIcaMdanI vidhavA bAI maNi 5 zA cunIlAla chaganalAlanI vidhavA bAI pArvatI 5 zA jIvaNa goradhananI dharmapatnI bAI kaDavI .. 5 hena caMdana zAmajI 5 zA lallubhAI kezavajI paziA parazotama hemacaMdanI dharmapatnI bAI sAMkaLI 5 zeTha anepacaMda geviMdajInI dharmapatnI bAI aMjavALI 5 zA jagajIvana dhanajInI dharmapatnI bAI samarata, 5 bAI jekera 5 zA. mahekamacaMda lallunI vidhavA bAI puMjI 5 zA bAlAbhAI jecaMdanI vidhavA bAI putaLI 5 zA sAkaracaMda lallunI vidhavA bAI maNi 5 vakIla bhIkhAbhAI ratanacaMdanI vidhavA bAI caMpA 5 vakIla bhIkhAbhAI ratanacaMdanI putrI bAI meNA 1 5 zA nathubhAI devacaMdanI dharmapatnI bAI harakora 5 verA nAnacaMda karazananI putrI bahena meNuM 5 verA paramANuMda amaracaMdanI dharmapatnI bAI meMdI 5 zA odhavajI gAMDAnI putrI bAI aMjavALI 5 bahena madhurI parazotama 5 bahena suraja nattamadAsa 5 zA. harajIvana purUSottamanI vidhavA bAI kastura 5 zA. bhegIlAla lallubhAInI dharmapatnI bAI samarata 5 zA. maganalAla haMsarAjanI putrI bahena tArA ne kAMtA 5 zA bAlubhAI phulacaMdanI dharmapatnI bAI aMjavALI 5 verA juThAbhAI sAkaracaMdanI putrI hena ramaNukAMtA 5 zA gopALajI DAyAnI putrI bahena parasana pa zeTha narazI mULajInI putrI plena mAku 5 zA. anepacaMda narazInI dharmapatnI bAI hemakora 5 zA tribhavana kALIdAsanI dharmapatnI bAI harakora 5 bAI caMpA 5 bahena caMdana cunIlAla 5 bahena jIvI DAhyAbhAI ghoghA. 95 paracuraNa ghoghA
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ OM zrI paramAtmane namaH / zrI ratnazekharasUriviracita zrI laghukSetrasamAsa prakaraNam mUla tathA bhASAntara. vIraM jayaseharapaya-paiTThiaM peNamiUNa su(sa)guruM ca / maM? tti sasaraNaTThA, khittaviArANumuMchAmi // 1 // martha-(jayaseharapayapAdiaM ) aasan zema235 bhAkSasthAnamA niva 2DeTA ( vIraM ) zrI mahAvIrasvAbhAna (ca) mane (jayaseharapayapaidiaM) yazemarasUrina 54 52 27 / ( su(sa)guruM ) zrI gasenasUri nAmanA potAnA zu3ne (paNamiUNa ) praNAma zanahu~ ratnazamarasUri ( maMdu tti) maha-4 pAthI (sasaraNA ) potAnA bharane bhATe (khittaviArAj ) traviyAna dezane ( uMchAmi ) vA chu, meTale veshye| dhAnyanA enIma yA thoDa aDae 43 chu. (1) prathama tirjAkSetramAM rahelA dvIpa ane samudranuM sAmAnya pramANa kahe che. tiriegarajjukhitte, asaMkhadIvodahIu te savve / uddhArapaliapaNavI-sakoDikoDIsamayatullA // 2 // 1 .
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. artha-( tigivAIbruttei ) eka rAjapramANa tichakSetrane viSe (mairIvedIka) asaMkhya dvIpa ane samudro che. (te have ) te sarve (3rapasTimagvIrohizorItama tuSA) pacIza keDIkeDI uddhAra palyopamanA samayatulya eTale tenA jeTalA samaya thAya teTalA dvIpa ane samudro che. (A palyopama sUphama samajavuM) uddhArapapamanuM svarUpa A pramANe -utsadhAMgulanA pramANathI eka jana lAbe, eka jana pahoLo ane eka jana uDe kuvo kare. pachI devakurU ane uttarakurUnA yugalikanA eka divasathI mAMDIne sAta divasa sudhImAM ugelA vALAgranA asaMkhya kakaDA karIne (kalpIne) te vaDe te kuvo ThAMsI ThAMsIne bhare. temAMthI eka eka samaye eka eka kakaDe kADhatAM jeTalA kALe te ku sarvathA khAlI thAya te kALa eka sUkSma uddhArapalyopama kahevAya che. (2) (ahIM vALAgramAM agra zabda kakaDAvAcaka che.) uddhArapAmanI prarUpaNAmAM ja vizeSa saMpradAyanA kathanavaDe prathama sthULa kalpanAne kahe che. kurusagadiNAviaMgula-rome sagavAravihiaaDakhaMDe / bAvannasayaM sahassA, saMgaNauI vIsalakkhANU // 3 // artha--(kulapavinAvinnAme) devakuphe ane uttarakurUmAM sAta divasanA janmelA gheTAnA eka utsadhAMgulapramANa vALane (tArA vinimaya) sAta vAra ATha-ATha kakaDA karavAthI (3khU) te kakaDA (vIlA ) viza lAkha (sApa) satANuM (lasA ) hajAra (vAvaNathaM) eka so ne bAvana (20971para) thAya che. (3) te A pramANe aMgulapramANa rema 1 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) 1 8 64 51ra 4096 3ra768 262144 8 64 512 4096 3ra768 262144 ra09715ra - A upara kahelA kezanA kakaDAvaDe palya bharavAthI paNa te kakaDA saMkhyAtA ja thAya che, te dekhADavApUrvaka asaMkhya paNuM kahevA mATe sUkSma kakaDAnI kalpanA kare che. te thUlA palle vi hu, saMkhijA ceva Dhuti sevve vi| te ikvika asaMkhe, suhame khaMDe pakappeha // 4 //
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. artha-(te) te upara kahelA (dhUrA) sthUla aNuo-kakaDAo (skevi du) cAra keza pramANa palyane viSe bhaya satA paNa (taLe vi) sarva maLIne (saMvijhA jeva) saMkhyAtA ja, (huti) thAya che tethI (te) te (zi) eka eka aNu (kakaDA)nA (1 ) asaMkhyAtA (su) sUkSma (3) kakaDA (pamg) kalpavA. bhAvArtha-upara je sUcanI gaNanAe eka use dhAMgulanA ramakhaDe vIza lAkha, satANu hajAra, eka sane bAvana thayA che. tene eka hAthamAM samAtI saMkhyA karavA mATe covIze guNatAM pAMca koTi, traNa lAkha, ekatrIsa hajAra, cha so ne aDatALIza (50331648) thAya che. tene eka dhanuSamAM samAtI saMkhyA karavA mATe cAre guNatAM vIza kaTi, tera lAkha, kavIza hajAra, pAMcase ne bANu (201326592) thAya che. tene eka kezamAM samAtI saMkhyA karavA mATe be hajAre guNatAM cALIza hajAra basa ne pAMsaTha koTi, ekatrIza lAkha ne corAzI hajAra (402653184000) thAya che. tene eka ejanamAM samAtI saMkhyA karavA mATe cAre guNatAM eka lAkha ekasaTha , hajAra ne ekasaTha koTi, satAvIza lAkha ne chatrIsa hajAra ( 1610612736000 ) thAya che arthAt sUcanI gaNanAe eka yojanamAM ATalA ramakhaMDa samAya che. A saMkhyAne eka cIjananuM caturastra pratara karavA mATe e ja saMkhyAvaDe guNavAthI pacIza se ne cerANu keTakeTi keTi, sAta lAkha tetrIza hajAra ATha so ne trepana keTakaTi, pAMsaTha lAkha cALIza hajAra pAMca so ne ogaNotera kaTi ane sATha lAkha thAya che. tyArapachI ghana karavA mATe A AMkane pUrvanA ja aMkavaDe guNavAthI ekatALIza karoDa, aThThotera lAkha, cAra hajAra, sAta se ne tresaTha eTalI keTakaTi kaTAkoTi tathA pacIza lAkha, adyAzI hajAra, eka se ne aThThAvana eTalI kaTAkoTi koTi tathA beMtALIza lAkha, sItera hajAra, ATha so ne pIstALIza keTakeTi, tathA cALIza lAkha, pacIza hajAra ne cha sau kaTi, ATalA khaMDe ghana karelA caturasa ejananA thAya che. have carasa, janavALA ghanayojanane vRttaghana karavA mATe A ja rAzine ogaNaze guNatAM A pramANe aMka Ave.-748290501917501ra7906340864000000000 A aMkane covIze bhAga detAM tetrIza kaTi, sAta lAkha, bAsaTha hajAra, eka se ne cAra eTalI keTakaTi koTakeTi, tathA vIza lAkha, pAMsaTha hajAra chaso ne pacIza eTalI kaTAkeTi koTi tathA beMtALIsa lAkha, egaNIza hajAra, nava se ne sATha eTalI keTakeTi, tathA satANu lAkha, trepana hajAra ne cha so keTi thAya che. A samavRtta yojanapramANa patyamAM rahelA sarva sthULa ramakhaMDenI saMkhyA jANavI. ATalI saMkhyA hovAthI A sthaLa ramakhaMDe saMkhyAtA kahyA che. tene asaMkhyAta karavA mATe te dareka sthULa ramakhaMDanA asaMkhyAtA sUkSma kakaDAnI kalpanA karavI. (4). - have A asaMkhyAtA sUphama ramakhaMDane palyopama thAya che te kahe che -
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. suhamANuNiciausse-haMgulacaukosapallighaNavaTTe / paisamayamaNuggahani-TThiaMmi uddhArapaliutti // 5 // artha-kalpanA karIne ja (kumagrLAcArajoyusTavolapaziyA) sUkSma aNuo (asaMkhya vALA) vaDe ThAMsI ThAMsIne bharelo ulledha aMgulanA mAne karela je cAra kezane vRtta patya te(vma) pratisamaye (punanikrimi) eka eka aNu (vALAgra) grahaNa karavAthI sarvathA khAlI thaI jAya tyAre te (kadApiki ti) uddhAra palya thAya che. eTale ke ATale kALa sUkSma uddhAra palyopama kahevAya che. (5) have cAra gAthAe karIne keTalAka dvIpa ane samudranAM nAme kahe che - paDhamo jaMba bIo, dhAiasaMDo a yukkharo teio| vAruNivaro cauttho, khIravaro paMcamo dIvo // 6 // gheyavaradIvo chaTTho, ikkhuraso sattamo a aTThamao / NaMdIsaro a aruNo, Navamo IMccAisaMkhijjA // 7 // artha -(pa) pahelo (vaMtU) jabUdvIpa che. (cIjo) bIje (dhAre) dhAtakIkhaMDa che. (4) ane (to ) trIje () puSkaravaradvIpa che. (ra ) cothe (vALivo) vArUNavaradvIpa che () pAMcama ( vo) khIravara (phI)dvIpa che. (6). (chaThTho) chaThTho (IvI ) vRtavaradvIpa (sara) sAtame (kura) IkSurasadvIpa () ane (mo) AThama (bIjo) naMdIzvaradvIpa (1) ane (jIva) navamo (ka ) arUNadvIpa (cAra) ItyAdi (gAMvijJat) asaMkhya dviIpa che. (7). supasatthavatthuNAA, tipaDoArA tehAruNAIA / iMgaNAme vi asaMkhA, jAva ya sUrAvabhAsa tti // 8 // artha -(kupAthavasthaur/mA) sArI prazasta vastunA nAmavALA dvIpasamudro che. eTale ke-uttama evA AbharaNa, vastra, gaMdha, kamaLa, tilaka, pava, nidhi, ratna, vAsagRha, draha, nadI, vijaya, vakhAra, kalpa, iMdra, kurU, maMdira, AvAsa, kUTa, nakSatra, caMdra, sUrya vigere bIjA paNa je prazasta vastunAM nAma hoya che te nAmanA dvIpasamudro che. (tadA) tathA (tipobArA) tripratyavatAra ( 3 yA ) arUNa vigere nAmavALA che. eTale ke-arUNa 1, arUNavara 2, arUNaharAvabhAsa 3, ItyAdi. tathA (AvALAne vi) eka eka nAmavALA paNa (3iNA) asaMkhya dvIpasamudra che, jema
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. eka jaMbadvIpa che tema bIjA paNa asaMkhya jabUdvIpa che, tathA A eka eka nAmavALA asaMkhya dvIpasamudro ane tripratyavatAravALA dvIpasamudro(vAva 2) yAvat (sUravamAM ji) sUrAbhAsa nAmane dviIpe ane samudra Ave tyAM sudhI ja che, tyArapachI tripratyavatAravALA dvIpasamudra nathI, (8). tatto deve nAge, jakkhe bhUe saMyaMbhuramaNe a / - ee paMca vi dIvA, igegaNAmA muNeavA // 9 // artha--(to) tyArapachI eTale sUravarAvabhAsa nAmanA dvIpa ane samudra pachI (2) deva nAmane dvipa, (na) nAga nAmane dviIpa, (4 )yakSadvIpa, (mU9) bhUtadvIpa (34) ane ( murama) svayaMbhUramaNadvIpa,(w) A (tra vi) pAMca nAmanA (vi) dvIpa ( mA) eka eka nAmanA ja (muLezvA ) jANavA. (9). ( e darekanI vacce te te nAmanA samudro jANavA) ahIM sudhI ekalA kopanI ja vAta che. have samudranA nAme kahe che - paDhame lavaNe bIe, kAloahi sesaesu savesu / dIvasamanAmayA jA, saMyaMbhuramaNodahI caramo // 10 // artha:-(be) pahelA dvIpa pharate (kavaLo) lavaNa samudra che. (thI) bIjA dvIpa pharato ( di) kAlodadhi nAme samudra che, ( paNu) bAkInA ( g) sarva dvIponI pharatA ( tamAmayA) dvIpasamAna nAmavALA samudro che. jemake puSkaravara dvIpa ane puSkaravara samudra vigere. (ka) yAvat (7 ) chello (sayaMmuDamo) svayaMbhUramaNadvIpa pharato svayaMbhUramaNa nAme samudra che. (10). - have te samudrone rasa ke heya? te kahe che: ' bIo taio caramo, udagarasA pddhmcutthpNcmgaa| chaTTho vi sanAmarasA, ikkhurasA seNsjlnihinno||11|| artha (thI) bIje kAledadhi, (to) trIjo puSkaravodadhi ane (ra) chelle svayaMbhUramaNodadhi A traNe samudro (savA ) jaLanA ja rasavALA eTale zuddha jaLavALA che. (mAtthapA ) pahelo lavaNu samudra, cotho vArUNuMvara samudra, pAMcame kSIravara samudra ane (cha vi) chaThTho vRtavara samudra A cAre samudro (rAmarA)pitapatAnA nAmanI samAna rasavALA che. (sevAniLi) bAkInA sarve samudro (raghurA) zeraDInA rasa jevA rasavALA-pANuvALA che. (11). -
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. have dvipa ane samudranA vistAranuM pramANa kahe che - jaMbuddIva pamANaM-gulijoaNalakkhavaTTavikkhaMbho / lavaNAIA sesA, velayAbhA duguNaduguNA ye // 12 // artha--(purI) pahelo jabUdvIpa (umAzuTironasTavisarvamo) pramANagule karIne lAkha jananA viSkalavALo geLa che. (4) ane (sA) bAkInA (DhavA ) lavaNa vigere samudra ane dvIpa (vAmA) valayanA AkAravALA-gaLa ane (TuguurduzupA) bamaNA bamaNA vistAravALA che. (12). te nIcenA yaMtrathI jANavA dvIpanuM pramANa jana. - samudranuM pramANu yojana. 1 jabU dvIpa- 100000 lavaNa samudra 200000 2 dhAtakI khaMDa- 400000 kAledadhi 800000 3 puSkaravara dvIpa- 1600000 puSkaravara samudra 3200000 4 vArUNIvara dvIpa- 6400000 vArUNIvara samudra 12800000 5 kSIravara dvIpa- 25600000 kSIravara samudra 51200000 6 dhRtavara dvIpa- 12400000 vRtavara samudra 204800000 27 Iznarasa dvIpa- 409600000 Iznarasa samudra- 819200000 8 naMdIzvara dvIpa- 1638400000 naMdIzvara samudra- 3276800000 9 arUNa dvIpa- 6553600000 arUNa samudra- 13107200000 10 arUNavara dvIpa-26214400000 arUNuvara samudra- 52428800000 11arUNavirAbhAsadvIpa-10485760000 arUNuvarAvabhAsasamudra 209715200000 have cha gAthAvaDe jabUdvIpanI jagatInuM svarUpa kahe che- . vaiyarAmaIhiM nniannia-diivodhimjjhgnniamuulaahiN| aTThaccAhiM bArasa-caumUleuvariruMdAhi // 13 // vitthAradugaviseso, ussehavibhattakhao cao hoi / ia cUlAgirikUDA-tullavikkhaMbhakaraNAhiM // 14 // gAuduguccAi taya-TThabhAgaruMdAi paiumaveIe / desUNadujoaNavara-vaNAiM pairimaMDiasirAhiM // 15 // veIsameNa mahayA, gavarakakaDaeNa saMparittAhi / aTThArasUNacaubhatta-parahidAraMtarAhiM ce // 16 //
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. aTuccacausuvitthara-dupAsasakkosakuDDadArAhi / puvAimahaDDia-devadAravijayAinAmAhiM // 17 // nnaannaamnnimydehli-kvaaddprighaaidaarsohaahiN| ... jagaIhiM te save, dIvodahiNo parikkhittA // 18 // artha-te sarve dvIpa ane samudro jagatIvaDe parivarelA che ema aDhAramI gAthA sAthe saMbaMdha kare. te jagatInA ja vizeSaNa Ape che--te jagatI (vArdi) vajamaya che, tathA (viliminsanamuhiM) jene mULa vistAra pota potAnA dvIpa ane samudranA vistAranA pramANanI aMdara gaNelo che evI, tathA ( hiM) te jagatIe ATha yajana uMcI che, tathA (vAvaDamUDavAiuiM) mULamAM bAra jana ane upara cAra jana vistAravALI eTale jADI che. (13). temAM (vityA dudhi ) mULa ane uparanA bannenA vistArane vileSa kare eTale moTI saMkhyAmAMthI nAnI saMkhyA bAda karavI. je zeSa (bAkI) rahe tene (jomitta) uMcAInI saMkhyAvaDe bhAMgavA. bhAgamAM je Ave teTaluM pramANa upara caDatAM jADAImAM (je) ghaTatuM jAya ane uparathI nIce utaratAM teTaluM pramANa (ca da) vadhatuM jAya. jemake jagatInI jADAI mULamAM bAra yojana che ane uparanI jADAI cAra jana che tethI bAramAMthI cAra bAda karatAM bAkI ATha rahe che. tene uMcAInA ATha janavaDe bhAgatAM bhAgamAM eka Ave che. tethI upara caDatAM eka eka pejane eka eka jana jADAImAM ghaTe che ane uparathI nIce utaratAM eka eka pejane eka eka jana jADAImAM vadhe che. tenuM yaMtra nIce pramANe - uMcAInA jana upara caDatAM jA- | uparathI utaravAnA nIce utaratAM labhya DAInA jana jana evI jADAInA yojanA mathALe vowym x 2 + 9 >> a 2 2 2 1 6 8 - 0 0 0 taLIe
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. jyA bhAMgAkAra na thaI zake tyAM bhAjya aMkanA tevA aze karavA ke je prakAre bhAgAkAra thaI zake. (4) A jagatI (cUchAnidhUiratu) merUparvatanI cUlikA, meruparvata ane parvatanA kUTanI jevI (vimaLA6i) jenA viSkabhanuM karaNa karAya tevI che. jemake merU parvatanI cUlAno viSaMbha (jADApaNuM) mULamAM-taLIye bAra ja che ane uparane viSkabha cAra. jana che, te bAramAMthI bAda karavAthI zeSa ATha pejana rahe che. have tenI uMcAI cALIza jana che, te AThane cALIze bhAMgI zakAya tema nathI, tethI bhAjyanA aMkane (AThane) pAMce guNatAM cALIza thAya che. eTale bhAjya ane bhAjakano aMka sarakho thavAthI eka paMcamAMza (yajanane pAMcame bhAga) labdha thAya che. tethI mULathI upara caDatAM cane ene eka paMcamAMza (janano pAMcamo bhAga) jADAImAM hAni pAmato jAya che ane uparathI nIce utaratAM yejane yejane eka paMcamAMza vRddhi pAme che. - tathA girinA udAharaNamAM merUparvatane mULa vikhuMbha dazahajAra ne nevuM yojana ane eka ejananA agyArIyA daza bhAga (1009011) che, tathA uparane viSkabha hajAra (1000) jana che. te mULavikaeNbhamAMthI bAda karatAM navahajAra ne nevuM yojana ane eka yojananA agyArIyA daza bhAga (909011) zeSa rahe che. have merU parvatanI uMcAI eka lAkha (100000) jananI che. tenA vaDe 90906 A aMkane bhAMgI zakAya nahIM tethI bhAjya rAzi (090)ne apyArIyA bhAga karavA mATe agyAre guNIe tyAre navANu hajAra nava so ne nevuM (9990) thAya temAM daza aMza nAMkhavAthI eka lAkha (101000 ) aMza thayA. lAkhane lAkhe bhAMgatAM agyArI eka aMza Ave che, tethI merU parvata upara mULathI caDatAM dareka pejane agyArI eka eka aMza vikaeNbhamAM ghaTato jAya che ane uparathI nIce utaratAM eka eka aMza vadhatuM jAya che. AvI rIte gaNatAM mULathI upara caDatAM kula agyArIyA lAkha aMza eTale 90902 yajana ghaTe che ane uparathI nIce utaratAM teTalA yojana vadhe che. nIcethI eka hajAra jana upara AvatAM samabhUtaLA pRthvInuM taLa Ave che. tyAM merUparvata barAbara daza hajAra yojana pahoLo rahe che. tyAMthI 9000 yojanA upara jatAM nava hajAra jana ghaTe che, ane eka hajAra yojana rahe che. te ja pramANe navANuM hajAra yojana utaratAM nava hajAra yojana pahoLAImAM vadhe che eTale bhUmi para AvatAM daza hajAra thAya che. tenuM yaMtra AgaLa ApeluM che. (athavA jeTalA jana upara caDIe athavA utarIe teTalI saMkhyAne agyAre bhAMgavA. bhAgamAM Ave teTalA yojanA ane zeSa rahe teTalA agyArIyA bhAga jADAImAM caDatAM ghaTe, utaratAM vadhe. jemake agyAra jana caDIe ke utarIe to agyArane agyAre bhAMgatAM bhAgamAM eka Ave che ane zeSa zUnya rahe che. mATe
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 900 mULa tathA bhASAMtara. eka jana vistAramAM ghaTe athavA vadhe. pacIza jana caDIe ke utarIe to pacIzane agyAre bhAMgatAM bhAgamAM be Ave ane zeSa traNa rahe, tethI be ejana ane agyArIyA traNa bhAga ghaTe athavA vadhe. 100 jana caDIe ke utarIe te nava jana ane eka bhAga ghaTe athavA vadhu vigere.) caDavAnA jana ghaTavAnA yojanA bAkI rahevAnA yojanA 11 1100 100 900 2200 200 9800, . ' 3300 300 9700 4400 400 8100 5500 500 9500 6600 8400 7700 700 9900 8800 800 9200 900 9100 11000 1000 22000 2000 33000 3000 7000 4000 4000 1000 55000 5000 5000 66000 6000 77000 '7000 3000 88000 8000 2000 9000 * * 9000 1000 upara nIce utaravAnA cojana vadhavAnA ejana thavAnA ejana 1001 1100 100 1100 11000 1000 2000 22000 2000 ', 3000 33000 3000 4000 44000 4000 5000 55000 5000 6000 66000 6000 '7000 77000 7000 8000 88000 8000 * 9000 9000 * : jamIna upara 10000 9000 8000 4000 11
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 zrI laghukSetrasamAsa. e ja pramANe yamalagiri, kAMcanagiri vigere parvate mATe paNa jANavuM, tathA kUTAdikamAM paNa e ja pramANe karavuM.-jema belakUTa mULamAM eka hajAra yojana vistAravALo che, uparane vistAra pAMca so jana che. tenI bAdabAkI karatAM pAMca so zeSa rahe che. tenI uMcAI eka hajAra jananI che. have pAMca sene hajAre bhAMgI zakAya nahIM tethI bhAjyarAzi (500) ne bee guNatAM eka hajAra thAya. hajArane hajAre bhAMgatA bhAgamAM eka eTale (ardhaaMza) Ave che. teTaluM pramANa caDatAM hAni pAme ane utaratAM vRddhi pAme, eTale ke caDatAM eka eka jane ardha ardha janane vistAra ghaTe ane utaratAM teTale vistAra vadhe. (14) vaLI te jagatIo kevI che? te kahe che:--( dujuvA) be koza uMcI, (tadmAvada) te be kozanA AThamA bhAganI vistAravALI ane (padusomavA ) kAMIka ochA be yojanapramANa uttama vanavALI (paSamag) padvavara vedikAvaDe (mihimati hiM) jenuM zira zebhita che evI eTale ke jagatInI upara madhya bhAgamAM be gAu uMcI ane pAMcaso dhanuSa pahoLI padmavaravedikA che ane te vedikAnI banne bAjue (paDakhe) be yojanamAM aDhI so dhanuSu ochA eTalA pramANuvALuM pahoLuM vana che. (eTale ke banne bAjunA vananuM maLIne ekaMdara pramANa cAra ejanamAM pAMca so dhanuSa ochA thAya che, kemake vaccenI vedikA pAMca se dhanuSa paheLI che tethI teTaluM pramANa ochuM hoya che.) (15) vaLI te jagatIo kevI che? te kahe che- meja) vedikAne tulya (mA) meTA (kavavI pu) gekhanA valaye karIne (saMparihiM ) taraphathI vIMTAcelI che, () tathA (zArajULa )aDhAra jana nyUna (ramatta) cAre bhAgele (hi ) paridhi (vAtArdi ) teTaluM jagatImAM AvelA vijayAdika kAnuM aMtara che. (eTale ke paridhinA pramANamAMthI cAra dvAranA be sAkha sAthenA kula aDhAra yojana bAda karI tene cAre bhAMgavA. bhAgamAM je Ave teTaluM vijayAdika dareka dvAranuM aMtara che.) jemake-jaMbUdvIpane paridhi traNa lAkha, soLa hajAra, baso ne satAvIza (316227) ejana, traNa (3) keza, ekasoMaThThAvIza (128) dhanuSa, sADItera (13) aMgula che. temAMthI aDhAra jana bAda karI cAre bhAMgIe tyAre ogaNaeMzI hajAra ane bAvana (7905ra) jana, eka (1) keza, paMdara so ne batrIza (1532) dhanuSa, traNa (3) aMgula ane traNa (3) yava-ATaluM dareka dvAranuM aMtara che. eTale ke eka dvArathI bIjuM dvAra ATaluM dUra che, te A pramANe: 1 eka kezane be hajAra dhanuSa thAya tethI be kozanA cAra hajAra dhanuSa, tene AThamo bhAga eTale 500 dhanuSa.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 12 4)12(3 java.. 28 1. 0020 28 , jaMbudvIpanI paridhi dhanuSa aMgulI jana vadhelA va janane 4)2128(1532 4)13(3 316227 4 guDyA bAda karyA. 18 nA 4 gAu 3 gAu bheLave 8 java karyo 4)7(1 gAu 4 vadhelA 3 tenA dhanuSa 20 . * 2000 vadha.dhu 009 6000 2 0 34 128bheLavyA jana A hisAba pramANe 7905ra jana, 1 keza, 153ra dhanuSa, 3 aMgula, 3 cavA (ATha yavane eka aMgula, be hajAra dhanuSane eka keza, e pramANe gaNavuM.) have lavaNasamudranI paridhi 1581139 yojananI che, temAMthI aDhAra ejana bAda karatAM 1581121 rahe, tene cAre bhAMgatA 35280 jana ne eka koza, eTaluM eka dvArathI bIjA dvAranuM aMtara jANavuM. dhAtakIkhaMDanI paridhi 4110991 jananI che, temAMthI aDhAra bAda karatAM 4110943 rahe, tene cAre bhAMgatAM 1027735 jana ne traNa keza, eTaluM eka dvArathI bIjA dvAranuM aMtara jANavuM. kAledadhinI paridhi 9170605 jana che, temAMthI aDhAra bAda karatAM bAkI 170587 rahe, tene cAre bhAMgatAM 2292646 cAMjana ne 3 keza, eTaluM eka dvArathI bIjA dvAranuM aMtara jANavuM. (16). . vaLI e jagatIo kevI che? te kahe che: (a) ATha jana uMcA, (raNuvisthA) cAra jana vistAravALA (pahelA) tathA (Duparasa66) banne bAju eka-eka kezapramANu bArasAkhanI bhIMtavALA (vA ) cAra dvArA che jene viSe evI. (cAre daravAjAnI bArasAkhanI bhIMte ATha hovAthI ATha kezanI eTale be ejananI bhIta thaI, tathA dareka daravAjAnI pahoLAI cAra-cAra jana hovAthI cAre daravAjAne vistAra soLa janane thayA. temAM bhIMtanA be jana bheLavavAthI aDhAra (18) yojana thAya che, tethI te 18 jana paridhimAMthI bAda karavAnA kahyA che.) vaLI te jagatIo kevI che? te kahe che -(kuzvAha) pUrvadika dizAnA anukrame (maliva) mahaddhika devatAonA ane (ra) kAronA (vinAnAmAvijayAdika nAmo che jene viSe evI, eTale ke te jagatI
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zrI laghukSetrasamAsa. onA cAra dvAra che, tenA nAma pUrvAdi dizAnA krame vijaya, vaijayaMta, jayaMta ane aparAjita che, tathA tenA adhiSThAtA devonAM nAma paNa te ja che. (17). vaLI te jagatIo kevI che? te kahe che:-(ALAmAmA) vividha prakAranA ratnamaya (Dhi) umarA, ( 3) bAraNAM ane (gvAda) bhagaLa vigere vaDe (vAtohiM) dvAranI zobhA che jene viSe evI (nahiM) jagatIoe karIne (te the) te sarva (sIoi ) dvIpa ane samudro (pavitA) vIMTAyelA che. (18). have vedikAnI banne bAjue rahelA vananI ramaNIyatA kahe che - varatiNatoraNajhayacha-ttavAvipAsAyaselasilavaDhe / veivaNe varamaMDava-gihAsaNesuM ramati surA // 19 // artha-() zreSTha eTale zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparzavaDe pAMce Idriyone khuza karanArA (tija) naDa jAtinI vanaspati vigere, (to) bahAranA dvAre zobhA mATe bAMdhelA toraNo, (kSaya) vraja, (chatta ) chatra, (vAva) vAva, (rAya) kIDA karavAnA prAsAda, (4) kIDAparvata ane (lisTa) zilApa eTale moTI zilAo jene viSe che evA (veva) vedikAnI baMne bAjunA vanamAM (vA) manahara evA (baMdara) drAkSa vigerenA maMDapane viSe, (gi) kadalI vigerenA gRhone viSe ane (gANuM) sihAsanane viSe, (g) devo (pati) kIDA kare che. (19). have adhikArI deva ane devIonuM utpattisthAna kayAM che? te kahe che - iha ahigAro jesi, surANa devINa taannmuppttii| NiadIvodahiNAme, asaMkhaime saNayarIsu // 20 // artha - 6 ) A manuSya kSetrane viSe eTale jaMbudvIpa, lavaNasamudra, dhAtakIkhaMDa, kAledadhi samudra ane puSkarArdharUpa pIstALIza lAkha yojanAnA vistAravALA geLa aDhI dvIpa ane be samudrarUpa kSetrane viSe (hi)je (zuI) devene tathA (kevI) devIone (mahilA) adhikAra eTale svAmItvAdi vyApAra che, (tA). teonuM (pU) utpattisthAna ahIMthI (asaMha) asaMkhyAtamA ane (3 vahine) pitAne adhikAra ahIM je dvIpa ke samudramAM hoya te nAmavALA ja dvIpa ane samudrane viSe (rAyapu) potapotAnI nagarIomAM che. (20).
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. have jaMbUdvIpamAM AvelA kulaparvata ane kSetronA vicArane kahe che- jabUdIvo chahi kula-girihiM sattahi taheba vaasehiN| puvvAvaradIhahiM, parichinno te Ime kaimso||21|| artha?--( ) jaMbudvIpa ( TLAvIEUR) pUrva-pazcima lAMbA (chardi) cha (surujirdi) kulagirivaDe (taheva) tathA (sattA i) sAta (vArdi) varSovaDe eTale kSetrovaDe ( chi ) vibhAga karAyelo che, (te) te kulagiri tathA kSetro (mo) anukrame (me) A pramANe che. temanA nAma anukrame kahe che. (21) prathama kulagirinAM nAma kahe che - himavaMsiharI mahAhimava-ruppi NisaMDho a NIlavaMto a| bAhirao dudu giriNo, ubhao vi saveiA savve // 22 // artha -dakSiNa tarapha (mi) himavAna parvata ane uttara dizAe (hi) zikharI parvata che, (mahimava9i) dakSiNamAM mahAhimAvAna ane uttaramAM rUphamI parvata che, (5) tathA (jasa) dakSiNamAM niSadha (3) ane uttaramAM (IsTarvato) nIlavAna parvata che. A pramANe ( hiro ) bahArathI (sukuM) bebe (jiti) parvata sarakhA che tethI te parvate yugmI kahevAya che. (2) te sarve eTale chae parvata (Ama vi) banne bAjue ( 3) vedikA sahita che. te vedikAo jagatInI upara rahelI vedikA jevI che. ( 22.) have kSetronAM nAma kahe che - bharaheravaya tti dugaM, duMgaM ca hemavayaraNNavayarUvaM / hairivAsarammayadurga, majjhi videhu tti saga vAsA // 23 // artha:- mAvA ri) bharata ane eravata e (su) be kSetra tulya che, (4) ane (heviyaradvayarva) haimavaMta ane airaNyavatarUpa (sui) be kSetro tulya che, (rivAramAsu ) harivarSa ane ramyaka e be kSetro tulya che, tathA (mArja) madhya (viSe ri) videha nAme kSetra che, e pramANe (sA) sAta (vAva) kSetro che. (23.)
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. kSetre kSetramAMka | lakSaguNA | bhAjaka lakhyakSetra vistAra | be kSetrane ** (khAMDavA) kayo aMka jana kalA. 3 maLIne bAhyakSetra 2 1 ' | 100000 190 pa26 - 6 | 1052 - 12 bharata-airAvata | madhyakSetra 2 | 4 | 400000 190 2105 - 5 | 4ra10 - 10 haimavata-airaNyavata atyaMtara kSetra 2 16 | 1600000 190 8421 - 1 1684ra - 2 harivarSa-ramyaka '|. mahAvideha kSetra 1| 64 | 6400000 190 | 33684- 4 33684 - 4 papa789-9 sarvakSetrane ekaMdara vistAra 55789 jana ne 9 kaLA che. have sAta kSetrane maLe rahelA parvatane sAmAnyapaNe kahe che - do dIhA cau vaDA, veaDDA khittchkkmjjhmmi| meru videhamajjhe, pemANamitto kulagirINaM // 24 // artha - ) be (hAi) dIrdha-lAMbA ane () cAra (kadA) vRttageLa AkAravALA (2) vaitAdyaparvata (Nittamannami) cha kSetronA madhyamAM che eTale ke bhArata ane eravata e be kSetramAM be dIrgha vaitADhya che ane haimavaMta, airaNyavata, harivarSa ane ramyaka e cAra kSetramAM cAra vRtta vaitADhya che ema che kSetramAM cha parvata che. tathA (videdama) mahAvideha kSetranA madhyamAM (e) merU parvata che. A rIte sAta kSetramAM rahelA, sAta parvato kahyA. (ra) have (nirI) kulagirinuM (pamA ) uccatva vigere pramANa kahe che. (24) iMgadocausayauccA, kaNagamayA kaNagarAyayA kameso / taivaNijasuveruliA, bahimajjhabhitarA do do // 25 // artha -(himanAgitA) bahAranA, madhyanA ane AtyaMtaranA ( ) babe kulaparvata (mo) anukrame ( vaDavALA) eka se, baso ane cAraso jana uMcA che, temaja (ALAmAM) suvarNamaya, (kAratakathA) suvarNa ane rUpAmaya, (taLanasuhasTiA ) rakta suvarNa ane sArA vaiDUryamaya che. eTale
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 15 ke bahAranA be parvata himavaMta ne zikharI eka so jana uMcA ane suvarNamaya che, madhyanA be parvate baso yajana uMcA ane temano pahelo mahAhimavaMta suvarNamaya ane bIje rUmI rUpAmaya che, tathA AtyaMtaranA be parvate cAraso jana uMcA ane temane eka niSadha rakta suvarNamaya ane bIje nIlavaMta vaiDUta ryaratnamaya che. (25). have te kulagirionI jADAI jANavA mATe karaNa batAve che- dugaaDadutIsa aMkA, lakkhaguNA kameNa nuasybhiaa| mUlovari samarUvaM, vitthAraM viMti jualatige // 26 // artha: (du) be, (ka) ATha ane (sutara) batrIza () e aMkane (khAMDavAne) ( lA) lAkhaguNA karI (rAme) anukrame (nAkaramAmA) eka so ne nevuMe bhAMgavA. tema karavAthI (guphATyati) parvatanA traNa yugalano eTale chae parvatano (mUAvara) nIce ane upara (mahaf) eka sarakho (viyA) vistAra Ave che ema (ciMti) kahe che. tenI sthApanA A pramANe - kula parvata parvatanA aMkamAM lAkhaguNa bhAjaka ladhagiri vistAra be parvatanA (khAMDavA)| karyA aMka | yojana kaLA.| maLIne 200000 190 105ra- 12 /2105- 5 800000 190 4210- 10 | 84ra1-1 bAhmagiri 2 himavaMta-zikharI madhyagiri 2 mahAhimavaMta-rUkamI AtyaMtaragiri 2 niSadha-nIlavaMta 32 3200000] 198] 16841- 233684-- 4 4ra10-10 chae parvatane maLIne vistAra jana jara10 kaLA 17 ne be maLIne eka prathama kahyA pramANe sAta kSetrano vistArapapa789 9 I. lAkha vaijana. ahIM bhAMgavAno aMka je 190 kahyo che tenI utpatti A pramANe che - bharata ane eravata kSetra thakI mahAvidehaparyata kSetro ne parvate bamaNuM bamaNuM vistAravALA hovAthI tenA khAMDavAnA aMka A pramANe thAya che-1-2-4-816-3ra-64-3ra-16-8-4-2-1. A sarva aMkano saravALo karavAthI 10 thAya che. tyArapachI bhAjya ane bhAjakanI saMkhyAmAMthI eka eka zUnya kADhI nAkhIe tyAre bhAjakano aMka 19 thAya che ema sarvatra jANavuM. jemake bAAgirinA be aMkane lAkhe guNavAthI be lAkha thayA. temAMthI eka zUnya kADhI nAMkhatA vIza
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 zrI laghukSetrasamAsa. hajAra thayA. 190mAMthI zUnya kADhI nAMkhIe eTale 19 rahyA pachI viza hajArane ogaNIze bhAMgatAM bhAgamAM 105ra Ave upara 12 kaLA vadhe. ema sarvatra jANavuM. (26). . have te ja lAdhelA girinA vistAranA aMkane be gAthAvaDe kahe che - bovaNNahio sahaso, bAra kalA bAhirANa vitthAro / / maijjhimagANa dasuttara-bAyAlasayA dasa kalA ye // 27 // abhitarANa DhuMkalA, solasahassaDasayA sevAyAlA / cauMcattasahassa do saya, dasuttarA dasa kalA sevve // 28 // artha- jJAtti) bahAranA be giri himavaMta ane zikharIne (vitho) vistAra (vAvAhi) bAvana adhika (to) eka hajAra eTale eka hajAra ne bAvana jana (105ra ) tathA (vA hA) bAra kaLA che. (2) tathA (malphinA) madhyanA be giri mahAhimavaMta ane rUmino vistAra (uttara) daza adhika (vAyara) beMtALIza so eTale 4210 jana ane upara (ra4 kADhat) daza kaLA che; tathA ( matadAna) atyaMtaranA be giri niSadha ane nIlavaMtane vistAra ( savAyAtrA) beMtALIza sahita (sTasadaNa) soLa hajAra ane ( ) ATha so eTale 16842 yojana ane upara (suvA ) be kaLA che. ( 9) sarvane eTale A chae girina vistAra ekatra karIe tyAre (vaDavattarA ) cumALIza hajAra, ( tA) baso ne ( purA) daza adhika eTale 44ra10 ejana ane upara (vA) daza kaLA che. (2-28). have kSetrano vistAra jANavA mATe karaNane kahe che - iMgacausolasaMkA, puvvuttavihI a khittjualtige| . vitthAraM biMti tahA, causaDheiko videhss|| 29 // arthA ) eka (23) cAra ane (0raMt) seLanA aMkanekhAMDavAne (puvruttavihI 5) pUrve kahelI vidhi pramANe lAkha guNI tene eka sone nevuM e bhAMgavAthI (ttinuDhati) traNa kSetrayugalanA (virathA) vistArane (ciMti) paMDita kahe che. (ta) tathA (23rdio ) cesaThanA aMkane lAkhe
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ~~~~~ ~ ~~ ~ ~ ~~ mULa tathA bhASAMtara. guNa eka so nevuM e bhAMgavAthI (viha4) videhakSetrane vistAra Ave che, ema paMDite kahe che. (29). sthApanA A pramANe jana | kaLA parvata | jana bharata para6 6 | himavaMta 105ra airAvata 526 6zikharI 105ra 55789-8 himavaMta 44210-10 2105 mahAhimavaMta 4ra10 eraNyavaMta 2105 5 | ramI 4210 * 100000 harivarSa 8421 niSadha 16842 2mya 1 | nIlavaMta 16842 | 2 mahAvideha 3364 | kula 44210 10 kula | papa789 9 | A baMne rakamane saravALo karavAthI eka lAkha jana jaMbudvIpano vistAra thAya che. A lAdhelA aMkane be gAthAvaDe kahe che - paMce sayA chavvIsA, chacca kalA khittpddhmjualmmi| bIe igavIsasayA, paNuttarA paMca ya kalA ya // 30 // culasIsaya igavIsA, ikka kalA taiage videhi punno| tittIsaMsahasa chasaya, culasIA tahA kalA curo||31|| artha:-(ttipamanuDamasTAnna) pahelA be kSetrane pratyekane vistAra (utta rA) pAMca so ne (chatA ) chavIza (para6) yeAjana ( %) ane cha (chA) kaLA che. (kha) bIjA be kSetrane pratyekane vistAra (vIsaNA) ekavIza se (gg ) pAMca adhika eTale (2105) jana (uva 4) ane pAMca (AchA 2) kaLA che. (30). tathA (ta ) trIjA be kSetrano pratyekane vistAra (rurIya) corAzI so ne (vA) ekavIza (8421) jana ane ( )eka kaLA che, () tathA vaLI (vihi) mahAvideha kSetrane vistAra ( tijIsasala) tetrIza hajAra (jIrA) hase ne (sukI) corAzI (33684) jana (tA) ane upara () cAra () kaLA che. 31. 1 gAthA 23 ne yaMtra juo. 2 gAthA 23 ne yaMtra juo.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zrI laghukSetrasamAsa. have A sarva kSetra tathA parvatanI ekatra saMkhyA kahe che - peNapannasahasa saga saya, guNaNauA Nava kalA sNylvaasaa| girikhitaMkasamAse, joaNalakkhaM havai puNNaM // 32 // artha -(varalAlA) sarva kSetre vistAra ekatra karIe tyAre (gNapatrasa ) paMcAvana hajAra, (vA ) sAta se ne nevyAsI (55789) jana ane upara (bava hA) nava kaLA thAya che, tathA (jivivaramANe) chae girinA ane sAte kSetranA aMkane bhegA karIe tyAre (gud) paripUrNa (gaDhavIM). eka lAkha jana (hava6) thAya che. (32). have bharata ane airAvata kSetranA ardhabhAganuM pramANa kahe che - paNNAsasudhdha bAhire-khitte daliammi dusaya aDatIsA / tiNNi ya kalA ya eso, khaMDacaukkassa vikkhaMbho // 33 // artha - haraNire) bAhya kSetranuM pramANa eTale bhArata ane airAvatanuM pramANu para6 jana ne 6 kaLA che. temAMthI (qvory) vaitADhyanA pacAsa jana zodhIe eTale bAda karIe tyAre 476 jana ane 6 kaLA rahe. pachI (trikA) tenuM ardha karIe tyAre (suvA) baso (gA ) ADatrIza (238) yojana (tior ) ane traNa (rAjA 2) kaLA rahe che. () ATalo (saMdaraData) cAra khaMDane eTale ke bhAratanA dakSiNArdha ane uttarArdha tathA airAvatanA dakSiNArdha ane uttarArdha e darekane (vikalamo) vistAra jANa. (33). have honuM pramANa kahe che - giriuvari saveidahA, giriuccattAu dasaguNA diihaa| . dIhattaadhdharuMdA, savve desajoaNuvvehA // 34 // artha -(jirivara) bAhA, madhya ane AtyaMtaranA je babe giri che tenI upara ( 1) vedikAsahita karyo hoya che. (3) te sarva kahe (jiriphavattA ) potapotAnA parvatanA uMcapaNathI (gunA) dazaguNI (rI) lAMbA hoya che, tathA (rattASA) laMbAIthI ardhapramANa vistAravALA pahoLA hoya che, tathA ( 3Laveer) daza-daza yojana uMDA hoya che. (34). tenI sthApanA nIce pramANe -
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. giri ucAi dazaguNuM lAMbA tenAthI ardha | uDA ejana jana vistAra jana yojana bAhmagiri-himavaMta-zikharI | 100 1000 500 10 madhyagiri-mahAhimavaMtaramI 200 2000 1000 AtyaMtaragiri-niSadha-nIlavaMta 400 4000 2000 10 te dronAM nAma kahe chebehi paumapuMDarIA, majjhe te ceva hu~ti mehapuvA / tegecchikesarIA, bhitariA kameNesuM // 35 // artha da) bAhyanA be parvata upara (pramagsImA) padma ane paMDarIka nAmanA draha che, tathA (mansa) madhyanA be parvata upara (se jeva) te ja dra (madhuvA) mahAzabdapUrvaka eTale mahApadma ane mahApuMDarIka nAmanA (ti) che, tathA (matAi ) AtyaMtaranA be parvata upara (sesigA ) ti giccha ane kezarI nAmanA che. (g) A drahone viSe rahenArI devIonAM nAma (vALa) anukrame kahe che. (35). sirilacchI hiribuddhI, dhIkittI nAmiAu deviio| bhavaNavaIo palio-vamAu varakamalaNilayAu // 36 // artha - sikkiI ) zrI ane lakSmI pahelA be drahamAM, tathA bIjA be drahamAM (phivui) hI ane buddhi, tathA trIjA be drahamAM (patti ) dhI ane kIrti (nAmika) evA nAmavALI (revImo) devIo vase che. te sarve (mAgvo ) bhavanapatinikAyamAM utpanna thayelI, (pazivama 3 ) eka palyopamanA AyuSyavALI ane (varaDhiDhiyA) zreSTha kamaLarUpa gharavALI eTale zreSTha kamaLamAM vasanArI hoya che. (36) sthApanA - girinAma kahanAma temAM vasanArI devInAM nAma himavaMta padma zrIdevI zikharI puMDarIka lakSmIdevI mahAhimavaMta mahApadma rUkUmI mahApuMDarIka buddhidevI niSadha tigiccha dhIdevI nIlavaMta kezarI kIrtidevI hIdevI
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. te dromAM rahelA kamaLanuM pramANa kahe che - jailuvari kosaduguccaM, dahavittharapaNasayaMsavitthAraM / bAhalle vittharaddhaM, kamalaM devINa mUlillaM // 37 // arthanavIna zrI vigere sarva devIonuM (kUtri) mULa-mukhya nivAsarUpa (kAma) kamaLa (kastura) jaLanI upara ( du ) be keza uMcuM che, tathA (vitthara) drahanA vistArathI (gyaMta) pAMcasome bhAge (vithA) vistAravALuM che, tathA (vA) jADApaNAmAM (vivAddha) vistArathI ardha che. (37). sthApanA - devInuM nAma 9 jaLa upara 'kahu vistAra pAMcame aMza, tethI ardha jADuM gAu jana | vistAra jana | jana 500 500 1000 1000 2000 2000 zrIdevI lakSmIdevI hIdevI buddhidevI dhIdevI kIrtidevI 9 9 9 9 have te kamaLanA varNAdika kahe che - mUle kaMde nAle, te vaiyarAridvaveruliyarUvaM / jaMbuNayamajhatavaNi-jabahiadalaM rttkesriaN||38|| artha--(4) te kamaLa (sU) mULane viSe, ( ) kaMdane viSe, ane (vA) nALane viSe anukrame (vA) vAmaya, (ddhi) ariSTharatnamaya ane ( vevi ) vaiDUryaratnamaya che eTale ke te kamaLanuM mULa nAmaya che, kaMda ariSTharatnamaya che ane nALa vairyaratnamaya che, tathA (iqyamaH) raktasuvarNamaya madhyanAM patra che ane (taLAvaDha) tapAvelA pILA suvarNamaya bahAranAM patra che, tathA (rAri ) raktavarNavALI kesarA che. (38). A kamaLa pRthvIkAyamaya che, vanaspatikAyamaya nathI ema samajavuM.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ vma mULa tathA bhASAMtara. 21 have te kamaLanI madhye rahelI kaNikA tathA devInA bhavanane kahe che - kamaladdhapAyapihalu-cakaNagamayakaNNigovariM bhvnnN| addhegakosapihudI-hacaudasayacAladhaNuhuccaM // 39 // artha- malTipAtha) kamaLane vistAra je anukrame eka, be ane cAra jana che, tenAthI ardha ane pA bhAga jeTalI (viduhua) pRthulA eTale jADI ane uMcI arthAta anukrame adha, eka ane be jana jADI ane pA, ardha ane eka yojana uMcI evI (jAma) suvarNamaya (fourt) kaNikA che, (3 ) tenI upara (mai ) kahedevInuM bhavana hoya che. te bhavana (je piduvAda ) ardhakeza pahoLuM, eka keza lAMbuM ane (raDavADha) cAda so ne cALIza (yaggi) dhanuSa uMcuM hoya che. (39). sthApanA:-- - kamaLa vistAra kaNikA vistAra kaNikA uMcI bhavana pahoLuM bhavana lAMbu bhavana uMcuM jana | jana | jana ! keza | koza | dhanuSa padmadraha bA 1440 puMDarIkadraha 1440 mahApadmadraha 1440. mahApuMDarIkadraha 1440 tigicchadraha 1440 kezarIdraha 140 = = 8 - - * * < < have dvAranuM pramANa kahe che - pacchimadisi biNu dhaNupaNa-saya ucca DhAijjasaya pihupvesN| dAratigaM iha bhavaNe, majjhe dahadevisayaNijaM // 40 // artha--(jhimavili) pazcima dizAne (vipu) varjIne bAkInI traNa dizAomAM (pazupati) pAMca so dhanuSa (3) uMcA ane (DhAra) aDhI so dhanuSa ( gi ) pRthapravezavALAM eTale paheLA ne pravezavALA (rAtit) traNa dvAra-daravAjA (haM maLe) A bhavanane viSe che. (1) te bhavananA madhyamAM (vikaLisi) drahadevIonI zayyA che. (40) sthApanA
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zrI laghukSetrasamAsa. kahadevInA bhavananuM mAna-uMcAI dhanuSa 500, pahoLA dhanuSa ra50, pravezadhanuSa ra50. have parivAranA kamaLo kahe chetN mUlakamaladdhappa-mANakamalANa aDahiasaeNaM / parikhittaM tabbhavaNe-su bhUsaNAINi devINaM // 41 // matha-(taM ) te 4ma (mUlakamaladdhappamANa ) bhUNa bhagathI ma pramANapA (kamalANa) bhagAnA ( aDahiasaeNaM ) me se ne 2418 43 ( parikhittaM) parivareluM che. eTale ke te mULa kamaLanI pharatAM tenAthI ardha pramANuvALA 108 bhageche. ane (tabbhavaNesu) tenA 752 27 sapanAne viSa (devINaM) 27vAmAnA (bhUsaNAINi ) mAbhUSaya vigere vastu 274ii DAya che. (41). mUlapaumAu puTviM, maihayariyANaM cauNha cau paumA / avarAi satta paumA, aNiAhivaINa sattahaM // 42 // martha-lon sayabhA (mUlapaumAu) bhUla bhaNI (pukhi) pUrva hizAmai ( cauNha ) yA2 ( mahayariyANaM) bhattAina ( cau) yAra (paumA ) bhI che, (avarAi) pazcima dizAmai ( sattaNhaM ) sAta ( aNiAhivaINa ) manAdhipatinA ( satta) sAta (paumA) bhagA cha. (42). vAyavAisu tisu suri-sAmaNNasurANa causahasa pumaa| aTThadasabArasahasA, aggeAisu tiparisANaM // 43 // - matha:-(vAyavvAisu ) vAyavya vigaire saTase vAyavya, uttara bhane zAna se (tisu) hizAne viSa thaIna-12 (suri) hevIsamadhI (sAmaNNasurANa) sAmAni vona (causahasa) yAra na2 (paumA) bhge| che. ( aggeAisu) mami mAhi meTale ani, dakSiNa mana naita me himai (tiparisANaM ) mA, madhya mane mAlyata2 se 3 pahAnA ( aTTadasabArasahasA) manu mA 12, 422 Dalara ane mA2 12 bho cha. (43). ia bIaparikkhevo, taie causu vi disAsu devINaM / cau cau paumasahassA, solasasahasA''yerakkhANaM // 44 // ' 1 uMbarAnI pahoLAI te praveza jANave. A hIsAbe uMbarAnI pahoLAI laMbAI sarakhI thAya che.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 8. mULa tathA bhASAMtara. artha (4) A upara kahyA pramANe ( vamavile) kamaLane bIje parikSepa pUrA thaze. () trIjA parikSepane viSe ( vaDaku vi) cAre (hig) dizAomAM (vAvelA) AtmarakSaka (devaLa) devIonA (23 3) cAra cAra (masA ) hajAra kamaLe che tethI sarva maLIne (torA ) soLa hajAra kamaLa che. (44). abhiogAi tivalae, dutiiscttaaddyaallkkhaaii| codi vIsa varavA, sadA vasaM hatAM te chA artha-(milAda ) Abhiyogika vigere devonA kamaLo (tivA) traNa valayamAM (cothA, pAMcamA ne cha valayamAM) anukrame (sutara) batrIsa lAkha, (ra) cALIza lAkha ane (ravivAM) aDatALIza lAkha che. (2) A ane uparanA sarve maLIne ( hi) eka karoDa (vana TA ) vIza lAkha, (1) ardhalAkha sahita eTale pacAsa hajAra, (aaN ) eka so ne vIza 12050120 kamaLo hoya che. (45). sthApanA - 1 mULa kamaLa 2 AbharaNanA kamaLa 3 mahattarAnA kamaLa 4 anIkAdhipatinA kamaLa 5 sAmAnikanA kamaLa 4000 6 AtyaMtara 5rSadAnA kamaLa 8000 7 madhya parSadAnA kamaLa 10000 8 bAhya parSadAnA kamaLa 12000 9 AtmarakSakanA kamaLa 16000 10 cothA valayamAM AbhiyogikanA kamaLa 3200000 11 pAMcamA valayamAM AbhiyogikanA kamaLa 4000000 12 chaThThA valayamAM AbhiyogikanA kamaLa 4800000 kula kamaLa 12050120 have drahanAM dvAra kahe che - puvAvaramerumuhaM, dusu dAratigaM pi sadisi dhmaannaa| asiIbhAgapamANaM, satoraNaM NiggayaNaIaM // 46 // artha--(sukuM) be drahane viSe eTale himavaMta ane zikharI e be parvata para rahelA padmadraha ane puMDarIka dahane viSe (puvAvaDa) pUrva ane pazcima dizAe tathA (mehamudde ) merUparvatanI sanmukha eTale uttara dizAe ema traNa x 6
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 zrI laghukSetrasamAsa. dizAe traNa dvAra che. (vAti ) te traNa dvAra paNa (rili) potAnI dizAnA (ramA) drahanA pramANathI (simAlApamALa ) eMzImA bhAganA pramANavALA che. eTale ke pUrva ane pazcima dizAe drahanuM pramANa pAMca se 500 ejana che, tene eMzIe bhAMgavAthI savA cha 6 jana Ave che. eTale te be dizAnA dvAra savA cha ejananA che, tathA merUnI dizAe drahanuM pramANa eka hajAra 1000 yojanA che, tene eMzIe bhAMgavAthI sADAbAra 12 jana Ave che. eTale te dizAnA dvArane vistAra sADAbAra yojana che. te traNe dvAre ( vi) taraNa sahita eTale toraNavaDe bhUSita che, tathA (niyau) te kAramAMthI nadI nIkaLelI che. (46). bAkInA cAra drahanAM kAro kahe che - jAmuttaradAradurga, sesesu dahesu tANa merumuhA / sadisi dahAsiabhAgA, tayadhdhamANA ya baahiriyaa||47|| artha -(seleDu ) bAkInA (hetu) cAra drahane viSe (zApurA) dakSiNa ane uttara dizAe ( ) be be dvAra che. kula ATha dvAra che. (tA) te dvAromAM je (meha) merUnI sanmukha dvAro che te (vihi) pitAnI dizAe (simAnA) drahanA pramANathI eMzIme bhAge che. eTale ke madhyanA be draDha mahApadma ane mahApuMDarIkanuM merUdizAtaraphanuM pramANe be hajAra (2000) jana che, tene eMzIe bhAMgatAM pacIza 25 pejana Ave che, eTale te dvAra 25 pejananA che, tathA AtyaMtaranA be draha tigiccha ane kezarInuM merUdizA taraphanuM pramANu cAra hajAra jana che, tene eMzIe bhAMgatAM 50 ejana Ave che. eTale te dvAra 5yojananA che. (3) tathA (tamALA) tenAthI ardhapramANavALA (vAiiA ) bAhyadvAra eTale dakSiNa dizAnA dvAre che arthAta jyAM madhyanA dvAre pacIza 25 jana che tyAM bAhI dvAre sADAbAra 1ra jana che ane jyAM madhya dvAre pacAsa 50 jana pramANa che tyAM bAhya dvAra pacIza 25 yojana che. (47). sthApanA - drahano nAma pUrvadvAra vi-pazcimaDhAra vi.uttaradvAra vi-dakSiNadvAra vi. stAra jana stAra jana stAra jana stAra jana 12 12 25 12 1 padmadraha 2 puMDarIkadraha 3 mahApadmadraha 4 mahApuMDarIkadraha 5 tigicchadraha 6 kezarIkruha 3
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 25 have te dvAramAMthI nIkaLatI nadIo kahe che - gaMgA siMdhU rattA, rattavaI bAhiraM NaicaukaM / vahipuvAvara-vitha vada giritti 48 artha-bharatakSetramAM (1) gaMgA nadI ane (hi) siMdhu nadI che, tathA eravatakSetramAM (ttA) raktA ane satta) raktavatI e nAmanI be nadIo che. A (gas) cAra nadIo (vAhi4) bAhya kahevAya che. vaLI te cAre nadIo (vahivA) bAhyAdrahanA eTale paddha ane puMDarIka e be drahanA (puvAvA)pUrva ane pazcima dvAranI jeTalA eTale savAcha jana (hitya) vistAravALI nIkaLe che ane (jirisida) himavaMta ane zikharI e be parvata upara paNa teTalA ja vistAra (vaDa) vahe che. (48). have be gAthAo karIne te nadIonI gati kahe che- paMca saya gaMtu NiagA-vattaNakUDAu bahimuhaM valai / paiNasayatevIsehi, sAhiatikalAhiM siMharAo // 49 // NivaDai maMgaramuhovama-vayarAmayajibhiAivayaratale / Niage NivAyakuMDe, muttAvalisamappavAheNa // 50 // artha -A cAra nadIo drahanA dvArathI (vaMja ) pAMca so jana sudhI parvatanA zikhara upara dvAranI sanmukha pUrva ane pazcimadizA tarapha (7) jaIne pachI (vipakA) potAnA nAmavALA Avartana kUTathI eTale gaMgAvartanaphUTa, siMdhyAvartanakUTa, raktAvartanakUTa ane raktavatyAvartanakUTathI (Adimudde) bAhya eTale bhArata ane eravatakSetranI sanmukha (ra6) vaLe che. te vakhate parvatanA madhyabhAgathI bahAra AvatAM te nadIo parvata upara keTalA jana cAle? te kahe - vidA) te nadIo parvatanA zikhara upara (upAsacavIEURi) pAMcaso trevIza jana ane (hatikArdi) kAMIka adhika evI traNa kaLA ATaluM parvata upara cAle che. A pramANu zI rIte Ave? te kahe che.e baMne parvatane vistAra eka hajAra bAvana jana ane bAra kaLA che. temAMthI nadInuM mukha savAcha jana bAda karIe tyAre bAkI eka hajAra tAlIza jana ane upara pa jananI piANIpAMca kaLA bAra kaLAmAMthI bAda karatAM savAsAta kaLI rahe. tenuM ardha karIe tyAre pAMca so trevaza ejana ane sADItraNa kaLAthI kAMIka adhika eTaluM pramANu Ave che. (49). potapotAnA nAmanA kUTathI dUra rahIne vaLI jAya che.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. parvatane vistAra jana 105-12 kaLA bAda karyo. 6-4 bAkI ) 1046-chA ( . kaLA. bhAMgyA 2 1046- para3-3AAna upara pramANe parvatanA vistAranA ardhane eTale para3 ejana 3 kaLA oLaMgIne zikharanA taLathI (majabulama) magaranA mukhanI upamAvALI eTale magaramacchanA mukha jevI (vAma) vajImaya (divAda) jIbhIvaDe karIne eTale jIbhanA AkAravALI paranALavaDe karIne (vAto) vajAmaya taLIyAvALA (for) potAnA eTale te te nadInA nAmavALA (jivAcavuM) nipAta kuMDamAM (gurathatimavALA) metInA hAranI jevA pravAhe karIne (niva6) paDe che. (50). have te jabhInuM pramANa kahe che - dehadAravittharAo, vitthrpnnnnaasbhaagjddddaao| jaDuttAo cauguNa-dIhAo savajibbhIo // 59 // atha-(sakvanirbhI) sarve jIbhIe (slAvityo ) kahanA dvAranI jeTalA ja vistAravALI che, (virapavoriAmano ) vistArathI pacAsame bhAge jADI che, tathA ( rA) jADapaNathI (caraguna ) cAraguNI (rAmo) lAMbI che. tenI sthApanA A pramANe. nadI nAma jillA vistAra jinhAnuM jADapaNa jillAnuM lAMbamaNuM bharata ane eravatanI -4 | jana che himavaMta ane eraNyavatanI-4 yojanA 1rA harivarSa ane ramakanI -4 | jana 25 mahAvidehanI nadIo -2 jana 50 keza che keza 1 keza 2 kAza 4 keza 2 jana 1 jana 2 jana 4 athavA bIjI rIta A pramANe - 1 gaMgAnipAta kuMDa, siMdhunipAta kuMDa, ranipAta kuMDa ane raktavatInapAta kaMDa.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. bahAranA be pUrvata viSe | madhyanA be parvatane viSe | AtyaMtaranA be parvataviSe mAMhelI. mahelI dizAnI mAMhenI je jIbha che te 6 jana jIbha pahoLI che. tenA gAu 4 50) 25 yojana jIbha 50) 25 jana pahoLI karavA - - pahoLI 50) 25 gAu thayA. ne yojanajIbha nA jana jADI guNavo 4 0 gAu jIbha jaDI guNavA 4 che. guNavA 4 jADI che. 2 jana jIbha * 2 jana jIbha 2 gAu jIbha lAMbI - lAMbI che. lAMbI che. madhyanA be parvatamAM bahArabahAranA be parvatamAM nI dizAnI jIbha pahoLI che. AtyaMtaranA be parvato viSe bahAranI 12aa jana pahoLI 50) 1rA | mahAvideha taraphanI jana jIbha - pahoLI che. 50) 50 ejana pahoLI na jana jIbha 50) 50 guNavA 4 jADI che. 1 jana jADI ( 1 gAu jIbha jADI guNavA 4 guNavA 4. 1 jana jIbha agAu=1 vA. jIbha lAMbI lAMbI che. 4 yojana lAMbI have kuMDane viSe rahelA dvIpanuM pramANa kahe che- kuMDato aDajoaNa-pihulo jalauvari kosadgamucco / veijuo NaidevI-dIvo dahadevisamabhavaNo // 52 // artha-(ho) kuMDanA madhyamAM (koga[io ) ATha jana pahoLo ane (60 vara) jaLanI upara ( du) be keza (3) uMce tathA (veNugo) vedikAyukta (ghA ) nadIdevIne dvIpa eTale gaMgAdevI dvIpa vigere che te ( viramamavo) kahedevInI jevA bhavanavALe che. (para.) have kuMDanuM svarUpa kahe che - joaNasaTThipihuttA, savAyachappihulaveitiduvArA / ee dasuMDa kuMDA, evaM aNNe vi NavaraM te // 53 //
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 zrI laghukSetrasamAsa, artha--(maLa) sATha jana (viduttA) pahoLA, (lavacijI) savAcha jana (du) pahoLA (siduvArA) vedikAnA traNa dvAra che jene viSe evA (ghA) A (kuM) kuDo () daza yojana uMDA che. (pa) e ja pramANe (3vor vi) bIjA paNa kuDe che. (vAM te) paraMtu temAM vizeSa che. te kahe che. (53. - esiM vitthAratigaM, paDucca samaduguNacauguNaTuguNA / causaTThisolacaudo, kuMDA save vi iha NavaI // 54 // artha--(8) A pUrve kahelA kuDenA (visthAti) traNa prakAranA vistArane eTale kuMDanA vistArane, dviIpanA vistArane ane vedikAnA dvAranA vistArane (ka) AzrIne (43 ) cosaTha (voTsa) seLa, (24) cAra ane (ro) be kuDo anukrame (ma) sarakhA, (Tulu) bamaNuM, (ramukha) cAraguNa ane ( guja.) AThaguNa che. (6) A jaMbudvIpamAM (savaeN vi) sarva maLIne (6) nevuM kuMDe che. (54). batrIza vijayanI 64 nadInA 64 ane bAra aMtarnAdIonA (12) prapAta kuMDa samajavA nahIM. te nadIe te kuMDamAMthI ja nIkaLe che. vistarArtha-mahAvidehanI batrIza vijayenI (64) nadIonA cosaTha kuDe che, tene vistAra bharata eNravatanA kuMDa sarakho che eTale ke te cosaTha kuMDa sATha jana paheLA che, tenA dvIpa ATha yajana pahoLA che ane vedikAnA dvAre savAcha yojana pahoLA che, tathA haimavatanI be nadIo, eraNyavatanI be nadIo ane bAra aMtarnAdIonA maLIne je seLa kuMDa che, tene vistAra bamaNe eTale sATha yojanane bamaNuM karavAthI eka se ne viza jana che, dviIpane vistAra AThane bamaNA karavAthI soLa jana che ane vedikAnAM dvArane vistAra savAne bamaNuM karavAthI sADAbAra yojana che. tathA harivarSanI be nadI ane rampakanI be nadInA cAra prapAta kuMDo che tene vistAra cAraguNo che tethI sAThane cAraguNa karatAM baso ne cALIza jana kuMDana vistAra che, dvIpane vistAra AThane cAragaNuM karavAthI batrIza jana che ane vedikAnA dvArane vistAra savAchane cAraguNA karavAthI pacIza jana che. tathA mahAvidehamAM be nadIo che, tenA be prapAta kuMDane vistAra AThaguNa hovAthI sAThane ADe guNatAM cAraso ne eMzI yojanA che, dvIpane vistAra AThane aThaguNa karavAthI cesaTha jana che ane vedikAnA dvArane vistAra savAchane AThaguNa karavAthI pacAsa yojana che. (54)
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 29 sthApanA nadInI saMkhyA kuMDanI saMkhyA kuMDa vistAra | pavistAra | vedikAdvAra ejana jana | vistAra che. bharata ane eravatanI 4 4 haimavata ane era, 4/ 4 120 aMtaranadI-12 | harivarSa ane ramya0 4 | mahAvidehanI-2 | batrIza vijayanI-64 | 64 240 480 dao kula-90 have be gAthAe karIne cAra bAhya nadInI gati kahe che. eaM ca icaukkaM, kuMDAo bahiduvAraparivUDhaM / sagasahasaNaisameaM, veaDDagiri pi bhiMdei // 55 // tatto bAhirakhitta-ddhamajjhao vailai puMvaavaramuhaM / isattasahasasahiyaM, jagaitaleNaM udahimei // 56 // artha--(4) ane (4) A (ghara #) cAra nadIo-gaMgA, siMdhu, raktA ane raktavatI (ka) potapotAnA nipAta kuMDathI (vahinduvAda) bAhya dvArathI eTale dakSiNa ane uttara dvArathI ( tU8) nIkaLe che ane ( ra ) sAta hajAra ( me) nadIonA parivAravALI thaIne (veba jiri ji) vaitAtya parvatane paNa ( mi) bhede che (55) (to) tyArapachI ( vAva ) bAhyakSetranA eTale bhArata ane eravata kSetranA ( mo ) ardhanA madhyabhAgathI (kuzvarajavara ) pUrva ane pazcima dizAnI sanmukha ( va8 ) vaLe che eTale ke bharatakSetramAM gaMgA nadI pUrva dizAe samudra tarapha jAya che ane siMdhu nadI pazcima dizA e samudra tarapha jAya che, tathA eravata kSetramAM raktAnadI pUrva dizAmAM ane raktavatI pazcima dizAe samudra tarapha jAya che. A nadIo vaitADhya parvatane bhedIne bahAra nIkanyA pachI paNa ( uciM ) bIjI sAta hajAra nadIoe karIne sahita thAya che. sarva maLIne ceda hajAra nadIonA parivArayukta thaIne (kAratara) jagatInA taLane paNa vaitADhyanI jema bhedIne ( mera) samudramAM jAya che-samudrane maLe che. (16)
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 zrI laghukSetrasamAsa. have te nadIone vistAra tathA uMDApaNuM kahe che* dhuri kuMDaduvArasamA, paMjate desaguNA ye pihu~latte / saMvattha mahaNaIo, vittharapaNNAsabhAguMDA // 57 // artha-sarva nadIo (ra) prathama nIkaLatAM (kuM dhuvAraNamA) kuMDanA dvAranI jeTalA vistAravALI hoya che. ( 2) ane (ka) cheDe (vidu ) pRthupaNAmAM eTale vistAramAM (gl) dazaguNa thAya che. jemake bharata ane eravatanI cAra nadIone kuMDanA dvAra pAse savAcha janane vistAra che, te chevaTe samudrane maLe tyAre dazaguNe vistAra thavAthI savAchane daze guNatAM sADIbAsaTha janane vistAra thAya che. te ja rIte batrI vijayenI cesaTha nadIene paNa A ja pramANe Adi ane aMtane vistAra jANa, tathA haimavata ane airaNyavata kSetranI cAra nadI ane mahAvidehakSetramAM AvelI bAra aMtaranadI maLI kula seLa nadIone Adi vistAra sADAbAra jana ane cheDe dazaguNe karavAthI eka so ne pacIza ejana thAya che. tathA harivarSa ane ramyaka kSetramAM cAra nadIo che, tene vistAra AdimAM pacIza jana che. tene dazaguNo * karatAM base pacAsa janane aMte vistAra che. tathA mahAvideha kSetranI be nadIone Adi vistAra pacAsa jana che, tene daze guNatAM cheDe pAMcase lejanane vistAra thAya che. (savaraNa) sarvatra (maur) meTI nadIo sarve (vitthAparamANa3) vistArathI pacAsame bhAge uMDI hoya che. jema gaMgA vigere vistAra AdimAM savAcha yeAjana che tyAM pacAse bhAMgatAM ardha keza uMDI che ema jANavuM. tathA cheDe sADI bAsaTha janane vistAra che tyAM tene pacAse bhAMgatAM savA jana uMDI che ema jANavuM. e ja pramANe sarva nadIo viSe jANavuM. (57 ) sthApanAH 6rA nadIo | Adi vistAra aMta vistAra | AdimAM uMDI cheDe uMDI yojana jana | jana jana bharata-airAvata ne 32 vijayenI maLIne 68 8 (aa koza) 1 (pakeza) hemavata-airaNyavatanIne aMtaranadI maLIne 16 125 (1 koza) rA (10 keza) harivarSa-rampakanI -4 250 bA (2 keza) (ra0 keza) mahAvidehakSetranI -2 500 1 (4 keza) 10 (40 keza)
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. bharata ne airavata--be kSetranI nadInI gati kahI. have bAkInA pAMca kSetranI nadIonI gati be gAthAe karIne kahe che.- paNakhittamahaNaIo, sadAradisi dahavisuddhagiriaddhaM / gaMtUNa sajibbhIhi, NiaNiakuMDesu NivaDaMti // 58 // NiajibbhiapihulattA, paNavIsaMseNa muttu mjjhgiriN| jAmamuhA puvvudahi, iarA avaroahimurviti // 59 // artha-nAhitta) pAMca kSetranI eTale haimavata, airaNyavata, hariyAsa, ramyaka ane mahAvideha kSetranI (maLa) moTI nadIo (dvArira) pitapitAnA dvAranI dizAmAM (raviyuddha) girinA vistAramAMthI drahano vistAra zodhI eTale bAda karI bAkI rahelA (ji)i girinA vistArane ardha karavAthI jeTalA yojana Ave teTalA yojana girinA zikhara upara cAlIne (zani hiM) potapotAnI jIbhIvaDe ( 36) potapotAnA (prapAta) kuMDane viSe (vivaMti) paDe che. jemake-himAvAna ane zikharI parvatanI babe thaIne cAra nadIo che. te parvatane vistAra 105ra yeAjana ane 12 kaLA che, temAMthI kahane vistAra 500 ejana che te bAda karatAM bAkI pa5ra jana ane 12 kaLA rahe. tenuM ardha karavAthI ra76 yojana ane 6 kaLA parvata upara vahe che. tathA mahAhimAvAna ane rUkamI parvata upara cAra nadIo che. te parvatane vistAra 4210 jana 10 kaLA che, temAMthI drahane vistAra 1000 ejana bAda karatAM bAkI 321 yAjana ane 10 kaLA rahe. tenuM ardha karavAthI 1605 jana ane pAMca kaLA parvata para vahe che. tathA niSadha ane nIlavaMta parvata upara cAra nadIo che. te parvatane vistAra 1684ra yojana ane 2 kaLA che. temAMthI drahano vistAra 2000 ejana bAda karatAM bAkI 1484ra jana ane 2 kaLA rahe che. tenuM ardha karavAthI 7421 jana ane 1 kaLA parvatanA zikhara para vahe che-gati kare che ane pachI potapotAnA prapAtakuMDamAM potapotAnI jIbhIvaDe paDe che. (58). sthApanA giri | | giri vistAra | vra vistAra | bAda karatAM zeSa ardhA karatAM cIjana-kaLA jana cIjana-kaLA | pojana-kaLA himavAna-zikharI | 105-12 500 papara-12 276-6 mahAhimavAna-rUkSmI 4ra10-10 1000 3210-10 1605-5 niSadhanIlavAna 1684ra- 2 2000 1484ra- 2 7421-1
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ phara zrI laghukSetrasamAsa. (miliaiApapurA) pota potAnI jIbhInA vistAranA (uLavIhalA ) pacIzame bhAge (majiniM) madhyagirine eTale vRttavaitADhyane tathA merUparvatane (muka ) mUkIne (jJAna) dakSiNa mukhavALI nadI (puve ) pUrvasamudramAM ane (7) bIjI eTale uttara mukhavALI nadI (bordi) pazcima samudramAM (dviti) jAya che. jemake-bharata ane eravatanI cAra nadIonI bhI savAcha jana che tene cAre guNatAM 25 keza thAya, tene pIze bhAMgatAM eka keza Ave; tethI gaMgAdevI phUTa ane siMdhudevI kUTa tathA raktAdevIkUTa ane raktavatIdevI kUTane eka gAu dUra rAkhIne te nadIe dakSiNane uttara tarapha vaLe che. haimavata ane eraNyavatanI cAra nadIonI jIbhI 1rA jana vistAravALI che. tenA gAu karavA mATe cAre guNatAM 50 gAu thAya, tene pacaze bhAMgatAM 2 gAu Ave tethI te kSetranA madhyamAM AvelA vRttavaitAtyane be gAu dUra mUkIne te nadIo pUrva ke pazcima samudra tarapha vaLe che. tathA harivarSa ane ramyaka kSetramAM cAra nadIo che. tenI jIbhIne vistAra 25 yojana che tene pacIze bhAMgatAM eka jana Ave. tethI te nadIo te kSetranA vRtAtyane eka jana eTale cAra gAu dUra mUkIne pUrva ke pazcima samudra tarapha vaLe che. tathA mahAvidehakSetramAM be nadIo che. tenI jIbhI 50 ejana vistAravALI che. tene pIze bhAMgatAM be yejana Ave che. tethI te be nadIo merUparvatane be jana eTale ATha gAu dUra mUkIne pUrva ke pazcima dizAnA samudra tarapha vahe che. (59). have pAMca kSetranI nadIonAM nAma tathA tenA parivArarUpa nadIonI saMkhyA traNa gAthAvaDe kahe che. hemavai rohiaMsA, rohiA gaMgaduguNaparivArA / eraNNavae suvaNNa-ruppakUlAo tANa samA // 60 // atha--(mava6) haimavaMta kSetramAM (vedikSA) hitAzA ane ( 1) hitA e be nadIo (egg ) gaMgA nadIthI bamaNA (rivAra) parivAra vALI che, eTale ke gaMgAne parivAra cAra hajAra nadIone che tene bamaNa karavAthI aThThAvIza hajAra nadIone parivAra A nadIone pratyekano che. (guyvaU) airaNyavatakSetramAM (suvA) suvarNakUlA ane (saMsthA ) rUcakUlA nAmanI be nadIo che, te (tALa samA) tenA jevI ja che eTale rohitAzA ane rohitA nadInA jeTalA ja parivAravALI che arthAt aThThAvIza aThThAvIza hajAra nadIonA parivAravALI che. (60). harivAse harikaMtA, harisalilA gaMgacauguNaNaIA / esa samA rammayae, NarakaMtA NArikaMtA ya // 61 //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. artha -(vi) harivarSa kSetramAM (dasvitA) harikAMto ane (darisTiA ) harisalilA nAmanI be nadIo che te (vaDa) gaMgAnadIthI cAraguNa (m ) nadIonA parivAravALI che eTale ke cada hajArene cAre guNatAM chapana hajAra nadIonA parivAravALI A bane nadIo che. (tti samA) A be nadIonA jevI ja (smathag) ramyaka kSetrane viSe (jIvatA) narakAMtA (4) ane (AtA) nArIkAMtA nAmanI be nadIo che eTale ke chappana hajAra nadIonA parivAravALI che. (61) sIoA sIAo, mahAvidehammi tAsu patteyaM / NivaDai paNalakkha dutI-sasahasa aDatIsa gaisalilaM // 2 // artha-madaviji ) mahAvidehakSetramAM ( ka) zItadA ane (3 ) zItA e be nAmanI nadIo che. (tANu ) te (je) pratyekane viSe (pADhavA) pAMca lAkha (sutara) batrIsa hajAra ane ( ra) ADatrIza ( 4) nadIonuM pANuM paDe che eTale ke te pratyeka nadIne parivAra pa3ra038 nadIone che. (6ra.) zItadA ane zItA nadIone je parivAra upara kahyuM, tene vistAra kare chekurunni culasIsahasA, chaccevaMtaraNaIu paivijayaM / do do mahANaIo, caudasahassA u patteyaM // 63 // artha-(kuhAra) kurUkSetramAM rahelI nadIo (surIlA ) corAzI hajAra che, (jIva) cha ja (daMtALa) aMtara nadIo che ane (pAvika) dareka vijayamAM ( ) babe (mahA ) moTI nadIo che. (3) vaLI te mahAnadIone (v) dareka darekane ( savA) cAda ceda hajAra nadIone parivAra che. (63.) sthApanA - devakurU athavA uttarakurUkSetranI nadIo eka bAjunA mahAvidehanI aMtaranadIo seLa vijayanI nadIo 32 nadIonI cada ceda hajAra gaNatAM tenA parivAranI nadIo ja8000 zItedAnI kula nadIo zItAnI paNa teTalI ja 532038 mahAvidehanI kula nadIo 1064076 84000 32. 53238
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 zrI laghukSetrasamAsa. have AkhA jaMbUdvIpanI sarva nadIonI saMkhyA kahe che - aDasayari mahaNaIo, bArasa aMtaraNaIu sesAo / pariaraNaI cauddasa, lakkhA chappaNNa sahasA ya // 64 // artha--(mahari ) aThThotera (maLa) mahAnadIo che eTale ke sAte kSetranI maLIne gaMgAdika cAda nadIo ane batrIza vijayanI thaIne cosaTha nadIo, e bane maLIne aThThotera mahAnadIo che. (vAta) bAra (tAla) aMtara nadIo che eTale ke pUrva ane pazcima mahAvidehamAM maLIne vijayonA AMtarAmAM rahelI cha cha aMtara nadIo hevAthI bAra aMtara nadIo che. () bAkInI ( pa) parivArabhUta nadIo (raDa DhalA) ceda lAkha (4) ane (jIpA vasA) chappana hajAra che. (64) sthApanA - kSetra | mahAdI parivAra nadI bharata eravata haimavata araNyavata gaMgA 1 siMdhu raktA 1 raktavatI 1 rohitAzA 1 rehitA 1 suvarNakUlA 1 rUcikUlA 1 harikAMtA 1 harisalilA 1 narakAMtA 1 nArIkAMtA 1 zIdA 1 zItA 14000 14000 14000 14000 28000 28000 28000 28000 56000 pa6000 56000 56000 532000 pa3ra000 harivarSa 2myaka mahAvideha seLa vijayanI 3ra nadIono coda cAda hajArano parivAra hovAthI ja8000 ane kurUkSetranI 84000 maLIne 532000 batrIzavijaya atara nadI 14pa6000 12
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara, 35 have kulagiri vigerenA kUTa eTale zikhara saMbadhI hakIkta kahe che - aigAraDaNavakUDA, kulagirijualattige vi ptteaN| Ii chappaNNa cau~ cau, vaikkhAresu ti causaTTI // 65 // artha-( gujara) kulagirinA (gusaji vi) traNa yugala eTale che parvatamAMnA (ciM) dareka giri upara anukrame (FIS) agyAra (18) bATha ane (vaDA) nava phUTa che. eTale himAvAna ane zikharI parvata para agyAra agyAra kUTa che, mahAhimAvAna ane rUkamI parvata para ATha ATha phUTa che, tathA niSadha ane nIlavaMta giri upara nava nava phUTa che. (6) A pramANe kula (jIva) chappana kUTo cha kulagirinA che. tathA (vAvAyu) soLa vakSaskAra parvate che temAMnA dareka parvata upara (vaDa ra4) cAra cAra phUTa che. (ni) A pramANe kula (caTTI ) cosaTha phUTa che. (65). somaNasaMgaMdhamAiNi, saga saga vijjuppabhimAlavaMti punno| aTThaTTha sayala tIsaM, aDa gaMdaNi aTTha karikUDA // 66 // artha-(romana) somanasa nAmanA gajadaMta giri upara (sA) sAta kUTa che, (SamALa) gaMdhamAdana giri upara (rA) sAta phUTa che, (vijJaMmi) vidyu--bha giri upara (6) ATha phUTa che, (jo ke ahIM harikUTa nAme navame kUTa paNa che, paraMtu te sahasAMka kUTamAM gaNavAmAM Avaze. ) (pu) tathA (mAIvaMti) mAlyavAna giri upara (TTa) ATha phUTa che, (ahIM paNa harissaha nAmane navamo kUTa che paraMtu te paNa sahastrAMka kUTamAM gaNavAmAM Avaze.) ( ra) A cAre gajadaMta girinA samagra maLIne (sId) trIza kUTa che, tathA (fr) naMdana vanamAM (3) ATha phUTa che. (ahIM paNa IzAna khUNAmAM baLakUTa nAmane navama kUTa che te paNa sahastrAMka kUTamAM gaNavAmAM Avaze. ) tathA bhadrazAla vanamAM (pati ) karikUTa eTale hAthInA AkAravALA kuTa () ATha che. (66) kUTanAM nAme A pramANe.-
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 zrI laghukSetrasamAsa. himavAnanA zikhariNInA | mahAhimavA- rUkamI parva niSadha parva- nIlavaMta parvakUTa 11 pUrva | kUTa 11 | nanA kUTa 8tanA kUTa 8 | tanA kUTa 9 tanA kUTa 9 dizAnA krame pUrvAdi krame | pUrvAdi krame pUrvAdi krame pUrvAdi krame | pUrvAdi krame 1siddha kUTa1 siddha kuTa 1 siddha kUTa 1 siddha kUTa 1 siddha phUTa 1 siddha phUTa 2 himavat , 2 zikharI , mahAhimavata, ra rUkamI 2 niSadha , 2 nIlavaMta , 3 bharata , 3 airaNyavata , 3 haimavata , ramyaka hari , 3 pUrvavideha , 4 IlAdevI , 4 suvarNakUlA,'/4 rahitA , janarakAMtA ,, pUrvavideha ,4 zItA , pagaMgAvartana,, 5 zrIdevI apa hI pa buddhi , pa hI , pa kIti , ke zrIphUTa | 6 rAvartana, 6 harikAMtA , kUilA , 6 iti nArIkAMtA , 7 rohitAMsA, 7 lakSmI , 7 harivarSa , 7 araNyavata ,, 7 zAtedA 7 aparavideha, 8siMdhyAvartana, 8 raktavatyAvartana vaiDUrya , 8 maNikAMcana , 8 aparavideha, 8 ramyaka , 8 surAdevI , 8 gaMdhAvatI ,, 9 rUcaka 8 upadarzana , 10 haimavata , daravata , 11 vaizramaNa 11 tegi7i , A pramANe cha kulagirinA kUTa kula 56 che. soLa vakhAra parvata upara cAra cAra phUTe che, temanAM nAma sarvane viSe sarakhAM ja che. temAM be bAjue potapotAnI vijayanA nAmanA ja babe kUTe che 2, trIje piotapotAnA vakhArAnA nAmano 3 ane ce mahAnadInI dizAmAM rahele siddhakUTa 4. A pramANe soLe vakSaskAra parvatanA thaIne 64 phUTa hoya che. semasagiri | gaMdhamAdanagiri | vidyumrabhagiri | mAlyavAnagiri - merUdizAnA kAme | merUdizAthI nIla- merUdizAthI merUdizAthI niSadhanI sanmukha | vaMta sanmukha niSadha sanmukha | nIlavaMta sanmukha jI 1 siddhakUTa | 1 siddhakUTa 1 siddhakUTa 1 siddhakUTa 2 manasakUTa | 2 gaMdhamAdanakUTa | 2 vidhrahmabhakaTa | 2 mAlyavaskUTa 3 maMgalAvatIkUTa | 3 gaMdhagakUTa, 3 uttarakurakUTa 4 devakurUkUTa 4 uttarakurakUTa 4 brahmakUTa 4 kacchakUTa, 5 vimalakUTa [ pa phATikakUTa 5 kanakUTa 5 sAgarakUTa 6 kAMcanakUTa 6 lohitAkSakUTa 6 svastikakUTa 6 rajatakUTa 7 viziSTakUTa, 7 AnaMdakUTa 7 zItadAkUTa 7 zItAkUTa 8 svayaMjalakUTa A cAra gajadaMtagirinA kUTa kula 30
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 37 kula kUTanI saMkhyA cha kulagirinA pa6 seLa vakSaskAranA 64 cAra gajadaMtanA 30 naMdanavananA naMdanavanamAM kUTa 8 karikUTa 8 IzAneMdranA prAsAdanA pUrvabhava- | zItAnA uttarakAMThAthI nane AMtare pradakSiNAne krame pradakSiNAne krame 1 naMdana kUTa 1 paddhottara kUTa 2 maMdara kUTa 2 nIlavat kUTa 3 niSadha kUTa 3 svasti kUTa 4 haimavata kUTa 4 aMjanagirikUTa 5 rajata kUTa 5 kumuda kUTa 6 rUcaka kUTa 6 palAsa phUTa 7 sAgaracitra phUTa 7 avataMsa phUTa 8 vA kUTa 8 racanagiri kUTa karikUTa kula 166 ia paNasayaucca chAsahisau (ya) kUDA tesu dIharagirINaM / puvaNai merudisi aMtasiddhakUDesu jiNabhavaNA // 67 // artha- 434) A pramANe (pAsa ) pAMca so jana uMcA (chANaDi ) eka so ne chAsaTha 166 (phUDa) kUTa che. (tey) te pAMca so jana uMcA kUTane viSe (hari ) je dIrdha-lAMbA parva eTale cha kulagiri, soLa vakSaskAra ane cAra gajadaMta parvata che, temanI anukrame pUrvadizAe, nadInI dizAe ane merUnI dizAe paryatamAM rahelA siddhakUTane viSe jinabhavane che, e prathama kahI gayA chIe. eTale ke cha kulagirinI pUrva dizAne cheDe, soLa vakSaskAranI upara zItA ke zItAdA nadInI dizAne cheDe ane cAra gajadaMtanI merUdizAne cheDe siddhakUTa rahelA che ane tenI upara jinabhavane che. (67). have te jinabhavananuM pramANa kahe che.- ' te sirigihAo dosaya-guNappamANA taheva tiduvArA / vAM vIsa -saMcazupAraNamAmidaM . 68 che artha--(3) te eTale pAMcaso jana uMcA siddhakUTa upara rahelA jinabhavano (lirgr ) zrIdevIne gRhanA pramANathI (totApUnA) baso guNuM pramANuvALA che. jemake zrIdevInuM gRha eka keza lAMbuM, ardha keza paheluM ane caidaso cALIza 1440 dhanuSa uMcuM che. tene bae guNIe tyAre basa keza eTale pacAsa yojana lAMbuM, so keza eTale pacIza pejana pahoLuM ane
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 paw zrI laghukSetrasamAsa. chatrI jana uMcuM dareka jinabhuvana che. tathA (taheva) te ja pramANe eTale zrIdevInA gRhanI ja pramANe A jinabhavano (tiruvA) traNa dvAravALAM che. (jIva) temAM vizeSa A pramANe che.-( 6 ) ahIM (sIriyara) eka so aThThAvIza (gu) guNuM (ramA) dvAranuM pramANa che. eTale ke zrIdevIne gRhanA dvAranuM je pramANa pUrve kahyuM che tenAthI ekaso ne aThThAvIza guNuM jinabhavananuM dvAra che. jemake-zrIgRhanuM dvAra pAMcaso dhanuSa uMcuM, aDhIso dhanuSa pahoLuM ane aDhIso dhanuSyanA pravezavALuM che, tene ekaso ne aThThAvaze guNatAM jinabhavananA dvAranuM pramANa uMcAImAM ATha jana, pahoLAImAM cAra jana ane pravezamAM cAra ja hoya che. (68). sthApanA - zrIdevInA gahanuM pramANa. lAMbuM- 1 keza pahoLuM- bA keza uMcuM- 1440 dhanuSa guNavAna aMka | guNatAM AveluM jinabhavananuM pramANa 200 200 yojana 25 200 jana 36 jana 50 zrIdevInA gRhanA dvAranuM pramANe uMcuM- 500 dhanuSa paheluM- 250 dhanuSa praveza- 250 dhanuSa guNavAna aMka | guNatAM AveluM jinabhavana dvAra pramANa 128 yojana 8 128 jana 4 128 jana 4 have bAkInA pAMca so jana uMcA Te upara rahelA prAsAdanuM pramANa kahe che - paNevIsaM kosasayaM, samacaurasavitthaDA duguNamuccA / vAyA 3, vAtacara zekuM tevuM che ? ' artha-(pAsavarajo!) pAMcaso jana uMcA evA ( ku) bAkInA eTale kulagiri, vakSaskAra ane gajadaMta sivAyanA arthAt naMdanavananA ane karikUTanA ( su) ATha ATha maLIne seLa kUTa che tenA upara (palIyA) prAsAda eTale krIDAnA gRhe che. te dareka prAsAda (uLavI jola ) eka
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 39 so ne pacIza keza (maMDANa ) samacaturasa eTale samarasapaNe (virathalA) vistAravALA-lAMbA pahALA che ane (6) tethI beguNa (DA) uMcA che. (69). have sahastrAMka kUTa kahe che - balaharissahaharikUDA, gaMdaNavaNi mAlavaMta vijjupbhe| IsANuttaradAhiNa-disAsu sahasucca kaNagamayA // 70 // artha-4) balakUTa, (sjida) harissaha phUTa ane (hRSiT) hari kUTa nAmanA traNa phUTa che te anukrame ( i ) naMdanavanamAM, ( mAruti ) mAlyavaMtagiri upara ane (zizu) vidyu--bha giri upara che tathA anukrame ( lALa ) IzAna, (uttara) uttara ane (vALa) dakSiNa ( siApu ) dizAene viSe che. te ( sadagSa ) hajAra jana uMcA che tethI sahastrAMka nAme kahevAya che tathA ( rAmA ) te traNe kUTe suvarNamaya che. ( 70 ) sthApanA khelakUTa naMdanavanamAM mAlyavaMta upara | harissaha phUTa vidyu--bha upara | harikUTa izAna dizAe | 1000 pejana uMcA uttara dizAe | 1000 ejana uMcA dakSiNa dizAe | 1000 ejana uMcA have vaitADhya parvata para rahelA Tro kahe che-- veaDDesu vi Nava Nava, kUDA paNavIsakosauccA te / save tisaya chaDuttara, esu vi puvaMti jiNakUDA // 71 // artha-(ghe zi) vaitADhya parvata upara paNa (a ) nava nava, ( 3 ) kUTe che eTale ke bharata ane aivita kSetranA be ane batrIza vijayanA batrIza maLIne kula trIza dIrgha vaitAlyo che. te dareka upara nava nava kUTe che, tethI citrIzane nave guNatAM kula (tilaka ) traNa so ne ( ra ) cha adhika 306 phUTa thAya che. (te ve) te sarva kUTe ( pu rANa ) pacIza keza (3) ucA hoya che. (hu vi) temane viSe paNa (puvaeNti) pUrva dizAne cheDe (AiLas) siddhakUTa che. ( 71 ) te siddhaphUTapara rahelA cetyanuM pramANa kahe che-
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. ' tANuvari ceiharA, dahadevIbhavaNatullaparimANA / sesesu a pAsAyA, addhegakosaM pihuccatte // 72 // artha tALu) te siddhakUTanI upara ( 4) caityagRho che, te (ravI) drahadevInA (mavAtu) bhavananI tulya (ramA) pramANavALA che. jemake drahadevInuM eTale zrIdevInuM gRha eka keza lAMbuM, ardha keza pahoLuM ane ceda so cALIza 1440 dhanuSa uMcuM che te ja pramANe A jinacaitye paNa che. tathA jema zrIdevInA gRhanAM dvAra pAMca so dhanuSa uMcAM, aDhI so dhanuSa pahoLAM ane aDhI so dhanuSa pravezavALAM che tema A caityanAM dvAre paNa teTalA ja pramANuvALAM che. (1) tathA ( ku) bAkInAM vetAtyanAM kaTo upara (tAlA) prAsAda eTale kIDAgRhe che te ( ) ardha keza ane eka keza (vistAravALA ane uMcA che. eTale ke ardha keza lAMbA pahoLA ane eka keza uMcA che. (72). have te phUTa vistAra vigere kahe che. girikarikUDA ucca-taNAu samaadhdhamUlavAraruMdA / rayaNamayA Navari via-DDamajjhimA titi kaNagarUvA // 73 // artha--(jiAra) girinA kUTa ane (riDA) karikUTa (3thaMIT3) uMcapaNamAM (sana) tulya ane (ka) tethI ardha (mUhuvahivA) anukrame mULamAM ane upara vistAravALA che eTale ke jeTalA uMcA che teTalA mULamAM vistAravALA che ane tethI ardha zikhara upara vistAravALA che. jemake balakUTa, harissahakUTa ane harikUTa e traNa sahasAMkaphUTa hajAra yojana uMcA che tethI hajAra jana mULamAM vistAravALA ane pAMca so jana zikhara upara vistAravALA che. tathA cha kulagirinA pada kUTa, soLa vakSaskAranA 64 kUTa, cAra gajadaMtAnA 30 phUTa, naMdanavananA 8 phUTa tathA karikUTa 8 sarva maLIne 166 kUTa je kahyA che te 500 jana uMcA kahyA che tethI 500 yajana mULamAM vistAra vALA ane 250 jana zikhara upara vistAravALA che, tathA bharatane eka kUTa, airavatane eka kUTa ane batrIza vijayanA vaitADhyanA batrIza kUTa maLI kula 34 RSabhakUTo pacIza yeAjana uMcA che tethI teo pacIza pejana mULamAM vistAravALA che ane sADAbAra jana zikhara upara vistAravALA che. ItyAdi jANavuM. tathA A kUTo upara nIcethI caDatAM anukrame vistAra ghaTatuM jAya ane uparathI nIce utaratAM vistAra vadhato jAya, te bAbatanI gaNatarI jagatInI jema jANI
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 41 levI. tathA A sarva kUTo (camacA) ratnamaya che. (navari) paraMtu temAM vizeSa e che ke-(vika) vaitADhya parvatanA (mannA ) madhyanA (sisa) traNa traNa phUTa (jALavavA) suvarNamaya che, temaja traNa sahastrAMka kUTa paNa suvarNamaya che ema sIteramI gAthAmAM kahI gayA chIe. (73). have vRkSanA kUTa kahe che - jaMbaNayarayayamayA, jagaisamA jaMbusAmalIkUDA / aTThaTTha tesu dahadevi-gihasamA cAruceiharA // 74 // artha-(baMdhutAmaDhI ) jaMbUvRkSa ane zAlmalI vRkSanA kUTa (ga) ATha ATha che. temAM (iq) ja bUvRkSanA kUTe jAMbUnada eTale suvarNamaya ane (camacA) zAlmalI vRkSanA kUTo rUpAmaya che. te sarva kUTo (kalama) jagatInI tulya che eTale ke mULamAM bAra jana vistAravALA, zikhara upara cAra jana vistAra vALA ane ATha yojana uMcA che. (3) te kUTo upara ( vi) kahadevInA eTale zrIdevInA (nimA) gRhasamAna eTale eka koza lAMbA, ardha keza paheLA ane cada se cALIza 1440 dhanuSa uMcA (rAjA ) manahara caityagRho che. (74). have RSabhakUTa kahe che - tesi samosahakUDA, cautIsaM cullakuMDajualaMto / jaMbUNaesu tesu a, veaDDesuM va pAsAyA // 75 // artha-(hi) te vRkSaphUTanI (sana) samAna pramANuvALA ( 3 3 ) aSabhakUTa che. te ( caDatI) bharata, eravata ane batrIza vijayamAM eka eka hovAthI kula cotrIza che. vaLI te (34sysIto) uparanA moTAnI apekSAe nAnA eTale sATha ejananA vistAravALA babe kuMDanI vacce che eTale ke , gaMgA, siMdhu, raktA ane raktavatIne prapAta kuMDAnI vacce che, tathA (kaMvUthapaNu) suvarNamaya evA (teNu 3 ) te RSabhakUTo upara (ve luM ) vaitAtyanA prAsAda jevA (pAlA) prAsAde che eTale ke eka koza uMcA ane ardha keza vistAravALA-lAMbA hALA che. (75). have jaMbUdvIpane viSe sarva maLIne kuTanI saMkhyA kahe che -
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikharI zrI laghukSetrasamAsa. paMcasae paNavIse, kUDA save vi jaMbudIvammi / te patteaM varavaNa-juAhi veIhiM parikkhittA // 6 // artha-(paMcanA) pAMca so (uLavINe) pacIza ( 3) kUTe (sarve vi) sarva maLIne (baMdhu ) jaMbudviIpamAM che. (te jo) te dareka phUTa (vAvA) zreSTha evA vane karIne (gudi) yukta-sahita evI (hi) vedikAvaDa (vilA ) parivarelA che. (76). sthApanA - himAvAna upara kUTa sahasAMka (hari, harisaha, bala) phUTa 3 (vidyutaprabha, mAlyavAna upara ane naMdanavanamAM) mahAhimavaMta ,, cetrIza vaitADhyonA nava nava , 306 rUkamI parvata che jabUvRkSanA zAmelI vRkSanA nIlavaMta bharata, eravata, batrIza vijayanA soLa vakSaskAra RSabhakUTa 34 manasa , , 7 3pa9 gaMdhamAdana 166 vidhutrabha ? mAlyavAna 525 naMdanavanamAM bhadrazALavanamAM karikUTa 8 >> niSadha 1 1 1 1 6 9 & 1 1 1 1 2 3 166 have jaMbudvIpamAM je je sthAne jinabhavane che te kahe che - chasayarikUDesu tahA, cUlA cauvaNatarUsu jinnbhvnnaa| bhaNiyA jaMbuddIve, sadevayA sesaMThANesu // 77 // artha--(kalara) tera (3g) phUTa upara eTale cha kulagirinA cha phUTa, cAra gajadaMtAnA cAra phUTa, cetrIza vaitADhyanA trIza kUTa, soLa vakSaskAranA soLa kUTa, jaba vRkSa ane zAmalI vRkSanA ATha ATha maLIne soLa kUTa, e sarva maLIne 76 phUTa upara (tarA) tathA (cUTA) merUnI cUlikA upara, tathA (vaDavA) merUnA cAra vanane viSe, tathA (tacku) jaMbU vRkSa ane zAmelI vRkSa e be vRkSo upara, ATale ThekANe (baMdhu) jaMbUdvIpamAM
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. (.kimiva) jinezvaranAM bhavane (maLiyA) kahyA che. (dag ) bAkInA kUTAdika sthAnane viSe (viyA) potapotAnA sthAnanA nAmavALA devonAM bhavane che. (77.) have jinabhavananA visaMvAda sthAna kahe che.krikuuddkuNddnnidh-kurukNcnnymlsmviaddddesu / nimavaMvisaMvALo, go te nALati kathA 78 artha-(Di ) karikUTa, (kuMDa) nadIprapAta kuMDe, (6) nadIo, (6) drahe, ( ) kurU (devakurU-uttarakura ) kSetramAM rahelA base kaMcanagiri, ( 4) zItAdA ane zItA nadIne drahanI pAse rahelA cAra yamaka nAmanA parvata tathA (samaviSayaku ) vRtta vaitADhyo, ATalA sthAnane viSe (ka) je (nimavA ) jinezvaranA bhavanano (virasaMvA) visaMvAda eTale che ke nahIM evo saMdeha jovAmAM Ave che, (taM) tenA nirNayane (fthA ) gItAthI ja (jAti) jANe che. (78.) have cAra gAthAvaDe vaitAdyanuM svarUpa kahe che - puvAvarajalahitA, dasuccadasapihulamehalacaukkA / paNavIsuccA pnnnnaa-stiisdsjoannpihuttaa||79|| arthajaMbudvIpamAM bharatakSetra ane eravatakSetrane viSe eka eka lAMbA vaitADhya parvata che. te bane (puvyavijJahiMtA) pUrva ane pazcima samudra sudhI lAMbA che. (putra) daza yojana UMcI ane (ravidura) daza jana pahoLI (mAsTara ) cAra mekhalA che jenI evA te vaitADhyo che. eTale ke dareka vaitADhyA upara uttara tarapha be ane dakSiNa tarapha be ema cAra mekhalAo che. tathA te vatA (pAvIzu) pacIza yojana uMcA che. tathA te vaitAlyo (qvori ) pacAsa, (tasa) trIza ane (3) dasa (vA ) yojana (pittA) pahoLA che eTale ke samabhUtaLA pRthvIthI dasa jana upara jaIe tyAM sudhI pacAsa ejana pahoLA che. tyAM pahelI mekhaLA Ave che te mekhaLA uttara tathA dakSiNa bAjue dasa dasa jana pahoLI che tethI pacAsamAMthI vIza ejana bAda karatAM bAkI triIza jana pahoLA che ne bIjA dasa jana uMce caDIe tyAM sudhI trIza pejana vaitADhya pahoLA che. pachI tyAM bIjI mekhaLA Ave che te paNa uttara dakSiNa bAjue dasa dasa jana pahoLI hovAthI trIzamAMthI vIza bAda karatAM bAkI dasa ejana vitADhya pahoLA che, tyAMthI pAMca jana upara caDIe tyAM sudhI te parvato dasa
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. jana pahoLA che tyAM tenuM zikhara Ave che tethI pacAza jananI UMcAI pUrNa thaI. tenA upara prathama kahyA pramANe kUTo rahelA che. ( himAvAna vagere bIjA parvata bhIMtane AkAre eka sarakhA pahoLA) che. (79) veIhiM parikkhittA, skhyrpurpnnnnsttttisennidugaa| sadisiMdalogapAlo-vabhogi uvarillamehalayA // 80 // artha-tathA te banne vaitADhya parvata (da) vedikAvaDa ( jIvattA ) zobhita che. eTale ke uparanI gAthAmAM kahyA pramANe anukrame pacAsa, trIza ane dasa yojananA vistArane cheDe bane (uttara-dakSiNa) bAjue eka eka vedikA hovAthI kula cha vedikA (vanakhaMDa sahita) dareka parvata upara rahelI che. tathA (savarapura5vordaLadu) khecaranA nagara pacAsa ane sAThanI be zreNi sahita che. eTale ke dakSiNa ne uttara bAjunI pahelI mekhalA je dasa dasa ejana pahoLI che temAM vidyAdharanI rAjadhAnI sahita pacAsa ane sATha nagaranI zreNi che, temAM bharatakSetramAM dakSiNa zreNimAM pacAsa nagare che ane uttara zreNimAM laMbAI vadhAre hovAthI sATha nagara che. eravatakSetramAM uttara bAju 50 ane dakSiNa bAju laMbAI vadhAre hovAthI 60 nagaro che. tathA (vikira) pitApitAnI dizAnA iMdronA (DhApAmAji) kapALane upabhega-kriIDA karavA lAyaka (3 DhA) uparanI mekhalA che jenI evA te banne vaitADhyo che. eTale ke bharatakSetrana vaitAdyanI bIjI be mekhaLA upara dharma iMdranA kapALo kIDA kare che ane airavatakSetranA vaitADhyanI bIjI be mekhaLA upara IzAnaMdranA kapALe krIDA kare che. (80) dudukhaDaMvihiabharahe-ravayA duduguruguhA ya ruppamayA / do dIhA veaDDA, tahA dutIsaM ca vijaesu // 81 // artha -tathA (66) be be (chaMda) khaMDa (vihi) karyA che (savA ) bhArata ane eravatanA jeNe, eTale ke A vaitADhyo bharata ane eravatanI vacce paDelA hovAthI tenA uttara ane dakSiNa evA babe khaMDa paDelA che. tathA ( ) babe maTI guphAo che jemAM, eTale ke dareka vaitADhyamAM taLIe babe moTI guphAo tamisrA ne khaMDaprapAtA nAmanI rahelI che. (4) tathA (WHO) te vaitADhya rUpAmaya-rUpAnA che. AvI rIte (2) be (1) dIrgha (vega51) vaitADha che. (ta) tathA (4) vaLI (virapu) batrIze vijamAM (tIrSa) batrIza vaitADhyo che eTale ke eka eka vijayamAM eka eka vaitADhya hovAthI batrIza vijayamAM batrIza vaitADhyo upara kahyA pramANe ja che. (81.)
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. NavaraM te vijayaMtA, skhyrpnnpnnnnpurdusenniiaa| evaM khayarapurAiM, sagatIsasayAiM cAlAiM // 82 // arthanabavara) vizeSa e che je (te) te vijayanA vetAlyo (vithatA) vijayanA be bAjunA aMta sudhI lAMbA che paNa samudraparyata lAMbA nathI, tethI bane bAju samAna hovAthI (vAyApApauggori) vidyAdharonA paMcAvana paMcAvana nagarenI be zreNisahita che eTale ke bane zreNimAM vidyAdharonA paMcAvana paMcAvana nagara che. () A pramANe sarva maLIne (varapurAruM ) vidyAdharanA nagara () sADatrIza so ane (vATANuM) cALIza thAya che eTale ke bharata ane eravatanA maLI be vaitADhyo ane batrIza vijayanA batrIza vaitAlyo maLone cetrIza thAya che tene be zreNinA maLIne eka so daze (5555=110 athavA 60+50 maLI 110) guNavAthI 3740 thAya che. (82.) have trIze vaitADhyonI guphAonuM svarUpa kahe chegirivitthrdiihaao, aDuccacaupihupavesadArAo / bArasapihulAu aDu-ccayAu veaDDa duguhAo // 83 // atha -() te vaitADhya parvatane viSe (phulu ) bebe guphAo che. (jirivindI ) te parvatanA vistAra jeTalI eTale pacAsa ejana lAMbI che. tathA (mahuvA) ATha yojana UMcA, (43gi) cAra yojana pahoLA ane cAra jana (parA ) pravezavALA uttara dakSiNa sanmukha tenA dvAre che tathA te guphAo aMdarathI (vAgis) bAra yojana pahoLI ane (bahuvacAra) ATha jana uMcI che. te guphAo gaMgA ane siMdhu tathA raktA ane raktavatInI vacce che. (83) te sarva guphAomAM babe nadIo che te kahe che - tammajjhadujoaNaaM-tarAu titivittharAu dunniio| ummagganimaggAo, kaDagAu mahANaIgayAo // 84 // artha -(tammanna) te pacAsa pejana lAMbI guphAnA madhyabhAganA (su) pacIzamuM ane chavIsamuM e be jana che (caMtA) jenA AMtarAmAM evI (titivithaDa) traNa traNa jana vistAravALI (Du ) be nadIo che. (3enimA) te unmajJA ane nimagnA nAmanI che. eTale ke guphAnA
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. dakSiNa dvArathI ekavIza jana jaIe tyAre rara-ra3-24 e traNa jana pahoLI. unmagna nadI che tyArapachI pacIsamuM ane chavIsamuM e be jana mUkIne ra7-28-29 e traNa jana pahoLI nimagnA nadI Ave che. tyArapachI ekavIza jana jaIe tyAre guphAnuM uttara dvAra Ave che. tathA te nadIo (18) parvatanI madhye rahelA kaTaka eTale moTA pASANa thakI nIkaLIne (mALavA) gaMgA siMdhu vagere mahAnadIomAM maLe che. (84) te guphAomAM praveza karatI vakhate cakravatI kAkiNI ratnavaDe maMDale kare che, te kahe cheih paibhittiM guNava-praNamaMDale lihai cakki dudusmuhe| paNasayadhaNuhapamANe, bAregaDajoaNujjoe // 85 // artha:-(4) A guphAne viSe (ijiM) dareka bhIte eTale bane bAjunI bhIMte sUryanI jevA AkAravALA (guNavakha) ogaNapacAsa (maMda ) mAMDalA (kumude) baLe sanmukha (zi) cakravatI kAkiNuM ratna vaDe (Dhi) lakhe che-ALakhe che. te maMDaLo usedhAMgule (GUsa0) pAMcaso (pazupamA ) dhanuSa pramANa ane (vAnagapunA) bAra yojana, eka jana ane ATha jana sudhI prakAza karanArAM hoya che. eTale ke pramANagule karIne guphAne vistAra bAra yeAjana che tethI bAra yojanane, babe maMDalanI vacce eka eka yojananuM AMtaruM che tethI eka janane ane maMDaLanI nIce tathA upara thaIne ATha jana uMcAI che tethI ATha janane A maMDala prakAzita kare che. vistarArtha -cakavatIne maNiratnavaDe ja mArgAdikano prakAza thAya che, paraMtu bIjA janone mATe pUvodika kaTakamAM-bhIMta upara prathama eka yojana choDIne kAkiNI ratnavaDe ulledhAMgula pramANa pAMca so dhanuSa lAMbuM paheluM sUryamaMDaLa jevuM (goLa AkRtinuM) paheluM maMDala kare che. pachI pazcima dizAnI bhIMte tenI ja sanmukha bIjuM maMDala Alekhe che. tyArapachI pUrva dizAnI bhIMte je paheluM maMDaLa karyuM che tenAthI pramANugule eka janane AMtare trIjuM maMDaLa kare che ane tenI ja sanmukha pazcima dizAnI bhIMte cothuM maMDaLa kare che. A pramANe eka eka janane AMtare pUrva ane pazcima dizAnI bhIMta upara maMDalene AlekhatA AlekhatA tamisA guphAnA uttara dvAra sudhI jAya che. A rIte eka eka bhIMta upara ogaNapacAsa ogaNapacAsa maMDale thAya che. eTale kula aThThANuM maMDala hoya che. ahIM bane bAjunI bhIMta upara je maMDale Alekhe che temAM AraMbhe ane cheDe cAra cAra maMDala kamADa upara kare che ema jANavuM. A maMDala bAbata keTalAka AcAryo kahe che ke-guphAmAM praveza karatA cakavatI gamUtrikAnA nyAye karIne
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 47 eka bhIMta upara pacIza ane bIjI bhIMta upara covIza ema kula ogaNapacAsa ja mAMDalA kare che. A bAbatane nirNaya kevaLI ja jANe che. ahIM mAMDalAnuM AMtaruM je jananuM kahyuM che te pramANagule jANavuM ane maMDalane je AyAma-vistAra pAMcaso dhanuSa kahyo te ulledhAMgule jANa; paraMtu te maMDala jeTalA yojanane prakAzita kare che te yojana pramANAMgulanA jANavA. (85). have te guphAonAM nAma kahe che - sA tamisaguhA jIe, caikI paviseI maijjhkhNddto| usahaM aMkia sojI-e valai sA khNddgpvaayaa||86|| artha -(lI) je guphAmAM () cakravatI (ma u ) dakSiNanA madhyakhaMDathI uttaranA madhyakhaMDane viSe (vi ) praveza kare che (sA) te (tamittagu) tamisA nAmanI guphA che. ane (ro) te cakravatI (3 ) bASabhakUTane ( 3) aMka karIne eTale RSabhakUTa upara pitAnuM nAma lakhIne (lI) je guphAmAM (va86) pAchA vaLe che, pAchA vaLIne bahAranA madhyakhaMDamAM Ave che. (ra) te (vaMDapavAyA) khaMDakaapAtA nAmanI guphA che. (86). have te guphAnI ughaDelI sthitine kahe chekymaalnttttmaaly-suraau vaddhaiNibaddhasalilAu / jA cakkI tA ciTuMti, tAu ugghaDiyadArAu // 87 // artha--anukrame (kAyamI) kRtamALa ane (ramA) nRttamAla nAmanA ( [T) deve te be guphAnA adhiSThAyaka che eTale ke tamisA guhAne adhiSThAyaka deva kRtamAla che ane khaMDaprapAtA guhAne adhiSThAyaka deva nRttamAla che. () cakavatInA vAIkIrane eTale sUtradhAre (vidva) bAMdhyuM che (sTika) pANuM jenuM evI te guphAo che eTale ke te guphAomAM rahelI unmasrA ane nimagnA e be nadIo upara vAIkIrane pUla bAMdhelA hoya che tethI te nadIo sukhethI oLaMgI zakAya che. tathA (1) jyAMsudhI () cakravatI jIvatA hoya athavA dIkSA na lIdhI hoya (tA) tyAMsudhI (tADa ) te guphAo (diyavAha) ughADA dvAravALI (viTuMti) rahe che. (87). (nadIparanA pula ane mAMDalA paNa tyAM sudhI ja rahe che.) have bAhyakhaMDanA madhyabhAgamAM rahelI nagarInuM pramANa kahe che -
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. bahikhaMDato bArasa-dIhA navavitthaDA aujjhapurI / sA lavaNA veaDDA, caudahiasayaM cigArakalA // 8 // artha-(vahiM to) bAhyakhaMDanI maLe eTale dakSiNAI bharatanA madhyakhaMDanI vacce (vAra-g) bAra yojana lAMbI ane (navaviO) nava jana pahoLI evI ( na pu ) ayodhyA nAmanI nagarI che. (1) te nagarI (DhavaUTI) lavaNa samudrathI ane (vega) vaitADhya parvatathI (caritAM) cada adhika se eTale eka so ne dadeg(114) jana () ane ( TA) agyAra kaLA dUra che. te A pramANe-AkhA bharatakSetrane vistAra para6 jana ne 6 kaLA che temAMthI vaitADhyanA vistAranA pacAsa ejana bAda karIe tyAre 476 jana ane 6 kaLA rahe che, tenuM ardha karavAthI bAhyakhaMDane eTale dakSiNArdhane vistAra 238 yeAjana ane 3 kaLA thAya che. temAMthI nagarInA vistAranA 9 yeAjana bAda karIe tyAre ra29 jana ane 3 kaLI rahe che. tenuM ardha karIe tyAre 114 yojana thAya temAM eka yajana vadhe che. tenI kaLA 19 thAya temAM 3 kaLA nAMkhavAthI 22 kaLA thAya. tenuM ardha karatAM 11 kaLA rahe che. tethI 114 jana ane 11 kaLA ATalI lavaNasamudra ane vaitADhayathI dUra ayodhyAnagarI che ema jANavuM. (88). have mAgadhAdika tIrtho kahe che - cakivasaNaipavese, titthadugaM mogaho pAso hai / tANaMto varadAmo, iha save biDuttarasayaM ti // 89 // artha--( vaMzavanarg ) cakravatIne vazavatI nadInA pravezane sthAne (mA ) mAgadha nAme (ka) ane (umA) prabhAsa nAme (silvadu) be tIrtha che. tathA (tALa) te be tIrthanI madhye-vacce (thavA) varadAma nAme trIjuM tIrtha che. (4) A jaMbUdvIpane viSe () sarve maLIne (vidyuttara ti) eka se ne be tIrtho che. te A pramANe -bharatakSetra, airAvatakSetra ane batrIza. vijaya maLIne kula trIza kSetromAM cakravatI hoya che. temAM bharatakSetramAM gaMgA ane siMdhu tathA eravatakSetramAM raktA ane raktavatI e babe nadIo pUrva ane pazcima samudrane maLe che tathA batrIza vijayanI babe nadIo zItadA ane zItA nadIne maLe che. A tipitAnA saMgamanuM je sthAna che te sthAnane tIrtha kahevAmAM Ave che. temAM pUrvadizAnA saMgamasthAnarUpa je tIrtha che te mAgadha nAmanuM tIrtha che ane pazcimadizAnA saMgamasthAnarUpa je tIrtha che te prabhAsa nAmanuM tIrtha che, tathA te bannenI vacce varadAma nAmanuM trIjuM tIrtha che. e pramANe trIze kSetramAM traNatraNa tIrtha havAthI cetrIzane traNe guNatAM 102 tIrtho thAya che. (89).
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 49 have bharata ane eravatakSetramAM pharatA kALacakranuM svarUpa kahe chebhairherve chachaara-yamayAvasappiNiusappiNIrUvaM / paribhamai kAlacakaM, duvAlasAraM sayA vi kamA // 90 // artha-(mA ) bharata ane airAvata kSetrane viSe ( chacharathamA) cha cha ArAmaya (avaLavaSiI ) avasarpiNa ane utsarpiNIrUpa eTale ja ArA avasarpiNInA ane cha ArA utsarpiNInA maLIne kula (suvatriA ) bAra ArAvALuM (82) eka kALacaka (tathA vi) niraMtara anAdi anaMta kALa sudhA (ramA) anukrame (rimama6) bhramaNa kare che-phayo kare che. (90). have ArAnAM nAma kahe che - susamasusamA yaH susamAra, susamadusamA yara dusamasusamA yaH / dusamA ya5 dusamadusamAe, kamukkemA dusu vi arachakaM // 91 // artha- tu zi) bannene viSe eTale avasarpiNI ane utsarpiNane viSe (kumA) kame karIne ane utkrame karIne ( cha) cha cha ArA hoya che, tenAM nAma A pramANe-(gumakumA) pahele suSamasuSama nAmane A che 1, (2) tathA (kuramA) bIje suSama nAmano Aro che 2, (kuramadurA ) trIjo suSamaduSama nAmano Are che 3, 2) ane (TuramapuramA) cotho duSamasuSama nAmano Are che 4, (2) ane (TulamAM) pAMcamo duSama nAmane A che 5, (2) tathA (suramadurA ) chaThTho duSamaduSama nAmano Are che . A anukame avasarpiNIne cha ArA che ane utkame eTale chellethI gaNatAM utsarpiNanA paNa te ja nAmanA cha ArA che eTale ke duSamaduSama 1, duSama 2, duSamasuSama 3, suSamaduSamaka, suSama che ane suSamasuSama 6. temAM avasarpiNuM e paDato kALa che ane utsarpiNI e caDato kALa che. A bAre ArA maLIne eka kALacakra kahevAya che. (1) have sAgaropama kALanuM mAna kahe che - puvvuttapallisamasaya-aNuggahaNA NiTThie havai plio| dasakoDikoDipalie- hiM sAgaro hoi kAlassa // 92 // artha:-(puvruttapagi) pUrve kahelo je palya eTale asaMkhyAtA remanA aNuvaDe eka janapramANa bharele patya, temAMthI (ramata) so so varSe ( ) eka eka aNu grahaNa karavAthI (dis) te palya khAlI thAya tyAre
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. (4) eka palyopama kALanuM mAna (phuva6) thAya che; tathA (rohizori jhArdi) daza keDArkaDi pAme karIne (nAka) eka sAgaropama (jasTiksa) kALanuM mAna (hoda ) thAya che. (2) have ArAnuM pramANa kahe che- sAgaracautidukoDA-koDimie aratige narANa kamA / AU tiduigapaliA, tiduigakosA taNuccattaM // 93 // artha:- sAratidu) sAgaropamanA cAra, traNa ane be (koTi mipa) kaDAkaDi pramANa (ati) pahelA traNa ArAne viSe (varALa) manu nuM () AyuSya (vA) anukrame (tidupaDhiyA) traNa, be ane eka palyopamanuM hoya che. tathA (tivANA) traNa, be ane eka koza (tapura) zarIranI uMcAI hoya che. eTale ke-pahelA ArAnuM pramANa cAra keDArkaDi sAgarepamanuM che, bIjo Aro traNa ke DAkeDi sAgaropamane ane trIjo Aro be keDArkaDi sAgaropamane che. manuSyanuM AyuSya pahelA ArAmAM traNa palyopamanuM che, bIjA ArAmAM be palyopamanuM ane trIjA ArAmAM eka palyopamanuM che. pahelA ArAmAM manuSyonA zarIranI uMcAI traNa gAunI che, bIjA ArAmAM be gAunI ane trIjA ArAmAM eka gAunI che. (3) te ja traNa ArAne viSe AhArAdikanuM pramANa kahe che- tiduigadihiM tubari-bayarAmalamittu tesimaahaaro| piTThakaraMDA dosaya, chappaNNA taddalaM ca dalaM // 94 // artha--(tidurvihiM) traNa ArAne viSe anukrame traNa, be ane eka divase karIne (tekiM) te manuSyane (tuvajimimig ) tuvera, bora ane AmaLA pramANa (1 ) AhAra hoya che. eTale ke pahelA ArAmAM manuSyone traNa divasa gayA pachI cothe divase AhAranI IcchA thAya che. te vakhate teo tuveranA kaNa jeTalo AhAra karIne tRpta thAya che, e ja pramANe bIjA ArAmAM be divasa gayA pachI trIje divase AhAranI IcchA thAya che ane bora pramANa AhArathI tRpta thAya che, e ja pramANe trIjA ArAmAM ekAMtara divase AmaLA pramANe AhAra karI tRpta thAya che. have pahelA ArAnA manuSyone ( pitA ) pRSThakaraMDaka (rola) baso ne (chaquort) chappana hoya che, bIjA ArAmAM (ta) pRSThakaraMDaka tethI ardhA eTale eka so ne aThThAvIza hoya che, (4) ane trIjA ArAnA manuSyone pRSThakaraMDaka (ruM) tethI paNa ardhA eTale cosaTha hoya che. (4)
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 51 have te ja traNa ArAne viSe apatyapAlana karavAnuM pramANa kahe che- 'guNavaNNadiNe taha panara-paNaraAhae avaccapAlaNayA / avi saryalajiA jualA, sumaNa surUvA ya suragaiA // 15 // artha-pahelA ArAne viSe (navAvapaDhApA ) apatyanuM pAlana eTale yugalika manuSya-daMpatI je putraputrIrUpa yugalane janma Ape tenuM pAlana-poSaNa (guNavapaur ) ogaNapacAsa divasa sudhI kare che. (apatya prasava pachI cha mAse tenA mAtApitA maraNa pAme che. ema traNe ArA mATe samajavuM.) (ta ) tathA bIjA ArAne viSe (punA) paMdara divasa adhika eTale cosaTha divasa sudhI apatyanuM pAlana kare che ane trIjA ArAne viSe (TUgi ) tethI paNa paMdara divasa adhika eTale ogaNaeMzI divasa sudhI apatyanuM pAlana kare che. (kavi) tathA vaLI te traNe ArAmAM (gudA) yugaladharmavALA (sivila) samagra paMcuMdriya jIvo (kumA) sArA manavALA eTale a5 kaSAya hovAthI zubha cittavALA, ( vA) sArA rUpavALA eTale samacaturasa saMsthAnavALA (2) ane (kurA kA) devagativALA hoya che eTale ke yugaladhArmika manuSya ane tiryaMce e sarve potAnA AyuSyanA kSaye marIne potAnA AyuSya samAna athavA hIna AyuSyavALA devane viSe ja utpanna thAya che. (95). sthApanA : nAma ArAnuM | ArAnuM | manuSyanuM zarIranI AhAra | AhAra | pRSThaka- | apatya pramANa | Ayu | uMcAI dina | pramANa raMDaka pAlana 1 suSamasuSamA sAgaropama palyopama keza kadinapachI tuvera | 256 49 dina 2 suSama sAgaropamara palyopama 2 keza dinapachI bera | 128 64 dina 3 suSamaduSama rasAgarepama 1 palyopama 1 keza dinapachI AmaLuM 64 | 79 dina have te traNa ArAne viSe daza prakAranA kalpavRkSa je je vastu Ape che te be gAthAvaDe kahe che - tesi mattaMga 1 bhiMgA 2, tuDiaMgA 3 joi 4 dIva 5cittaMgA 6 / cittarasA 7 maNiaMgA 8, gehAgArA 9 aNiayakkhA 10 // 16 // 1. putra ane putrIrUpa.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zrI laghukSetrasamAsa. pANaM 1 bhAyaNa 2 picchaNa 3, ravipaha4 dIvapaha5kusuma6 maahaaro| bhUsaNa 8 giha 9 vatthAsaNa 10, kappadumA desavihA diti // 17 // artha - ravi) A daza prakAranA ( ghumA ) kalpavRkSe (hiMti) anukrame A manavAMchita vastuo Ape che, te kahe che-(seli) te yugalika manuSyone (mattA) mataMga nAmanA kalpavRkSo (m) drAkSApAna vigere pIvAnI vastu Ape che 1, (miit) bhaMga nAmanA kalpavRkSe (mIyA) suvarNanA thALa, vATakA vigere pAtra Ape che 2, (hi ) sUryAga nAmanA kalpavRkSa (pichA) vAjitra sahita batrIza pAtrabaddha nATaka vigere dekhADe che 3, (6) tiraMga nAmanA kalpavRkSe rAtre paNa (vipada) sUryanA udyota jevI prajAne pragaTa kare che 4, (va) dIpAMga nAmanA kalpavRkSa (vada) gharanI aMdara dIvAnI jevI prabhAne pragaTa kare che pa, (citta) citrAMga nAmanA kalpavRkSo (kukuma) vicitra jAtinA paMcavarNana sugaMdhI puSpa tathA mALA vigere Ape che 6, (citta) citrasAMga nAmanA kalpavRkSa (3 ) manohara SaDrasa miSTAnnAdika AhArane Ape che 7, (maLA ) maNitAMga nAmanA kalpavRkSo (mUlA) maNi, mukuTa, kuMDaLa, keyUra vigere AbhUSaNene Ape che 8, ( 1) gehAkAra nAmanA kalpavRkSe (zi) vicitra prakAranI citrazALA vigere sahita sAta mALanA, pAMca mALanA ane traNa mALanA vigere gharone Ape che 9, tathA ( thA) aniyata nAmanA ka5vRkSa (vasthAnA) devaduSya vigere vastro ane bhadrAsana vigere Asana tathA zasyA vigere Ape che. (96-97) have sarva ArAone viSe tirthanA paNa AyuSyanA pramANane bahALatAe kahe che - maNuAusama gayAI, hayAi cauraMsajAi aTuMsA / gomahisuTTakharAI, paNaMsa sANAi dasamaMsA // 98 // iccAi tiracchANa vi, pAyaM savAraesu sAricchaM / taiArasesi kulagara-NayajiNadhammAi uppattI // 19 // artha-madhumADama ) manuSyanA AyuSyanI jeTalA AyuSyavALA (Arja) hAthI, siMha, aSTApada vigere hoya che. (yAda) gheDA, khaccara vigere 1 divase paNa tyAM prakAza teno ja che. sUrya te kalpavRkSanA AcchAdanathI dekhAte ja nathI. 2 ananna evuM paNa nAma che.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 53 () manuSyanA cothA bhAganA AyuSyavALA hoya che. (nAi) bakarA, gheTA vigere ( 3EvA ) manuSyanA AThamA bhAganA AyuSyavALA hoya che. (komadivarA ) baLada, pADA, uMTa, gadheDA vigere (vira) manuSyanA AyuSyanA pAMcamA bhAganA AyuSyavALA hoya che. (rAjA) kutarA, varU, cittA vigere (ramA ) manuSyanA AyuSyanA dazamA bhAganA AyuSyavALA hoya che. (zA) ItyAdi (tipachAta vi) tiryaMconuM paNa AyuSya (jaM) prAye karIne (zvAnagg) sarva eTale chae ArAne viSe (sAdiSTha) samAna eTale manuSyanA AyuthI upara jaNAvelA aMza pramANa che. tathA (taphAti) trIjo Aro kAMIka zeSa rahe tyAre ( ra ) kulakaranI, () nItinI, (lir) tIrthakaranI ane (dhA ) dharma, agni vigerenI (pU) utpatti thAya che. (98-99). have ArAne AzrIne pahelA ane chellA tIrthaMkaranI utpatti kahe chekaalduge ticautthA-ragesu egUNaNavaipakkhesu / sesi gaeK sijhaM-ti huMti paDhemaMtimajiNiMdA // 10 // artha -(AsTa) banne kALane viSe eTale avasarpiNI ane utsarpiNIne viSe (tirathANu) trIjA ane cothA ArAnA (gTaggy) nevyAsI pakhavADIyA (hi) bAkI rahe tyAre ane (ApaNuM) jAya tyAre (ddhatimakSiLiyA) pahelA ane chellA tIrthakara (hiti)siddhipadane pAme ane (hRti) janma pAme eTale ke-avasarpiNImAM trIjA ArAnA nevyAzI pakhavADIyA bAkI rahe tyAre pahelA tIrthakara siddhipadane pAme ane cothA ArAnA nevyAzI pakhavADIyA bAkI rahe tyAre chellA tIrthakara siddhipadane pAme tathA usapiNane viSe trIjA ArAnA nevyAsI pakhavADIyA jAya tyAre prathama tIrthakara janma ane cothA ArAnA nevyAzI pakhavADIyA jAya tyAre chelA tIrthakara janma. (100). sthApanA - avasarpiNI trIjA ArAnA 895khavADIyA zeSa rahe tyAre prathama jinezvara siddha thAya avasarpiNI cothA ArAnA 89pakhavADIyA zeSa rahe tyAre chellA jinezvara siddha thAya utsarpiNI trIjA ArAnA 895khavADIyAvyatIta thAya tyAre pahelAjinezvara ane utsarpiNI cothA ArAnA 89 pakhavADIyA vyatIta thAya tyAre chellA jinezvara janma have cothA ArAnuM svarUpa kahe che -
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 zrI laghukSetra mAsa bAyAlasahasavarasU-NigakoDAkoDiayaramANAe / turie narAu puvA-Na koDi taNu kosacauraMsaM // 101 // martha-(vAyAlasahasa) meM tAlI 2 (varasUNa) varSa nyUna (igakoDAkoDi) 4 tits ( ayaramANAe ) sAgaropabhanA prabhAva (turie) yAthA mArAne viSe (narAu ) manuSyAnu mAyuSya (puvANa koDi ) meTi pUrvanu DAya cha, tathA tebharnu (taNu) zarI2 (kosacauraMsaM) OM zine yothe mAge meTale pAya se dhanuSa pramANa yu DAya che. (101). have pAMcamA ArAnuM svarUpa kahe che - varisegavIsasahasa-ppamANapaMcamarae sagakaruccA / tIsahiasayAu NarA, tayaMti dhammAiANato // 102 // matha:-(varisegavIsasahasa) mevI 12 varSa nA (ppamANa) prabhAvANA (paMcamarae ) pAMyamA mArAne viSa (NarA) mnussye| prAramamA ( sagakaruccA ) sAta DAtha yA DAya cha, tathA (tIsahiasayAu)trIza aghi so varSanAmeTa se| netrIza varSa nA AyuSyAta ya che. (tayaMti) tene mAte meTale pAMyamA bhArAne cheDe (dhammAiANato) bhani / mata- thAya che. (102) khAraggivisAIhiM, hAhAbhUAkayAipuhavIe / khagabIya viaDDAisu, NarAibIyaM bilaaiisu||103|| - matha:-(khAraggivisAIhiM ) saha kSAra, mami mana vihinI vRSTivaDe ( hAhAbhUAkayAi ) DAbhUta 42vI (puhavIe ) pRthvI 52 (khagabIya) pakSInu wii (viaDrAisu) vaitAya vigere parvatane viSe bhane (NarAibIyaM ) manuSya bhane 5zunu mA08 (bilAIsu) misa vigerene viSe 27 cha. (103). have bilanuM svarUpa kahe che - bahumacchacakkavahaNai-caukkapAsesu Nava Nava bilaaii| veaDDobhayapAse, cauAlasayaM bilANevaM // 104 // martha:-( veaDDAbhayapAse ) vaitA5 parvatanI uttara-dakSi banne bhAnume 1 anyatra eka se vaza varSa kahelA che.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 55 ( vaDuma9) ghaNAM mAchalAM eTale jaLacarovALI ane (ravida ) cakranI dhArA jevaDA pravAhavALI (vaMDa) gaMgA, sidhu, raktA ane raktavatI nAmanI cAra nadIo raheze tenA (pagi ) banne bAjunA taTane viSe (iva va) nava nava bilo che. (viTAva) e pramANe sarva maLIne bila (kaTiNathaM ) eka se ne cumALIza thAya che. eTale ke dakSiNA bharatakSetramAM gaMgA ne siMdhu e be nadIonA cAra taTa che ane e ja pramANe uttarArdha bhAratamAM paNa te be nadIonA cAra taTa che, bane maLIne ATha taTa thayA. te dareka taTe nava nava bilo hovAthI navane ADe guNatAM bahetara bila bharatakSetranA eTale eka vaitADhyanA thayA. e ja pramANe eravatakSetramAM eka vaitADhya che. tenI be nadIonA paNa ATha taTa thAya ane tene nave guNatAM 7ra thAya. sarva maLIne jabUdvIpane viSe 144 bilo che. (14) have chaThThA ArAmAM manuSAdikanuM svarUpa kahe che - paMcamasamachaTThAre, dukaruccA vIsavarisaAu rA / macchAsiNo kurUvA, kUrA bilavAsi kugaigamA // 105 // artha -(umarama) pAMcamA ArAnI jeTalA eTale ekavIza hajAra varSanA pramANavALA (chA) chaThThA ArAmAM (MI) manuSyo (phuvA ) be hAtha uMcA hoya che, (valavatrika) vIza varSanA AyuSyavALA, (macchAti) matsyano AhAra karanArA, (kuvA) kharAba rUpavALA, (Q1) krUra adhyavasAyavALA, (visTavari) bilamAM vasanArA ane chevaTa marIne ( mA) naraka ane tiryaMcarUpa kugatimAM janArA hoya che. (15) jillajjA NivasaNA, kharavayaNA piasuaaitthiirhiaa| tho chavarirAma, duvA vasujhA ja nhA artha:-tathA te chaThThA ArAnA manuSya (Lig iaa) lajajArahita (uLavaNaTI) vastrarahita-nagna, (rAya) kaThora vacana bolanArA, (pimapunag) pitA putra vigerenI ( hinA ) sthiti-maryAdArahita eTale pitAputra, strIpurUSa, bhAIbena vigerenI maryAdA vinAnA, svataMtra vartaNukavALA thaze ane (tho) strIo (jIvatibhA) cha varSanI vaye garbhane dhAraNa karanArI,(hu vA ) ati du:khe karIne garbhane prasava karanArI (1) ane (vahulu) ghaNAM chokarAMvALI hoya che. (16) have saMpUrNa kALacaka kahe che -
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. ia arachakkeNavasa-ppiNi tti osappiNI vi viveriiaa| vIseM sAgarakoDA-koDIo kaoNlacakkammi // 107 // artha -(dama) A pramANe eTale upara kahyA pramANe (char) cha ArAe karIne (avani ji) avasarpiNI samApta thAya che. ane (vivA ) tenAthI viparIta evI viLI vi) utsarpiNa paNa samApta thAya che. eTale ke avasarpiNamAM prathama ArAthI AraMbhIne uttarottara sarva bhA kSINa thatA jAya ane utsarpiNImAM prathama ArAthI AraMbhIne uttarottara sarva bhAvo vRddhi pAmatA jAya che, tethI avasarpiNI e paDate kALa che ane utsarpiNa e caDate kALa che. A pramANe (lAIva mi) avasarpiNa ane utsarpiNIrUpa eka kALacakrane viSe (varSa) viza (nAvo volIbo) kaDAkaDi sAgaropama pramANa kALa jAya che. (10) have cAra yugma yugma kSetrane viSe anukrame cAra ArAnuM samAna paNuM kahe che - kurudugi harirammayadugi, hemavaeraNNavaidugi videhe / kamaso sayAvasappiNi, arayacaukkAisamakAlo // 108 // artha-puru) be kurukSetramAM eTale devakupha ane uttarakurUmAM, (tiji) harivarSa ane ramyaka e be kSetramAM, ( hemavattAivAna) hemavata ane eraNyavata e be kSetramAM tathA (vi) videhamAM eTale pUrva mahAvideha ane pazcimamahAvideha e be kSetramAM (mo) anukrame (1) sadAkALa (zavaSija) avasarpiNInA (kAthaDarUmA ) cAra ArAnA prAraMbhanA jevo kALa varte che. eTale ke suSamasuSamA nAmanA pahelA ArAne prAraMbhe je kALa varte che tevo kALa sadA devakupha ane uttarakurUne viSe varte che, suSama nAmanA bIjA ArAnA AraMbhamAM je kALa varte che tevo kALa harivarSa ane ramyakakSetramAM varte che, suSamaduSama nAmanA trIjA ArAnA AraMbhamAM jevo kALa vate che tevo kALa haimavata ane eraNyavata kSetramAM varte che, tathA duSamasuSama nAmanA cothA ArAnA AraMbhamAM je kALa varte che tevo kALa mahAvidehakSetramAM varte che. (108) have vRttavetAtyanuM svarUpa be gAthAvaDe kahe che - hemavaeraNNavae, harivAse rammae ya rayaNamayA / saddAvai viaDAvai, gaMdhAvai mAlavaMtakkhA // 109 // cauvaTTaviaDDA sA-iaruNapaumappabhAsasuravAsA / mUlavari pihutte taha, uccatte joyaNasahassaM // 110 //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. artha - hemavaUTUUAva) haimavata kSetramAM, eraNyavata kSetramAM, (rivAre ) harivarSa kSetramAM (1) ane (rasmag) ramyaka kSetramAM-A cAra kSetramAM anukrame (camacA) sarva ratnamaya (nAva6) zabdApAtI, ( viva6) vikaTApAtI, (idhAva6) gaMdhApAtI ane (mAvaMtA ) mAlyavAna e nAmanA (24) cAra (kavi) geLavaitADhya parvata che. temAM anukrame (tAra) svAti, (3jahA ) arUNa, (53) padma ane (mAra) prabhAsa (puravANA) e nAmanA cAra denA AvAso che. eTale ke hemavata kSetramAM zabdApAtI nAmane vRttavetAlya che tenI upara svAti nAmanA devane nivAsa che, airaNyavata kSetramAM vikaTApAtI nAmane vRttavetADhya che tenI upara arUNa devane AvAsa che, harivarSa kSetramAM gaMdhApAtI nAmane vRtADhya che tenI upara padmadevane AvAsa che ane ramyakakSetramAM mAlyavAna nAme vRttavaitADhya che tenI upara prabhAsadevane AvAsa che. tathA ( joyatai) eka hajAra yojana (mUhura) mULane viSe tathA upara zikharane viSe te cAre parvato (pitta) pRthu-jADA che (ta6) tathA (3ghare) uMcapaNane viSe paNa eka hajAra yojana che. (109-110.) have merU parvatanuM svarUpa kahe che - merU vaTTo sahassa-kaMdo lakkhUsio sahassuvari / dasaguNa bhuvi taM saNavai, dasigAraMsaM pihulamUle // 111 // artha -(s) merUparvata (ra) vartela-goLa che, te (sarsa) kaMdane viSe eTale bhUmimAM eka hajAra jana che tathA (jUtti) lAkha yajana uMco che eTale ke eka hajAra jana bhUmimAM ane navANuM hajAra jana pRthvIthI uce che tethI navANuM hajAramAM eka hajAra bheLavavAthI lAkha yajana uMcapaNe thayA. tathA ( su) eka hajAra jana upara eTale zikhara upara vistAravALo-pahoLe che. te hajAra yojanane (2 ) dazaguNA karIe tyAre daza hajAra yojana thAya teTala (vi) pRthvItaLa upara pahoLe che tathA (saM) te daza hajAra janane (saava) nevuM jana sahita karIe ane upara (tAra) eka jananA agIyAriyA daza bhAga nAMkhIe tyAre daza hajAra ne navuM jana ane upara agIyAriyA daza bhAga eTale (pidukU8) mULane viSe eTale kaMdane viSe pahoLo che. (111). have merUnA traNa kAMDa kahe che - puDhavuvalavayarasakara-mayakaMdo uvari jAva somaNasaM / phalihaMkarayayakaMcaNa-mao a jaMbUNao seso // 112 //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. artha - (udavuva8)pRthvI eTale mATI, upala eTale pASANa (ra) vA eTale hIrA ane (ra ) zarkarA eTale kAMkarA A cAra vastu (ma) maya () merUne kaMda che eTale pRthvInI aMdara je eka hajAra janane kaMda che te A cAra vastumaya che e merUne pahele kAMDa samajavo. 1. (vAra) pachI bhUmithI upara jatAM (kAva tomarsa) somanasa nAmanuM vana Ave tyAM sudhI (4i ) phaTikaratna, (4) aMkaratna, () rUpuM ane (vImo) kaMcana eTale suvarNa e cAramaya che. A tresaTha hajAra janano bIjo kAMDa che. 2. (3) tathA (sela) bAkIna merUparvata eTale saimanasa vanathI zikhara sudhI (saMvUur) raktasuvarNamaya che. A chatrIsa hajAra jano trIjo kAMDa che. 3. A pramANe eka hajAra, tresaTha hajAra ane chatrIza hajAra maLIne lAkha yojanA pUrNa thAya che. (ahIM eTaluM vizeSa jANavAnuM che ke-pahela kAMDa hajAra janane che temAM prathamathI aDhIso aDhIso yeAjana mATI, pASANa, hIrA ane kAMkarAya che. e ja rIte treisaTha hajAranA bIjA kAMDamAM paNa paMdara hajAra sAtaso ne pacAsa yojanA sphaTikaratnamaya, 15750 aMkarannamaya, 1550 rUpAmaya ane 15750 suvarNamaya che. tathA trIje kAMDa ekalA raktasuvarNamaya che) (112). have meranI cUlikAnuM svarUpa kahe che - taduvari cAlIsuccA, vaTTA mUluvari bAra cau pihulaa| veruliyA varacUlA, siribhavaNapamANaceiharA // 113 // artha -(taduvAra ) lAkha jana uMcA evA te merU parvata upara (rAchA ) cALIza jana uMcI, (ra) vartula-gALa, (mUhura) mULamAM ane upara anukame (vADa 23) bAra yojana ane cAra jana (viTA) pahoLI eTale mULamAM bAra yojana pahoLI ane upara cAra jana pahoLI tathA (veDhiyA) vaiDUryaratnanI (vacUMTA) zreSTha evI cUlikA che. te (limivaUpamAna) zrIdevInA bhavananI jeTalA pramANavALA (6) caityagRhavaDe eTale jinabhavanavaDe zebhita che arthAt cUlikA upara tevuM jinabhavana che. (113).. have paDaka vananuM svarUpa kahe che - cUlAtalAu caiusaya, cauNavaI valayarUvavikkhaMbhaM / bahujalakuMDaM paMDaMga-vaNaM ca sihare saiveIaM // 114 // artha-(cUchAtA) cUlikAnA taLathakI (zi) samagra zikharanA taLane viSe (eTale ke hajAra yojana pahoLuM zikhara che tenI madhye bArayeAjana pahoLI
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. pa9 cUlikA che te bAda karatAM 988 jana rahelA zikharabhAgane ardha karatAM () cAra se (rAva) corANujana cUlikAnI pharatuM (vaDhavavivarSama) valayarUpa eTale valayane AkAre viSkalavALuM eTale pahoLuM ane (yadu 864) ghaNA jaLanA kuDovALuM tathA (2 ) vedikA sahita evuM (DavAM ) paMDakavana che. (cAra so carANa ejananuM cetarapha pharatuM vana che tene bamaNuM karavAthI ha88 jana pUrNa thAya che.) (114). te paMDakavanamAM jinabhavana ane prAsAdanuM svarUpa kahe che - paNAsajoaNehiM, cUlAo caudisAsu jiNabhavaNA / saMvidisi sakIsANaM, cauvAvijuA ye pAMsAyA // 115 // artha-A paMDakavanamAM (cUtrAuo) cUlikAnI (rASiANu) cAre dizAmAM (gugram6) cUlikAthI pacAsa yojana dUra (vimava) eka eka jinabhavana che eTale cAre dizAmAM thaIne cAra jinabhavana che. (2) tathA (vivAra) pitAnI (cUlikAnI) vidizAmAM (vIlA) sadharma IMdranA ane IzAna IdranA (vaDavAvinuSaT) cAra vAvaDe yukta evA (paNa) prAsAdo che. eTale ke agni ane naitrita khUNumAM zakeMdranA be prAsAdo ane tenI cAra dizAe cAra vAvaDIo che ane vAyavya tathA IzAna khUNAmAM IzAneMdranA be prAsAde che te darekanI cAre dizAe cAra vAvaDIo che. (115). have te jinabhavane ane prAsAdanuM pramANa kahe che - kulagiriceiharANaM, pAsAyANaM cimeM samaduguNA / paiNavIsaraMdaduguNA-yAmAu imAu vAvIo // 116 // artha_(gujara) kulagiri upara rahelA (dA) caityagRho eTale jinabhavane () ane (palIyA) prAsAdathI (me) A paMDakavananA jinabhavane ane prAsAdo anukrame (rAma) sarakhA ane (TTA ) AThaguNa che. eTale ke kulagiri upara rahelA jinabhavAnI jeTalA pramANavALA ja paMDakavananA jinabhavane che ane kulagiri upara rahelA prAsAdathI AThaguNA pramANuvALA paDakavananA prAsAdo che. jemake-kulagirinA jinabhavana 50 ejana lAMbA, 25 yojana paheLA ane 36 jana uMcA che tevA ja paMDakavananA jinabhavano che; tathA kulagirinA prAsAda 125 keza lAMbA-pahoLA che tene AThaguNA karatAM 1000 keza thAya tene cAre bhAgatAM 250 jana lAMbA-pahoLA paMDakavananA prAsAde che
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. ane kulagirinA prAsAda 250 keza uMcA che tene AThaguNa karatAM 2000 keza thAya tene cAre bhAga detAM pa00 jana uMcA paMDakavananA prAsAdo che. sthApanA: kulagirinA jinabhavana 50 yojana lAMbA 25jana pahelA 36 jana uMcA paMDakavananA jinabhavana 50 ejana lAMbA 25yojana pahoLA 36 jana uMcA kulagirinA prAsAda 125 keza lAMbA | 125 keza pahoLA 250 keza uMcA paMDakavananA prAsAda | 250 ejana lAMbA 250 ejana pahoLA 500 ejana uMcA have te dareka prAsAdanI cAre dizAe je eka eka vAvaDI che (HS) te (vAva) vAvaDIo (gvIra) pacIza yojana pahoLI ane (duuTUTyA) bamaNI eTale pacAsa yojana lAMbI che. te vAvaDIonA nAma IzAna khUNAnA prAsAdathI pradakSiNAnA anukrame kahe che temAM IzAnakhUNAnA prAsAdanI pharatI paMDrA 1, puMDaprabhA 2, raktA 3 ane raktavatI 4 nAmanI vAvaDIo che. agni khUNAnA prAsAdanI pharatI kSIrarasA 1, IznarasA 2, amRtarasA 3 ane vArUNIrasA 4 nAmanI che. netrata khUNAnA prAsAdanI pharatI zaMkhottarA 1, zaMkhA 2, zaMkhAvartA 3 ane balAhako 4 nAmanI che. tathA vAyavya khUNAnA prAsAdanI pharatI puttarA 1, pupavatI 2, supuSpA 3 ane puSpamAlinI 4 nAmanI che. (116). - have te paMDakavanamAM jinabhavananI AgaLa je cAra zilAo che tenuM svarUpa kahe chejinnhrbhidisi joaNa-paNasaya dIhaddhapihula cuuccaa| addhasasisamA cauro, siakaNayasilA seveiiaa||117|| artha- nijAti ) te paMDakavanamAM jinabhavananI bahAranI dizAmAM -bhAgamAM (komaLaTvsA) pAMca se jana (ra) lAMbI, (ba) tenAthI ardha eTale aDhI yajana ( pidu ) pahoLI ane (33) cAra jana uMcI tathA ( niramAM) ardha caMdranA AkAravALI ane (ra ) vedikAsahita (ro) cAra (lisANiyA) "veta suvarNanI zilAo che. (11) have te zilAo upara rahelAM siMhAsananA pramANane kahe chesilmaannttushssN-smaannsiihaasnnehiN dohiM juA / sila paMDukaMbalA ra-takaMbalA purvapacchimao // 118 //
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. la artha-(sisTamar) zilAnuM je pramANe kahyuM che tenA (aphUlarAMta) ATha hajAra bhAganA (mAja ) pramANavALA () be (vArdUi ) siMhAsanavaDe (kubA) yukta evI (juvAjIma) pUrva ane pazcima dizAne viSe anukrame (igvasTA ) pAMDukaMbalA ane ( vaTA) raktakaMbalA nAmanI (siddha) zilA che. vistarArtha-pUrva dizAmAM pAMDukaMbalA nAmanI zilA che ane pazcima dizAmAM raktakaMbalA nAmanI zilA che. te banne zilA upara be siMhAsana che. te sihAsano zilAnA pramANane ATha hajAre bhAga detAM je Ave teTalA mAnavALA che. te A pramANe-zilAo pAMca so yojana lAMbI, aDhI so jana pahoLI ane cAra jana uMcI che. tene prathama keza karavA mATe cAre guNatAM anukrame 2000-1000-16 thAya che. tene dhanura karavA mATe be hajAre guNatAM anukrame 4000000-2000000-32000 thAya che. tene ATha hajAre bhAga detA anukrame te siMhAsana 500 dhanuSa lAMbA, 250 dhanuSa pahoLA ane 4 dhanuSa uMcA hoya che. (118) (janane 8000 vaDe bhAgatA jeTalA jana eTalA dhanuSa Ave ema samajavuM.) tathA- jAmuttarAu tAo, iMgegasIhAsaNAu aipuvA / causu vitAsu niyAsarNa-disi bhavajiNamajaNaM hoii||119|| artha>() dakSiNa dizAe ane uttara dizAmAM rahelI (tA) te be zilAo ( rdava) "ati" zabda jenI pUve che evI che eTale ke dakSiNa dizAe ati pAMDukaMbalA nAmanI ane uttara dizAe atiraktakaMbalA nAmanI che. te banne zilA upara ( hAlars) eka eka siMhAsana che. (tAlu) te (vi) cAre zilAo upara (niyANaorhiti) potapitAnA siMhAsananI tarapha rahelI dizAmAM (mAmA) utpanna thayelA jinezvarano majjana eTale janmAbhiSekano mahotsava (doDa) thAya che. vaLI pUrva ane pazcima dizAnI je be zilA che te dakSiNa-uttara lAMbI che ane pUrvapazcima pahoLI che, tathA dakSiNa ane uttaradizAmAM je be zilA che te pUrvapazcima lAMbI che ane dakSi-uttara pahoLI che. vaLI te zilAo ardha caMdrAkAre hovAthI tenI vakatA aMdaranI dizAmAM che ke bahAranI dizAmAM che? e bAbata vikalpa che. digaMbaranA zAstramAM to pUrva ane pazcima dizAnI zilAo dakSiNauttara lAMbI che ane dakSiNa tathA uttaranI zilAo pUrva pazcima lAMbI che, ane tenuM mukha pitA potAnA kSetranI sanmukha che ema kahyuM che; tethI tenI vakratA aMdaranA bhAgamAM hoya tema saMbhave che. AnuM tattva te tattvavettA ja jANe. tathA
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ dara zrI laghukSetrasamAsa. pAMDukabalA ane raktakaMbalA e be zilA upara babe siMhAsana hovAthI cAra siMhAsana che. tenuM kAraNa e ke-pUrvamahAvideha ane pazcimamahAvidehamAM ekI vakhate babe tIrthakarane janma thAya te vakhate ekI sAthe cAre tIrthakarane janmAbhiSeka thaI zake che, ane ati pAMDukaMbalA tathA atiraktakaMbalA e be zilA upara eka eka siMhAsana che tethI bhArata ane aivita kSetramAM eka vakhate ekeka tIrthakarano janma thAya tyAre te bannene snAtra mahotsava paNa ekI sAthe thaI zake che, tethI sarva maLIne cha sihAsane che. (119) have samanasa vananuM svarUpa kahe che - siharA chattIsehi, sahasehiM mehalAI paMce sae / piDhelaM somaNasavaNaM, silaviNu paMDagavaNasaricchaM // 120 // artha:-(sitta) meruparvatanA zikharathI nIce (chattIrda) chatrIsa (4hiM) hajAra 36000 jana AvIe tyAre tyAM (vaMja tA) pAMca so jana paheLI valayane AkAre (meDhA) mekhalA che. temAM (vidu) pAMca so jana pahoLuM valayane AkAre (mArA) somanasa nAmanuM vana che. te vana (vividhu) mAtra cAra zilA sivAya sarva prakAre ($i) paMDakavananI jevuM ja che eTale ke cAra dizAe cAra jinabhavana che, cAra vidizAe cAra prAsAda che ane dareka prAsAdanI cAre dizAe cAra-cAra vAvo che. te vAvonAM nAma A rIte cheizAnakhUNunA prAsAdanI pharatI-sumane 1, saimanasA 2, saimanasyA 3 ane maneramA 4. agnikhUNAnA prAsAdanI pharatI-uttarakurA 1, devakurA 2, vAriNA 3 ane sarasvatI 4. maitratakhUNAnA prAsAdanI pharatI-vizAlA 1, mAghabhadrA 2, abhayasenA 3 ane rohiNuM 4. vAyavya khUNAnA prAsAdanI pharatI-bhadrottarA 1, bhadrA 2, subhadrA 3 ane bhadrAvatI 4. A nAmanI vAvo che. (120) have jyAM A samanasa vana che tyAM merUnuM jApaNuM kahe chetbbaahiri vikkhaMbho, bAyAlasayAiM dusayari juAI / advegArasabhAgA, majjhe taM ceva sahasUNaM // 121 // artha - tavAri) te simanasavananA bahAranA cheDA eTale pUrva-pazcima ke dakSiNa-uttaranA je be paryata bhAga che tenI vacce merUne (vijauMmo) viSkabha eTale jADApaNuM (vAyAsathar6) beMtAlIso (kura gujAruM ) bahotera sahita ( 3 mA ) agyArIyA ATha bhAga (4ra7ra yojana ane 8 kaLA) che. (tenI paridhi-13511 jana ane agyAriyA 6 bhAga thAya che) tathA
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. (ma) te samanasavananI maLe eTale aMdaranA pUrva pazcima ke uttara dakSiNanA je be paryata bhAga che tenI vacce merUne vistAra (saM reva) te ja (sadabhULa) hajAra jana e che jANo. kemake saimanasavana dareka dizAe pAMcaso jana pahoLuM hovAthI banne dizAnuM pramANa ekatra karavAthI eka hajAra jana thAya che te 4ra72 mAMthI bAda karatAM vana sivAyanA merUno vistAra 3ra7ra6 janane thAya che. (tenI paridhi 10349 yojana ane agyAriyA 2 bhAga ja thAya che.) A vidhvaMbha jANavAnI rIta kahe che -je ThekANe merUne vikhuMbha jANavAnI icchA hoya te ThekANe samabhUtalAthI merUnuM je uMcapaNuM hoya tene agyAre bhAga de. bhAgamAM je Ave tene samabhUlA upara merUne je vistAra che temAMthI bAda karavA, je bAkI rahe te jANavAne icchelA sthAne vijhaMbha jANo. jemake samabhUtaLAthI 63000 ejana uMce jaIe tyAre mane savana Ave che tene viSkabha jANavo che mATe 63000 ne agyAre bhAMgavAthI bhAgamAM pa727 Ave che. tene samabhUtaLAnA 10000 janarUpa vikuMbhamAMthI bAda karIe. eTale 4ra726 Avaze. ATale saimanasavana pAse merUne vidhvaMbha Ave che. A pramANe naMdanavana vigere sarva ThekANe bhAvanA karavI. paridhi jANavAnI rIta AgaLa kaheze. (121). have naMdanavananuM svarUpa kahe che - tatto saDhadusaTThI-sahasehiM gaMdaNaM pi taha ceva / Navari bhavaNapAsAyaM-tara? disi kumarikUDA vi // 122 // artha-(to) te saimanasa vanathI nIce (saduddI) sADIbAsaTha ( hiM) hajAra 62500 ejana utarIe tyAre tyAM (vaLa ) naMdanavana paNa (ta6 va) te ja rIte eTale somanasa vananI jevuM ja che. eTale ke 500 jana valayane AkAre cotarapha pahoLuM che. (ghara) vizeSa e che je-(mAsANaM taQli) cAra jinabhavana ane cAra prAsAdanA AMtarAnI ATha dizAomAMvibhAgamAM (kumati vi) dikumArInA ATha kUTe che te pAMcaso jana uMcA che ane navamo baLakUTa eka hajAra yojana UMco che tethI te sahastrAMka kahevAya che te prathama kahI gayA chIe. A dikumArikAo samabhUtaLA pRthvIthI eka hajAra ejana uMce (eTale ke samabhUtaLAthI 500 ejana uMce naMdanavana che ane te vanamAM 500 jana uMcA dikumArInA kUTe che tethI eka hajAra jana uMce) kUTanI upara rahelA potapotAnA bhavanane viSe vase che tethI (900 jana tichalokane ati kamavAthI) te UrthalekavAsI kahevAya che. te kumArIonAM nAma A pramANe methaMkarA 1, meghavatI 2, sumeghA 3, meghamAlinI 4, suvatsA pa, vatsamitrA 6, balAhakA 7 ane vAriNuM 8.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 zrI laghukSetrasamAsa. vApInAM nAme A pramANe-IzAna khUNAmAM rahelA prAsAdanI pharatI-naMdAttarA 1, naMdA 2, sunaMdA ane naMdivadhinI 4 e nAmanI vAva che. agni khUNAmAM rahelA prAsAdanI pharatI naMdiSeNuM 1, amoghA 2, gestRpA 3 ane sudarzanA 4 e nAmanI vAvo che. maitya khUNAnA prAsAdanI pharatI bhadrA 1, vizAlA 2, kumudA 3 ane paMDarIkiNI 4 e nAmanI vAvo che ane vAyavya khUNAmAM rahelA prAsAdanI pharatIvijayA 1, vaijayaMtI 2, jayaMtI 3 ane aparAjitA e nAmanI vAto che. (122). have naMdanavananA pradezane viSe merUne vistAra kahe che - vasahasa NavasayAI, caupaNNA chaJcigArahAyA ya / NaMdaNabahivikkhaMbho, sahasUNo hoI majjhammi // 123 // artha:--(jIva ) nava hajAra (AvasA6i) nava so ( RTUTI) cipana jana (2) ane upara (chAyA) agyAriyA cha bhAga (54) ATalo (iAhitrio ) naMdanavanane bahAranA cheDA sudhInA merUne vistAra che. tene (salULa) eka hajAra UbhuM karIe tyAre (maDhyami) madhyane eTale vana sivAya ekalA merUne vistAra (dora) thAya che. tethI 8954 madhyane vistAra che. te A rIte-samabhUtaLAthI 500 ejana uMce naMdanavana che tethI 500ne agyAre bhAMgatA 45 yAjana ane agyArIyA pAMca bhAga Ave che. tene samabhUtaLAnA vistAranA daza hajAra janamAMthI bAda karavA che tethI 9954 jana vana sahita merUne vistAra thayo. tenI paridhi 31479 jejana thAya che ane ekalA merUne vistAra 8954 yojana che tenI paridhi 28316 yojana thAya che. (123). have bhadrazAla vananuM svarUpa kahe che - tadaho paMcasaehi, mahiali taha ceva bhddsaalvnnN| Navaramiha diggai ccia, kUDA vaNavittharaMtu imaM // 124 // artha:-nata) te naMdanavananI nIce (varasArdi) pAMca so jana jaIe tyAre (mAhisTi) pRthvItaLane viSe ( tada ra ) te ja prakAre eTale naMdanavananI jema (mADhava) bhadrazAla nAme vana che. ( 4) vizeSa e che ke-(6) ahIM eTale A bhadrazAla vanamAM (hirA ) diggajane AkAre ja (ka) ATha kUTo che eTale ke ATha karikUTa che. (4) puna: vaLI (vAstha) vanano vistAra () A pramANe have pachInI gAthAmAM kahyA pramANe che. ahIM bhadrazAla vanamAM merUnI cAre dizAo zItAdA ane zItA e be nadIonA pravAha rUdhI che tethI cAra dizAmAM cAra jinabhavana nathI, paraMtu nadInA kinArAnI pAse jina bhavano che, ane cAra prAsAdo gajadaMtagirinI pAse che, tathA te bhavane
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. ane prAsAdanA ATha AMtarAne viSe ATha karikUTa che. ahiM paNa cAra vidizAemAM cAra cAra vAve che. tenAM nAma A pramANe izAnakhUNAmAM-pahmA 1, padmAbhA 2, kumudA 3 ane kumudAbhA 4. agnikhUNAmAM-utpalabhAmAM 1, nalinA 2, utpalavalA 3 ane utpalA 4. maityapUNAmAM bhUMgI 1, bhaMginI 2, bhaMjanI 3 ane kAjalaprabhA 4. vAyavyakhUNAmAM-zrIkAMtA 1, zrImahitA 2, zrInaMdA 3 ane zrInilayA 4. e nAmanI vAve che. have bhadrazAlavanano vistAra kahe che - bAvIsa sahassAiM, meruo puvao a pacchimao / taM cauDesIvihattaM, vaNamANaM daahinnuttro||125|| artha -(meja ) merUparvatathakI (vi) pUrva (7) ane (78mo) pazcima dizAmAM (vAvAsa tAjuM) bAvIza hajAra rara000 jana vistAravALuM bhadrazAla vana che. (2) tathA () te bAvIza hajArane (makatIviTTa) aThThANIe bhAgatAM 250 lAbhe, teTalA jana (rahago ) dakSiNa ane uttara dizAmAM (vAmai) bhadrazAla vanane vistAra che. (125). have gajadaMta girinuM varNana kare che- chabbIsa sahasa cau saya, paNahattari gaMtu kuruNaipabAyA / ubhao viNiggayA gaya-daMtA melaeNmmuhA curo|| 126 // artha:- kupavALA) kurUkSetramAM AvelI zItadA ane zItA nadInA prapAtakuMDathI (chaDyarata rata ) kavIza hajAra (23 3) cAra so ane (ghaduttari) paMcotera ra6475 jana (AMtuI jaIe tyAre te ThekANe niSadha ane nIlavaMta e be kulagirimAMthI (ma) be be (jayavaMtA) gajadaMta parvata (vijayA ) nIkaLyA che. (ra) te cAre gajadata parvate (mehammu) merUparvanI sanmukha che. ( merU sudhI pahoMcelA che.) te hAthInA dAMtane AkAre hovAthI gajadaMta kahevAya che. (merU parvata 10000 jana ane tenA pUrva-pazcime bhadrazAla vana bAvIza bAvIza hajAra jana-kula 54000 ejana pramANa kurUkSetramAM be gajadaMtAnI pahoLAInA eka hajAra yojana jatAM pa3000 temAMthI zItA zIdAnA mULa vistAranA 50 ejana jatAM para950 tenA ardha bhAge ra6475 pejana thAya eTalA zItA ne zItadAthI baMne bAjunA gajadaMta cheTA che. ) (126).
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghutrasamAsa, have te cAre gajadaMta parvatanAM varNa tathA nAma kahe che- aggeAisu payAhi-NeNa siarattapIanIlAbhA / somaNasavijjuppaha-gaMdhamAyaNamAlavaMtakkhA // 127 // artha-nakazApu) agni khUNu vigere cAra vidizAne viSe (jAti) pradakSiNanA kramavaDe (sikattAnAma) veta, rakta, pIta ane nIla varNavALA eTale rUpuM, vidyuma, suvarNa ane vaiDUrya ratnanI jevA varNavALA (mAsa) simanasa, (vijuug ) vidhutvabha, ( mA ) gaMdhamAdana ane (mADhavaMtajavA) mAlyavaMta nAmanA te parvata che. eTale ke agni khUNAmAM saimanasa nAmano gajadaMta rUpA jevA veta varNavALo che 1,nainatya khUNAmAM vidya-bha nAmane gajadaMta vidruma jevA rakta varNavALo che 2, vAyavyakhUNAmAM gaMdhamAdana nAmane gajadaMta suvarNa jevA pIta varNavALo che 3 ane IzAna khUNAmAM mAlyavaMta nAmane gajadaMta vaiDUryaratna jevA nIla varNavALo che 4. (17) have ( gajadaMtanI nIce ) adhelakamAM vasanArI dikyumarIonuM sthAna kahe che- ahaloyavAsiNIo, disAkumArIu aTTha eesiM / gayadaMtagirivarANaM, hiTThA ciTThati bhavaNesu // 128 // artha -(kAvavAnara) adhelokamAM vasanArI (4) ATha (hilA kumAra) dikumArIo che, te (hiM) A (jIvaMtanizvinA) zreSTha evA gajadaMta parvatanI (didA) nIce (mag) bhavanane viSe eTale AvAsone viSe (vitti) rahe che. A sAmAnyapaNe kahyuM che, paraMtu temanA sthAna vigere saMbaMdhI vizeSa hakIkata gurUmahArAja pAsethI jANavI. temanAM nAma A pramANe che. bhekara 1, bhagavatI 2, subhegA 3, bhegamAlinI 4, suvatsA 5, vatsamitrA 6, puSpamAlA 7 ane naMditA 8 Iti. (128) have te gajadaMtagirinI uMcAI tathA jADAI (ane laMbAI) kahe che- dhuri aMte caupaNasaya, uccatti pahutti paNasayA'sisamA / dIhatti ime chakalA, dusaya Navuttara sahasatIseM // 129 // artha-te cAre gajadaMtagiri (pura) dhura-agrabhAgane viSe eTale kulagirimAMthI nIkaLe che te pradezane viSe ane (te) cheDe eTale merUparva 1 cAre gajadaMtAnI nIce be be maLIne kula ATha devIonA sthAna samabhUtalathI eka hajAra yojana nIce che. tethI ja te alekavAsI kahevAya che.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. tanA pradezane viSe anukrame (varapakSa) cAra so ane pAMca se jana (Ari) uMcA che eTale prAraMbhamAM cAra so jana ane cheDe pAMcaso jana uMcA che tathA (puri) pahoLapaNamAM-jADapaNamAM (uparAMtimAM) prAraMbhamAM pAMca so jana pahoLA ane aMte-cheDe asisama eTale khaDanI dhArAnI jema aMgulanA saMkhyAtame bhAge pahoLA che. tathA (me) A gajadaMta parvato gajadaMtAnA AkAre vAMkA hovAthI (tti) lAMbamaNune viSe (tatAnaM) trIsa hajAra (kurA) baso ne (gg ) upara nava ane (isTa) cha kalA 30209 hoya che. te be gajadaMtAnI aNIo maLI gayela hovAthI be gajadaMtanI laMbAI ekaThI karIe tyAre kurUkSetranuM dhanu pRSTha thAya che. te 604181 jana ardha vartulAkAra hovAthI thAya che. tathA zItAdA ane zItA nadInA prapAtakuMDathI baMne bAju 26475 yojana dUra gajadaMta parvata che tethI te be parvatanuM aMtara ekaThuM karavA mATe tene bamaNuM karavAthI para50 ejana thAya. temAM prapAtakuMDamAMthI nIkaLyA pachInA prAraMbhanA pravAhanA pacAsa bheLavatAM pa3000 yajana thAya. ATalI kurUkSetranI jIvA jANavI. (temAM be gajadaMtAnI hajAra yojananI prAraMbhanI pahoLAI bheLavatAM 54000 yojana thAya che.) (129) have kurUkSetranA vistArane eTale ISane kahe che- tANato devuttara-kurAu caMdaddhasaMThiyAu duve / dsshsvisuddhmhaa-videhdlmaannpihlaao||130|| artha-nALo) te gajadaMta parvatane maLe eTale badhe gajadUtanI vacce (ghuttaravuMs) devakura ane uttarakurU nAmanA be kSetra che. temAM merUnI dakSiNamAM devamurU ane merUnI uttara dizAmAM uttarakurU che. temAM yugalIyAone nivAsa che. vaLI (du) te banne kSetra (caMdravaMTika) ardhacaMdrane AkAre rahelA che, tathA (rAvizuddha) daza hajAre bAda karelA (mavida) mahAvideha kSetranA (8) ardha (mA) pramANa jeTalA (jidurA) pRthu eTale vistAravALA che. eTale ke mahAvideha kSetrane vistAra tetrIza hajAra chaso ne rAzI yeAjana ane cAra kaLA 33684 de che. temAMthI merUne vistAra daza hajAra 10000 ejana bAda karatAM bAkI trevIza hajAra chaso corAzI ane cAra kaLA ra36846 rahe che. tenuM daLa eTale ardha karatAM 11842 thAya che. ATale te dareka kurUkSetrano vistAra eTale ISapramANa che. vistarArtha--ahIM mahAvideha kSetrano vistAra jANavA mATe kahe che ke - eka khAMDavAnuM bharatakSetra para yojana ane 6 kaLA che, ane 64 khAMDavAnuM mahAvideha kSetra che tethI para6 ane 6 kaLAne cosaThe guNavA joIe; tethI parada ne
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. 64 vaDe guNatAM 33664 thAya ane cha kaLAne cAsaThe guNatAM 384 kaLA thAya. tenA yAjana karavA mATe egaNIze bhAMgatAM 20 yAjana Ave ane upara 4 kaLA vadhe. te vIzane 33664 mAM nAMkhIe tyAre 33684 yAjana ane upara 4 kaLA, ATalA mahAvideha kSetranA vistAra jANavA. ( 130. ) have kurUkSetramAM AvelA parvata kahe che: iyvArakUle, kaNagamayA bailasamA girI uttarakurAi jamagA, vicittacittA ye IarIe / do do / 131 // a--( 6 ) zItAdA ane zItA e e nadInA ( puvvAvale ) pUrva ane pazcima taTane viSe ( DhaLanamathA ) kanakamaya eTale suvarNa nA ( ro ro ) ame ( zirSI ) parva tA che. te ( vajasamA ) khalakUTanI jevA che eTale hAra ceAjana uMcA, hajAra yeAjana mULamAM vistAravALA ane pAMca sA yeAjana zikhara para vistAravALA che. temAM(uttAra ) uttarakurUne viSe ( jJamA ) jamaka nAmanA e parvatA che. ( 7 ) ane ( phlIpa ) Itarane viSe eTale devagurUne viSe ( vicittacittA ) vicitra ane citra nAmanA be parvatA che eTale ke zItAdAnA pUrvataTane viSe vicitra nAmanA parvata che ane tenA pazcimatane viSe citra nAmanA parvata che. ( 131 ). have kurUkSetranI ane nadIonA drahA kahe che:-- ivahadIhA paNa paNa, harayA dududArayA ime kamaso / siho taha devakurU, sUro sulaso ya vijjupabho // 132 // taha NIlavaMta uttara - kuru caMderavaya mAlavaMtu ti / paumadahasamA NavaraM, eesu surA dahasaNAmA // 133 // artha :-( vIddA ) banne nadInA pravAhane viSe dIpaNuM che jemanu evA ( paLa paLa ) pAMca pAMca (dayA) drahA che. te ( kuttuvAvA ) dakSiNa ane uttara dizAe ekreka maLIne e dvAravALA che, te (mo) anukrame (me) A che, eTale temanAM nAmeA A pramANe che.-( siddo) niSadha 1, ( sajja ) tathA ( Trevalsa ) devakura 2, ( sUtte ) sUra 3, ( suhato ) sulasa 4 ( 2 ) ane ( viSNuvo ) vidyutprabha pa. A pAMcazIteAdA nadInA pravAhamAM rahelA drA (ku DA) che. (sadda) tathA 1 anyatra janaka te samaka nAmanA e patA kahyA che.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. (jIvaMta) nIlavAna 1, (37) uttarakurU 2, (caMdra) caMdra 3, (pUrva) eravata 4 ane (mAtaMtu) mAlyavAna 5. (4) A pAMca draho zatA nadInA pravAhamAM rahelA che. A sarva draho (pakamamAM ) padmadrahanI tulya che eTale ke-hajAra cAjana lAMbA ane pAMca se jana pahoLA ( tathA daza jana uMDA ) che. (jIva) vizeSa e ke (padu) A daze drahone viSe () adhiSThAyaka de (TanamAM) drahanI sarakhA nAmavALA che eTale ke niSadhadrahano adhiSThAyaka deva niSadha nAmane che ItyAdi. (13ra-133.) have kulagiri, yamalagiri, pAMca praha ane merU e sarvanuM AMtarUM kahe che - aDa saya cautIsa joa-NAiM taha segsttbhaagaao| ikkArasa ya kalAo, girijamaladahANamaMtarayaM // 134 // a -- sara sara ) ATha se ( raDatAla ) trIza (3 ) jana ( tada ) tathA (AsAmAja) sAtIyA eka bhAga sahita ( sa ) agyAra (TA) kaLA 834ra che ATaluM (zikSikA ) kulagiri, yamalagiri, pAMca draha ane merUnuM () AMtaruM che. te A pramANe -kurUno vistAra 11842 jana ane 2 kaLA che. temAMthI yamalagirine vistAra 1000 jana che ane pAMca drahAne maLIne merU sanmukha vistAra (laMbAI) 5000 ejana che te maLIne thayelA 6000 yajana bAda karavA. tyAre 5842 rahe tene ( ATha vastunA AMtarA sAta thAya mATe) sAte bhAMgavA eTale 834ThuM thAya. bAkI je cAra rahyA che tenI kaLA karavA mATe ogaNIzavaDe guNatAM tera thAya temAM uparanI be kaLA umeratAM 78 kaLA thAya. tene sAte bhAga detAM bhAgamAM 11 kaLA Ave. bAkI 1 zeSa rahe tethI sAta eka bhAga. eTale upara kahyA pramANe 834 jana eka jananA ogaNIzIyA agyAra bhAga-kaLA ane eka kaLAne sAtIye eka bhAga 834 8 8 kulagiri vigere darekanuM AMtarUM siddha thAya che. ( 134.) ( kulagiri niSadha ke nIlavaMta tenAthI yamalagirinuM, tenAthI pahelA drahanuM, tenAthI bIjA, trIjA, cothA, pAMcamA drahanuM ane tenAthI merUparvatanuM ema kula sAta AMtarA e pramANe samajavA.) have kAMcanagiri kahe chedehpuvvaavrdsjo-ynnehi dasa dasa viaDakUDANaM / solasaguNappamANA, kaMcaNagiriNo iMsaya savve // 135 // 1 e kaho kyAM AvelA che te have pachInI gAthAmAM kahela che.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. artha -(puvAra) dareka drahanI pUrva ane pazcima dizAe (hiM) daza yejana dvara (rata) daza daza ( ji ) kAMcana parvata che. te parvato (vizALa) vaitADhyanA kUTathI (totragupamALA) saLaguNa pramANavALA che eTale ke vaitADhyakUTa pacIza keza uMcA, pacIza keza mULamAM vistAravALA ane sADAbAra keza zikhara para vistAravALI che. tene saLaguNa karavAthI A kaMcanagirio so jana uMcA, se jana mULamAM vistAravALA ane pacAsa jana zikhara upara vistAravALA che. te (ra) sarva maLIne (Du ) baso kaMcanagirio che. te A rIte-devakura ane uttarakurUmAM maLIne kula daza draho che. te darekanI pUrva dizAmAM daza daza kaMcanagiri hovAthI dazane daze guNatAM so thayA. te ja rIte daze drahonI pazcima dizAmAM paNa daza daza kaMcanagiri hovAthI se thayA. sarve maLIne basa kaMcanagirio che. ( 135). (A daza daza kaMcanagirione mULa vistAra so so jana hovAthI ekaMdara hajAra yojana thAya. teTalA draha lAMbA hovAthI te kaMcanagirio mULamAM eka bIjAne maLatA (aDatA) che ne upara jatAM pacAsa ejana hovAthI tyAM pacAsa pacAsa jana cheTA che.) sthApanA : kAMcanagiri uMcapaNuM vaitAtyakUTa pramANa 25 koza guNakArano aMka kAMcanagirinuM pramANa | 100 ejana mULamAM vistAra zikharane vistAra 25 keza 1rA keza 16 16 100 jana | 50 jana have jaMbUvRkSane varNave che - uttarakurupubadhdhe, jaMbUNaya jaMbupIDhamatesu / kosaduguccaM kami va-DDamANu cauvIsaguNaM maijjhe // 136 // artha -A devakara ne uttarakurUnA madhyamAM AvelI zItA ne zatadA nadIoe baMne kSetranA pUrvAdha ne pazcimAdha evA be bhAga pADelA che temAMnA (4rara7puche) uttarakurUnA pUrvArdhane viSe (kaMkULa ) raktasuvarNamaya (kaMgvI) jaMbapITha che. te () cheDAne viSe pharatuM ( dudha) be koza uMcuM (jADuM) che ane (mi) anukrame (mAthu) vadhatuM vadhatuM hovAthI (ma) madhyabhAgamAM (rAjuf) vIzaguNuM uMcuM che. eTale ke be kezane covIze guNatAM 48 keza thAya tenA jana karavA mATe cAre bhAgatAM 12 yojana madhyabhAge uMcuM (jADuM) che. (136).
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 71 paNasayavaTTapihattaM, pairikhittaM taM ca paumaveIe / gAudugadhdhuJcapihu-ttacArucaudArakaliAe // 137 // artha:-(taM) te pI3 ( paNasaya ) pAMca so yona (vapittaM) vistAravANu-sAMgu paDANucha. (ca) tathA (paumaveIe) 5bha12 vehiba (parikhittaM) vIMTAyeluM che eTale te pIThanI pharatI padmavadikA che. te vedikA kevI che? te kahe cha:- (gAudugaddha) me // bhane artha za (uccapihutta ) // ane pddaa| marthAt me za yA ane 1a za pa (cAru) bhanA2 (caudAra) yAra dvA213 ( kaliAe ) sahita cha. ( 137.) taM majjhe aDavitthara-cauccamaNipIDhiAi jaMbutarU / mUle kaMde khaMdhe, varavayarAriTTaverulie // 138 // tassa ya sAhapasAhA, dalA ya biMTA ya pallavA kmso| sovaNNajAyarUvA, verulitavaNijajaMbuNayA // 139 // so rayayamayapavAlo, rAyayaviDimo ya rynnpupphphlo| kosadugaM ubeha, thuDasAhAviDimavikkhaMbho // 140 // matha:-(taM majjhe) te pIunA madhyabhAgamA ( aDavitthara ) 418 yAnanA vistAravANI ( caucca ) yA2 yena A ( maNipIDhiAi ) maNipAne viSa ( jaMbutarU) 43vRkSa che. te vRkSa ( mUle ) bhUjana vidhe, (kaMde) ne viSe bhane (khaMdhe ) 24 dhane viSe manu (varavayara) zreSTha ratna, (ariTTha) mariSTa2tna mane ( verulie ) vaiDUryaratnamaya cha, meTale te vRkSatuM bhUNa (pRthvImA yAta23 prasarelI mULIyAnI jaTA) vajaratnamaya che, kaMda (pRthvImAM raheluM thaDa) ariSTharatnamaya che ane skaMdha (pRthvI upara raheluM zAkhA nIkaLe tyAM sudhInuM thaDa) vaiDUrya2tnmy che. (138), (ya) tathA ( tassa)te vRkSanI (sAha) bhuNya moTI mAmI, (pasAhA) prazAsaTase moTI mAmAMthA nANesI nAnI mAyA, (dalA) viesimA, ( ya ) ane (viTA) vRta meTale pAMii XTa, (ya) mane (pallavA) sisaya35 navai72 ( kamaso) manu (sovaNNa ) suvASNu bhaya, ( jAyarUvA) and35bhaya, (veruli) vaiDUrya ratnabhaya, ( tavaNija) tapanIyamaya mane (jNbunnyaa)nadamaya che. eTale ke mukhya zAkhAe suvarNamaya pILA varNavALI che, prazAkhAo 1 "eka koza pahoLA" ema bRhakSetrasamAsamAM kahyuM che. ema paNa artha thaI zake che.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 zrI laghukSetrasamAsa. jAtarUpamaya eTale kAMIka vetavarNavALA suvarNamaya che, pAMdaDAMo nIlavarNavALA vaiDUryaratnamaya che, vRte tapAvelA suvarNamaya che ane navAMkure raktavarNavALA suvarNa maya che. (139). (to) te jaMbUvRkSa (racayamApavA ) rajatamaya pravAlavALo che eTale tenA navA pallava-pAMdaDAM rUpAmaya che. (rAthaviDima) rUpAmaya viDima eTale vaccenI Urdhva zAkhAvALe che. (4) tathA (yaurgho ) vividha ratnamaya puSpavALo ane phaLavALe che. ( du) be keza () bhUmimAM uMDe che. tathA (pu) thaDa, (6) mukhya zAkhA ane (vikima) vaccenI Urdhva zAkhAne ( vizAla) viSkabha-jADApaNuM e keza che. (140) thuDasAhaviDimadIha-tti gAue aTThapaNaracauvIsaM / sAhA sirisamabhavaNA, tammANasaceiaM viDimaM // 141 // artha -(guru) thaDa, (lAi ) mukhya zAkhAo ane viDima) zAkhAnuM (sIri) dIrgha pANuM-laMbAI anukrame (TTa) ATha, (ghara) paMdara ane (ra ) covIza () keza che. eTale ke thaDa ATha keza lAMbuM che, mukhya zAkhAo paMdara keza lAMbI che ane Urdhva zAkhA covIza keza lAMbI che. temAM (sAdI) cAra dizAmAM nIkaLelI cAra mukhya zAkhAo (sirimamAM) zrIdevInA bhavananI jevA bhavanavALI che, ane (tammAzaM) te ja pramANavALA caityagRha sahita eTale zrIgRhanI jevA jinabhavanavaDe sahita (vikima) vaccenI Urdhva zAkhA che. (141), puMbilla sija tisu oN-saNANi bhaveNesu NoDhiasurassa / sA jaMbU bArasave-iAhi kamaso perikkhittA // 142 // artha:-nagSyag) pUrva dizAe gayelI zAkhAnA bhavanane viSe (inTidurasta) ja budvIpane adhiSThAyaka deva je anAdhRtasura tenI (ti ) zayyA che ane bAkInA (tiru) traNa mALag) bhavanane viSe te ja devanA (lAlarfja) Asano che. eTale besavA mATe siMhAsana che. vaLI (aa vaMtU) te jaMbuvRkSa (rAma) anukrame (vArazgArdi) bAra vedikAvaDe (ravivara ) vIMTAyela che. (142 ) dahapaumANaM jaM vi-ttharaM tu tamihAvi jaMburukkhANaM / navaraM mahayariyANaM, ThANe iha aggamahisIo // 143 // 1 TIkAmAM rIvya lakhyuM che ane jAtarUpane artha nava lakhe che.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 73 artha-() punaH vaLI pahelAM ( 53mA ) drahanA paddhone (4 vitha ) je parivArarUpa padmone vistAra kahyuM che ( 4 ) te ( chavi ) ahIM paNa (kaMvuhaNA ) javRkSone te ja pramANe jANa eTale ke-zrIdevInA mukhya padmanA parivArarUpa bIjA po kahyA che te ja rIte A mukhya jaMbUvRkSanA parivArarUpa bIjA nAnA ja bUvRkSe jANavA. (nava) vizeSa e che ke-samayariyA ) tyAM zrIdevInA adhikAramAM cAra mahattarikA kahI che temane (TA) ThekANe ( phu ) ahIM (3mahilIgo) cAra agra mahiSIo jANavI. (143). kosadusaehiM jaMbUM, cauddisiM puMvasAlasamabhavaNA / vidisAsu sesatisamA, cauvAvijuyA ya pAsAyA // 144 // atha-( gaMjU) jabUvRkSanI ( hi) cAre dizAmAM (joradurArdi) basa keza eTale pacAsa leAjana dUra jaIe tyAre te ThekANe (udavarAhimamavA) pUrvadizAnI mukhya zAkhApara rahelA bhavananI jevA cAra bhavana che, ane vivilApu) cAre vidizAmAM teTale ja ra ( retimA ) bAkInI traNa dizAnI traNa mukhya zAkhAo upara rahelA bhavananI jevA (2) ane ( kavinuyA) cAra cAra vAe karIne yukta evA (lA) prAsAda che. eka eka vidizAmAM eka eka hovAthI cAra prAsAdo che. te besavA mATenA siMhAsano sahita che. tenI pharatI vAva eka keza lAMbI, ardha keza pahoLI ane kezanA AThamAM bhAga jeTalI ( aDhIse dhanuSa) uMDI che. (144). tANaMtaresu aDa jiNa-kUDA taha surakurAi avaraddhe / rAyayapIDhe sAmali-rukkho emeva garulassa // 145 // artha- tAja ) te cAra bhavana ane cAra prAsAdanA (kaMku ) ATha AMtarAne viSe ( 3ra vipakA ) jinabhavane sahita ATha kUTo che. te phUTa mULamAM bAra jana vistAravALA, cAra jana zikhara para vistAravALA ane ATha yajana uMcA che. ( tada ) tathA ( )devakurUnA ( va ) pazcimAIne viSe ( ratha udde) rUpAmaya pITha upara (ThasTara) garUDadevana ( rAmajiha ) zAlmalI nAmane vRkSa che te paNa (meva ) e ja pramANe eTale jabUvRkSanI je ja parimANa ne parivAravALo che. (145. ) have mahAvidehanA vijayAdikanuM svarUpa kahe che-
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. battIsa sola bArasa, vijayA vakkhAra aNtrnniio| meruvaNAo puvA-varAsu kulagirimahaNayaMtA // 146 // artha- ) batrIza, (4) soLa ane ( vAsa ) bAra A saMkhyAnA kAme karIne ( vikathA ) vijaya, ( vavavAra) vakSaskAra ane (ta ) aMtaranadIo (meva ) merUnA bhadrazAla vanathakI (puvAvarANu ) pUrva ane pazcima dizAne viSe ( yuiiramaLacaMtA) kulagirithI AraMbhIne mahAnadI paryata che. eTale ke-meranA bhadrazALa vanathI pUrva dizAmAM, niSadha ane nIlavaMta parvatathI AraMbhIne zItA nadI sudhI lAMbI ATha ATha vijaya, cAra cAra vakSaskAra ane traNa traNa aMtaranadIo anukrame che. arthAt merUnA vanathI pUrva dizAmAM prathama be viye, pachI be vaskAra, pharI pAchA be vijaya ane pachI be aMtaranadIo, pharIthI be vijaya, ItyAdi kavaDe soLa vijaya, ATha vakSaskAra ane cha aMtaranadIo che. te ja pramANe pazcima dizAmAM paNa che. te banne maLI batrIza vijaya, soLa vakSaskAra ane bAra aMtaranadIo che. (146 ). have vijyAdikanuM pahoLapaNuM kahe che- vijayANa pihutti saMga-TubhAga bAruttarA duviissyaa| selANaM paMcasae, saveiNai pannavIsasayaM // 147 // artha:- vArA) bAra adhika (suvIrasathA) bAvIza so eTale bAvIza ne bAra yojana tathA upara (sadumAta ) AThIyA sAta bhAga 2212 ATaluM ( vijJAna ) dareka vijayanuM (vidyutti) pahoLapaNuM-vistAra che. (TA) vakSaskAra parvatanuM (saMvata) pAMca so 500 jana pahoLapaNuM , che ane ( 6) aMtaranadIonuM (pannAlAthuM ) eka so ne pacIza 125 jana pahoLapaNuM che. te jANavAno upAya A pramANe che.-merUparvata ane bhadrazAlavananuM be bAjunuM maLIne pUrva-pazcima pahoLApaNuM 54000 yajana che. eTale 54000 ejana pramANa bhUmi merU ane be bAjunA vane maLIne rokI che. soLa vijayenuM maLIne pahoLApaNuM 35406 yojana che, ATha vakSaskAra parvatanuM maLIne pahoLApaNuM 4000 yajana che, cha aMtaranadIonuM maLIne pahoLApaNuM 750 ejana che, ane be bAjunA-pUrva ne pazcimanA vanamukhanuM pahoLApaNuM 5844 jana che. A pAMcamAMthI jeno viSaMbha (vistAra-pahoLApaNuM) kADhavAnI (jANavAnI) icchA hoya te sivAya bAkIne cArane vidhvaMbha ekaThA kare eTale ke bAkInA cAranA pahoLapaNAnA jeTalA jano upara lakhyA che tene saravALe kare. je aMka Ave tene dvIpanA ( eTale ahIM jaMbudvIpanA viSkabhamAMthI
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 75 ( eTale ahIM eka lAkhamAMthI ) bAda karavA. je zeSa rahe tene IcchelA ane bhAMgavA. je Ave te iSTa viSayane (sthAnane ) vikhuMbha jANavo. (147). sthApanA - vidhvaMbha lAvavAnAM sthAne. ISTa sivAyanA | sthAnano viSkabha | cAreno ISTa sthAnanA ' bhAMgavAne aka. jana. bhAMgavAthI Avelo | ISTa sthAnano aMka cIjana siravALe vibha jana 22129 500 1 merU parvata bhadra, 35406-4000 6 0 0 0 540 0 0 750-1844 2 seLa vijaye 54000-4000 64584 750-5844 3 ATha vakSaskAra 5400 0-35406 86000 750 -5844 4 cha aMtaranadI 54000-35406 99250 750 40 0 0 -5844 5 be vanamukha ] 54000-35406 4156 ] 5844 4000-750 100000 125 2822 . have vijayAdikane AyAma ( laMbAI ) kahe che- solasasahassa paNasaya, bANauA taha ya do kalAo y| eesiM saccesiM, AyAmo vaNamuhANaM ca // 148 // artha:-(rosTarasarA) soLa hajAra (uttara) pAMca so (vALAkA) bANuM yeAjana (ta 1) tathA vaLI upara ( strAva 4) be kaLA eTale ogaNIzIyA be bhAga. ATale (3yA) AyAma-lAMbapaNuM (griuM) A (nahiM ) sarvane eTale dareka vijaya, vakSaskAra ane aMtaranadIne che. (4) tathA vaLI ( vamuddA) dareka vanamukhane paNa teTalo ja AyAma che eTale zItadA ane zItA nadInA pUrva-pazcima kinAre je cAra vanamukha che teno paNa teTale ja vistAra che. (148) have vakSaskAranuM uccatvAdika kahe che-
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 zrI laghukSatrasamAsa. gayadaMtagirivvuccA, vakkhArA tANamaMtaraNaINaM / vijayANaM ca bhihANA-i~ mAlavaMtA payAhiNao // 149 // matha:-( vakkhArA) 1942 parvata (gayadaMtagiriva ) IN nisniI jeTalA (3) uMcA che. jema gajadaMtagiri kulagirinI pAse cAra so yojanA uMcA che ane cheDe pAMca so jana uMcA che tema A vakSaskAragirio paNa kulagirinI samIpe cAra so jana uMcA che ane cheDe eTale zItadA ane zItA nadInI samIpe pAMca so yeAjana uMcA che. tathA tenuM jaDapaNuM Adi ane aMtamAM (prArale bhane cha) pAMya so yona 4 cha. tathA ( tANaM ) te 16 19242i, ( aMtaraNaINaM ) mA2 matanahI mAnA, (ca) ane (vijayANaM) 32 viyonAM (bhihANA) nAbhA (mAlavaMtA) bhAsyavaMta nAmanA ta parva tathA za3 rIne (payAhiNao) pradakSiNAya nAya pramANe nA. (148 ) prathama 16 vakSarakAranAM nAme kahe che- citte 1 ya baMbhakUDe 2, NaliNIkUDe 3 ya egasele 4 ya / tiuDe 5 besamaNe 6 vi ya, aMjaNa 7 mAyaMjaNe 8 ceva // 150 // aMkAvai 9 pamhAvai 10, AsIvisa 11 taha suhAvahe 12 caMde 13 / sUre 14 NAge 15 deve 16 solasa vakkhAragiriNAmA // 151 // matha:-(citte) citraTa 1, ( ya ) mane ( baMbhakUDe ) pramaTa 2, ( NaliNIkaDe ) nalinIbUTa 3, (ya) mane (egasele) sazasaLUTa 4, (ya) mane (tiuDe) trikUTa 5, (vesamaNe ) vaizramaTa 1, (vi ya ) piya-vaNI ( aMjaNa ) manaTa 7, (mAyaMjaNe) bhAta naLUTa 8, ( ceva ) nizca ( aMkAvai ) mAtIpUTa 8, (pamhAvai ) 56mAyAtAdUTa 10, ( AsIvisa ) mAviSayUTa 11, (taha ) tathA (suhAvahe ) supAvaDaTa 12, (caMde) yaMdUTa 13, (sUre) sU25Ta 14 (NAge) nAgapUTa 15 mane ( deve) hekTa 16. (solasa ) mA saNa (vakkhAmagiriNAmA) 1142 patanai nAma oneyai. (150-151 ) have aMtaranadIonAM nAma kahe che - gAhAvaI 1 dahavaI 2, vegavaI 3 tatta 4 matta 5 ummattA 6 / khIroya 7 sIyasoyA 8 taha aMtovAhiNI 9 ceva // 152 //
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 33 ummImAliNi 10 gaMbhI-ramAliNI 11 pheNamAliNI 12 ceva / savvattha vi dasajoyaNa-uMDA kuMDubbhavA eyA // 153 // artha:-(gAhAvaI ) zrAvatI 1, (dahavaI ) 27vatI 2, (vegavaI ) zaktI 3, (tatta) tatA 4, (matta ) bhattA 5, ( ummattA) bhattA 6, (kharoiya ) kSIrohA 7, ( sIyasoyA ) zAtazrotA 8, ( taha ) tathA ( aMtovAhiNI ) atAlinI 6, (ceva) nizthe ( ummImAliNi ) abhimAlinI 10, ( gaMbhIramAliNI ) galI2bhAsinI 11 mane (pheNamAliNI ) nimAlinI 12 (ceva) nizya (eyA ) / bhA2 nhii| (savvattha vi ) sarva ANe ( dasajAyaNauMDA) 4 // yona 60 cha. tathA (kuMDubbhavA) niSadha mane nItinizniI pAse 2L pAtapAtAnI tulya nAmavALA kuMDamAMthI utpanna thayelI-nIkaLelI che. jemAM grAhavaMta kuMDamAMthI grAhatI nadI nIkaLI che ityAdi. ahIM nadIonI devIo, tenA dvIpa vigere vizeSa hakI zaDitain nahInI pramANe navI. (152-153.) have vijayanAM nAme kahe che - kaccha 1 sukaccho 2 ya mahA-kaccho 3 kacchAvaI 4 tahA / Avatto 5 maMgalAvatto 6, pukkhalo 7 pukkhalAvaI 8 // 154 // vacchu 9 suvaccho 10 ya mahA-vaccho 11 vacchAvaI 12 vi y| rammo 13 ya rammao 14 ceva, ramaNI 15 maMgalAvaI 16 // 155 // pamhu 17 supamho 18 ya mahA-pamho 19 pamhAvaI 20 to| saMkho 21 NaliNaNAmA 22 ya, kumuo23 NaliNAvaI 24 // 156 // vappu 25 suvappo 26 a mahA-vappo 27 vappAvai 28 tti ya / vaggU 29 tahA suvaggU 30 ya, gaMdhilo 31 gaMdhilAvaI 32 // 157 // matha:-( kacchu ) 427 1, (sukaccho ) sukcha 2, ( ya ) bhane (mahAkaccho ) mahA47 3, ( kacchAvaI ) 4241t (42chApatI )4, (tahA) tathA (Avatto) 1 TIkAmAM sarve napuMsakaliMge lakhyA che, paraMtu gujarAtImAM badhA nAme strIliMge 15saya che. bha -chA, surachA, bhalA-71, 4AvatI vigaire.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. Avarta pa, (maMgAvo) maMgalAvarta 6, (puvo ) puSkala 7, (puvAvaruM ) puSkalava (puSkalAvatI) (vachu ) vaccha 9, (kuvo ) suvaccha 10, (2) ane (mavijho) mahAvaccha 11, (vachAva) vachavata (vachAvatI) 12, (vi) api ca-vaLI (1 ) rame 13, () ane (mo) ramyaka 14, (veva)nizca (ramA) ramaNIya 15, (maMTava) maMgalAvat (maMgaLAvatI) 16, (pa) padma 17, (yupI ) supadma 18, (4) ane (mApa) mahApadma 19, (vAva) padmavat (padmAvatI) 20, (to) tyArapachI ( saMgha) zaMkha 21, (4urrmAM) nalina nAmanuM 22, (2) ane (kuku ) kumuda 23, (ghaTiAvarDa) nalinavat ( nalinAvatI) 24, (ghag ) vapra 25, (kuvo ) suvapra 26, (5) ane (ma g ) mahAvapra 27, ( vAva ) vapravat (vaprAvatI) e nAme 28, () ane () vaghu 29, (tA) tathA (surajU ) suvaSNu 30, (ba) ane (dho) gaMdhila 31 ane (ifdharAva) gaMdhivat (gaMdhilAvatI) 32. A pramANe vijayanAM nAmo che. (154-157 ) ee puvAvaragaya-viaDDadaliya tti Naidisidalesu / bharahaddhapurisamAo, imehiM NAmehiM NayarIo // 158 // artha-(gg) A kacchAdika vija (divasa) pUrva ane pazcima dizAmAM rahelA eTale pUrva-pazcima lAMbA ane vijayanI madhyamAM rahelA (vi ci tti) vaitADhya parvatavaDe dalarUpa karAyA che eTale uttarArdha ane dakSiNAI evA be khaMDavALA karAyA che tathA temAM rahelI be nadIo vaDe bharatakSetranI jema cha khaMDavALA thayA che. (dariDheiku) nadIdizinA dalane viSe eTale zItA ne zItadA taraphanA dakSiNArdha ane uttarArdhanA madhyakhaMDane viSe (maradatajaNiA ) bharatAdhanI eTale dakSiNa bharatAdhanA madhya khaMDamAM rahelI a. dhyA nagarInI jevI (hiM ei ) A kahevAze evA nAme karIne (ba ) nagarIo che. ( 158 ). te nagarIonAM nAma kahe che - khemA 1 khemapurA 2 vi a, ariTa 3 riTThAvaI 4 ya NAyavvA / khaggI 5maMjUsA 6 vi ya,osahipuri 7 puMDarigiNI 8 y||159|| susImA 9 kuMDalA 10 ceva, avarAvia 11 pahaMkarA 12 / aMkAvai 13 pamhAvai 14, subhA 15 rayaNasaMcayA 16 // 160 //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 78 AsapurA 17 sIhapurA 18, mahApurA 19 ceva havai vijayapurA 20 / avarAiyA21 ya avarA22, asogA23 taha vIasogA24 y||161|| vijayA 25ya vejayaMtI 26, jayaMti27 aparAjiyA28 ya bodhvaa| cakkapurA29 khaggapurA30, hoi avajjhA 31 aujjhA 32 y||162|| matha:-424A vizere vinyAmA anubhe / nAmanI nagarImA cha-( khemA) mA 1, ( khemapurA ) madhurA 2, (vi a ) api 4-4 ( ariDa) ariSTA 3, ( ya ) mana ( arihAvaI ) ariSTAvatI 4, ( NAyavvA ) vI. ( khaggI ) mI 5, ( maMjUsA ) bhaSA 6, ( vi ya ) api ya-vaNI ( osahipuri ) mauSadhipurI 7, ( puMDarigiNI ) 80 8, ( ya ) ane ( susImA ) susImA 6, ( kuMDalA) / 10, (ceva ) nizce ( avarAvia ) aparAvatI 11, ( pahaMkarA ) prala 2 // 12, ( aMkAvai ) mAvatI 13, (pamhAvai ) 5bhAvatI 14, (subhA ) zumA 15, ( rayaNasaMcayA ) 2tnasa yayA 16, (AsapurA) ashvdhu| 17, (sIhapurA) siNhpur| 18, (mahApurA ) mhaapur| 18, (ceva) nizce (havai) che. (vijayapurA) vinyapurA 20, ( avarAiA ) a52lit| 21, ( ya) ane (avarA) 2052 / 22, ( asogA) ash|| 23, (taha ) tathA (vIasogA) vaat|| 24, ( ya ) bhane (vijayA ) vicyA 25, ( ya ) sane (vejayaMtI) vaiyatI 26, ( jayaMti ) yatI 27, ( aparAjiyA ) a52ti 28, ( ya ) ane (bodhavvA) navI. ( cakapurA) purA 28, (khaggapurA) aY 30, ( hoi) che. (avajjhA) macyA 31, ( ya ) mane ( aujjhA.) 2mayAcyA 32. ati. (156-192). have vijayanI nadIonuM svarUpa kahe che- kuMDubbhavA u gaMgA-siMdhUo kacchapamhapamuhesu / aTThaTThasu vijaesuM, sesesu ya rattarattavaI // 163 // artha:-(kuMDubbhavA u) niSadhanI sabhI 32 cha temAMthA nANesI (gaMgAsiMdhUo) // sane siMdhu nAmanI nahIsA (kacchapamhapamuhesu) 427prabhupAsane 5bhaprabhu (aTThasu) dakSiNa mAtunI 2418 24 seTave yusa 16 (vijaesuM) vinyone viSaya che. ( ya ) mana (sesesu) pAzrIna meTale 127 vizere mAha bhane vA vigere mA 16 uttara mAgunI vinyone viSe (rattarattavaI) 24tAsane raktavatI nAmanI nadIo nIlavaMta pAsenA 32 kuMDAmAMthI nIkaLelI che. A sarva nadIo vaitAdyane bhedIne zItA ane zItAdAne viSe praveza kare che-maLe che. (13).
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 zrI laghukSetrasamAsa. have zItA ane zItedAnI banne bAju maLIne cAra vanamukha che, te kahe che- avivakkhiUNa jagaI saveivaNamuhacaukkapihulattaM / guNatIsasaya duvIsA, NaiMti giriti egakalA // 16 // artha:-(Arja) jagatInI (vivaviyA ) nahIM vivakSA karIne eTale jagatInA ATha jana judA gaNyA vinA-arthAt tene bheLA gaNune (saveda ) vedikAsahita ( 3) cAre vanamukhanuM pidurja) paheLApaNuM (guNAtItaya) ogaNatrIza so ne (tuvInA) bAvIza ra922 yojana (aMti) nadInI pAse che. ane tyAMthI ochuM ochuM thatAM cheDe (AiMti) niSadha ane nIlavaMta girinI pAse (gvA ) eka ja kaLA pahoLApaNuM che. have A vanamukhane vidhvaMbha (pahoLApaNuM) lAvavAnuM karaNa (rIta) batAve che-kulagirithI nadI tarapha janAra manuSya je ThekANe vanamukhane viSkabha jANavAne Iche, te ThekANe kulagirithI jeTalA janAdika te Avyo hoya te janAdikanA aMkane (janane 1 vaDe guNI upara kaLA hoya te temAM bheLavavI.) vanamukhanA aMtya vistAranA aMkavaDe eTale ra922 vaDe guNa. pachI vananI kula laMbAI je 16592 jana ane 2 kaLA che, tene savarNa karavA eTale ke ejananI saMkhyAne 19 vaDe guNa temAM uparanI be kaLI nAMkhavI. tema karavAthI kula kaLA 31550 thAya che. te vaDe uparanA guNAkAra karelA aMkano bhAgAkAra kare. bhAgamAM je Ave teTalA jana ane bAkI zeSa rahe te kaLA samajavI. ATalo ISTa sthAnane viSkabha jANe. jemake-kulagirithI 165ra yojana ane 2 kaLA jaIe tyAre vanamukhane viSkabha keTale heya? te jANavuM che mATe te ejananA aMkane 19 vaDe guNatAM 315248 thAya temAM uparanI 2 kaLA nAkhavAthI 315ra 50 thAya. tene ra92ra vaDe guNatAM 921160500 thAya. tene vananI kula laMbAInI je kaLA 31550 karI che te vaDe bhAgatAM bhAgamAM 2922 Ave che bAkI zeSa zUnya rahe che tethI nadI pAse AvelA vanamukha viSphabha ra922 jana che ema siddha thayuM. e ja pramANe sarvatra jANavuM. jemake kulagirithI 100 ejana jaIe tyAre tene viSka keTalo hoya ? te jANavuM hoya te 100 ne 19 vaDe guNatAM 100 kaLA thaI. tene ralTara vaDe guNatAM 5551800 thayA. tene vananI kula laMbAInI kaLA 31pa250 vaDe bhAMgatAM 17 jana ane upara ardha yojanathI paNa vadhAre viSkabha Ave che. te jANI levuM. (164). have vijayAdikane vistAra ekatra karatAM lAkha yojanapUrNa thAya che te kahe che-
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 2 paNatIsa sahasa cau saya, chaDuttarA sylvijyvikkhNbho| vaNamuhadugavikkhaMbho, aDavaNNa sayA ya coyAlA // 165 // saga saya paNNAsA Nai-pihutti cauvaNNa sahasa meruvnne| girivitthari cau sahasA, savvasamAso havai lakkhaM // 166 // artha -(patIrA) pAMtrIza (sA) hajAra (4) cAra (sara) se ane (chaDuttara) upara cha eTalA yojanA ( 4) samagra eTale eka bAjunI soLa (viSaya) vijayone maLIne (vimo) vistAra che, tathA (vA mukuw) be bAjunA (pUrva ne pazcimanA) vanamukhane (vimo ) vistAra (savor) aThThAvana (sayA) so (1) ane (AthaDhi) cumALIza jana che, tathA (ta vaya) sAta so ane (guchatA) pacAsa ejana (grugtti ) cha aMtaranadIno vistAra che, tathA (3 ) cepana (ra ) hajAra yojana (mevo ) merU ane bhadrazALa vanano vistAra che, tathA (jijivithara) ATha vakSaskAra girino vistAra (23 tA ) cAra hajAra jana che. (saMdavaNamA) e sarvane ekaThA karavAthI (4 ) paripUrNa eka lAkha yojana (dRvaDu) thAya che. (165-166) sthApanA - soLa vijayane viSkabha - 35406 jana be vanamukhane vidhvaMbha cha aMtaranadIno viSkabha 750 ) merUne vijhaMbha 10000) be bAjunA bhadrazALa vanano viSphabha - 44000 ? ATha vakSaskAra giri viSakuMbha gAra vika bha - 4000 sarva aMkane saravALe .. .. 100000jana. have adhogrAma kyAM che te kahe che - joaNasayadasagate, samadharaNIo aho ahogAmA / bAyAlIsasahasahi, gaMtuM mairussa pacchimao // 167 // a--( 4) merUparvatanI () pazcima dizAe (rAmaparA) samabhUtala pRthvIthI (vAyAMchItasardi) beMtALIsa hajAra yojana ( tuM ). 5844 >> 11
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. jaIe tyAre (ba) nIce (mAsa ) daza so janane aMte eTale eka hajAra yojana UMDA jaIe te ThekANe (3omA) adhogrAma Ave che. bhAvArtha-merUparvatathI pazcima tarapha samabhUtalAthI anukrame mAtrAe mAtrAe bhUmi nIcI nIcI thatI jAya che, te ka2000 ejana jaIe tyAre tyAM samabhUtalAnI apekSAe 1000 ejana uMDApaNuM nIcANa Ave che. te ThekANe je gAme che te agrAma kahevAya che. (jaMbudvIpanA lAkha yejanamAMthI merUnA daza hajAra jana bAda karatAM 90000 rahe tenA artha eTale 45000 ejana baMne bAju che temAMthI vanamukhanA ra922 jana bAda karatAM 42078 jana rahe che te sthAne eka hajAra yojana uMDAI samajavI.) have samabhUtalAthI uMce ane nIce nava so nava so jana sudhI tiryagaloka che. te nava so jananI uparano bhAga te Urdhaka ane nava so ejanathI nIceno bhAga te adholoka kahevAya che, tethI eka hajAra yojana nIce jaIe tyAre je gAme Ave te adhogrAma kahevAya che. (167.) have mahAvidehakSetra vigeremAM tIrthakarAdikanI utpatti vize kahe che- cau cautIsaM ca jiNA, jaihaNNamukkIsao au huMti kmaa| haricakibalA cauro tIsaM patteamihe dIve // 168 // artha:- ( hI) A jabUdvIpa nAmanA dvIpane viSe (surf) jaghanyathI (ka) ane (3 ) utkRSTathI (vA) anukrame (23) cAra () ane (rAtI) cotrIza (ni) tIrthakara (dUti) hoya che. eTale ke A jaMbUdvIpamAM jaghanyathI cAra ane utkRSTathI cetrIza tIrthakarA hoya che, kemake batrIza vijaya ane bharata tathA airAvata e cetrIza kSetramAM utkRSTakALe eka eka tIrthakara hoI zake che tethI te vakhate cotrIza hoya che; tathA (ri) vAsudeva, (zi) cakavatI ane (vA) baLadeva (vi) te dareka dareka (ra3) jaghanyathI cAra cAra ane utkRSTathI (tA) trIza trIza hoya che. ahIM koI zaMkA kare ke-cakI ane vAsudeva utkRSTathI cetrIza cetrIza kema na hoya? uttara-je kSetramAM je vakhate cakavatI hoya te kSetramAM te vakhate vAsudeva hatA nathI ema nizcaya che, ane jaghanyathI cAra cAra cakavatI ane vAsudeva hoya che, ema kahI gayA chIe tethI je kSetramAM je vakhate cAra cakavatIo hoya te kSetromAM te vakhate vAsudeva hAya nahIM. te sivAyanA kSetromAM 30 vAsudeva hoya ane je cAra kSetramAM vAsudeva hoya temAM cakavatIo hAya nahIM, te sivAyanA 30 kSetramAM cakavatI hoya. tethI utkRSTapaNe paNa cakI ne vAsudeva trIza trIza ja hoya, ema je kahyuM che te barAbara che. (168). ahIM kSetra zabda mahAvidehanI 32 vijaya ane bharata tathA eravata maLI 34 kSetra samajavA. 1 baLadeva paNa samajI levA
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. have caMdra ane sUrya cArakSetra kahe che. sasidugaravidugacAro, iha dIve tesi cArakhittaM tu| paiNa saya dasuttarAI, iMgasaTThihAyA (bhAgA) ye aDayAlA // 169 // artha -- duina) be caMdra ane (vidu) be sUryane (rA) cAracAlavuM te (66 TIve) A ja bUdvIpane viSe (lavaNasamudra uparanuM maLIne) (4) tu puna:-tathA vaLI (tari) te caMdra-sUryanuM (vAvitta) cAlavAnuM-gati karavAnuM javA-AvavAnuM maLIne kSetra ATaluM che,-(TNa ) pAMca so ane (rapurA) upara daza eTale pa1 yojana () ane (hayATA) aDatALIza (kriyAmA) ekasaThIyA bhAga eTale eka ejananA ekasaTha bhAga karavA temAMthI aDatALIza bhAga. ATaluM-5106 caMdrasUryanuM cArakSetra che. (19). (jabUdviIpamAM 180 ejana che ane te paNa samudra upara 330ceMjana che. kula 51nja na che.) have te caMdra-sUryanA maMDaLanI saMkhyA ane temanuM pramANa kahe chepainnrs culasIisayaM, chppnnnnddyaalbhaagmaannaaii| saMsisUramaMDalAiM, taiyaMtarANigigahINAiM // 170 // artha-(a) caMdra ane (ra) sUryanAM ( sTA) mAMDalA anukrame (TOTR) paMdara ane (ruddhanI ) eka so corAzI che eTale ke caMdranAM mAMDalA paMdara che ane sUryanAM mAMDalA 184 che. te (chaqv) chappana ane (alTimA) aDatALIza bhAga (ma ) pramANuvALAM che eTale ke caMdranAM maMDaLa esaDIyA chappana bhAga 6 pramANavALAM che ane sUryanA maMDaLa ekasaThIyA aDatALIza bhAga phuka pramANavALAM che. tathA (tayataLi) te sarva mAMDalAnA AMtarA (vidaLA) eka eka ochA che eTale ke paMdara mAMDalAnA AMtarA ceda thAya che ane 184 mAMDalAnA AMtarA 183 thAya che. maMDaLane AkAre (gALa) AkAzamAM cAlatA evA caMdra ane sUryanA vimAnee anukrame rUpha ane pramANa kSetrano vibhAga rekelo hoya che-teTalI jagyA teNe rokelI hoya che, tenuM nAma ja mAMDalA kahevAya che. (170) . have eka mAMDalAthI bIjA mAMDalA sudhImAM vacce keTaluM aMtara hoya che? te kahe che - paNatIsajoaNe bhAga-tIsa cauro a bhAga sghaa(bhaa)yaa| aMtaramANaM sasiNo, raviNo puNa joaNe duNNi // 171 // 1 cAlavAnuM-gati karavAnuM kSetra.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. artha -(gitiha) pAMtrIza ( vo ) jana ane (mAhitI) ekasaThIyA trIza bhAga (3) tathA (mAlavaNA) eka bhAganA sAta bhAga karIe tevA (Da) cAra bhAga yojana 35-6-ATaluM (lo) caMdranuM (taH) aMtaranuM mAna che eTale caMdranA eka mAMDalAthI bIjA mAMDalA sudhI vaccenuM aMtara che. (pu) tathA vaLI (vi) sUryanuM eTale sUryanA eka maMDaLathI bIjA maMDaLa vaccenuM aMtara (kuraja) be (lo) yojana che. A aMtara jANavAnuM kAraNa A pramANe che, eTalA mAMDalA hoya teTalI saMkhyAne te mAMDalAnA parimANa (pramANa)vaDe guNavI. pachI tene ekasaThe bhAga de. je lAdhe tene mULa rAzimAMthI (cArakSetramAMthI) bAda karavA. je zeSa rahe tene mAMDalAnI saMkhyAmAMthI eka ochA evA AMtarAvaDe bhAMgavA. je bhAgamAM Ave te jana jANavA. je zeSa rahe tene ekasaThe guNavA. temAM uparanI rAzinA je aMza hoya te nAMkhavA. pachI pharIthI tene AMtarAvaDe bhAMgavA. je bhAgamAM Ave te aMza. je bAkI rahe tene sAte guNavA. pachI tene AMtarAvaDe bhAgavA. je bhAgamAM Ave te pratiaMza. A pramANe dareka AMtarA vaccenuM aMtara jANavuM. jemake-caMdranA mAMDalAnuM aMtara kADhavuM che. caMdranA mAMDalA 15 che, tene mAMDalAnA pramANabhUta pad bhAgavaDe guNIe, tyAre 840 thAya. tene 61 vaDe bhAMgavAthI bhAgamAM 13 Ave. bAkI ekasaThIyA 47 aMza zeSa rahe 13 che, tene mULa rAzimAMthI (cArakSetramAMthI) eTale 5106 mAMthI bAda karIe tyAre 497 rahe. have A 47 ne mAMDalAnI saMkhyA paMdaramAMthI eka bAda karatAM je coda AMtarA che te 14 vaDe bhAMgavA. te bhAgamAM 3pa yojana AvyA. bAkI 7 rahyA. tene aMza karavA mATe 61 vaDe guNatAM kara7 thAya temAM upara 1 aMza umeravAthI 428 thayA. tene pharIthI ceda AMtarAvaDe bhAgatAM bhAgamAM 30 Ave. (te aMza thayA eTale rU thayA.) bAkI 8 vadhe che tene sAte guNatAM pa6 thAya. tene pAchA cAda AMtarAe bhAMgatAM bhAgamAM 4 Ave che tethI OM pratiaMza thayA. A pramANe eTale 35 yojana, eksaThIyA 30 aMza ane sAtIyA 4 pratiaMza 35 chuM ATaluM caMdranA dareka mAMDalA vaccenuM aMtara che. e ja rIte sUryanA mAMDalAnuM aMtara kADhavuM. te A pramANe -sUryanA mAMDalA 184 che. eka eka mAMDalAnuM parimANa ekasaThIyA 48 bhAganuM che tethI 184ne 48 vaDe guNatAM 883ra bhAga thAya. tene 61 vaDe bhAgatAM bhAgamAM 14 jana Ave bAkI 48 aMza vadhe. have cAra kSetranI mULa rAzi 510 jana ane 48 aMza che temAMthI 144 jana ane 48 aMza bAda karIe tyAre 366 jana rahe tene 184 mAMthI eka ochA evA 183 AMtarAvaDe bhAga detAM bhAgamAM barAbara
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. be yojana Ave che. zeSa kAMI rahetuM nathI, tethI sUryanA dareka mAMDalA vacce babe yojananuM aMtara che ema jANavuM. (171) have jaMbudvIpanI aMdara ane lavaNasamudranI aMdara caMdra ane sUryanI gati kahe che:- dIveto asiasae, paNa paNasaTThI a maMDalA tesiM / tIsahiatisaya ThevaNe, dasiguNavIsaMsayaM kaimaso // 172 // artha - jamaNo) anukrame (tela) te caMdra ane sUryanA mAMDalAmAMthI (vIvaMte) jaMbudviIpanI aMdara (tirA) eka so ne eMzI yojana pramANa kSetrane viSe (1) caMdranA pAMca mAMDalA (e) ane sUryanA (purI ) pAMsaTha (maMTA) mAMDalA hoya che. tathA (DhALe) lavaNasamudramAM (tIkSahitiya) traNa sane trIza yojana pramANa kSetrane viSe () caMdranA daza mAMDalA ane sUryanA (ALavAM ) eka so ne ogaNIza mAMDalA hoya che. teTalA kSetramAM teo gati kare che. (172) lavaNa samudramAM 330 ejana uparAMta phai6 bhAga jeTaluM gamana che te alpa hovAthI jaNAvela nathI. have be caMdra ane be sUryanuM paraspara aMtara kahe che- sasisaisiraviravi aMtari, majjhe igalakkhu tisaya sAThUNo / sAhiadusayaripaNacai-bahi lakkho chasaya sAThahio // 173 // artha?--(ma) sarva AtyaMtara maMDalamAM vartatA (sAhiti) eka caMdrathI bIjA caMdranI vacce tathA (vavi) eka sUryathI bIjA sUryanI vacce (3maMtara) AMtarUM (tinA sAdU ) traNa so ne sATha UNA (phuvArukSu) eka lAkha yajana che eTale ke 99640 jananuM aMtara che. tyArapachI (sAhima ) sAdhika-adhikasahita (phuri ) bahotera jana ( jhAjherI) ane (5) pAMca jana (jhAjherI) (26) vRddhi thAya che. eTale ke caMdranA mAMDalAmAM dareka mAMDale 72 yojana ane ekasaThIyA para bhAga 7ra lagabhaga aMtaranI vRddhi thAya che ane sUryanA mAMDalAne viSe dareka mAMDale paNa ATalI aMtaranI vRddhi thAya che. tathA (hi) bAhyamaMDalane viSe vartatA be caMdra ane be sUryanuM paraspara aMtara (4) eka lAkha, (ra) cha so ane (sAdo ) sATha adhika 10066 yojananuM che. be caMdranuM aMtara re jana ochuM che te alpa hovAthI jaNAvelA nathI. vistarArtha -eka caMdra ane sUrya niSadha parvate sarva AtyaMtara maMDale udaya pAme ane bIjo caMdra ane sUrya nIlavaMta parvate sarva AtyaMtara maMDale
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI lakSetrasamAsa. udaya pAme che. te mAMDalA pUrva samudrathI ja bUDhIpanI aMdara 180 yAjanapramANa kSetramAM che ane pazcima dizAnA sarva AbhyaMtara mAMDalAe paNa 180 yeAjanapramANa kSetramAM che. banne maLI 360 cAjana thAya, te lAkha ceAjanamAMthI khAda karatAM 9640 cAjana e camaDala ane be sUrya maMDalanu paraspara pUrva-pazcima sarva AbhyaMtara ma MDale AMtara jANavuM. te ja pramANe pUrva lavaNusamudramAM sarva Ahyuma Dela 330 ceAjana che ane pazcima samudramAM pazu te ja pramANe 330 yAjana che te banne maLIne 660 ceAjana thAya, te lAkha yeAjanamAM bheLavavAthI 100660 yAjana paraspara AMtarU' thAya che. caMdranA 15 maMDelanA 14 AMtarA che dareka AMtarUM eka bAju 35 4 pramANa che tene amaNA karatAM 71-0-4 thAya temAM caMdranA e mAMDalAnA maLIne ceAjana 1 ne pU bheLavatAM 72 yA. p 3 thAya. temAMnA 72 ceAjanane 14 vaDe guNatAM 1008 ceAjana thAya. upara ekasaThIyA 51 bhAga che tene paN 14 vaDe guNatAM 714 bhAga thAya tenA yeAjana karavA mATe 61 vaDe bhAMgatAM 11 yAjana ane 43 bhAga vadhe, temAM curaNIyA eka bhAgane 14 vaDe guNI cha vaDe bhAMgatA bhAga Ave te bheLavatAM rRpa thayA te 1019 cAjana ne 5 bhAgamAM caMdranA chelA e maMDaLanA ce. 1 bheLavatAM 102066 bhAga thayA eTale... ane khAjInuM maLIne cArakSetra che. tene pahelA AMtarAnA 9640 ceAjanamAM bheLavatAM 100660 yeAjanane hRd bhAga thAya. sUryanA maMDala 184 che tenA AMtarA 183 che. tene pAMca yeAjana ane 35 bhAge guNavA che tethI prathama 183 ne pAMce guNutAM 915 yAjana thayA. pachI 35 bhAgane 183 vaDe guNatAM 6405 bhAga thayA. tenA ceAjana karavA mATe 61 vaDe bhAMgatAM pUrepUrA 10pa yAjana thayA. te 915 mAM umeratAM 1020 yAjana thayA. te 99640 mAM bheLavatAM 100660 upara batAvyA pramANe thayA. (173) ( A guNAkAra sUryanA e mAMDalA ne be AMtarA maLIne thayelA papa ceAjana sAthe karavAmAM AvelA che. sUryanA chelA e mAMDalAnA hU~ judA gaNavAnA che. ) have caMdranI dareka maMDale muhUtta gati kahe che-- sAhia paNasahasa tihuttarAI, sasiMNo muhuttagai manyuM| bArvaNNAhiA sau bahi, paImaMDala pauNacauvuDDI // 174 // a:( maLyuM ) madhyamaDaLe eTale niSadha parvata uparanA sarva Abhya tara maMDalane viSe rahelA ( ugatA ) (sallio) caMdranI ( munnutta6 ) eka muhUtta mAM gati ( lAgi ) sAdhika-adhikasahita ( vaLaladatta ) pAMca hajAra (tivruttaE) tAMtera upara eTalA ceAjananI che eTale ke 50730 athavA pa073 44 ATalA ceAjana eka muhUrte AbhyaMtara maMDaLe cadranI gati che. ( sa ) te ja gati ( di) bAhya
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. maMDaLane viSe (vaghaiUdit) bAvana yojanaadhika jANavI eTale ke 573 mAM para bheLavavA. tethI pa1rapa , ATalA jananI thAya che, kemake (AmaMDa) bIje, trIje ema dareka maMDaLe (336) paNacAra paNacAra yojana lagabhaga vRddhi thAya che. eTale ke bIjA maMDaLathI cade maMDaLamAM piNAcAra pigucAra vadhAravAnA che tethI caMdane poNAcAre guNatAM bAvana adhika eTale sADI bAvana thAya che. paraMtu pAkA hIsAbe to (para) ejanamAM paNa 24 bhAga ochAnI vRddhi thAya che. te pa073 mAM nAMkhavAthI pa125ddha thAya che. ahIM eka jananA 13725 bhAga karIe tevA 690 bhAga samajavA, (174.). have sUryanI dareka maMDaLe muhUrtagati kahe che. jA sasiNo sA raviNo, aDasayarisaNNasIsaNNa hiaa| kiMcUNANa aTThArasahi-hAyANamiha vuDDI // 175 // artha -(vA) je muhUrta gati (saraLa) caMdranI AtyaMtara maMDaLane viSe kahI che (sA) te ja (vi) sUryanI gati che paNa te (vaDatathatiour) ekaso ne aThThotera 178 vaDe adhika karavI eTale ke-AtyaMtara maMDaLane viSe caMdranI gati 5073 ejana upara kAMIka adhika kahI che temAM 178 umeravAthI para516 yojana thAya che teTalI AtyaMtara maMDaLe sUryanI muhUrtagati jANavI. tathA caMdranI bAhyamaMDaLane viSe mahattagati sAdhika-kAMika adhika 5125 pejananI kahI che te (HavLa) ekase ne eMzIvaDe (hi) adhika samajavI eTale ke pa125 mAM 180 bheLavavA tyAre 53054 yajana bADhAmaMDaLamAM sUryanI muhUrtagati jANavI; kemake (liMgUnAi) kAMIka UNuM (kAratnadiyA ) sAThIyA aDhAra bhAganI (66) ahIM (3) vRddhi karavAnI che. eTale ke dareka maMDaLe kAMIka nyUna aDhAra aDhAra sAThIyA bhAganI vRddhi karavAthI 54 jana lagabhaga eTale pa3 ejananI vRddhi thAya che. (175.) (A gati saMbaMdhI vadhAre samajavA mATe lokaprakAza sarga 20 me juo) have sUryanA maMDalAone viSe udaya ane astanuM AMtarUM kahe che. majjhe udayatthaMtari, cauNavaisahasa paNasaya chavIsA / bAyAla saTThibhAgA, diNaM ca aTThArasamuhuttaM // 175 // artha:-(ma) maLe eTale sarva AtyaMtara maMDaLane viSe sUrya vartate hoya tyAre (gharaghaM) udaya ane asta vaccenuM aMtarUM (rAIvaraha) corANuM hajAra ( ) pAMca so ne (chavA ) chavIza yojana ane upara (vAyAruM dimA) sAThIyA beMtALIza bhAga 94para64 jeTaluM hoya che. (2)
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9 zrI laghukSetrasamAsa. ane te vakhate madhyamaMDaLe sUrya hoya tyAre (riLa) divasa (kAratamuhurta ) aDhAra muhUrtano hoya che. (176. ) tyArapachI dareka maMDaLe divasanI hAni thatI jAya che, te kahe che. paimaMDala diNahANI, DhuNha muhattegasaTThibhAgANaM / aMte bAramuhuttaM, diNaM NisA tassa vivarIA // 177 // artha AtyaMtara maMDaLathI sUrya bahAra Ave tyAre eTale bIja, trIje, cethe vigere mAMDale Ave tyAre (vmaMs) dareka mAMDele (mukuntAdRmA ) eka mahattvanA ekasaTha bhAga karIe tevA (tuvg) be bhAga jeTalI (vihALa) divasanI hAni thAya che. eTale ke aDhAra muhUrtamAMthI - muhUrta dareka divase hAni thatI jAya che, ane (te) chevaTe eTale sarva bAhya eka se ne corAzIme mAMDale (vAtamuhurta ) bAra muhUrtana (vi) divasa thAya che. eTale ke 183 mAMDalAmAM ra. muhUrta ghaTe che tethI 183 ne ra vaDe guNatAM 366 bhAga chelle 184 me mAMDele ghaTe. tene 61 vaDe bhAgatAM bhAgamAM cha Ave tethI aDhAra muhUrtamAMthI cha muhUrta bAda karatAM 12 muhUrtano divasa thAya che, tathA (LiNA) rAtri (tA) tenAthI eTale divasathI (vivarAva) viparIta jANavI.eTale ke aDhAra muhUrtAne divasa hoya tyAre bAra muhUrtanI rAtri hoya, ane bAra muhUrtano divasa hoya tyAre aDhAra muhUrtanI rAtri hAya. (177. ) have bAhya mAMDale rahelA sUryanA udaya ane astanuM AMtarUM kahe che. udayatyaMtari bAhi, sahasA tesahi chasaya tesaTThA / artha:- vArdi) bAhya maMDaLamAM rahelo sUrya hoya tyAre ( 3yaMtara) tenA udaya ane astanuM aMtara (te ) tresaTha ( hatA ) hajAra, (cha) cha se ane (tera) tresaTha 63663 jananuM hoya che. dareka maMDaLe udaya ane astanA aMtaramAM keTalI hAni thAya ? te kahyuM nathI te paNa dareka maMDaLe sumAre 168 jananI hAni jANavI. have caMdrane parivAra kahe che- taha igasasiparivAre, rikkhaDavIsADasIi gahA // 17 // atha-(ta6 ) tathA (rUpirivAre) eka caMdranA parivAramAM ( vIsa ) abhijita vigere aThThAvIza 28 nakSatra che, ane (3NI) aMgAraka vigere aDyAzI 88 (ET) graho che. A sarvanAM nAmo saMgrahaNInI vRttimAMthI jANavAM. (178.),
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. eka caMdranA parivAranA tArAnI saMkhyA kahe che-- chAsATTha sahasa Navasaya, paNahattari tArakoDikoDINaM / saNNaMtareNa vussehaMgulamANeNa vA huMti // 179 // a:---- Ada sadana ) chAsaTha hajAra ( navalaya ) nava sA ane ( paLadattara ) pacAtera 66975 eTalA ( tAjo rajoTILa ) kaTAkeAkiTa tArAo eka cadranA piravAramAM che. ahIM ja bUDhopanuM kSetra teA nAnuM che ane tArAonI saMkhyA ghaNI mATI che tethI keTalAka AcAya kahe che ke--A kATAkeTi ( sarvAMtareLa vA) saMjJAMtara eTale keATAkeAkiTa e keAi jUdI ja sa MjJA che, athavA (ullekhumALaLa vA) tArAonA vimAnAne utsedhAMgule mApavA, tema karavAthI ( kruti ) A saMkhyA samAI zake che. A pramANe kAI mAne che. Anu rahasya tattvajJAnI jANe. (19). have grahArdikanI saMkhyA jANavA mATe karaNu khatAve che-- gaharikkhatAragANaM, saMkhaM sasisaMkhasaMguNaM kAuM / rUchiyaTIvAdami ya, nAmAnuM viJAnend 580nA artha:--( 4 ) graheA, ( riv) nakSatrA ane ( tALuM ) tArAonI ( saMa) saMkhyAne (salisaMvattuLa ) caMdranI saMkhyA sAthe guNAkAra ( s ) karIne ( jIiya ) icchelA ( phIturdAmi ya ) dvIpa ane samudrane viSe ( nAmALa ) grahArdikanuM pramANa ( vijJALaMda ) jANavu. eTale ke eka cadranA parivAramAM grahAkrikanI saMkhyA upara batAvI che, tethI je dvIpa ke samudranA jeTalI saMkhyAvALA cadro hAya tenI sAthe tenA guNAkAra karavAthI icchita dvIpa ke samudranA cadronA parivAra AvI zake che. 180. sthApanAH kAleAdadhimAM puSkarArdhadvIpa kula nAma caMdra (sUrya) nakSatrA grahA lava ja bUDhIpamAM samudramAM 2 dhAtakI khaDamAM 4 12 pada 112 336 1176 2016 176 3para 1056 3696 6336 tArAnI 133950 267900 803700 2812950 4822200 kADAkADI 9 42 72 132 sUrya 132 ca tArAnI saMkhyA eka caMdranA parivArabhUta nakSatra, graha ne tArAnI saMkhyAne 2-4-12-42 ne 72 vaDe guNatAM Avela che. A nakSatra grahe 12
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa have lavaNasamudra vigeremAM caMdra ane sUryanI saMkhyA kahe che-- cau cau bArasa bArasa, lavaNe taha dhAyaimmi sasisUrA / paraodahidIvesu a, tiguNA pubillasaMjuttA // 181 // artha:-() lavaNasamudramAM (rara rara) cAra cAra (hi ) caMdra ane sUrya che, (tA) tathA (vAlmi ) dhAtakIkhaMDamAM (vAta vAra) bAra caMdra ane bAra sUrya che. (pa ) tyArapachI kAledadhi vigere (digi ) samudramAM ane dviIpamAM (tibA) pUrvanA najIkanA je caMdra sUrya che tenAthI traNa guNa karavA tathA temAM (purizvaraMguttA) tenI pUrvanA sarva caMdra . ane sUryanI saMkhyA saMyukta karavI-bheLavavI. jemake dhAtakIkhaMDamAM bAra caMdra ane bAra sUrya che, tene traNaguNA karavAthI chatrIza-chatrIsa thAya, temAM pUrvanA eTale jabUdvIpanA babe ane lavaNasamudranA cAra-cAra maLIne cha cha yukta karavAthI beMtALIza caMdra ane beMtALIza sUrya kAledadhimAM hoya che. pachI te beMtALIsane traNa guNA karatAM 126 thAya. temAM pUrvanA 2-4-12 kula 18 umeravAthI 144 caMdra ane 144 sUrya puSkaravara dvIpamAM hoya che tenuM ardha karavAthI kara caMdra ane 7ra sUrya puSkarArdhamAM hoya che. (181). (A 7ra sUryane 72 caMdra cara che ne bIjA arthamAM rahelA 72 sUrya ne 72 caMdra sthira che. ) have manuSyakSetrane AzrIne sUryAdinI vaktavyatA kahe che - NarakhittaM jA samase-NicAriNo sigghsigghtrginno| diTThipahamiti khittA-gumANao te NarANevaM // 182 // artha -(as) te caMdra sUryAdika jyAM sudhI manuSyakSetra che tyAM sudhI eTale aDhIdvIpa ane be samudramAM (samaLavALA) samazreNie gati karanArA che ane (sivitarapha) anukrame zIdhra ane atizIdhra gativALA che. eTale ke caMdrathakI sUrya vadhAre zIdhra gativALA che, sUryathI graho vadhAre zIdhra gativALA che, graho thakI nakSatro vadhAre zIdhra gativALA che ane nakSatrothI vadhAre zIdhra gati karanArA tArAo che. tathA (3) te caMdra-sUryAdika (hirA 1. jaMbudvIpanA caMdrasUryAdithI lavaNasamudranA caMdrasUryAdika vadhAre gativALA che, tenAthI dhAtakIkhaMDanA, tenAthI kAledadhinA ane tenAthI puSkarAnA caMdrasUryAdi vadhAre zIdhra gativALA che; kAraNa ke temane pharavAnuM kSetra vadhatuM vadhatuM che ane kALa samAna che.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. , ^ ^ jumA ) kSetranA anusArathI (grFir) manuSyanA (phiTTi) daSTimArgane (pUrva) A pramANe eTale AgaLa kahevAze te pramANe ( hRti ) pAme che eTale ATalA dUra kSetramAM rahelA caMdra sUyAdikane manuSyo joI zake che, te pramANa nIcenI gAthAmAM batAve che. (182). caMdra sUryanI saMkhyA tathA zreNinI sthApanA - nAma zreNI caMdra sUrya jabUdvIpamAM 1-1 2-2 lavaNasamudramAM 2-2 4-4 dhAtakIkhaMDamAM 6-6 12-12 kAledadhimAM 21-21 42-4ra puSkarArdhamAM | 36-36 72-7ra * da6- 6 132-132 | te ja pramANa dekhADe che - paNasaya sattattIsA, cauMtIsasahassa lkkhigviisaa| pukharadIvaDDaNarA, puveNa avareNa picchaMti // 183 // artha - 4agvA ) ekavIza lAkha (rataka sarasa ) citrIza hajAra (pagAra) pAMcaso ne (sattA ) sADatrIza 2134pa37 jana dUra rahelA sUryane (vahIvana) puSkarArdha dvIpamAM rahelA manuSya (ve) pUrva dizAmAM udaya pAmatAM ane ( ba) pazcima dizAmAM asta pAmatA (picchati) joI zake che, kemake tyAM sUryane pharavAnuM kSetra ghaNuM vizALa che. (183). manuSyakSetranI bahAra rahelA caMdrasUryAdikanI vaktavyatA kahe che - NarakhittabahiM sasiravi-saMkhA karaNaMtarohiM vA hoi / taha tattha ya joisiyA, acaladdhapamANa suvimANA // 18 //
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. artha:-(Avattavardi) manuSyakSetranI bahAra paNa (sivila) caMdrasUryanI saMkhyA upara batAvelI rIta pramANe eTale traNa guNa karI temAM pUrvanA caMdra-sUrya bheLavavAthI thAya che. (2) athavA ( vArdi ) bIjA karaNee karIne paNa (ho) thaI zake che. te kAraNe saMgrahaNamAM kahyAM che tyAMthI jANa levAM. (6) tathA (tatha ) tyAM eTale manuSyakSetranI bahAra rahelA (AriyA) jyotiSIo (34) sthira che, (addAmA) manuSyakSetranA caMdra-sUryanI apekSAe ardha pramANavALA che, tathA (suvimari) manahara vimAnavALA che. (184). have jaMbUdIpanI paridhi kahe che - iha parihi tilakkhA, solasahassa sayaduNNi punnaddviisaa| dhaNuhaDavIsasayaMgulaterasasaDDA samahiA ya // 185 // artha -nag ) A jaMbUDhIpanI ( di) paridhi (tikSA) traNa lAkha, (4 ) seLa hajAra (sayagoog) base (gantA ) pANIaThThAvIza jana eTale satAvIza jana ane traNa kaza. tathA upara (pazuvIratA) eka so aThThAvIza dhanuSya (gu ) sADA tera aMgula (mahimA ) adhika che. eTale-316rara7 yojana, 3 keza, 128 dhanuSya ane 13 aMgula. ATalI jaMbU dvIpanI paridhi che. (185). have je bUdvIpanuM gaNitapada kahe chesgsy NaUAkoDI, lakkhA chappaNNa cunnvishssaa| saDhasayaM pauNadukosa, saDDabAsaTTikara gaNiaM // 186 // atha-(tArA) sAta se (nakazA ) nevuM (vADI) kareDa (jINI chaqtra) chappana lAkha (rAva) corANuM (rassA) hajAra (50) sArdhazata eTale eka so ne pacAsa eTalA yojana, (paLadu) paNa be (jo) keza, (kuvA ) sADIbAsaTha () hAtha, ATaluM jaMbUdvIpanuM ( 3) gaNita eTale gaNitapada che. eTale ke lAkha janane vRtta-goLa jaMbadrIpa che, tenA eka eka yojana pramANa catura-cokhaMDA khaMDa-kakaDA karIne tenuM nAma gaNitapada kahevAya che, te khaDenuM pramANa 790564150 ejana, 1 (13) keza ane durA (62) hAtha athavA eka gAu, 1515 dhanuSya ne 60 aMgula thAya che. (186) paridhi vigere zI rIte lavAya? tenI rIta batAve che -
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 3 vaTTaparihiM ca gaNiaM, aMtimakhaMDAi usu jiaM ca dhaNuM / bAhuM payaraM ca ghaNaM, gaNeha eehiM karaNahiM // 187 // artha-(variEUR) vRtta eTale goLa kSetranI paridhi 1, (4) ane ( ) gaNita eTale vRttakSetranA je janapramANu caturastra khaMDa karavA te 2, (aMtimaviMda) vRttakSetranI aMte-cheDe rahelA bharatAdika kSetronuM (3g) bANa 3, (ziva) te kSetranI jIvA-dhanuSanI derI 4, () ane (dhaLuM) dhanuSa eTale dhanu pRSTha 5, (vadhuM) bAhu eTale tAtya pramukha parvata ane hemavaMtAdi kSetranA be bAjunA cheDAnA parimANarUpa bAhA 6, (f) pratara eTale laMbAI ane pahoLAI sarakhI hoya te athavA laMbAI sAthe pahoLAIne guNatAM Ave te 7, () ane (ghai ) ghana eTale laMbAI, pahoLAI ane jADAI athavA uMcAI sarakhI hoya te athavA pratarane jADAI ( uMcAI ) sAthe guNatAM Ave te 8-A ATha bAbata (gue) A AgaLa kahevAze evA ( hiM) karaNa vaDe karIne (6) tame gaNe-jANo. (187.) temAM prathama paridhi jANavAnuM karaNa pUrvArdha gAthAvaDe kahe che - vikkhaMbhavaggadahaguNa-mUlaM vahassa parirao hoi / artha -(vivaMma ) vRttakSetranA vibhanA (vA) vargane (r) daza guNe karI tenuM (kUrja) vargamULa kADhavAthI (vada) vRttakSetranI (g ) paridhi (ro) thAya che. vistarArtha -vRttakSetrano vikaeNbha eTale lAMbApaNuM ane pahoLApaNuM jeTaluM hoya te aMka sthApana karo. pachI teno varga karavo eTale te aMkane te ja aMkavaDe guNavAthI varga thAya che. pachI te varganA aMkane daze gugavo. tyArapachI tenuM vargamULa kADhavuM temAM je chedarAzi (bhAjakarAzi) AvyuM hoya tene ardha karavAthI vRttakSetranI paridhi Ave che. (athavA bhAgAkAra karatAM bhAgamAM je aMka Avyo hoya teTalI paridhi Ave che). vargamULano bhAgAkAra karatAM je aMka zeSa rahe tene keza karavA mATe cAre guNavA. tene uparanA ja bhAjakarAzivaDe bhAgavAthI bhAgamAM je Ave te koza. zeSa rahelA aMkane dhanuSa karavA mATe be hajAra guNI te ja bhAjakarAzivaDe bhAMgavAthI je bhAgamAM Ave te dhanuSa. zeSa rahelA aMkane aMgula karavA mATe channue guNa te ja bhAjaka rAzivaDe bhAMgavAthI je bhAgamAM Ave te agula jANavA. (zeSa rahelA aMkane java, , lIkha, vAlA, rathareNu, trasareNu vigere lAvavA mATe AThe AThe vAraMvAra guNa dareka vAra te ja bhAjakarAzivaDe bhAgAkAra karavA ItyAdi. )
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 zrI laghukSetrasamAsa. prathama ApaNe bUdvIpanI paridhi kADhavI che, tethI jaMbudvIpane viSka je lAkha janane che tene varga karavA mATe lAkhe guNatAM 10000000000 thAya tene daze guNatAM eka mIMDuM vadhAravuM tethI 100000000000 thAya. tenuM vargamULa kADhavuM che. te A rIte-jenuM vargamULa kADhavuM hoya tenA chellA aMka upara viSamanuM (1) cinha karavuM. tenI pahelAnA aMka upara samanuM ( - ) cinha karavuM, tenI pahelAM viSama, tenI pahelAM sama, e rIte sarva aMka para cinha karavAM. pachI A rIte karavuM-prathama viSamapadathakI zarUAta karavI eTale viSamanA aMkamAMthI varganA sthAnamAM je Ave tene tyAga kare. eTale bAda karavA pachI temAMthI nIkabelA mULane eTale bhAgamAM AvelA aMkane bamaNA karI te aMkavaDe zeSane eTale bAda karatAM bAkI rahelA aMkane uparathI viSamapada ( be aMka ) utArIne bhAMgavA. je bhAgamAM Ave tene paMktine viSe eTale prathama bhAgamAM mUkelA vargamULanA aMkanI pAse mUkavA. pachI prathamanI jema te vargane zedhIne eTale bAdabAkI karIne bhAgamAM AvelA aMkane prathamanI jema bamaNa bamaNA karatA javA ane zeSa rahelAne uparathI viSama viSamapada ( babe aMka ) utArIne bamaNuM karelA aMkavaDe bhAgAkAra karavo. chevaTa bhAjakarAzimAM je bamaNe karelo aMka hoya tene ardha kare. te aMkane vargamULa jANo. (athavA bhAgamAM je aMka AvyA hoya te ja vargamULa che ema jANavuM.) - I - I I - - - jemake-1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 A vargane viSama sama karyo. pachI prathamane viSama aMka 10 che tenuM vargamULa 3 che tethI 10 ne 3 vaDe bhAgavA. bhAgamAM 3 AvyA, bhAjyarAzi 10 che temAMthI 9 bAda karavA. bAkI na rahyo. uparathI viSama pada (be mIMDAM) utAravAthI 100 thayA tene bhAgamAM AvelA 3 ne bamaNAM karI 6 vaDe bhAgavA. ahIM vizeSa e che ke 100 mAMnA chellA aMka (0) sivAya bAkInA 10 ne 6 vaDe bhAgatAM bhAgamAM je Ave tema hoya te aMkane 6 nI sAthe mUkI pachI bhAgAkAra karavo. jemake ahIM 10 ne 6 vaDe bhAgatAM bhAgamAM 1 Ave che tene 6 nI sAthe mUktAM 61 thAya che, tethI 100 ne 61 vaDe bhAgatAM bhAgamAM 1 Ave che, tene prathama vargamULa 3 nI pAse mUkatAM 31 thayA. 100 mAMthI 61 bAda karatAM 39 vadhe che temAM uparathI viSamapada ( be mIMDAM ) utAravAthI 3900 thayA. tene bamaNuM karelA 31 eTale dara vaDe bhAgavAnA che. temAM paNa uparanI rIte chellA aMka (0) sivAya bAkInA 390 ne 62 vaDe bhAgatAM bhAgamAM Ave tema che tethI 62 nI pAse 6 mUkatAM 626 thayA te vaDe 300 ne bhAMgavA. e rIte varganA sarva aMka pUrA thAya tyAM sudhI bhAgAkAra karatAM je bhAjakano aMka AvyuM hoya tene ardha karatAM je Ave te vargamULa kahevAya che athavA bhAgamAM je rakama AvI hoya te ja vargamULa che. tene hisAba nIce pramANe 1 jenAvaDe bhAgAkAra karAya che te bhAjaka rAzi kahevAya che.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. - I - I - I - - - I 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 (3 61. 6, 1) 100 (1 62, 6) 3900 (6 3756 632, 2) 14400 (2 12644 6324, 2) 175600 (2 126484. 6324, 7) 4911600 (7 44ra7129 632454) 48471 A pramANe sarvetima bhAjaka 632454 ne ardha karatAM 316rara7 athavA bhAgamAM AvelA aMka paNa teTalA ja che te vargamULa jANavuM. ATalA yojanA jabUdvIpanI paridhi che. have zeSa rahelA janane gAu karavA mATe cAre guNa sarvAtima bhAjakavaDe bhAgavAthI je bhAgamAM Ave te gAu jANavA. zeSa rahelA gAune dhanuSa karavA mATe be hajAra guNa sarvatima bhAjakavaDe bhAMgavAthI je bhAgamAM Ave te dhanuSa jANavA. zeSane hAtha karavA mATe cAre guNa te ja rIte bhAMgavAthI bhAgamAM Ave te hAtha jANavA. zeSane aMgula karavA mATe 24 vaDe guNa te ja rIte bhAMgavAthI bhAgamAM Ave te aMgula jANavA. (e ja rIte yava, ju, lIkha vigere thaI zake che. te A rIte 48471 zeSa yojana 632454) 35955ra (0 hAtha 000000 632454) 137884 (3 gAu 35lpapara zeSa hAtha 1897362 24 40522 zeSa gAu 1438208 2000 719104 632454) 81044000 (128 dhanuSa 632454) 8629248 (13aaaa aMgula 632454 63ra4540 1778860 2304708 1264908 1897362 514520 0407346 505963ra 316227 0089888 zeSa dhanuSa 091119 zeSa aMgula. 355para A rIte bUdvIpanI paridhi 316227 jana, 3 gAu, 128 dhanuSa, 0 4
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. hAtha ane 13aa aMgula tathA zeSa aMgula 91119 rahe che tenA ardha aMgula karavA hoya to tene bee guNatAM 18rara38 ardhAgula thAya che. sthApanA - viSkabha cejana-100000 dhanura karavA be hajAre guNyA-81044000 varganA jana-10000000000 bhAjakarAzivaDe bhAgatAM-128 dhanuSa. dazaguNa kaya-100000000000 zeSa rahyA-99888 vargamULa kADhatAM-316rara7 jana aMgula karavA mATe 96 vaDe guNyA-86ra9248 zeSa rahyA-484471 bhAjakarAzivaDe bhAgatAM-13 aMgula bhAjakarAzi-632454 zeSa rahyA-407346 zeSane gAu karavA 4 vaDe guNatAM- adhAMgula karavA mATe bee guNayA-81462 1997884 bhAjakarAzivaDe bhAMgatAM--arvAMgula 1 ( aMgula ) bhAjakarAzivaDe bhAgatAM-3 keza zeSa ardhagula rahyA-182238 (91119 zeSa rahyA-40522 aM gula) A upara kahelI rItivaDe ja kamala, dvipa, cUlA, kUTa, kAMcanagiri, kuMDa ane merU vigerenI paridhi jANavI. sthApanA* nAma. | | viSkabha| varga daze guNyA labdha zeSa cheda 1 himavaMta ane zikharInAM kamaLa 1 2 mahAhimavaMta ane rUpanAM | 2 3 niSadha ane nIlavaMtanA 4 gaMgA ane siMdhuprapAtakuMDanA 5 merUnI cUlA. 1440 6 vaitAdyaparvata phUTamUla 6250 7 kAMcanagiri zikhara 2500 25000 8 kAMcanagiri mULa 10000 100000 316 9 gaMgA, sidhu, ratA, raktavatI | prapAtakuMDa 3600] 36000 189|279 378 10 rehitA, rohitAzA, suvarNa kulA, rUpakUlA prapAtakuMDa | 120 | 14400 144000, 379 5 35 758 11 harikAMtA, harisalilA nara kAMtA, nArIkAMtA prapAtakuMDa | ra40 | pa7600, 576000, 758 14361516 640
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 7 480 nAma |viSkabha. varga | daze guNyA labdha | zeSa | cheda 12 zatA zItadA prapAtakuMDa. 2 . 23000 23040001517 | ra711 | 3034 13 himavetAdi chae. parvatanA kUTa zinuM khara upara ..] 250 62500 625000 792 | 900 1580 14 himavaMtAdi chae. parvatanA kTamUlamAM 500 250000 2500000 1581 | 439 3162 15 balAdakUTamUlamAM. 1000 1000000 10000000 3162 | 1756 6324 16 merUzikhara upara | paMDrakavana | 1000 1000000 10000000 3162 | 1756 6324 rUbhUtalaeNviSkabha10000 100000000 100000000031622 49116 63244 nAma dazaguNA viSkabha... agIyA (1) | * rIcA bhAga ( 2 ). targa ( 3 ) (3) | jINA 1 merUnI mULamAM paridhi | 10001 111000 123ra1000000 123210000000 2 naMdanavana bAhya paridhi 54 10950 1190250000 11902500000 3 naMdanavana madhya paridhi 854 98500 | 9702250008 97022500000 4 saimanasavana bAhya paridhi kara72 47000 2209000000 22090000000 pasimanasavana madhya paridhi 3ra72 36000 1296000000 12960000000 (anusaMdhAna) nAma vargamULa kaLA zeSarAzi | chedarAzi | paridhi ejana 702024 31910 62538 31479 1 merUnI mULamAM paridhi | 351012. 55856 2 naMdanavana bAhya paridhi | 346ra69 279639 3 naMdanavana madhya paridhi 3114884 | 217744 4 somanasavana bAhya paridhi 1489ra7 14871 5 somanasavana madhya paridhi 113841 226719 62268 297254 28316 13511 10349 227682 17
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. have gaNitapadanuM karaNa ardhagAthAvaDe kahe che - vivaabhAvaLiyo, variyo tarata picaM 688 artha:-(vilaMmAlagrLa) viSkabhanA pAdavaDe eTale cothA bhAge guNele (3i) paridhi je te ( ) tenuM eTale ISTakSetranuM ( jaM) gaNitapada thAya che. eTale ke je kSetranuM gaNitapada kADhavuM hoya te kSetranA paridhine te kSetranA vidhvaMbhanA cothA bhAgavaDe guNave. je Ave te tenuM gaNitapada jANavuM jemake jaMbudviIpanuM gaNitapada kADhavuM che, te A pramANe--jabUdvIpanI paridhi traNa lAkha soLa hajAra basa ne sattAvIza jana 316rara7 che. tene viSkabha eka lAkha yojanane che tene ce bhAga pacIza hajAra 25000 ejana thAya, tenA vaDe uparanA aMkane guNavAthI sAta so nevuM karaDa chappana lAkha ne paMcotera hajAra 7905675000 ejana thAya che. pachI paridhimAM 3 keza upara che tethI tene 25000 vaDe guNatAM 75000 keza thayA. pachI upara eka so ne aThThAvIza 128 dhanaSa che tene ra5000 vaDe guNatAM batrIsa lAkha 3200000 dhanuSa thayAM. pachI upara 13 aMgala che tene 25000 vaDe guNatAM traNa lAkha pacIza hajAra 325000 aMgula thayA. pachI upara eka ardhAgula che tene 25000 vaDe guNatAM sADAbAra hajAra 12500 aMgula thayA. sthApanA: jabUdvIpa paridhi viSkabhano cotho bhoga guNAkAra karavAthI Avela aMka yojana 316227 25000 7905675000 25000 75000 25000 3200000 keza dhanuSa aMgula adhagula 25000 325000 25000 12500 pachI kezanI rAzi je 5000 che tenA jana karavA mATe cAravaDe bhAgatAM 18750 ejana. dhanuSanI rAzi 3200000 che tene jana karavA mATe 8000 vaDe bhAMgatAM 400 ejana. banene saravALo-19150. tene uparanA janamAM nAMkhavAthI 7905694150 yojana thayA. aMgula tathA ardhAgulanI karelI aMgulane
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. saravALe 337500 thayA tene dhanuSa karavA mATe 6 vaDe bhAgatAM bhAgamAM 3515 dhanuSa AvyA ane 60 aMgula vadhyA. have pAMtrIza se 3500 dhanuSanA 1aaaa keza thAya upara 15 dhanuSa vadhyA. tenA hAtha karavA mATe cAre guNavAthI 60 hAtha thayA ane 60 aMgulanA hAtha karavA mATe 24 vaDe bhAgatAM rAA hAthe Ave te 60 hAthamAM nAMkhatAM darA hAtha thAya. A rIte jabUdvIpanuM gaNitapada-7905694150 ejana, nA keza, 6rA hAtha thAya che. (athavA eka keza, 1515 dhanuSa, 2 hAtha ne 12 aMgula kahI zakAya che.) (188). have ISa ane jIvAnuM karaNa kahe che - ogAhu usU succia, guNavIsaguNo kalAusU hoi| viusupihutte cauguNa-usuguNie mUlamiha jIvA // 189 // artha -( du) je avagAha hoya te (3q) iSa kahIe. eTale ke jabUdvIpane viSe kahevAne IjhelA bharata vigere eka bhAga ke je jIvA athavA paNa caDAvelA dhanuSane AkAre hoya che tenA upara bANa caDAvyuM hoya, te bANane je avagAha eTale laMbAI athavA vijhaMbha tene ISa kahIe. (kuzi3) te ja ISa jeTalA janane hoya tene (kupavAsa ) egaNaze guNavA, tethI (vaDhI phU) kalArUpa ISa (ro) thAya che. A ja ISanuM karaNa kahevAya che. (ISamAM ne dhanuSTrachamAM pAchaLanA kSetra ne parvata je AvelA hoya te badhA bheLA levAya che.) have javAnuM karaNa kahe che -(vikasugi) ISanuM pRthutva-vikheMbha bAda kare te eTale vRttakSetra (jabUdIpa) nA vidhvaMbhanI kaLA karIne pachI temAMthI ISanA viSkanI jeTalI kaLA hoya teTalI bAda karavI. pachI (Darmsgons) cAraguNA ISavaDe tene guNavA eTale ke bAda karatAM zeSa rahelI rAzine ISanI kaLAne cAraguNI karI tenA vaDe guNavI. (mUtramiTTa) pachI ahIM eTale guNatAM je aMka Avyo hoya tenuM mULa eTale vargamULa kADhavuM. je Ave te (lIvA) jIvA kahevAya che. - jemake dakSiNa bharatArdhanuM ISa 238 jana ne 3 kaLA che. tenI kaLA karavA mATe 238ne 19 vaDe guNatAM 4parara thAya, temAM uparanI 3 kaLA umeratAM 455 thAya. A ISanA viSkanI kaLI thaI tene jabUdvIpane vidhvaMbha lAkha yojana che, tene 19 vaDe guNatAM egaNuza lAkha 1900000 kaLA thaI temAMthI ISa viSkabhakaLA 455 bAda karatAM zeSa 185475 kaLA thAya. pachI ISanI kaLA parapane cAre guNatAM 18100 thAya te vaDe bAdabAkInI zeSa rAzi 185475 ne guNavI. tethI 34308097500 thAya. tenuM prathama kahyA pramANe vargamULa kADhatAM 185224 kaLA lAdhe ane zeSa 1673ra4 rAzi rahe, tathA haidarAzi (bhAjakarAzi) 370448 Ave che. have lAdhelI kaLA 185rara4 ne ogaNaze bhAga detAM 748 yeAjana thayA upara 12 kaLA vadhe che. e ja rIte vaitADhya vigerenuM paNa chavAkaraNa karavuM. (189).
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 zrI laghukSetrasamAsa. jIvA-sthApanA: jIvAkaraNa anakame Athagvika bhaviSka bha| ogaNIza lAkha | ISakaLAne cAre cajana | kaLA mAMthI bAda karelI guNatAM (1) (2) (3) | ISakaLA (4) (5) 18100 21900 40000 1 dakSiNa bhAratamAM 2 vaitADhya 3 uttara bhArata 4 himavaMta parvata 5 himavaMta kSetra 6 mahAhimavaMta parvata 7 harivarSa kSetra . 8 niSadha parvata 9 videhamadhya ra38 4525 2881 5475 para 10000 15788 30000 3634 70000 78941Thu 150000 16315 310000 u3151 630000 50000 50000 1895475 1894525 1890000 1870000 1830000 1750000 120000 280000 600000 1590000 1240000 1270000 2520000 950000 3800000 jIvAkaraNanuM anusaMdhAna. ISakaLA bAda karatAM zeSa vargamULa kADhatAvargamULamAM cheda lAdhelI eTalekaLAnA karelA zeSakaDI rahelI kaLAne caturguNa zeSarAzi eTale bhAjaka bhAgamAM A- jana | ISakaLAvaDe guNyA (6) (7) rAzi (8) velI kaLA (9) (10) (11) 3 kaLA 34308097500 167324 370448 | 18524 9748 4190097500 74019 447382 203691 10720 75600000000 297884 54908 ra74954 14471 224400000000 73076 947416 473708 24932 512400000000 295959 1431642 715821 37674 1050000000000 156975 | 204tru90 1024695 pa3931 1971600000000 | 2093504] 2808272 | 1404136 3200000000000 650844 3577932 1788966 ! 94156 3610000000000 1900000 | 100000 73901
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 101 dhanupRSTha-sthApanA dhanu:pRSThakaraNa iSanI kaLAne varga ISakaLAvargane jIe guNatAM . (2) (3) jIvAnI kaLAne varga (4) 122853750 179853750 600000000 34308097500 41490097500 75600000000 224400000000 5400000000 1 dakSiNa bhArata 20475625 2 vaitADhaya parvata 2975625 3 uttara bhArata 100000000 4 himavaMtagiri 9000000005 himavaMta kSetra 4900000000 6 mahAhimavaMtagiri 22500000000 harivarSakSetra 96100000000 8 niSadhagiri 9 mahAvidehAdhe 902500000000 29400000000 512400000000 1050000000000 13pa000000000 pa76600000000 2381400000000 1971600000000 3200400000000 3610000000000 5415000000000 dhanuSpaSTakaraNanuM anusaMdhAna. cha guNa ISavargamAM jIvA vargamULa kADhatAM vargamULa kADhatAM vRrgamULamAM lAdhelI kaLA zeSakaLA varga meLavatAM | zeSa rAzi | hedarAzi lAdhelI kaLA nA jana (5) (7) | (8) | (9) | (10) 34430951250 29325 371110 185555 9766 4169951250 77826 408264 204132 10743 76200000000 262151 papara086 276043 14528 229800000000 568124958748] 479374 25230 541800000000 55100 | 1472140 731070 38740 1185000000000 115071 | 2177154 1088577 pa7293 2548200000000 769136 3192616 159308 84016 5581800000000] 1568111 4725166 | 2362583 | 124346 9025000000000 4669431 083ra6 3004163 158113
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 zrI laghukSetrasamAsa. chavAnuM karaNa kahyuM. have pUrvArdha gAthAvaDe dhanu:pRSTha lAvavAnuM kAraNa kahe che - isuvaggi chaguNi jIvA-vaggajue mUla hoi dhnnupittuN| artha -(huvA ) prathama ISano varga karavo eTale ke ISanI jeTalI kaLA hoya tene teTalAe guNa varga karo. pachI tene ( chaji) chae guNo. pachI tene (navAvAjhupa) chavAnA vargathI yukta kare eTale ke jIvAnI je kaLA hoya tene varga karI temAM bheLavo. pachI (mRDha) tenuM vargamULa kADhavuM. je Ave te (pazupa6) dhanupRSTha ( hoda ) hoya che. (AnuM yaMtra uparanA pRSThamAM che). dhanu:pRSThanuM karaNe kahyuM. have bAhAnuM karaNa uttarArdha gAthAvaDe kahe che - dhaNudugavisesasesaM daliaM bAhAdugaM hoi // 190 // artha-(dhapudu) nAnuM ane meTuM evA be dhanu eTale dhanu pRSTha tene (vize ) vizleSa karo eTale moTA dhanupRSThamAMthI nAnuM dhanu: pRSTha bAda karavuM. (3) je zeSa rahe tene (sTi) ardha karavuM. te ja (vAhAduf) vaitADhya vigerenI be bAhAo (ho) thAya che. (10). bAhA-sthApanA - meTuM dhanu pRSTha | nAnuM dhanu pRSTha bAda karatAM zeSa che tene ardha karatAM bAhAkaraNuM | bAhA AvI te 1 vaitADhyagiri 10743-15 9766-1 77-14 488-16 2 uttarabhArata 14528-11 10743-15 3784-15 1892-7 3 himavaMtagiri 25230-4 14528-11 10701-12 | 5350-1pa 4 himavaMtakSetra 38740-10 25230-4] 13pa10-6 | 6755-3 pa mahAhimavaMtagiri pa7293-10 | 38740-10 18553-0 | 9276-lA. 84016-4 | pa7293-10 26722-13 13361-6 7 niSadhagiri | 124346-9 | 84016-4 | 40330-5 | 20165-rA 8 mahAvidehAdha | 158113-1dA 124346-9 33767-cha 16883-13 bahAnuM karaNa kahyuM. have chellA khaMDanuM pratara karavAnuM karaNa kahe che - aMtimakhaMDassusuNA, jIvaM saMguNia cauhi bhaIUNaM / laddhami vaggie dasa-guNammi mUlaM havai payaro // 191 // artha--(aMtimayaMvara) bharatAdika chellA khaMDanA (gunA) ISanI sAthe eTale ISanI kaLAnI sAthe (kIrva) chavAne eTale jIvavAnI kaLAne (saMju ) 6 hari
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 103 guNane tene (26) cAravaDe (ma ) bhAgIne ( mi) je lAdhe-bhAgamAM je Ave (zipa) teno varga kare eTale tene teTalAe guNavA. pachI tene ( guNaji) daze guNavA. pachI (mU4) tene vargamULa kADha. je lAdhe te (pa ) pratara (davA) thAya che. A prataramAM je aMka lAvyo hoya te pratikaLA hovAthI tene 19 vaDe bhAgatAM bhAgamAM je lAdhe te kaLA ane zeSa rahe te pratikaLA che. kaLAne paNa 19 vaDe bhAgatAM bhAgamAM je lAdhe te jana ane zeSa rahe te kaLA jANavI. (191). dakSiNArdha bharatakSetranuM pratara A rIte - 1 ISanI kaLA 4525 2 kAMIka nyUna jIvAnI kaLA 185225 3 ISukaLAne javAnI kaLA sAthe guNatAM 838143125 4 tene cAre bhAgatAM kaLA 209535781 5 cAre bhAgatAM je kaLA AvI tene teTalAe guNI - 43905243519ra961 6 te vargane daze guNatAM -4390524351927610 7 tenuM vargamULa kADhatAM lAdhele aMka 662610319 8 zeSarAzi rahI te aMka 34751789 9 chedarAzi 1325220638 10 vargamULanA lAdhelA aMkane kaLA karavA mATe 19 vaDe bhAgatAM-kaLA 34874rara7, pratikaLI 6. 11 kaLAne jana karavA mATe 19 vaDe bhAgatAM-jana 1835485, kaLA 12. athaoNt 1835485 ejana, 12 kaLA, 6 pratikaLA. ATaluM dakSiNAI bharatanuM pratara jANavuM. have vaitADhya vigerenuM pratara karavAnuM karaNa kahe che - jIvAvaggANa duge, milie dalie a hoi jaM mUlaM / veaDDAINa tayaM, sapihuttaguNaM bhave payaro // 192 // artha-nakIvAvaneTI du) nAnI chavAnA varganI kaLA ane moTI javAnA varganI kaLAe banene (misTi) meLavavI eTale saravALo karo. pachI tene (gi) ardha karavA. pachI tenuM (la) je (mU4) vargamULa (4) thAya, (tathaM) tene (viduttaf) pitAnA pRthutvavaDe guNavA, eTale ke vaitAtyAdikano kaLArUpa je vistAra hoya te vaDe guNavA. je Ave te (vekALa ) vaitAtyAdikanuM () pratara (me) thAya che. (12).
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 zrI laghukSetrasamAsa. vaitADhaya vigere parvate tathA uttarArdha bharata vigere pratara karaNa uttarabharatArdha | himavAnaparvata | haimavatakSetra ( 2 ). (3) ( 4 ) 1 laghuchavAvarga kaLA | 41490097500 75600000000| 224400000000 2 gurU 75600000000] 22400000000- | 512400000000 3 banene saravALo -1170097500 300000000000 736800000000 4 te sarva kaLAne ardha karatAM 58545048750 368400000000 pa vargamULa kADhatAM lAdhe lI kaLA | 241960 387298 606959 6 zeSarAzi 407150 25916 772319 7 chedarAzi 48320 774596 1213918 8 apavartanAMka cavaDe apavartanA 4 bhAga 1 bhAga 9 apavartana karavAthI zeSa rahelI rAzi 40715 64786 772319 10 apavartana kare te | chedarAzi 48392 193649 1213918 11 pRthutva kaLA 4525 20000 40000 12 tenAthI guNelI labdha bRhadarAzi | moTI rAzi moTI rAzi rAzi | 1094869000 7745960010 | 24ra78360000 13 zeSarAzine pRthutvavaDe guNu apavartana kare saMte zeSa aMza 184ra35375 125980000 | 30892760000 14 apavartita chedarAziva 3807 25448 bhAgavAthI lAdhelI kaLA zeSa 7031 zeSa 802 zeSa 974736 15 tene moTI rAzimAM nAMkhavAthI kula kaLA | 1094872807 7745966692 | 24ra78385448 16 tene 19 vaDe bhAMgI |pa7624884 kaLA 407682457 kaLA 12778076 kaLA kaLA karI | 11 pratikaLA | 9 pratikaLA | 8 pratikaLA 17 kaLAne 19 vaDe bhAMgI,3032888 jana 2145671 jana 97253145 jana yojana kayA | kaLA 12, prati- | kaLA 8, pratikaLA 9 kaLA 5, pratikaLA 8 kaLI 11
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara 15 kSetranA pRthaka pRthaka prataranA karaNanI sthApanAH mahAhimavaMtaparvata harivarSakSetra niSadhaparvata ( 7 ) mahAvidehArdha 512400000000 1010000000000] 1971600000000 3200400000000 3610000000000 1050000000000 1971600000000 3200400000000 1pa62400000000 3021600000000, 5172000000000 781200000000 1510800000000] 2586000000000 6810400000000 3405200000000 883855 33875 1767710. 35 bhAga 1229146 110684 2458292 4 bhAga 1608104 1525184 3216208 16 bhAga 185318 1478876 3690636 4 bhAga 685 27671 95324 369719 50506 614pa73 80000 160000 moTI rAzi moTI rAzi 70708400000 | | 19663360000 201013 320000 moTI rAzi 514593280000 922659 320000 moTI rAzi 590501760000 774800000 1pa340 zeSa 3760 44ra7360000 7203 zeSa 590681 30503680000 15179 zeSa 158263 118310000000 128227 zeSa 284407 70708415340 16663367203 51459343179 | 590501888227 3721495544 kaLA 10350703pa37 | ra708386828kaLA 31079046748kaLA 4 pratikaLA kaLA 0 pratikaLA 17 pratikaLA 15 pratikaLA 15868186ojana 544773870 jana 1425496569. 163573302 . 10 kaLA, 4 pratikaLA 7 kaLA, 0 pratikaLA 17kaLA,17 pratikaLA 10kaLA, 15pratikaLA
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 zrI laghukSetrasamAsa. vaitADhaya bhUtala pratara karaNuM sthApanA - dakSiNabharata taraphanI te laghuchavA teno varga karatAM kaLA-34308097500 uttarabhArata taraphanI te gurUchavA tene varga karatAM kaLA-4140097500 bane jIvAvargane saravALo karatAM kaLA -75798195000 tene ardha bhAga karatAM kaLA -3789097500 vargamULa zodhatAM labdha kaLA 194676 zeSarAzi kaLA 3pa2524 chedarAzi kaLA 389052 labdha zeSarAzine bAre bhAgatAM 29377 chedarAzine bAre bhAgatAM 32446 vargamULanI labdhakaLAne 50 vaDe guNatAM 9733800 bAre bhAgelI zeSarAzinI lampakaLAne 50 vaDe guNatAM- 1468850 tene bAre bhAgelI chedarAzi 32446 vaDe bhAgatAM -45 labdhakaLA-zeSa 8780 tejapane ladhumeTI rAzinIkaLI9733800mAM nAMkhavAthI-733845 tene 19 vaDe bhAMgI yeAjana karavAthI -pa1ra307 zeSakaLA 12 vaitADhaya dvitIya mekhaLA pratara. vargamULa zodhatAM labdha kaLA- 194676 tene dazavaDe guNatAM -1946760 vaitADhaya prathama mekhaLA pratara, vargamULa zodhatAM lakhyakaLA- 194676 tene trIzavaDe guNatAM -5840280 zeSarAzi ra977 ne trIza vaDe guNatAM- 881310 tene 32446 vaDe bhAgatAM labdha- 27 zeSa rahyA - para68 ra7 ne 5840280 maLIne-5840307 tenA jana karavA 19 vaDe bhAMgatAM- 307384 kaLA 11 raO77 ne dazavaDe guNatAM - 24770 tene 32446 vaDe bhAgatAM labdha- 9 zeSa rahyA - 1756 1946760 mAM 9 bheLavyA -1946769 tene 19 vaDe bhAgatAM jana- 102461 kaLI 10
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107 mULa tathA bhASAMtara sava kSetre ane parvatenA prataranI sthApanA: kSetra tathA parvata yojana kaLA pratikaLA , 1 dakSiNabharatArdhanuM 2 vaitADhyanuM bhUmigata 3 uttarabharatArdhanuM 4 himavaMta parvatanuM 5 haimavata kSetranuM 6 mahAhimavaMta parvatanuM 7 harivarSa kSetranuM 8 niSadha parvatanuM 9 mahAvidehArdhanuM sarvane saravALo karatAM A pramANe baMne bAju hovAthI tene bevaDe guNatAM 183545 512307 3032888 2145671 6725315 15868186 54773870 1425466569 1635739302 3895938723 * " A ? 9 2 77 7791877446 upara jaNAvelA janamAM kaLA ne vikaLAnA ejana karatAM daza yojana lagabhaga vadhe che. tethI 46 nA pa6 thAya che. eyaM ca payaragaNiaM, saMvavahAreNa daMsi teNa / kiMcUNaM hoi phalaM, ahiaM pi have suhamagaNaNA // 193 // artha-( 4) vaLI A (pALi) prataranuM gaNita eTale dakSiNa bharatA vigere kSetro ane parvatanuM gaNitapada (vALa) pUlagaNitanA vyavahAravaDe karIne (ziva) dekhADyuM che. (tera) tethI karIne (14) tenuM phaLa (saravALo) (vicUi) kAMIka ochuM (4) thAya che. eTale ke sarva pratarene ekaThA karI-saravALo karIne e pramANe bIjI bAju paNa hovAthI tene bamaNu karIe tyAre sAta so ogaNaeMzI karoDa, aDhAra lAkha, sIttotera hajAra, cAra so ne chappana 7791877456 yeAjana thAya che, te prathama 186mI gAthAmAM sAta so ne nevuM karaDa vigere kahelA gaNitapadanA aMkathI agyAra kareDa, ADatrIsa lAkha, soLa hajAra, chaso ne paMcANu jana, be keza, 484
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. dhanuSa ane chatrIza aMgula ATaluM ochuM thAya che. tathA vaLI (kumaLA ) sUkSma rIte gaNavAthI eTale zeSa rahelA aMza ane pratyaMza (kaLA, pratikaLA) gaNavAthI ( 3 ji) kAMIka adhika paNa () thAya che, te paNa saMpUrNa rIte * te te aMka maLato Avato nathI, tethI A pheraphAra karaNano have joIe ema saMbhave che. kharI vAta te tattvavettA jANe. (19). AnI sthApanA upara batAvI che te jANavI. prataragaNita kahyuM. have chelluM ghanagaNita kahe che. payaro sossehaguNo, hoi ghaNo parirayAi savaM vA / karaNagaNaNAlasehiM, jaMtagalihiAu daTThavvaM // 194 // artha--(pa ) upara je pratara kahela che tene (joksa) parva tanA utsadha-uMcAInI sAthe guNAkAra karavAthI (pa) ghanagaNita (ho) thAya che. te vaitADhya vigere parvatanuM ghanagaNita nIce sthApanA karIne dekhADe che. (vA) athavA (vivAda) paridhi vigere (savaM) sarva (VITT8hiM) karaNanI gaNanA karavAmAM ALasu manuSyae (vaMtiihas) yaMtramAM lakheluM che temAMthI (durtha) joI levuM-jANavuM. (14). vetADhaca vigerenA ghana gaNitanI sthApanA - uccatva pratara uccatva sAthe guNavAthI thayela ghana |kaLA kaLA | kaLA prati-yajana jina parvatanuM nAma jana kaLA prati 0 1 vaitADhya bhUmi 512307 12 0|. 5123076 2 vaitADhayanI prathama mekhaLA 307384 11 0 3073845 3 vaitADhyanI bIjI mekhaLA 102461 10 0 512307 4 samagra vaitAtya 22153 14 0 8709229 5 himavAna parvata | 2145671 8 10 214569714 mahAhimavAna parvata 195868186 10 5 200 T 39173637308 niSadha parvata 1425466569 18 | 400 | pa70186627979
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ | sarva kSetra ane parvatanA iSathI ghanagaNita sudhInI sthApanA - jIvo | dhanuM || bAhA siddhAke prataragaNita ghanagaNita (1). (6) 1 dakSiNa bhAratamAM ra38- 3 0748-12 Ta766- 1 | 1835485-12-6 2 vaitADhyamAM 288- 3 10720-11 10743-15 488-16 50 vi.512307-12+10 5123076- 6 30 vi.307384-11+10 3073845-15 10 vi.102461-10+ 5 512307-12 vi. vistAra. + guNyA. UMcAInA yajana sAthe 8709228-14 kula. 3 uttara bhAratamAM para6- 6 14471- 5 145ra8-11 / 188ra- 7 |3032888-12-11 4 himavAna parvatamAM | 1578-18 24832 - 2530- 4 | pa350-15 2145671-8-10 | 2145687144-16-12 5 hemavata kSetramAM | 3684- 4 37674-15 3874-10 | 6755- 3 |672 53145-5-8 6 mahAhimavAna parvatamAM 7894-14 pa3831-ka 27283-10 | 9276- /195868186-10-5 | 39173637308-0-12 7 harivarSa kSetramAM 16315-1573801-17 84016- 4 13361- 6 pa44773870-7-0 8 niSadha parvatamAM 33157-17 4156- 2124346- 8 20165- 23/1425466568-18-0 | pa701866ra7978-0-0 9 videhAdhamAM pa0000 20000 1pa8113-ka 16883-13/1353302-10-15 mULa tathA bhASAMtara 10e
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa, ahIM jIvAdikanA saMgrahanI gAthA A pramANe che-(prathama jIvA kahe che) joaNasahassaNavarga, satteva sayA havaMti aDayAlA / bArasa kalA ya sakalA, dAhiNabharahaddhajIvAo // 1 // artha-nava hajAra, sAta se aDatALIza jana ane upara AkhI bAra kaLA ATalI dakSiNa bharatAInI jIvA che. (1) dasa ceva sahassAI, jIvA satta ya sayAI vIsAI / bArasa ya kalA UNA, veagirissa viNNeA // 2 // artha daza hajAra sAta so ne vIza yojana upara kAMIka ochI bAra kaLA mAmI vaitAtya parvatanI OtonyvI. (2.) / caudasa ya sahassAI, sayAI cattAri egasayarAI / bharaha dhuttarajIvA, chacca kalA UNiA kiMci // 3 // artha_cida hajAra, cAra so ne eketera jana tathA upara kAMIka ochI cha 4. mAeI uttara marAdhanA / che. ( 3.) cauvIsa sahassAI, Nava ya sae joaNANa battIse / cullahimavaMtajIvA, AyAmeNaM kaladdhaM ca // 4 // artha covIza hajAra, navase ne batrIzayojana tathA upara ardhakaLA ATalI kSubhivata patanI on eimI cha. (4. ) sattattIsa sahassA, chacca sayA joaNANa causayarA / hemavayavAsajIvA, kiMcUNA solasa kalA ya // 5 // artha-sADatrIsa hajAra, chaso ne cumotera jana ane upara kAMIka ochI seLa kaLA ATalI haimavata kSetranI jIvA che. (pa.) tevaNNa sahassAI, Nava ya sayA joaNANa igatIsA / jIvA ya mahAhimave, addha kalA chakkalAo a // 6 // artha-tepana hajAra, navaso ne ekatrIza pejana tathA upara ardha kaLAne cha kaLA eTale sADAcha kaLA. ATalI mahAhimAvAna parvatanI jIvA che. (6. ) eguttarA Nava sayA, tevattarimeva joaNasahassA / jIvA sattarasa kalA, addhakalA ceva harivAse // 7 //
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 11 artha-oMtera hajAra, nava sa che ne eka jana tathA sattara kaLAne ardha kaLA eTale sADIsattara kaLA. ATalI harivarSa kSetranI jIvA che. (7). cauNavai sahassAiM, chappaNNahiyaM sayaM kalA do ya / jIvA NisahassesA, lakkhaM jIvA videhaddhe // 8 // artha_rANa hajAra, eka so ne chappana jana ane upara be kaLA eTalI niSadha parvatanI jIvA che, tathA mahAvidehAdhanI chavA lAkha jananI che. (8). Iti chavA saMgraha gAthA. have dhanupRSTha ane bahAne saMgraha kahe che - Nava ceva sahassAI, chAvaTThAI sayAI satteva / savisesa kalA cegA, dAhiNabharahaddha dhaNupIThaM // 1 // artha-nava hajAra, sAta se ne chAsaTha dhanuSa tathA eka kaLAthI kAMIka adhika eTaluM dakSiNa bharatArdhanuM dhanupRSTha che. (1). dasa ceva sahassAI, satteva sayA havaMti teAlA / dhaNupiTuM veaDDe, kalA ya paNNarasa havaMti // 2 // artha-daza hajAra sAta so ne teMtAlIza yojana tathA upara paMdara kaLA eTaluM vaitADhaya parvatanuM dhanupRSTha che. (2). solasa ceva kalAo, ahiAo huMti adbhubhAgeNaM / bAhA veaDDassa u, aTThAsIA sayA cauro // 3 // artha-cAra so ne aDDayAzI jana upara ardha bhAge adhika evI soLa kaLA eTale sADIseLa kaLA. eTalI vaitADhya parvatanI bAhA che. (3). caudasa ya sahassAI, paMceva sayAI aDavIsA / ekkArasa ya kalAo, dhaNupiTuM uttaraddhassa // 4 // artha-hajAra, pAMcaso ne aThyAvIza jana tathA upara agyAra kaLA eTaluM uttara bharatArdhanuM dhanupRSTha che. (4). bharahadhdhuttaravAhA, aTThArasa hu~ti joaNasayAI / bANaUa joaNANi a, addhakalA satta ya kalAo // 5 // artha--aDhAra so ne bANu yojana tathA ardhakaLA ane sAta kaLA eTale sADIsAta kaLA, eTalI uttarabharatArdhanI bAhA che. (5).
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. dhaNu himave kalacauro, paNavIsa sahassa dusaya tiishiaa| bAhA soladdha kalA, tevaNNa sayA ya paNNahiA // 6 // artha-pacIsa hajAra, baso ne trIza pejana upara cAra kaLA eTaluM kSullahimAvAna parvatanuM dhanupRSTha che, tathA trepanaso ne pacAsa yeAjana upara soLamI kaLA ardha eTale sADI paMdara kaLA, eTalI kSullahimavAnanI bAhA che. (6). aDatIsa sahasa saga saya, cattA dhaNu dasa kalA ya hemavae / bAhA sattaTTi sae, paNapaNNe tiNi a kalAo // 7 // artha-ADatrIsa hajAra, sAta se ne cALIza jana upara daza kaLA. eTaluM haimavaMta kSetranuM dhanupRSTha che, tathA tenI bAho saDasaTha so ne paMcAvana jana upara traNa kaLA jeTalI che. (7). dhaNu mahahimave dasa kala, do saya teNau a sahasa sagavaNNA / bAhA bANauasae, chahattare Nava kaladdhaM ca // 8 // artha-satAvana hajAra, baso ne trANu jana upara daza kaLA, eTaluM mahAhimAvAna parvatanuM dhanupRSTha che ane tenI bAhA bANa so ne chotera jana upara nava ane ardha eTale sADI nava kaLA jeTalI che. (8). culasI sahasA solasa, dhaNu harivAse kalAcaukkaM ca / / bAhA tera sahassA, tiNNigasaTThA cha kala saddhA // 9 // arthacorAzI hajAra ne soLa jana upara cAra kaLA eTaluM harivarSa kSetranuM dhanupRSTha che ane tenI bAhA tera hajAra, traNa so ne ekasaTha jana upara sArdha che eTale sADA cha kaLA jeTalI che. 9). Nisaha dhaNu Nava kalA lakkha, sahasa cauvIsa tisaya chAyAlA / bAhA paNNaTThi sayaM, sahassa vIsaM dukala addhaM // 10 // artha_eka lAkha, covIza hajAra, traNa so ne chetALIza jana upara nava kaLA, eTaluM niSadha parvatanuM dhanupRSTha che, ane tenI bAhA vIza hajAra, eka sone pAMsaTha yojana upara be kaLA ne adhI kaLA eTale aDhI kaLA jeTalI che. (10). solasa sahasa aDa saya, tesIA saDDU terasa kalA ya / pAhA videhamajjhe, dhaNupiTuM parirayassaddhaM // 11 // artha-soLa hajAra, ATha so ne cAzI jana upara sADI tera kaLA, eTalI videhAdhanI bAha. che, ane tenuM dhanupRSTha jabUdvIpanI paridhithI ardha
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. jANavuM eTale eka lAkha, aThThAvana hajAra, eka so ne tera jana upara sADI seLa kaLA jeTaluM che. 11. have pratara kahe che- lakkhaTThArasa paNatIsa, sahassa cau sayA ya pnnsiiyaa| bArasa kalA cha vikalA, dAhiNabharahaddhapayaraM tu // 1 // artha-dakSiNa bharatArdhanuM pratara aDhAra lAkha, pAMtrIsa hajAra, cAra se ne paMcAzI jana upara bAra kaLA ane cha vikaLA jeTaluM che. 1. sattahiyA tiNNi sayA, bArasa ya sahassa paMca lakkhA ya / bArasa ya kalA payaraM, veaDagirissa dharaNitale // 2 // artha-vaitADhya parvatanA pRthvItaLa uparanuM pratara pAMca lAkha, bAra hajAra, traNa so ne sAta jana ane upara bAra kaLA jeTaluM che. 2. joaNa tIsaM vAse, paDhamAe mehalAe payaramimaM / . lakkhatiga tisayari sayA culasI ikkArasa kalAo // 3 // artha-tArAnI pahelI mekhaLA je trIza jana che tyAM pratara A pramANe che-traNa lAkha, tetara so ne corAzI jana (307384) upara agyAra kaLA che. 3. dasa joaNa vikkhaMbhe, bIAe mehalAi payaramimaM / lakkho cauvIsa sayA, igasahA dasa kalAo a // 4 // artha-vaitADhyanI bIjI mekhaLA daza ejananA vistAranI che tenuM pratara A pramANe che.--eka lAkha, vIza so ne ekasaTha (12461) yeAjana upara daza kaLA. 4. aTTha sayA aDasIA, sahasA battIsa tIsa lakkhA ya / kala bAra vikaligArasa, uttarabharahaddhapayaramimaM // 5 // artha-trIza lAkha, batrIsa hajAra, ATha so ne adyAzI jana, upara bAra kaLA ane agyAra vikaLA, ATaluM uttara bharatArdhanuM pratara che. 5. do koDi cauda lakkhA, sahasA chappanna Navasaya igasayarA / aTTha kalA dasa vikalA, payaramimaM cullahimavaMte // 6 // " artha-be karoDa, cAda lAkha, chappana hajAra, nava so ne eketera jana, upara ATha kaLA ane daza vikaLA eTaluM kSulla himavaMta parvatanuM pratara che. 6. 15
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 zrI laghukSetra samAsa hemavae chakkoDI, bAvattari lakkha sahasa tevaNNA / paNayAla sayaM payaro, paMca kalA aTTa vikalA ya // 7 // artha--haimavata kSetranuM pratara cha karoDa, betera lAkha, trepana hajAra, eka so ne pIstALIza ejana, upara pAMca kaLA ane ATha vikaLA che. 7. guNavIsa koDi aDavaNNa-lakkha aDasahi sahasa sayamegaM / chala(chA)sIaM dasa ya kalA, paNa vikalA payara mahahimave // 8 // artha-ogaNIza karoDa, aThThAvana lAkha, aDasaTha hajAra, eka so ne chAzI jana, upara daza kaLA ane pAMca vikaLA eTaluM mahA himavAna parvatanuM pratara che. 8. caupaNNaM koDIo, larakA sIAla tisayari sahassA / aTTha sayaM sayari satta ya, kalAo payaraM tu harivAse // 9 // artha--copana karoDa, suDatALIza lAkha, tetera hajAra, ATha so ne zItera jana, upara sAta kaLA eTaluM harivarSa kSetranuM pratara che. 9. bAyAlaM koDisayaM, lakkhA caupaNNa sahasa chAsaTThI / paNa saya guNahattari kala, aDhAra Nisahassa payaramimaM // 10 // artha-eka so ne betALIza karaDa, capana lAkha, chAsaTha hajAra, pAMca so ne egaNatera jana ane upara aDhAra kaLA eTaluM niSadha parvatanuM pratara che. 10. tesaDhe koDisayaM, lakkhA sagavaNNa sahasa guNayAlA / ti saya duDuttara dasa kala paNarasa vikalA videhaddhe // 11 // artha_eka so tresaTha karoDa, satAvana lAkha, ogaNacALIza hajAra, traNaso ne be jana tathA upara daza kaLA ane paMdara vikaLA eTaluM videhArdhanuM pratara che. 11. have ghanagaNitano saMgraha kahe che - dasajoaNussae puNa, tevIsa sahassa lakkha igavaNNA / joaNa chAvattari cha, kalA ya veaDraghaNagaNiaM // 1 // artha-vaitADhya parvatanuM ghana gaNita prathama daza jana uMce jaIe tyAM sudhI ekAvana lAkha, trevIsa hajAra ane chetera jana tathA upara cha kaLA jeTaluM che. 1. aTTha sayA paNayAlA, tIsaM lakkhA tihuttari sahassA / paNarasa kalA ya ghaNo, dasussae hoi bIammi // 2 //
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 115 artha-vetAtyanI bIjI daza jananI uMcAInuM ghanagaNita triIsa lAkha, te tera hajAra, ATha so ne pIstALIza jana tathA upara paMdara kaLA jeTaluM che. 2. sattahiA tiNNi sayA, bArasa ya sahassa paMca lakkhA ya / avarA ya bArasa kalA, paNussae hoi ghaNagaNioM // 3 // artha-vaitAdyanI trIjI pAMca jananI uMcAInuM ghanagaNita pAMca lAkha, bAra hajAra, traNa so ne sAta jana tathA upara bAra kaLA jeTaluM che. 3. sattAsII lakkhA, uNatIsahiyA ya vinavai sayAI / UNAvIsai bhAgA, caudasa veaDsayalaghaNaM // 4 // artha-satyAzI lAkha, ogaNatrIza adhika bANuM so ( 8709229) jana tathA upara egaNuzIyA coda bhAga (14 kaLA) eTaluM sakaLa vaitADhyanuM dhanagaNita che. 4. .. himavaMti dusaya caudasa koDI chappaNNa lakkha sagaNauI / sahasA cauAlasayaM, sola kalA bAra vikala ghaNaM // 5 // artha-himAvAna parvananuM ghanagaNita baso cada kareDa, chappana lAkha, satANuM hajAra, eka se ne cumALIza jana, soLa kaLA ane bAra vikaLA che. 5. guNayAla sayA satarasa, koDI chattIsa lakkha sagatIsA / sahasA tisaya aDuttara, bAra vikala ghaNaM mhaahimve||6|| artha-mahA himavaMta parvatanuM ghanagaNita ogaNacALIza so ne satara kareDa, chatrIsa lAkha, sADatrIsa hajAra, traNa so ne ATha yeAjana upara bAra vikaLA jeTaluM che. 6. sagavaNNa sahasa aTThAra koDi chAsahi lakkha sagavIsaM / sahasA Nava saya egUNasIi Nisahassa ghaNagaNiaM // 7 // artha-satAvana hajAra ne aDhAra kareDa, chAsaTha lAkha, sattAvIza hajAra, nava so ne ogaNaeMzI jana, eTaluM niSadha parvatanuM ghanagaNita thAya che. 8. & Iti laghukSetra samAsa vivaraNe jaMbUDhIpAdhikAra prathama
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ EET vatha vasamudra dhimAra diya. BE hthahahah have bIjo lavaNa samudrano adhikAra kahe che - mU0-gotitthaM lavaNobhaya, joaNa paNanavaisahasa jA tattha / samabhUtalAo saMgasaya-jalavuDDI sahasamogAho // 1 // artha--(DhavajemA ) lavaNasamudranA bahAranA be pAsAthI eTale ke jaMbUdvipanI jagatIthI ane sAmI bAjue dhAtakIkhaMDane lagatI jagatithI e be bAjuthI lavasamudranI zikhA tarapha praveza karatAM eTale jatAM ( nobaLa ghaLanavasadaNa ) paMcANu hajAra yojana ( va ) sudhI (tirtha ) tIrthanI jevuM gotIrtha che. eTale ke jema gAya taLAvamAM praveza kare tyAre AgaLa AgaLa jatAM taLAvanI bhUmi nIcI nIcI AvatI jAya che tene tIrtha kahevAmAM Ave che tenA jevuM A paNa tIrtha che (tatha) te ThekANe eTale paMcANuM hajAra yojanA jaIe te ThekANe (samabhUtakA) samabhUtaLAthakI nIcI nIcI bhUmi hovAne lIdhe (ta ) eka hajAra yojana (vA) avagAha-uMDANa che. tathA samabhUtaLAnI apekSAe samudra madhye jatAM thoDI thoDI jaLanI vRddhi thAya che tethI madhya cakavAlanI banne bAjue (saraya) sAta so jana (kaDhagsI) jaLanI vRddhi thAya che. eTale ke jagatIthI paMcANuM hajAra yojana jaIe te ThekANe samabhUtaLAnI apekSAe eka hajAra yojana uMDANa che ane sAtaso jana uMce jaLanI vRddhi che tethI lavaNasamudranI zikhAnI banne bAju saraso cAjanane jaLano avagAha che. (1) lavaNasamudranA jaLanI vRddhi jANavA mATe karaNa kahe cheteraasienn majjhilla-rAsiNA saguNijja aMtimagaM / te paDhamarAsibhaiaM, uvehaM muNasu lavaNajale // 2 // (196) artha--( terAlikA ) prathama trirAzi karavI eTale ke anukrame traNa rAzi
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 117 sthApavI. temAM ( majAti) mAdhyamanI rAzivaDe ( aMtima ) aMtyanI rAzine (saLaga) guNavI pachI (4) tene (hamatimA ) pahelI rAzi vaDe bhAMgavA. je lAdhe tene ( sTava che ) lavaNasamudranA jaLane (36) udvedha (supAsu ) tuM jANa. A karaNane prayAga AgaLa upara "bAvakupha " 16 mI gAthAmAM batAvaze. (2). have lavaNa samudranI zikhA kahe che - hiMvari sahasadasagaM, pihulA mUlAu satarasahassuccA / vaLasiddA sA tatuvara, gADatuiAM vaig TuveDho rUma (227) artha--lavaNasamudranI madhye (kira) nIce ane upara (rasa) daza hajAra jana (vidu) pRthu-jADI ane (mULAka) mULathI (vararasanuzA) satara hajAra jana uMcI ( hRti ) lavaNasamudranI zikhA che. ( sa ) te zikhA ( tapura ) te satara hajAra yojananI upara (du) be gAu () eka aherAtramAM be vAra (va) vRddhi pAme che. te zikhA upara be gAunI vela hamezAM be vAra vadhe che. (3) have be gAthAvaDe pAtALa klazA kahe che - bahumajjhe caudisi cau, pAyAlA vayarakalasasaMThANA / nosisa nA, taru dikvAra saM ka (18) . lakkhaM ca majjhi pihalA, joaNalakkhaM ca bhUmimogADhA / puvvAisu vaDavAmuha-kejuvajUvesarabhihANA // 5 // (199) artha -lavaNasamudranA (laghuma) barAbara madhyabhAgamAM eTale cakravAlane viSe ravitti) cAra dizAomAM () cAra (paDhiA ) pAtALa che. te (vAIsarALA) vajAmaya kaLazanA AkAravALA che tethI te pAtALakaLaza kahevAya che. te pAtALakaLaza (kokANa kag) eka hajAra jana jADA che eTale ke te kaLazanI ThIMkarI hajAra yojana jADI che. tathA (tadagr) tenAthI daza guNA eTale dasahajAra jana (ddhivAra)nIce-taLIe ane upara kAMThe (hRA) pahoLA che. (4). (4) tathA (4) eka lAkha jana (ja) madhya bhAgamAM ( 1) pahoLA che. (2) tathA () eka lAkha jana (mUrti) bhUmine viSe (moTA) avagAhIne rahyA che-uMDA che. tathA (purANu) pUvodikanA anukramathI
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetra mAsa. (zAha) vaDavAmukha 1, (gua) keyU5 2, (vRSa) yU5 3 ane (ra) Izvara 4 (millAkhA) e nAmanA te pAtALakaLaza che. eTale ke pUrvadizAmAM vaDavAsukha nAmane, dakSiNamAM keyUpa nAmane, pazcimamAM cUpa nAmane ane uttaramAM Izvara nAmane pAtALakaLaza che. (5). have laghu-nAnA pAtALakaLaze kahe che - aNNe lahupAyAlA, saga sahasA aDa sayA sculsiiaa| puthulacaMtAmALA, tatha tatha vaselu che 6 (200) arthanA ) A cAra pAtALakalaza sivAya bIjA (kupAvATA) laghu -nAnA pAtALakalaze (sa sattA) sAta hajAra, (masA ) ATha se, (pazusIga) corAzI 7884 che. te kalazo (puSura) pUrve kahelA moTA cAra pAtALakaLazanA (vayaMsapamALA) zatAMza pramANavALA eTale somA bhAganA pramANavALA che ane (tatya tatha) te te (vAyu) pradezane viSe rahelA che eTale ke meTA cAra pAtALakaLazanA mukhe rUMdhelA cakravAlane choDIne bAkInA samagra cakavAlanI bhUminA pradezane viSe eTale tenA AMtarAne viSe rahelA che. bhAvArtha-moTA pAtALakaLazanA zatAMza pramANavALA hovAthI A laghu pAtALakalazanI ThIkarI daza jana jADI che, sau jana nIce ane upara pahoLA che, hajAra yojana madhya bhAge-peTALe pahoLA che ane hajAra yojana uMDA eTale pRthvImAM rahelA che. - ahIM A pramANe saMpradAya che-daza hajAra ejananA vistAravALe madhya cakravALa che, tene paridhi lAve. te A rIte-pAtALa kaLazAnI jagyAe lavaNasamudrane madhyanA jabUdvIpanA eka lAkha jana bheLavatAM be lAkha ne nevuM hajAra janane viSka che, tene varga karIe tyAre 84100000000 thAya, tene daze guNatAM 841000000000 thAya. tenuM vargamULa kADhatAM 17060 lAdhe. temAMthI ( cAra dizAnA cAra pAtALakalazAnA mukhae 40000 yeAjana rUMdhyA che tethI ) 40000 bAda karatAM bAkI 877060 rahyA. tene ( cAra AMtarA hevAthI) cAre bhAMgatAM 21265 yajana AvyA. ATaluM cAre moTA pAtALakalazenuM paraspara AMtaruM che. te cAre AMtarAmAMnA eka eka AMtarAmAM nava nava zreNi che. temAM pahelI zreNimAM eka AMtarAmAM 215 laghu pAtALakaLaze che. te kaLAe be lAkha ne paMdara hajAra 215000 yeAjana rUMdhyA che tethI (219265 mAMthI 215000 bAda karatAM ) zeSa 0265 jana rahyA, teTalA jana te kaLazanI ThIMkarIe zekyA che. 1 cAra kaLazAnI ThIkarIe te 8000 jana kyA che paNa goLa hevAthI ahIM vikhaMbha ghaTe che eTale 215 samAya che.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara, A pramANe pahelI paMkti (zreNi) mAM 215 kaLaze che, bIjI paMktimAM 216, trIjImAM 217, ema eka eka kaLaza vadhAratAM navamI paMktimAM 223 kaLaze hoya che, kemake darekapaMktimAM uttarottara lavaNasamudranI paridhimAM vRddhi thatI hovAthI eka eka kaLaza vadhe che, tene samAsa thAya che. A rIte eka AMtarAnI nave paMktinA kula kaLaze 1971 thAya che. e ja rIte cAre AMtarAnA maLIne 7884 laghu pAtALakalaze hoya che. 6 pAtALakaLazanI sthApanA. 1200000 dare000000 0i0000 000000223 vaDavA mukha keTa000000 0000000 25:000000 Take000000 Al000000 kara000000 hIke000000 000000 1000000 0000000 25000000 2:000000 000000 kADha000000 hDeTa000000 000000222 za uttara ! Izvara che. keyU5 ) dakSiNa sa 000000225 000000217 000000218 000000219 000000220 000000221 000000222 00009 223 000001971 000000215 000000016 000000217 00000 0218 000000219 000000000 000000221 000000222 000000223 000001971 pazcima have pAtALakaLazanA adhipati devenA nAma vigere kahe chekaalo a mahAkAlo, velabapabhaMjaNe a causu surA / pailiovamAuNo teha, sesesu surA tayaddhAU // 7 // 201 //
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 laghukSetrasamAsa. artha-(23) meTA cAra pAtALakaLazanA (vaDhio) kALa () ane (mahA ) mahAkALa, (vesTa) velaMba () ane (maMgaLa) prabhajana e nAmanA (govA) pApamanA AyuSyavALA (Du) adhipati de che. (ta) tathA ( ku) bAkIne laghukaLazanA (tathALa) tethI ardha AyuvALA eTale ardha palyopamanA AyuvALA () adhipati de che. (7). sarva kaLazane viSe pavana vigerenI sthiti be gAthAvaDe kahe che - savvesimahobhAge, vAU majjhillayammi jalavAU / kevalajalamurille, bhAgaduge tattheM sAsuca // 8 // 202 // bahave udAravAyA, mucchaMti khuhaMti durNiM vaaraao| paMkorato, taiyA tathA vesTavuillI 2ra0rU che. artha--(sali ) sarva eTale moTA ane nAnA sarva pAtALakaLazonA (komA)nIcenA trIjA bhAgamAM (vA) vAyu rahelo che, (Dhiyami) madhyanA trIjA bhAgamAM (vaDhavAna) jaLa ane vAyu mizra rahelA che tathA (3 ) uparanA trIjA bhAgamAM (vAI) mAtra jaLa ja raheluM che. AthI karIne moTA pAtALakaLazAone eka eka bhAga tetrIza hajAra, traNa so ne tetrIza jana tathA upara eka janano trIjo bhAga 33333 hoya che. ane laghu kaLazone eka eka bhAga traNa so ne tetrIsa yojana tathA upara eka janane trIjo bhAga 333 hoya che. A pramANe (tatha) temAM (mATu) be bhAgamAM eTale adhabhAga ane madhyabhAgamAM (rAva) manuSyanA zvAsanI jema (vada) bIjA bIjA ghaNu (AvAyA) udAra vAyuo eTale dArika vAyuo (chiMti) navA utpanna thAya che ane te paraspara bheLA thAya che, bheLA thaIne (huti) kSobha pAme che eTale khaLabhaLe che. arthAta jema manuSyAdikanA udaramAM zvAsavAya bIjA vAyu sAthe maLIne khaLabhaLATa kare che, tema ahIM bane bhAgamAM (vAto ) eka ahorAtrane viSe (tu vADA) be vAra tathA prakArano jagatane svabhAva hovAthI eka vakhate sarva kaLazonA vAyuo khaLabhaLATa kare che, ane jyAre jyAre vAyunA kSebhathI jaLa vRddhi pAme che-uchaLe che (tathA tA) tyAre tyAre (vesTagi) 16000 ejana uparAMta be gAu jeTalI velanI vRddhi thAya che. ane jyAre pAchA te vAyuo svabhAvane pAme che tyAre jaLa paNa kaLazomAM pesI jAya che, tethI vadhelI velanI hAni thAya che. (89). 1 e deva kAMI pAtALakaLazAmAM rahetA nathI paraMtu tenA adhiSThAtA hovAthI sasamI vAparelI che.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 121 have velaMdhara devenI hakIkta kahe che- bAyAlasahidusayari-sahasA nAgANa majhuvaribAhiM / veleM dharaMti kemaso, cauhattarulakkhu te svve||10||204|| artha-(vAghAi) beMtALIza, ( di) sATha ane (tuvara) bahotera ( tA) hajAra (nAna ) nAgakumAra devatAo (mo) anukrame (majuM vArdi)madhyanI, uparanI ane bahAranI (4) velane (pati) dhAraNa kare che rekI rAkhe che. (te) te (jo) sarva maLIne devatAo (ra hasTavaghu ) eka lAkha ne cumatera hajAra thAya che. bhAvArtha-jaMbudviIpane viSe praveza karatI madhya velane 42040 devatAo dhArI rAkhe che-aTakAve che eTale jaMbudviIpamAM pesavA detA nathI, 60000 devatAo uparanI velane eTale lavaNasamudranI zikhA upara be keza sudhI vela javA de che tethI adhika jatI velane aTakAve che, ane 72000 devatAo bahAranI velane eTale dhAtakIkhaMDamAM praveza karatI velane nivAre che-aTakAve che. kula 174000 de che. (10). madhya velane dhAraNa karanAra deva Urdhva velane dhAraNa karanAra deva 60000 bAhya velane dhAraNa karanAra deva kula velaMdhara de. 174000 have velaMdhara devanA nivAsanA parvate kyAM che te kahe che (athavA velaMdhara denA sthAna, adhipati, nAma vigere traNa gAthAvaDe kahe che) bAyAlasahassehiM, puvvesANAidisividisi lavaNe / velaMdharANuvelaM-dhararAINaM girisu vAsA // 11 // 205 // goGbhe dagabhAse, saMkhe dagasIma nAmi disi sele / gothUbho sivadevo, saMkho a maNosilo raayaa||12||206|| kekkoDe vijjupabhe, kelAsa ruNappahe 'vidiAsa sele / vaNu mo, ruSpo sImarA 20LA 42000 72000
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 zrI laghukSetrasamAsa. artha-bUdvIpanI jagatIthI (vAIsahiM ) beMtALIsa hajAra ejana (pulvetAbAda ) pUrvathI AraMbhIne ane IzAnathI AraMbhIne (philivikrizi) cAra dizA tathA cAra vidizAne viSe (vALa) lavaNasamudramAM jaIe tyAM (zigi) parvata upara (veDha) velaMdhara ane (34) anulaMdhara (rA) rAjAonAdenA (vANA) AvAso che. eTale ke jaMbUdvIpanI jagatIthI cAre dizA ane cAre vidizAmAM lavaNasamudrane viSe beMtALIza hajAra yojana dUra jaIe tyAre tyAM velaMdhara ane anulaMdhara parvata che. tenA upara velaMdhara ane anulaMdhara devanA AvAsa rahelA che. (11). temAM (dviti) cAre dizAmAM anukrame eTale pUrva dizAmAM( me) gestUpa 1, dakSiNamAM (mAre) dagabhAsa 2, pazcimamAM (ve) zaMkha 3 ane uttaramAM ( ka) dakasIma 4(rAzi)enAmanA cAra AvAsa parvate velaMdhara devanA che. te AvAsa parvata upara anukrame (dhUmo) stUpa1, (ziva ) zivadeva 2, (i) zaMkha 3 (3) ane (moTo) mana:zila 4 nAmanA (thA) rAjAo eTale nAgakumAra jAtinA velaMdhara devo vase che. (12). e ja pramANe (vizikti) cAra vidizAmAM anukrame eTale IzAnakhUNamAM (jo) karkoTaka 1, agnikhUNamAM (viSNupa) vidhutvabhara, naitratakhUNamAM (DhAla) kelAsa 3 ane vAyavyakhUNamAM () arUNaprabha nAmanA (sTe) anulaMdhara devanA parvate che, temanA upara anukrame (jo gu) kakoTaka 1, ( mo) kardamaka 2, (hAsa) kailAsa 3 ane (haorqho) arUNaprabha 4 nAmanA (sAmI) svAmI eTale nAgakumAra jAtinA anuvedhara devo vase che. (13.) have A parvatonA pramANa, varNa vigerene be gAthAvaDe kahe che - ee giriNo savve, bAvIsahiA ya dasasayA muule| causaya cauvIsahiA, vicchiNNA iMti siNhrtle||14|| satarasa saya igavIsA, uccatte te saveiMA save / kaNagaMkarayayaphAliha, disAsu vidisAsu rayaNamayA // 15 // artha -(gg) A (ve) sarva (ji i ) parvata (vAvaNAbA ) bAvIza adhika (saMtarA) daza so eTale 1022 yojana (mR8) mULamAM vistAravALA che, tathA (sitae) zikhara upara (vahinA) covIza adhika (34) cAra so eTale 424 jana (viuiT) vistAravALA (hRti) che. (14) tathA (3 ) uMcAImAM (satarara rara) sattara so ne ( suvA ) ekavIza 1721 jana che. vaLI (te) te ( ve) sarva parvatA (ve ) vedikA sahita che eTale vanakhaMDavaDe zobhatI vedikAe karIne sahita che. tathA
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 123 (hirANu) dizAomAM rahelA parvata pUrvAdikanA anukrame (4) kanakamaya 1, (vA) aMkaratnamaya 2, (caya ) rUpAmaya 3 ane (hi6) sphaTikaratnamaya 4 che ane (vidritApu) vidizAnA cAre parvate (rAmA ) ratnamaya che. (15). sthApanA: veladharagiri | zikhara adhipati mULa vistAra che | uMcAI jana vistAra cAjana cAjana zenA che? deva anulaMdharagiri gesUpa 1022 424 1721 suvarNamaya aMkaratnamaya zivadeva 1022 424 1721 1022 424 1721 rUpAmaya 1 gesUpa 2 dagabhAsa 3 zaMkha 4 dakasIma 1 karkoTaka 2 vidyumrabha 3 kailAsa zaMkha manaHzila karkoTaka 1022 424 1721 sphaTikarannamaya 102 2 | 424 1721 | ratnamaya kardama 1022 | 424 1721 | 2tnamaya kailAsa 1022 424 1721 ratanamaya 4 arUNaprabha arUNaprabha 1022 424 1721 | ratnamaya e ja parvatanuM jaLa upara raheluM pramANa kahe chev guNahattari joaNa, behi jaluvari catta pnnnnveibhaayaa| tu maize nava ya, tetaddA mA sAthiri ne radda . (220) artha-(gg) A AThe parvato (vada) jabUdvIpanI dizA tarapha (jIva) nava so ne ( guurdura ) ogaNetara ( nona ) yajana ane upara (pAvamAyA) eka ejananA paMcANuM bhAga karIe tevA (datta) cALIza bhAga 6 eTalA ( juvAra ) jaLanI upara dekhAya che; tathA te ja parvato ( mA ) madhya dizAmAM eTale lavaNasamudranI zikhA taraphanI dizAe (ghava raca) nava se ne (tera) tresaTha jana ane upara (savAsara mAna) paMcANuMA sItera bhAga 63Na eTalA jaLanI upara dekhAya che.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 zrI laghukSetrasamAsa. vistarArtha-A pramANa lAvavAnI rIta A pramANe che-je paMcANuM hajAra janane aMte sAta so jananI jaLavRddhi thAya che to beMtALIza hajAra janane cheDe jaLanI vRddhi keTalI hoya? A dAkhalAnI trirAzi A pramANe mAMDavI 5000-700-42000 ahIM sahelAIne mATe pahelI ane chellI rAzimAMthI traNa traNa zUnya kADhI nAMkhIe tyAre 5-700-42 thAya. temAM madhyanI rAzivaDe chellI rAzine guNAkAra karavAthI ra400 thAya. pachI tene pahelI rAzi (5) vaDe bhAMgatAM 309hyuM Ave. ATalA janapramANa jaLavRddhi samabhUtaLA pRthvInI apekSAe jaMbudvIpa taraphanI dizAmAM che, tathA paMcANu hajAra ejanane cheDe eka hajAra jana lavaNasamudra uMDe che, te beMtALIza hajAra janane cheDe lavaNasamudra keTalo uMDo hoya ? te jANavA mATe paNa A pramANe trirAzi mAMDavI-95000-100042000. ahIM paNa pahelI ane chellI rAzimAMthI traNa traNa zUnya kADhI letAM 5-1000-42 rahe. pachI madhya rAzivaDe chellI rAzino guNAkAra karatAM 42000 thayA. tene pahelI rAzi (5) vaDe bhAMgatAM 44ra Ave che. ATalI uMDAI AvI. tyArapachI uparanI jaLavRddhi ( 309-45 ) ane A uMDAInA pramANane ( 442-10 ) saravALe karatAM 751-54 thAya. A aMkane parvatanI uMcAI (1721) jana che temAMthI bAda karIe tyAre 96llA rahe che. tethI ATaluM pramANa jaMbU dvIpanI dizA tarapha jaLa upara parvato dekhAya che, ema siddha thayuM. have je bUDhIpanI je dizAe (sthAne) jaLamAM rahelA girinuM pramANa 751 che te ThekANe parvatane vistAra (pahoLApaNuM ) keTalo hoya ? te jANavAnI rIta kahe che-prathama girinuM pramANa je 751ra che tene savarNa karavA eTale sarakhA aMza karavA, tethI 751 ne 5 vaDe guNavAthI 71345 thAya temAM uparanI 55 kaLA umeravAthI sarva maLIne 71400 kaLA thaI. tyArapachI parvatane mULa vistAra je 1022 jana che temAMthI parvatanA zikharano vistAra 4ra4 bAda karatAM zeSa 598 rahe che. tene (598 ne) parvatanI uMcAI 17ra1 vaDe bhAMgavA che. te bhAgAkAra thaI zakato nathI, tethI A 598 vaDe 71400 kaLAne guNAkAra kare. te karavAthI 4267200. thAya. have A rAzine 1721 vaDe bhAgatAM bhAgamAM 24809 Ave che ane zeSa 11 rahe che. te ardhathI adhika che mATe "ardhathI adhika hoya te Akho gaNAya " e vacanathI lAdhelA aMkamAM eka umeratAM 24810 thAya che. ATalA paMcANuA bhAga thayA che tethI tene 95 vaDe bhAMgatAM bhAgamAM ra61 jana Ave che ane zeSa 15 kaLA rahe che. pachI A (ra61-15) aMkane girine mULa vistAra je 1022 jana che temAMthI bAda karIe. tyAre 760 jana ane paMcAguA eMzI bhAga dUra rahe che tethI 766 A ThekANe girine vistAra jANa. have madhya dizAe eTale lavaNasamudranI zikhA taraphanI dizAe jaLanI vRddhi
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 125 keTalI haze? te jANavA mATe upara kahelo je girinA vistArane aMka (760) che tene savarNa karavA mATe 760 ne 5 vaDe guNatAM 72200 thAya, temAM 80 bheLavatAM 72280 thAya. pachI A pramANe trirAzi mAMDavI-95000-700-72280. ahIM saraLatA karavA mATe traNe akemAMthI sarva zUnya kADhI nAMkhavI tyAre-95-~7228 rahe. pachI vacalA aMkane chellA aMka sAthe guNatAM 5056 thAya. A pratibhAga AvyA, tethI pahelI rAzine paNa 95 vaDe guNuM pratibhAga karavA. tema karavAthI eTale ke pahelI rAzi 95 che tene 5 vaDe guNavAthI 9025 thayA. A aMkavaDe uparanA 50596 aMkane bhAMga. tyAre bhAgamAM 5 yojana Ave che ane zeSa 5471 rahe che. tene 5 vaDe bhAMgavAthI bhAgamAM pa7 kaLA Ave che. bAkI pada vadhe che te adha uparAMta hovAthI eka aMka gaNI pa7 mAM umeravAthI 58 kaLA thAya che, tethI madhya dizAe jana 5 ane kaLA 58 eTalI jaLavRddhi che, A jaLavRddhine (5-6 ne) 999-mAMthI bAda karatAM bAkI 963-9Na rahe che. ATaluM lavaNazikhAnI dizA tarapha jaLa upara rahelA (dekhAtA) girinuM pramANa siddha thayuM. te AThe parvatane mULa vistAra je 1022 jana che tene paridhi 3ra3ra jana thAya che ane zikhara uparane vistAra 424 jana che tene paridhi 1341 yojana thAya che. tathA te AThe parvatanuM paraspara AMtarUM 72114 yojanA ane eka jananA ATha bhAga karIe tevA 3 bhAga jeTaluM che. te jANavAne upAya A pramANe - jaMbudvIpanI jagatIthI 42511 yAjana lavaNasamudramAM jaIe tyAre te ThekANe parvatanA viSkabhane madhyabhAga che. tyAM lavaNasamudrane vRtta viSaMbha 185022 jana che. tene paridhi karIe tyAre 585091 yAjana thAya che. temAMthI AThe parvatono te sthAne 1022 jana vikaeNbha che tene AThaguNo karatAM 8176 - jana thAya che. te bAda karavAthI 576915 pejana rahe che. tene AThe bhAMgavAthI bhAgamAM 72114 jana Ave che. bAkI zeSa 3 rahe che tenA AThIyA bhAga karavA mATe AThe guNatAM 24 thAya, tene AThe bhAMgatAM bhAgamAM 3 Ave che tethI AThIyA traNa bhAga adhika samajavA. te upara batAvyA che. (16). have be gAthAvaDe aMtaradvIpa kahe chehimvNtNtaa vidisI-sANAigayAsu causu dADhAsu / saga saga aMtaradIvA, paDhamacaukaM ca jagaIo // 17 // 211 // 1 lAkha ghojanane jaMbudvIpa ane baMne bAju 42511 lavaNasamudranA tene bamaNA karatAM 85022 jana. kula 185022 yojana.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 zrI laghukSetrasamAsa. joaNatisaehiM tao, sayasayavuDDI a chasu caukkesu / aNNuNNajagaiaMtari, aMtarasamavittharA sevve // 18 // 212 // artha-(himavaMtatA) himavAna parvatanA bane cheDAthI babe dADhAo nIkaLelI che. temAM (vikirInarg ) IzAna Adika vidizAmAM () gayelI (rAju) cAra (vahANa) dADhAo upara (rata tA) sAta sAta (gaMtavA) aMtaradvIpa che. te cAre aMtaradvIpamAM je (hamavara) paheluM catuSka che te (ka ) jagatIthI (komaLatipahiM) traNa so yojana dUra che. (to) tyArapachInA (ku) cha (vAsu) catuSkane viSe (sacAyags ma ) so so yojananI vRddhi karavI eTale ke (UU/urrest) dvIpano parasparanA AMtarAmAM tathA jagatI ane dvIpanA AMtarAmAM dareka catuke so so yojananI vRddhi karavI. vaLI (2) sarva dvIpa (caMtAmavisthA) AMtarA jeTalA ja vistAravALA che. eTale ke jagatI ane dvIpanA AMtarAmAM, paraspara dviIpanA AMtarAmAM ane dvipanA vistAramAM pahelA caturkane AzrIne traNa so jana, bIjA catuSkane AzrIne cAra se jana, trIjA catuSkane AzrIne pAMca se jana, e rIte eka eka so jananI vRddhi karavAthI yAvat sAtamA catuSkane AzrIne nava so jananuM pramANa jANavuM. (17-18 ) have te aMtaradvIpa jaLa upara keTalA uMcA che ? te kahe che - paDhamaceukucca bahi, aDDAiajoaNe a viisNsaa| sayariMsavuDDi pairao, maijjhadisiM savvi kosadgaM // 19 // 213 // artha- mava8 ) pahelA cAra dIpanuM ( ) uMcapaNuM eTale jaLa upara prakAzitapaNuM (huM ) bahAra eTale jabUdvIpanI dizAe (ga roga) aDhI yejana (5) ane ( vIvaMtA ) vIza bhAga eTale eka yojananA 95 bhAga karIe tevA 20 bhAga che; tathA (pa ) tyAra pachInA dareka catuSkane viSe (ratipura ) sthUlavRttio karIne paMcANuA sItera sItera bhAganI vRddhi jANavI. tathA ( maharSi ) madhya dizAne viSe lavaNazikhA taraphanI dizAe ( diva ) sarva dvIpa ( dui ) be keza ja jaLa upara prakAzita che-uMcA dekhAya tevA che. A uccapaNuM jAgavAno upAya batAve che -pUrvanI jema trirAzi mAMDavI, te A pramANe pa000-700-600. ahIM pahelI ane chellI rAzimAMthI babe zUnya kADhI nAkhavI, tathA pahelI ane bIjI rAzimAMthI paNa eka eka zUnya kADhI nAMkhavI. tethI-5-70-6 A rIte traNa rAzi thaI. pachI madhya rAzivaDe chellI rAzine guNAkAra karatAM kara0 thayA. tene pahelI rAzi (95)
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 127 vaDe bhAgatA bhAgamAM 4 jana Ave che, zeSa 40 vadhe che. tethI jana 4 ATalI lavasamudranI dizimAM jaLavRddhi che. tenuM ardha karavAthI jana 2 ATaluM bahAranI eTale jaMbudvipa taraphanI dizAmAM ghaTe che eTale tyAM be jana ne vIza bhAga jeTalI jaLavRddhi che. e pramANe jaMbudvIpa tarapha paMcANuA 70 bhAganI ane lavaNasamudra tarapha 140 bhAganI dareka dvIpe jaLavRddhi thAya che ane lavaNasamudra tarapha be gAu badhA dvIpe jaLa upara dekhAya che tethI tenuM yaMtra nIce pramANe samajavuM. thApanA 285 aMtaradvIpa catuSka vistAra ejana 300 400 500 600 900 paridhi ejana 949 1265 1581 1897 2213 lavaNa samudra tarapha pheMpha paThThI chuM. huM 13Tsa jaMbudvIpa tarapha 26 26 38 442 jabUdIpa tarapha sara ra ra ra da ka pa ka dRra para lavaNazikhA tarapha || 2 gAu 2 gAu| 2 ga. | 2 gA. | 2 gA. 2 gA. | 2 gA. jaLa vRddhi jaLa vRddhi kAza soza have te aMtaradvapanAM nAma kahe che - savve saveiaMtA, paDhamacauktammi tesi nAmAiM / egorua AbhAsia, vesANia ceva laMgUle // 20 // 214 artha--(saMve ) sarva aMtaradvIpa ( tA) vedikA ane vanakhaMDavaDe zebhita che ema jANavuM. ( meksi ) pahelA catuSkamAM (tehi ) temanAM ( rAmAE ) nAme IzAnAdikathI AraMbhIne A pramANe che:-IzAnamAM (hi) ekarUka 1, (sAmAjika ) agnikhUNumAM AbhAsika 2, (retALa ) naitya khUNAmAM vaiSANika 3 va ) ane (saMpUtre) vAyavya khUNAmAM lAMgulika 4. (20) bIacaukke hayagaya-gosakulipuvakaNNaNAmANo / AyaMsamiMDhagaao-gopuvvamuhA ya taiammi // 21 // 215 //
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. artha-(vAva) bIjA catuSkamAM (du) haya, (vAya) gaja, (m) ga ane (raDhi) zakhulI e zabdo che (puva ) pUrvamAM jene evA (07TmA ) karNa nAmavALA eTale ke hayakarNa 1, gajakarNa 2, karNa 3 ane zaklIkaNuM 4 e nAmanA cAra dvIpa IzAnAdikathI AraMbhIne jANavA. (2) tathA e ja pramANe ( mAra ) Adarza, (hi) meMDha, (mo) a ane ( ) ge e zabdo che (puSya ) pUrvamAM jene evA (muThThA ) mukha nAmavALA eTale ke Adarzamukha 1, meMdramukha 2, amukha 3 ane gemukha ja e nAmanA cAra dvIpa ( tAmi ) trIjA catuSkamAM jANavA. (21). hayagayaharivagdhamuhA,cautthae asakaNNu harikaNNo / akaNNa kaNNapAvaraNu, dIo paMcamacaukkAmma // 22 // 216 // artha-() haya, (pa) gaja, (ra) hari ane (vA) vyAdhra e zabdo che pUrvamAM jene evA ( muddA)mukha zabdavALA eTale hayamukha 1, gajamukha 2, harimukha 3 ane vyAdhramukha 4 e nAmanA cAra dvIpa ( carathag ) cothA catuSkane viSe jANavA, tathA ( Ug) azvakarNa 1, (vi ) harikaNuM 2, ( ) akarNa 3 ane ( pAvara) karNaprAvaraNa 4 e nAmanA cAra (sI) dvIpa (paMcamavaDa ) pAMcamA catuSkane viSe jANavA. (22) ukkamuho mehamuho, vijjumuho vijjudaMta chaTTammi / sattamage daMtaMtA, ghaNalaTThanigUDhasuddhA ya // 23 // 217 // artha--(3 ) ulkAmukha 1, (meda ) meghamukha 2, (vi ) vidyamukha 3 ane (viSNuddata) vidyudaMta 4 e nAmanA cAra dvIpo (chaThThama) chaThThA catuSkane viSe che, tathA (rara) sAtamA caturkImAM ( taMtA) daMta zabda che aMte-cheDe jene evA (ghA) ghana, (8) laNa, (nida) gUDha ane (suddhA 2) zuddha zabda mUkavA eTale ke ghanadaMta 1, laNata 2 (ni) gUDhadaMta 3 ane zuddhadaMta 4 e nAmanA cAra dviIpa jANavA. (23). emeva ya siharimmi vi, aDavIsaM savvi DaMti chappaNNA / eesu jualarUvA, paliAsaMkhaMsaAu NarA // 24 // 218 // artha-(meva ) tathA vaLI e ja pramANe eTale upara jema himavAnA parvatanA kahyA te ja pramANe ( sirijha vi) zikhari parvatane viSe paNa (vId)
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. mULa tathA bhASAMtara 1ra w aAvIza aMtarIpa jANavA. (vi) te sarve maLIne (chagum) chappana aMtaradvIpa (kuMti) thAya che. (gig) A chappane aMtaradvIpane viSe (juga hava) yugalarUpa (paDhiAra) palyopamanA asaMkhyaya bhAganA AyuSyavALA (7) manuSpA vase che-rahe che. (24). (te yugalikenA zarIranuM pramANa vigere kahe che) joaNadasamaMsateNU, piTTikaraMDANamersi caiusaTThI / asaNaM caMcautthAo, guMNasIdiNa vccpaalnnyaa||25||219|| artha-(hi) A yugalikenuM (taLu) zarIra (lokavaNamaMta) eka ejananA dazamA bhAga jevaDuM eTale ATha se dhanuSya uMcuM hoya che, tathA temane (ra ) cosaTha ( pitA ) pRSThakaraMDaka hoya che, (4) tathA (vaDA ) caturthabhakta eTale ekAMtare divase (3 )bhajana hoya che, tathA (gulIvi) ogaNaeMzI divasa (vALiyA) apatyanI pAlanA hoya che. ( ra5).. have getadvIpa tathA sUryacaMdranA dvIpanI hakIkata traNa gAthAvaDe kahe che - pacchimadisi sutthialavaNa-sAmiNo goamutti igu dIvo / ubhao vi jaMbulAvaNa, dudu ravidIvA yatesiM ca // 26 // 220 // jagaiparupparaaMtari, taha vitthara bArajoaNasahassA / emeva ya puvadisiM, caMdacaukkassa cau dIvA // 27 // 221 // evaM cia bAhirao, dIvA aTTha puvvpcchimo| dudu lavaNa cha cha dhAyai-saMDa sasINaM ravINaM ca // 28 // 222 // artha:-(jhima ) merU parvatanI pazcima dizAe jagatIthI bAra hajAra yojana lavaNasamudramAM jaIe tyAM (susthi) susthita nAmanA (vANAmi) lavaNAdhipatine (3mu ji) gotama nAmane (0) eka (vi) dviIpa che, tathA (ma ri) te gatamapanI be bAjue (saMpuchAvA) jabUdvIpane ane lavaNasamudranA (du vi) be be sUryanA (vivAM ya) dvIpo che eTale ke gautamadvIpanI banne bAjue babe dvIpa eTale kula cAra dvIpa che te ja bUdvIpanA be ane lavaNasamudranA jabUdvIpa taraphanA be ema kula cAra sUryanA che ema jANavuM. (tehi 4) vaLI te pAMce dIpanuM (pappagaMtari) jagatI ane dvIpanuM AMtaruM, tathA parasparanuM eTale ekabIjA dvIponuM AMtaruM, (ta6) tathA (vi) te dareka dvIpane vistAra te traNe bAbata ( vAirastA) - 17 : '
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 zrI laghukSetrasamAsa. bAra bAra hajAra jana che. (2) tathA (me) e ja rIte (puvatirSi) merUparvatanI pUrvadizAmAM jagatIthI bAra hajAra yojana lavaNasamudramAM jaIe tyAM (caMdrAcAra) cAra caMdranA (ra3 rIvA) cAra dviIpa che eTale jaMbadvIpanA be caMdra ane jaMbudvIpa tarapha lavaNasamudra upara pharanArA lavaNasamudranA be caMdra ema cAra caMdranA cAra topa che. tathA (vaM viSa) e ja prakAre eTale upara kahyA pramANe ja (zAhi3) bahAranI dizAe eTale dhAtakIkhaMDanI dizAe lavaNasamudranI jagatIthI bAra hajAra yeAjana lavaNasamudramAM jaIe tyAM (puSyaparijhama) merU parvatanI pUrva ane pazcima dizAmAM (saTTa) ATha ATha (vA) dvIpa che. (kula soLa dvIpa che) te (dudu ruvA) lavaNazikhAnI bahAra pharatA be caMdra ane be sUryanA tathA (i che) cha cha (vAyara) dhAtakIkhaMDamAM cAlatA lavasamudra taraphanA ( f) caMdra (vI da) ane sUryanA sarve maLIne ATha caMdranA ane ATha sUryonA dvIpa che. (26-27-28.) have A dvIpanuM jaLa upara raheluM pramANa kahe cheaie dIvA jalavari, bahiM joauNa seDDaaTThasIi thaa| bhAgA vi a cAlIsA, majjhe puMNa kosedugameva // 29 // 223 // artha -(gg) A sarve (TIvA) dvIpa ( Turi) jaLanI upara ( ) bahAra eTale jaMbudvIpa ane dhAtakIkhaMDanI dizAe ( vI ) sADI aThayAsI (kokA) thAjana (ta) tathA upara (vAsA) paMcANuA cALIza (mA vi ) bhAga ATaluM jaLa upara saprakAza dekhAya che. A pramANa jANavA mATe prathamanI jema trirAzi mAMDavI-95000-700-24000 AmAM pahelI ane chellI rAzimAMthI traNa traNa zUnya kADhI nAMkhavAthI-95-700-24 rahe che. pachI madhya rAzivaDe aMtya rAzine guNavAthI 16800 thayA. tene pahelI rAzi (5) vaDe bhAgatAM 1766 AvyA. ATalI lavaNazikhAnI dizA tarapha jaLavRddhi che. tenuM ardha karavAthI 888 thAya che temAM dhAtakIkhaMDa tarapha pANI upara be keza eTale ardha ja dekhAya che te bheLavavAthI 88 jana ane 40 bhAga upara kahyA pramANe thAya che. (pu) tathA vaLI (jo) madhya dizAne viSe eTale dhAtakIkhaMDatarapha sarva dvIpa (sadumeva) be koza ja jaLa upara prakAza che. A hakIkta jaMbudvipa taraphanA 9 dvIpa mATe samajavI. dhAtakIkhaMDane lagatA je be dizAnA maLIne 16 dvIpo che te jaMbudvipa tarapha be gAu dekhAya che ne dhAtakIkhaMDa tarapha 88aaaa dekhAya che. (29) (dareka dvIpano paridhi 37948 jana che.) have te dvIpamAM rahelA prAsAdanuM pramANa kahe che - kulagiripAsAyasamA, pAsAyA esu NiANiapahaNaM / taha lAvaNajoisiA, dagaphAlIha uddddhlesaagaa||30||224||
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 131 artha -(gg) A dvIpamAM (zivakipadU) pitA potAnA svAmI je susthita, caMdra ane sUrya temanA (palAyA) prAsAde-kIDAnA bhavane che te (kuripArAyaNamA) kulagiri upara rahelA prAsAdanI jevA che. eTale darA yojana uMcA ane tenAthI adha eTale 31 jana: lAMbA-pahoLA che. ( tAda ) tathA sarva jyotiSInA vimAno sAmAnyapaNe sphaTikaratnamaya hoya che, paraMtu (DhAva nIti ) lavaNasamudramAM rahelA jyotiSkanAM vimAna tathA prakAranA jagatanA svabhAvane lIdhe (vADhIda ) udakane-pAne phADavAnA svabhAvavALA jaLasphAdikaratnamaya che; tathA te vimAna (helA ) Urdhva lephsAvALA eTale uMce paNa prakAza karanArA hovAthI lavaNazikhAmAM paNa prakAza karanArA che. have lavaNasamudranuM prataragaNita A pramANe lAvavuM.-lavaNasamudrane vistAra be lAkha jana che tenuM ardha karatAM eka lAkha thAya, temAM pAMca hajAra nAMkhavAthI 105000 thAya. A aMkavaDe 948683 ne guNavAthI 99611715000 Ave. ATaluM lavaNasamudranuM prataragaNita thAya che, tathA te ja prataragaNitanA aMkane 17000 vaDe guNavAthI 169339155000000 Ave che. A ghanagaNita jANavuM. ahIM keI zaMkA kare ke-lavaNasamudramAM sarva ThekANe kAMI 17000 jana jaLanuM uMcapaNuM nathI, mAtra madhyabhAgamAM jyAM daza hajAranuM pahoLApaNuM che tyAM ja teTalI jaLazikhAnI uMcAI che, tethI 105000 ne 17000 vaDe kema guNI zakAya? A zaMkAnuM samAdhAna karavA kahe che ke tAruM kahevuM satya che, paraMtu lavaNezikhAnI upara ane banne bAjunI be jagatInI vedikA upara sIdhI derI devI. temAM vacce je jaLarahita pradeza rahe che te paNa kagatie karIne jaLasahita hoya tevo samajavAnuM che, eTale ke te jaLarahita kSetra paNa jaLasahita che ema mAnavuM. jema merUparvatanA vistAramAM caDatAM ne utaratAM 11 bhAganI hAni ne vRddhimAM mekhalAnI vivekSA na karatAM tene palANa bhAga paNa aMdara levAmAM Ave che tema ahiM paNa vivakSA hovAthI je ghanagaNita kahyuM che temAM kAMI virodha samajavo nahIM. te viSe vizeSaNavatI graMthamAM kahyuM che ke-caM maracaMtA nosTAlasurA 07gaie jalavaNasamudabhavaM jalasuNNaM pikkhitaM tassa gaNijahA maMdarapanvayassa ikvArasa bhAgahANI kaNNagai AgAsassa vitadA bhavaMti kAuM bhANiA taha lavaNasamuhassa vi|| lavaNasamudramAM cAra caMdra, cAra sUrya, 35ra graho, 112 nakSatro, 267600 tArAnI kaDAkaDI jANavI. lavaNasamudrane paridhi 1581139 jana jANu. lavaNasamudranI jagatInA cAra dvAranuM aMtara 35280 cAjana ne 1 gAu jANavuM. // iti laghukSetrasamAsavivaraNe lavaNasamudrAdhikAro dvitiiyH|| 1 jaMbudvIpanI ne lavaNasamudranI jagatIne saravALe karIne tenuM ardha karavAthI A aMka Ave che. 2 ane bhAvArtha upara AvI gayela hovAthI pharIne lakhyo nathI. 3 paridhinA aMkamAMthI cAra dvAranA sAo sAthe 18 jana bAda karI bAkInI rakamanA cAra - bhAga karavAthI A aMka Ave che,
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ nTanTaraHkta-ka-kvanTaka atha tRtIya dhAtakIkhaMDadvIpa adhikAra.. GERSRIES RUSSRSRSRSRSRSRSRSSPSSPSS-POSPISS have trIje dhAtakIkhaMDa dvIpano adhikAra kahe che - jAmuttaradoheNaM, dasasayasamapihula paNasayucceNaM / usuyAragirijugeNaM, dhAyaisaMDo duhavihatto // 1 // 225 // artha-nakApurI ) dakSiNa uttara lAMbA, (rasAyaNavidu) daza so eTale eka hajAra yojana sarakhA pahoLA eTale bhUmithI zikhara sudhI sarakhA pahoLA ane (grze) pAMca se yajana uMcA evA (suthArazmi) ISakAra nAmanA be parvatavaDe (dhA ) dhAtakIkhaMDa (suvidatta) be bhAge heMcAyelo che. eTale ke lavaNasamudranI jagatIthI bahAra valayane AkAre dhAtakIkhaMDa nAmane bIje dvIpa che. te cAra lAkha yeAjana pahoLe che. te dhAtakIkhaMDanA moTA be vibhAga che-pUrva dhAtakIkhaMDa ane pazcima dhAtakIkhaMDa. te be vibhAga ISakAra nAmanA be parvate karyo che. te parvate lavaNasamudranA vaijayaMta ane aparAjita nAmanA dvArathI nIkaLIne dhAtakIkhaMDanA vaijayaMta ane aparAjita nAmanA dvAra sudhI lAMbA che. (eTale ke lavaNasamudranA cheDAthI nIkaLI kALodadhinA agrabhAga sudhI lAMbA che.) te bANane AkAre hovAthI ISakAra kahevAya che. te parvate dakSiNa-- uttara cAra lAkha jana lAMbA che, bhUmithI zikhara sudhI eka sarakhA eka hajAra yojana pahoLA che ane pAMca se jana uMcA che. (1). A banne khaMDa ( vibhAga) mAM parva ane kSetronI saMkhyA vigere kahe che- khaMDadaMge cha cha giriNo, saga saga vAsA aravivararUjA / dhuri aMtisamA giriNo, vAsA punnpiddhelpihulyraa||2||226|| artha - hiM ) pUrva ane pazcima e bane khaMDane viSe (4 4 niLio) cha cha kulagiri che eTale bane maLIne bAra kulagiri che, tathA (tA ja vAtA) sAta sAta eTale bane maLIne ceka kSetro che. te kulagiri ane kSetre (avirata ) ArArUpa ane tenA vivara-AMtarArUpa che. eTale ke paiDAnI nAbhine sthAne jaMbUdIpa ane lavaNasamudranuM geLapaNuM che. nAbhimAMthI jema ArA
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 133 nIkaLe tema ISakAra ane kulagiri che, ane te ArAnA vivara eTale AMtarAne sthAne code kSetro rahelA che. tathA (ji ) kulaparvate (ane ISakAra parvata paNa) (puri ti sama) AraMbhe ane cheDe sarakhA ja paheLA che. (pu) ane (vA) kSetre (padupidutta) pRthu pRthutara che eTale lavaNasamudranI jagatIthI AraMbhIne dhAtakIkhaMDanI jagatI sudhI anukrame vadhAre vadhAre pahoLA che. (2). A dhAtakIkhaMDamAM je je jaMbUDhIpanI sarakhuM che te kahe che- dahekuMDaMDuttamamerumussayaM vittharaM viaddddaannN| ' vArI re suneruvAmida nA puvarsa rUArakA " artha -(g) A dhAtakIkhaMDane viSe rahelA ( Du) kahe tathA kuonuM uMDApaNuM, (3) merUparvata sivAya bIjA parvato eTale kulagiri, gajadaMta, vakSaskAra, yamala, kAMcanagiri ane vaitADhya vigere parvatanuM (3 ) ucApaNuM; tathA (vijhA ) vaitADhya parva () ane ( havana) merU parvatane vaIne bIjA (dhArI) vRtADhya vigere goLa parva (vivAda) vistAra (pu ) pUrvanI samAna eTale jabUpamAM kahyA pramANe (vALa) jANavo. (3) have be merUnuM svarUpa kahe che- merudurga pi taha ccia, NavaraM somaNasahi?varidese / sagaaDasahasaUNu tti sahasapaNasIi uccatte // 4 // 228 // artha-mahuja ) dhAtakIkhaMDanA bane merU parvata paNa (ttA ) te ja pramANe eTale jaMbudvIpanA merUparvata pramANe ja che. (ba) vizeSa e che ke (romana) saimanasa vananI (higvari) nIce ane uparanA pradezamAM anukrame (sAkaraNa ) sAta hajAra ane ATha hajAra yojana UbhuM karavA, tethI A be merU (3 ) uMcapaNane viSe (sapAlag ) paMcAzI hajAra jana thAya che. jema jaMbudviIpano merU mULathI AraMbhIne saimanasa vana sudhI cosaTha hajAra jana uMco che, paNa A be merU to satAvana hajAra yojana uMcA che. tathA jaMbudvIpane merU saimanasa vanathI AraMbhIne zikhara sudhImAM chatrIsa hajAra jana uce che, paNa A be merU te aThThAvIza hajAra jana uMcA che. kula paMdara hajAra ochA thavAthI A be merU paMcAzI hajAra jana uMcA che. . vistarArtha-jaMbudvIpanA merUmAM bhUmithI pAMca se jana upara caDIe tyAM
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 zrI laghukSetrasamAsa. naMdanavana che, tyAMthI sADIbAsaTha hajAra jana uMce sAmanarAvana che, tyAMthI chatrIza hajAra jana uMce pAMDukavana che. kula navANu hajAra tathA eka hajAra bhUminI aMdara hovAthI lAkha yeAjana uMce te merU che; paNa A dhAtakIkhaMDanA be merU te A pramANe che:-bhUmithI pAMca so jana uMce naMdanavana che, tyAMthI sADI paMcAvana hajAra jana uMce samanasavana che ane tyAMthI aThThAvIza hajAra yojana uMce pAMDukavana che. kula corAzI hajAra yojana thayA temAM bhUminI aMdara eka hajAra yojana hevAthI kula paMcAzI hajAra yojana uMcA che. (4) have banne merane vistAra kahe cheth paNaNavaI cauNaua, addhacauNaua aTThatIsA ya / dasa sayAi kameNaM, paNaTThANa pihutti hiTThAo // 5 // 229 // ' artha- (ta6 ) tathA (gvarSa) paMcANaso, (23LakA) corANase, ( 33) corANumuM so adhuM eTale sADI trANuM se, (dUtA ) ADatrIza so, () ane (rata sacAra) daza so, A pramANe (diAzo) nIcethI eTale mULathI-bhUminI aMdarathI (jaLa) anukrame (udALa ) pAMca sthAna eTale mULa, bhUtaLa, naMdanavana, saimanasavana ane zikhara e pAMca sthAno (vidyutti) pahoLA che. arthAta A be merUparvate mULamAM-bhUmimAM paMcANu so jana pahoLA che, bhUtaLamAM corANu so yeAjana pahoLA che vigere. merU parvatanI sthApanA - vistAra jana naMdanavane 350 sthAnaka zikhara upara somanasavane 1000 8400 bhUtaLa upara mULamAM 3800 9500 A be merU parvatanA keIpaNa Icchita sthAne tene vistAra jANavA mATe hAni ane vRddhi lAvavAnI rIta A pramANe che-bhUtaLa upara merUne vistAra 9400 jana che temAMthI zikharane vistAra je 1000 jana che te bAda karatAM 8400 ejana rahe che, tene merUnI kula uMcAI 84000 yajanavaDe bhAMgavA, paNa bhAga cAlato nathI, tethI 8400 ne daze guNavA. tyAre 84000 dazAMza thayA. tene 84000 vaDe bhAMgatAM bhAgamAM na Ave che, tethI siddha thayuM ke bhUtaLathI uMce caDatAM dareka pejane eka dazAMza yojana eTale eka yojanane dazame eka bhAga vistAramAM ghaTe che ane zikhara uparathI nIce AvatAM dareka yojane eka dazAMza pejanA vistAramAM vadhe che. (5). eTale daza ejane eka jananI hAni-vRddhi samajavI,
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ New mULa tathA bhASAMtara 135 have jabUdvIpa karatAM je ahIM bamaNuM che te kahe che NaikuMDadIvavaNamuha-dahadIharaselakamalavitthAraM / / NaiuMDattaM ca tahA, dahadIhattaM ca iha duguNaM // 6 // 230 // artha-bUdvIpamAM kahelA naghAdikanA vistAra karatAM ahIM dhAtakIkhaMDamAM (org ) nadIone, (6) kuMDena, (vIva) dvIpone, ( vamuda) vanamuno , (6) kahone, ( lesTa) dIrghaparvatano eTale kulagirine ane (rAme) kamaLo (visthA) vistAra bamaNuM che; tathA jaMbudvIpanI nadIonA uMDapaNa karatAM ahIM dhAtakIkhaMDanI (ghauM) nadIonuM uMDapaNuM paNa bamaNuM che. (4 tA) tathA vaLI pUrve kahelA drahanA lAMbapaNAthakI (rAtta 4) drahonuM lAMbapaNuM ane pahoLapaNuM (6) ahIM dhAtakIkhaMDamAM (gl) bamaNuM che. tathA vaLI ahIM vanamukhane vistAra bamaNe kahyo che, paraMtu lavaNasamudranI dizA tarapha vanamukhane vistAra tethI viparIta che. te A pramANe -nadInI pAse be kaLA ane kuLagirinI pAse 5844 yojana vistAra che e saMpradAya che. (6). vistarArtha_eka taraphanA batrIza vijayanI 64 nadIo, bIjI taraphanI 64 nadIo, banne taraphanA bharatakSetranI gaMgA nadI 2, siMdhu nadI 2, ane aivita kSetranI raktA nadI 2, raktavatI nadI 2, sarva maLIne 136 nadIo. be haimavatakSetranI 4 nadI, be eraNyavatakSetranI 4 nadI, be mahAvidehanI aMtaranadI 24, sarva maLIne 32 nadIe. be harivarSakSetranI 4 nadI, be ramyakakSetranI 4 nadI, maLIne 8 nadIo. tathA zItA nadI 2 ane zItAdA nadI 2 maLIne 4 nadIo thaI. kula 136-328-4 nadIo saMbaMdhI yaMtra. sthApanA - 8 | nadImUla vi EUR | stAra ejana | mULamAM uMDa paNuM jana --- - re Ple : aMtya uMDapaNuM cAjana jana dhAtakIkhaMDa jIbhI vistAra nadIo jIbhI jADI jana abhI lAMbI | $ | 0 | 1 0 0 0 | yojanA $ 0 0 A 0 4 rayojana che re jana nadIdvIpa vistAra ejana kuMDadvAravistAmadhyagiri ane 2 - 9 | tara yojanA te che ke [ { ", che \ 8 8 8 0 che. *6 8
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ thI laghukSetramAsa, have bhadrazAlavananuM pramANa kahe che - igalakkhu sattasahasA, aDa sayaM guNasIi bhaddasAlavaNaM / ..: puzvAvaradIhaMtaM, jAmuttara aTThasIbhaiaM // 7 // 231 // ' artha--(dig) eka lAkha, (saradA) sAta hajAra, ( ) ATha so ne (guNada) ogaNaeMzI ( 107879 ) yAjana (mAlAthai ) bhadrazAlavana, (puvAvarta) pUrva-pazcima lAMbuM che, tathA ( jJAna ) dakSiNa-uttara ( mA) adyAzIvaDe bhAga daIe teTaluM pahoLuM che. tathA devakura ane uttarakurUnI jIvA 223158 yojana che. chavAnI sthApanA bhadrazAlavana be bAju hevAthI, 107878-ne be vaDe guNavA. 215758 bamaNuM karato Avela aMka. - 9400-merUparvatanI pahoLAI bhaLavavI. kula 225158 ba 2000 be gajadaMtAnI pahoLAI bAda karavI. 223158 devakura uttarakurUnI jIvA samajavI. bhadrazAlavananI sthApanA - dhAtakIkhaMDamAM | merUnI pUrve | merUnI pazcime merUnI dakSiNe | merUnI uttare bhadrazAlavana | 107879 | 107879 1226 pahoLuM | pahoLuM pahoLuM pahoLuM labAI aniyamitalabAI aniyamita have gajadaMtanI vaktavyatA kahe chebhi gayadaMtA dIhA, paNalakkhUNasayarisahasa duguNaTThA / iare tilaka chappaNNasahassa saya duNNi sagavIsA // 8 // 232 // artha--(hi) dhAtakIkhaMDamAM merUnI bahAranI dizAmAM rahelA ( tA) be be gajadaMta parvate sarakhA che. te cAre gajadaMtA pratyeka (gud) pAMca lAkha, (narasita) ogaNotera hajAra, (gunA) baso ne ogaNasATha pada9259 yojanA (vA) lAMbA che. tathA (6) bIjA madhyadizAmAM be be gajadaMtA sarakhA rahelA che, te cAre gajadaMtA (tila) traNa lAkha, (chaqug 1226
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara tara) chappana hajAra, ( tuf) baso ne (sIvIla) sattAvIza 356227 jana lAMbA che, tathA eka eka merUparvatanI bahAranI ane madhyanI dizAmAM rahelA baba babe gajadaMtanuM pramANa ekatra karIe tyAre 9925486 yajana thAya teTaluM uttarakura ane devakurUnuM dhanu pRSTha samajavuM. (8). - gajadaMtA ne vakSaskAranA bIjA pramANa mATe nIcene yaMtra jue:dhAtakIkhaMDa gajadaMta | vakSaskAra parvata be gajadatA maLIne thatuM | { 1 | devakura ne uttarakurUnuM dhanupRSTha Adi vistAra | ye 1000 1000 pa6259 lAkhe che te cheDe vistAra khanI dhAra jeTale 1000 35darara7 kAMIka Tuke che te Adi uMcapaNuM 400 || 400 925486 aMte uMcapaNuM | epa00 500 I vakSaskAra vigerenuM lAMbamaNuM kahe che - khittANumANao sese-selaNaivijayavaNamuhAyAmo / caulakadIha vausA, vAsavijayavittharo u imo // 1 // 233 // artha -kulagiri ane gajadaMtAdikanuM pramANa pUrve dekhADyuM che. have tethI (sela) bAkI rahelA (4) parvata eTale vakSaskAra, (6) nadIo eTale aMtaranadIo, (viSaya) vijaya ane (vapay6) vanamukha e sarvane (mAthAno). vistAra (NittANumA ) kSetranA anumAnathI jANa. eTale ke pUrva dhAtakIkhaMDa ane pazcima dhAtakIkhaMDanuM banne ISakAra dizie jeTaluM kSetranuM lAMbamaNuM che teTaluM vakSaskArAdikanuM paNa lAMbANuM kramasara vadhatuM vadhatuM jANavuM, tathA (vArA) varSo eTale pUrva dhAtakIkhaMDanAM sAta kSetre ane pazcima dhAtakIkhaMDanAM sAta kSetre (24) cAra lAkha yeAjana (ra) lAMbA che. (3) tu puna: have (vAvivaviya) kSetro ane vijayone vistAra-pahoLApaNuM ( ) A pramANe eTale nIcenI gAthAmAM kahyA pramANe che. (9). te ja kahe che - khittaMkaguNadhuvake, do saya bAruttarehiM pavibhatte / savvattha vAsavAso, havei iha puNa iydhuvNkaa||10||234|| 18
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ wwwww ~ 138 zrI laghukSetrasamAsa. - artha-(sittazuLapura) kSetranA aMkane dhruvaka sAthe guNavA. eTale ke kSetranA aMka 1-4-16-64 vigerene nIcenI gAthAmAM kahelA yuvaka sAthe guNavA. pachI tene ( ya vAha hiM) baso ne bAra (212) vaDe (mi) bhAMgavA. kema ke kSetranA aMka je 1-4-16-64-16-41che tene saravALo karatAM 106 thAya che, tene bamaNuM karavAthI 21ra thAya che tethI A bhAjaka aMka kahyuM che. te A pramANe - kSetrAMka-bharatakSetrano aMka 1, himavata kSetrAMka 4, harivarSa kSetroka 16, mahAvideha kSetrAMka 64, ramyaka kSetrAMka 16, eraNyavata kSetrAMka 4, bhairavata kSetramAMka 1 A sarvane ekaThA karavAthI 106 thAya che. A pramANe baMne bAju 7 kSetre hevAthI tene bamaNa karatAM 212 bhAjakaaMka thAya che. A rIte (salvatyi) sarva ThekANe eTale Adi, madhya ane aMtane viSe (vIvA) kSetrane vyAsa-vistAra (6) thAya che. (6) ahIM dhAtakIkhaMDane viSe (pu) vaLI (2) A pramANe eTale nIcenI gAthAmAM kahyA pramANe (puvaMza) gvAMka che. (10) te dhruvakane ja kahe che - dhuri cauda lakkha dusahasa, dosagaNauA dhuvaM tahA mjjhe| dusaya aDuttara satasa-TThisahasa chavvIsa lakkhA y||11||235|| guNavIsa sayaM battIsa, sahasa guNayAla lakkha dhuvamaMte / NAgarivaNamANavisu-ddha khitta solaMsapihu vijayA // 12 // 236 // artha-(puri) Adine viSe (230 traNa) cauda lAkha, (surata) be hajAra, (rAjA) baso ne satANa 140rara7 (puvaeN) dhuvAMka thAya che, (tA) tathA (ma) madhyane viSe (kurA) basa, (madurA) AThe adhika, (sataditA ) saDasaTha hajAra, ( chavIsa varSa sa ) ane chavIza lAkha ra667ra08 dhuvAMka thAya che, (11) tathA (kuvara sarSa) eka so ne egaNIze adhika (uttara tara) batrIsa hajAra, (guNAtra 4) ogaNacALIza lAkha 3932119 (zuddha) dhruvAMka (te) aMtane viSe thAya che, tathA (ida) aMtaranadI, ( zira) vakSaskAra parvata, (vA) merU ne bhadrazALa vana ane vanamukha, temanA (mA) pramANavaDe (visuda) zeAdhelA-bAda karelA (hi) kSetranA vistAranA (rojIsa) soLamA bhAga jeTalA (pidu) pahoLA (vinA) vijayo hoya che. (12) (A ivAMka dhAtakIkhaMDanI Adi, madhya ne aMtya paridhimAMthI 14 parvatane vistAra bAda karatAM Ave che te parvate saMbaMdhI yaMtra A prakaraNane cheDe Apela che.) vistarArtha--ahIM prathama kSetrano ghUvAMka 140297 che ane kSetrane aMka 1 che, tethI tene eke guNatAM teTale ja aMka Ave che. tene uparanI gAthAmAM kahyA.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 139 pramANe ra1ra vaDe bhAgatAM 66146 Ave che. ATale bharata ane eravatane Adi vistAra jANa. madhyane dhruvAMka 2667208 ne che tene paNa kSetramAMka ema vaDe guNatAM teTale ja aMka Ave. tene 212 vaDe bhAgatAM 12581 Ave che. ATale bharata ane eravatane madhya vistAra jANa. tathA atyano dhuvAMka 33ra119 che tene kSetranA aMka ekavaDe guNatAM teTalA ja thAya che. tene 212 vaDe bhAMgatAM 18547 Ave che. ATale bharata ane airAvatane aMtya vistAra che. e ja rIte upara lakhelA Adi dhruvakane cAre guNa 212 vaDe, bhAMgavAthI hemavata ane eraNyavatane Adi vistAra thAya che, soLe guNa 212 vaDe bhAMgavAthI harivarSa ane ramyakane Adi vistAra Ave che, tathA 64 vaDe guNa 21ra vaDe bhAMgavAthI videhane Adi vistAra Ave che. e ja rIte madhyanA 267208 pravAMkane anukrame 4-16-64 vaDe guNI 212 vaDe bhAMgavAthI te te kSetrane maLe vistAra Ave che, ane aMtyanA 3932119 dhruvAMkane anukrame 4-1-4 vaDe guNI 212 vaDe bhAMgavAthI te te kSetrane aMtya vistAra Ave che. roga - kSetra vistAra sthApanA - dhAtakIkhaMDanAM kSetro be bharata | be haimavata | be harivarSa be airavata be eraNyavatI be ramyaka be mahAvideha kSetrane dhuvAMka AdivAMkane kSetrAMka sAthe guNatAM 1402297 56 08188 22436752'' 887470 08 : 212 vaDe bhAMgatAM |6143 6458 158335 4ra3334 madhyadhuvAMkane kSetrAMka sAthe guNatAM ra67ra08 10668832 42 675328 17070 1312 21ra vaDe bhAgatAM 12581 50324 | 201298 8051946 aMtyadhuvAMkane kSetrAMka sAthe guNatAM 332114 15728476 2813804 ] 251655616 21ra vaDe bhAMgatAM 1854753 741906 28766 187054
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ w zrI laghukSetrasamAsa. tathA aMtaranadI, vakSaskAra parvata, merU ne bhadrazALavana ane vanamukha e sarvanuM pramANa ekatra karI tene kSetranA vistAramAMthI bAda karavA. je zeSa rahe tene 16 vaDe bhAMgavAthI je Ave te dareka vijayano vistAra jANa. te A pramANe cha aMtaranadIe rUMdheluM kSetra 1500 jana, ATha vakSaskAre rUMdheluM kSetra 8000 ejana, merU ane be bAjunA bhadrazAla vane rUMdheluM kSetra 225158 jana ane be vanamukhe rUMdheluM kSetra 11688 jana. A cArene ekatra karatAM 249346 yojana thAya che. tene kSetranA kula vistAra 400000 mAMthI bAda karIe tyAre 153654 rahe che. tene soLe bhAMgavAthI (903) prApta thAya che te dareka vijayanA vistAranuM pramANa jANavuM. A ja rIte aMtaranadI, vakSaskAra vigere koI paNa ISTa vastuno vistAra jANa hoya te te ISTa vastu vinA bAkInA (cAranA) vistArano aMka ekatra karI tene dvIpanA vijhaMbha (cAra lAkha) mAMthI bAda karavA. je zeSa rahe tene ISTa kSetranI saMkhyAvaDe (jemake aMtaranadI cha che te chavaDe, merU ne bhadrazALavana eka che te ekavaDe, vakSaskAra ATha che te AThavaDe, mukhavana be che te bevaDe) bhAMgavAthI je saMkhyA prApta thAya te te ISTa vastune vistAra jANa. mahAvideha saMbaMdhI vijayAdinA karaNanI sthApanA - vidhvaMbhakaraNa ISTa vastu sivAya bAkInI vastune sarvane cAra lAkha- bhAja bhAMgatAM mAMthI bAda. vistAra saravALe karyo | kAMka lAdhelA merU ane be bAjunuM bhadrazALa vana. | 153654-8000-1500-11688 17484ra ra25158 1 225158 seLa vijaya | 225158-8000-1500-11688 246346 153654 16 ha603) ATha vakSaskArarara5158-153654-1500-11688 392000 8000 1000. cha aMtaranadI ra25158-153654-8000-11688 388500 1500 250 be vanamukha 225158-1536 54-8000-1500 388312 11688 2 5844 te dareka vijayane vistAra kahe che - Nava sahasA cha saya tiu-ttarA ya chacceva sola bhAyA ya / vijayapiGattaM Naigiri-vaNavijayasamAsi caulakkhA // 13 // 237 //
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. artha:-(Uva saMdarA) nava hajAra, (4 tA) cha se, (siDara ) ane traNa adhika, (deva) tathA cha (toha mAyA 2) saLIyA bhAga 9603 ATalo (vikagi4) dareka vijayane vistAra che. have () aMtaranadI, (jiri) vakSaskAragiri, (gha) meravana, vanamukha tathA (vinA) vijaya e sarvane (samAli) saravALo karavAthI (rAThavA) cAra lAkha yajana AkhA dhAtakIkhaMDano vistAra siddha thAya che; tathA vijayanAM nAme prathama jabUdvIpamAM kahyA che te pramANe ahIM paNa jANavA. (13). mahAvideha sthApanA - vastunAM nAma cha aMtara eka merU ne ]. na | ATha | be vana | bheLa be bAjunA | vakSaskAra mukha | vijaya bhadrazAla vana * | nadI vistAra jana 1500 225158 8000 /11688/ 153654 00000 chApela kSetrasamAsamAM ahIM 3 gAthA artha vinA chApI che tene artha A pramANe kaMcanagiri, citravicitra, yamaparvata, dIrgha ne vRtta vaitADhya te pUrve (jaMbadvIpamAM) kahI gayA pramANe uMcAIvALA che ane te varSanA aMtaramAM AvelA kSetramAM rahelA che. have devakurU, uttarakurUmAM AvelA yamalaparvate, pAMca kaho ane merUparvata e dareka-vacce aMtara keTaluM keTaluM che te kahe che. - merUparvatavALA mahAvidehanA madhya bhAganI laMbAI 805194 jana che temAMthI merU parvatane vijhaMbha (9400 jana) bAda karI ardha karIe te 3787 jana Ave teTala baMne kurukSetrane vistAra (laMbAI) Ave che, temAM pAMca drahonA 10000 ne yamalaparvatanA 1000 kula 11000 yeAjana bAda karIne bAkI rahelA 386897 jananA sAta bhAga karatAM pa3ra71 yojanA Ave che teTaluM darekanuM aMtara che. eTale kulagirithI yamalaparvatanuM tathA paraspara pAMce drahonuM ane tyAMthI merUnuM eTaluM eTaluM aMtara che. ( dakSiNa ne uttaranA bhadrazALavanane samAveza sAMtamAM AMtarAmAM thaI jAya che ). have nagarI ane vRkSa vigerenuM svarUpa kahe che puvvaM va purI a tarU, paramuttarakurUsu dhAi mahadhAI / rukkhA tesu sudaMsaNa-piyadasaNanAmayA devA // 14 // 238 //
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 zrI laghukSetrasamAsa, artha-purva 3) pUrvanI jema eTale jaMbukIpamAM kahyA pramANe ja A dhAtakIkhaMDane viSe (kula) nagarIo (a) ane (ta) vRkSo jANavA. temAM nagarIonA nAma jaMbadvIpa pramANe jANavA, (pa) paraMtu vRkSanA nAmomAM (39 durANu) pUrva ane pazcima khaMDanA be kurukSetrane viSe (dhA) dhAtakI ane (mApa) mahAdhAtakI nAmanA (zravaNa) vRkSe jANavA. (tey) te vRkSene viSe (julA ) sudarzana ane (piyA ) priyadarzana (nAma) nAmanA ( ) be deve vase che, tathA be devakurUne viSe garUla nAmanA devanA ja be zAlmalI vRkSe pUrve jaMbadvIpamAM kahyA pramANe jANavA. (14) have dhAtakIkhaMDanI traNa paridhi kahe che - dhukrAsIsu a milio, aigo lakkho a aDasayarI shssaa| aTTha sayA bAyAlA, perihitigaM dhAyaIsaMDe // 15 // 239 // artha -(puvAsu ) tathA pUrve kahelI Adi, madhya ane aMtyanI e traNa dhuvarAzimAM ( jo) eka lAkha (1) ane (sarasa sattA) adyatera hajAra, (TTa tathA) AThaso ne (vAyAtrA) beMtALIza 17884ra jana parvatanA vistAranA (sisTigA) meLavIe, tyAre (dhA ) dhAtakIkhaMDanI (offuti ) traNe paridhi thAya che. (15) traNe paridhinI sthApanA dhAtakIkhaMDane paridhi Adiparidhi | madhyaparidhi aMtyaparidhi coda kSetroe rokela yuvarAzi 1402297 | 2667208 393ra119 bAra varSadhara ne be ISakAre maLIne rekelI rAzi 17884ra | 17884ra | 17884ra uparanI be rakama maLIne thayelI rAzi | 1581139 2846050 | 4110961 have te dhruvAMka zI rIte nIpaje? tene vidhi graMthAMtaramAM kahyo che, te A pramANe - iha vAsaharA jaMbU, seladuguNavittharA ca usuArA / khittaM phusaMti lakkho, aDasayari sahasa (aDasaya) bIyAlA // 1 //
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 13 teNUNa lavaNaparihI, dhAyaisaMDassa AidhuvarAsI / ripiTTA tamanna, pari isa mana dhuvAsI aMtassa vijA parihI, girivitthararahiya aMta dhuvarAsI / girivitthareNa miliyaM, parihiM tigaNukameNa bhave // 3 // artha -ahIM dhAtakIkhaMDamAM varSadhara parvata che te jaMbudvIpanA varSa karatAM bamaNA vistAravALA (pahoLA) che te 12 varSadharane ane ca punaH be ISakArane vistAra maLIne eka lAkha, atera hajAra, AThaso ne beMtALIza jana kSetrane sparze che arthAta reke che. teTalA yojanathI UNa evI lavaNasamudranI paridhi te dhAtakIkhaMDanI Adi dhruvarAzi jANavI, ane kula 14 parvatee spazelA ukta janathI UNu evI madhyaparidhi te madhya pravarAzi. ane aMtanI paridhi 14. parvatanA vistArathI UNa karIe te aMta dhruvarAzi, ane traNe dhruvarAzimAM 14 girino vistAra jenuM yaMtra A nIce Apela che te bheLavIe eTale anukrame traNe prakAranI paridhi thAya. A paridhinuM yaMtra A gAthAnI upara che. dhAtakIkhaMDanA parvatane vistAra (jabUdvIpanA vistArathI dviguNa) parvatanuM nAma | jabUdvIpa vistAra | dhAta jabUdvIpa vistAra | dhAtakIkhaMDavistAra evA be parvatane maLIne vistAra 105-12 2105-5 4210-10 105-12 2105-5 4210-10 4210-10 84ra1-1 1 cUlahimavaMtA 2 zikharI 3 mahAhimavaMta 4 rUpI 5 niSadha 6 nalavaMta 7 IpukAra 4210-10 8421-1 1684ra-2 16842-2 67368-8 1684ra-2 33684-4 16842-2 33684-4 67368-8 1000-0 2000-0 ekaMdara cera parvatane maLIne vistAra-17884ra jana ne be kaLA thAya che.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghutrasamAse. zrI dhAtakIkhaMDamAM AvelA (540) parvatenuM vivaraNa, jana | jana parvatanuM nAma AkRti laMbAI pahoLAI UMcAI jana merU zALI rUpI 8400 8400 84000 pukAra cAra lAkha 1000 500 laMbacorasa himavAna | cAra lAkha 2105-5 100 mahAhimavAne 2 cAra lAkha 421-1 200 niSadha cAra lAkha 3364-4 400 zikharI cAra lAkha 2105-5 100 | cAra lAkha 8421-1 200 nIlavaMta | cAra lAkha 33684-4 400 vRtta vaitADhya 8| 1000 | 1000 1000 goLa dIrdha vaitADhya 4 | cAra lAkha 50 laMbacorasa (bharata-eravatanA) | dIrghavaitADhya 64 / 9903rja 50 25 laMbacorasa (mahAvidehanA) gajadaMta 4 pa6259 kuLagiri pAse ! kuLagiri pAse be maLIne ardha 1000 400 | caMdrAkRti | 356227 merUpAse khadhAra merUpAse 500 yamalagiri 8 1000 1000 500 vakSaskAra 3ra / aniyamita 1000 kaLagiri pAse 40 laMbacorasa | nadI pAse 500] kaMcanagiri 400 | 100 nIce | 100 nIce 50 upara) 50 upara gaLa 25 gALa 100 1 AmAM uMcAI lakhI che te bhUtaLathI uparanI jANavI. mera sivAya bIjA parvatanI uMDAI uMcAInA cothA bhAganI jANavI. iti laghukSetrasamAsavivaraNe dhAtakIkhaNDadvIpAdhikAraH tRtIyaH
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 145 atha kAlodadhi adhikAra caturthaH kAloo savvattha vi, sahasuMDo velavirahio tattha / sutthiasamakAlamahA-kAlasurA puvvapacchimao // 1 // 240 // artha - zA ) dhAtakIkhaMDanI jagatI pharato valayane AkAre rahelo kAledIdhasamudra che te (vizvatha vi) sarva ThekANe (sAdhu) eka hajAra ejana uDe che arthAt temAM gotIrtha che nahIM, tathA te (vesTa ) velArahita che eTale ke temAM jaLanI vRddhi-hAni thatI nathI. (sI) te kAledadhi samudramAM (sucibarama) lavaNasamudranA susthita devanI jevA (vATamAvatripurA) kALa ane mahAkALa nAmanA be devo che te (puvajhima) pUrva ane pazcima dizAmAM gatamadvIpa sarakhA be dvIpane viSe vase che. (1) tathA lavaNammi va jahasaMbhava, sasiravidIvA IhaM pi nAyavvA / NavaraM samaMtao te', kosaduguccA jalassuvariM // 2 // 241 // artha -( va ia) jema lavaNasamudramAM che tema ( 9) A kAle dadhine viSe paNa (karNamA) jema saMbhave tema (sivilIvA) caMdra ane sUryanA dvIpa (nAvyA) jANavA. eTale ke-dhAtakIkhaMDanI jagatIthI bAra hajAra jana koledadhimAM jaIe te ThekANe pUrva dizAmAM dhAtakIkhaMDanA bAra caMdronA ane pazcima dizAmAM bAra sUryonA bAra bAra (kula 24) dvIpa che, tathA kAlodadhinI jagatIthI bAra hajAra jana koledadhimAM jaIe tyAM pUrva dizAmAM kAlodadhinA beMtALIza caMdronA ane pazcima dizAmAM kAlodadhinA beMtALIza sUryonA beMtALIza beMtALIza (kula 84 ) dvIpa che. () vizeSa e che ke (te) te sarva kapa (ramato) cotarapha (naTagura) jaLanI upara (joraduSa) be keza uMcA-prakAzita che. (ahIM kAledadhine paridhi 9177605 yojanane che tathA jagatInA dvAranuM paraspara AMtaruM 2292642 jana ane 3 keza che. te cAra dvAra saMbaMdhI 18 jana paridhimAMthI bAda karI cAre bhAga detAM Ave che.) (2) iti laghukSetrasamAsavivaraNe kAlodasamudrAdhikAraH caturthaH 1 AmAMthI cha sUrya ne cha caMdranA dvIpe lavaNasamudramAM hovAthI ahIM kula 12 joIe. (6 sUryanA 6 caMdranA.) 2 juo 181 mI gAthA.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 zrI laghukSetrasamAsa. atha puSkaradvIpArdha adhikAra paMcamaH pukkharadalabahijagai, vva saMThio mANusuttaro selo| velaMdharagirimANo, sIhaNisAI NisaDhavaNNo // 1 / 242 // artha-kAledadhisamudranI bahAra pharate valayane AkAra seLa lAkha ejananA vistAravALo puSkaravara nAmane dvIpa che. tenA madhya bhAgamAM valayane AkAre parvata che, te 2044 jana mULamAM vistAravALe, 848 jana zikhara upara vistAravALA ane 1721 jana uMce che ema kalpanA karavI. pachI tenA be vibhAga kalpI AtyaMtara vibhAgane dUra kare eTale mULamAM 1022 jana pahoLa, madhyamAM 723 ejana pahoLo ane zikhara upara 424 jana pahoLo raheze. te parvata 1721 jana uMco tathA 430 janane eka gAu bhUmimAM avagADha che tethI kahe che ke -(pu ) ATha lAkha jananA vistAravALA puSkaravaradviIpanA ardhabhAganI (vari) bahAra (kA dava ) jagatInI jema (mANuNotta) mAnuSattara nAmane () parvata (TUMTi) rahelo che. te (aMdhAimA ) velaMdhara parvatanI jeTalA pramANuvALo che. eTale ke jema velaMdhara parvata mULamAM 1022 jana pahoLA che, zikhara para (424) yojana pahoLA che ane 1721.jana uMcA che tema A parvata paNa teTalA ja pramANavALo che, tathA A parvata (taLiyArDa) beThelA siMhanI jevA AkAre che eTale ke beThelo siMha jema AgaLathI uMce hoya ane pAchaLa anukrame DhALanI jema nIco nIco hoya tema A parvata paNa manaSyaloka tarapha eka sarakhe sapATa uMco che ane bahAranI dizAmAM nIce nIce DhALavALo che. eTale pahoLAImAM ghaTo ghaTa che. tathA A parvata (siva) niSadhanA jevA varNavALo eTale jAMbUnada jAtanA suvarNa jevA (rAtA) varNavALe che. (1) have puSkaravArIpAmAM rahelA kSetro ane parvata vigerenA sthAnAdikanuM svarUpa kahe che - jaha khittaNagAINaM, saMThANo dhAie taheva ihaM / duguNo a bhaddasAlo, merusuyArA tahA ceva // 2 // 243 // atha - uttarA) bharatAdika kSetro ane ().himavAna Adi parvatanuM varALa) saMsthAna eTale cakanA ArA ane tenA vivara-AMtarArUpa sthiti eTale ArArUpa parvata ane AMtarArUpe kSetro, e vigere (6) jema (vArtA) dhAtakIkhaMDane viSe batAvela che (tadeva) te ja pramANe (huM) ahIM puSkarAIne viSe paNa jANavuM. (5) tathA dhAtakIkhaMDanA bhadrazAla vanathI A puSkarArdhanuM (mo )
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 147 bhadrazAla vana (du ) bamaNuM lAMbu-pahoLuM che. eTale ke dhAtakIkhaMDanA bhadrazAla vananI laMbAI merUnI pUrva-pazcima dizAe 107878 jana che, tenAthI ahIM bamaNI hovAthI 215758 jana che ane dakSiNa-uttara dizAe te ja (215758) rAzine aThakyAzI (88) vaDe bhAgatAM je Ave teTalo eTale 2451 jana ane aThayAzIyA 70 bhAga 99 vistAra che. tathA (hakubhA) puSkarAInA merU ane ISakAra parvato (ta jeva) te ja pramANe eTale dhAtakIkhaMDanA merU ane ISakAra jevA ja che. (2) (puSkarArdhamAM kSetra 14, kulagiri 12, merU 2, vijaya 64, vakSaskAra 32, aMtaranadI 24, bhadrazAla vana 2, ISakAra 2, vigere dhAtakIkhaMDanI jema jANavA. ISakAra parvata dakSiNa ane uttara dizAe 1000 yajana mULa ane zikharane viSe sarakhA pahoLA che, 500 yajana uMcA che ane ATha lAkha yejana lAMbA che. be merU 85000 jana uMcA che. Ane vistAra ra29 mI gAthAthI dhAtakIkhaMDa pramANe jANI le.) cAra bAhya gajadata parvatonuM pramANu kahe che - iha bAhiragayadaMtA, cauro dIhatti viissyshsaa| teAlIsa sahassA, uNavIsahiA sayA duNNi // 3 // 244 // artha:() ahIM eTale puSkarAIne viSe (vAdita) be khaMDanA be meranI bahAranI dizAe eTale mAnuSettara parvatanI dizA tarapha (jazavaMta) gajadaMta parvato (vaDa) cAra che. te (sIri) dIrgha paNAne viSe (vIsasasA) viza lAkha, (tetrIsa rakSA) teMtAlIsa hajAra, (pAvI ) ogaNIza adhika, (sayA duor) baso eTale 2043ra19 jana lAMbA che. (3). have cAra AtyaMtara gajadaMta parvanuM pramANa kahe che - abhitara gaiyadaMtA, solasa lakkhA ya sahasa chavvIsA / solahiaM sayamegaM, dIhatte iMti cauro vi // 4 // 245 // artha-puSkarArdhamAM (amita6) AtyaMtara eTale kAledadhinI jagatI taraphanA (rAje vi) cAre (jayavaMtA) gajadaMta parvato (rosTara ruvA) soLa lAkha (2) ane (sadara vIsA) chavvIza hajAra (rohi) soLa adhika (tame) eka so 16ra6116 yAjana ( ) lAMbANane viSe (hRti ) che. A pramANe nAnA ne moTA be gajadaMtA maLIne 3669935 jananuM kurUkSetranuM dhanu pRSTha che. (4). (tathA kurukSetranI jIvA 436916 yojana che, kurUkSetrano vistAra
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 zrI laghukSetrasamAsa. 1707714 jana che. kaMcanagirinuM paraspara AMtarUM 333 yojana che. kulagiri, yamaka ane drahonuM AMtarUM 2409594 jana che. ) jIvA A pramANe thAya che.-215758 bhadrazAlavana eka bAjue, che. te pramANe baMne bAju hovAthI tene bamaNuM karatAM 431516 jana temAM merUparvatanA 9400 ejana bheLavatAM 440916 thAya. temAMthI be gajadaMtAnA 4000 jana bAda karatAM 436916 cAjana jIvA jANavI. have sAta AMtara saMbaMdhI samajaNa A pramANe - niSadha athavA nIlavaMta e kulagiri, citravicitra athavA yamaka-samaka e yamalaparvata tyArapachI pAMca draho ane prAMte merUparvata-e ATha vastunA 7 AMtarA 24 spa91 jana che tene sAtavaDe guNatAM 1986714 Ave, temAM pAMca prahanI laMbAInA jana 20000 ne yamalaparvatanA 1000 kula 21000 bheLavatAM 1707714 janane devakurU athavA uttarakurUno vistAra che te maLI rahe che. pAMca draha paikI dareka drahanI be be bAjue daza daza kaMcanagiri pUrvanA pramANa jeTalA eTale so so jananI che, tenA 1000 yajana bAda karatAM te dazanA nava AMtarA 333 yojana che, tene navavaDe guNatAM 3000 Ave che te baMne maLIne 4000 yajanano drahane vistAra maLI rahe che. have zeSa nadI ane parvatAdinuM pramANa kahe che - seso pamANao jaha, jaMbUdIvAu dhAie bhaNioM / duguNA samA ya te taha, dhAiasaMDAu iha nneaa||5||246|| artha -(aa ) bAkInA kSetra, nadI, parvata, draha vigerenuM (unALo) pramANa ( 6 ) je prakAre (laMvUvAra) jaMbUdvIpathakI (pApa) dhAtakIkhaMDane viSe (phuguLA) keTalAkanuM bamaNuM (2) ane (ramA) keTalAkanuM sarakhuM (mALiyA) kahyuM che, (te) te ja pramANa (ta6) te ja pramANe (dhAlaMkAra) dhAtakIkhaMDathakI (6) A puSkarArdhamAM bamaNuM ane samAna (gA) jANavuM. vizeSa e che kedhAtakIkhaMDanA adhikAramAM dIrghatAnA vikhaMbhAdika jabUdvIpanA dIrghavaitADhya jevA ja kahyA che. te viSe kahyuM che ke-"kaMcanagiri, yamaka, devakurUnA parvate tathA vRtta ane dIrghavaitAlyone viSkabha, udvedha (uMDAI che ane samunzaya (uMcAI) jabUdvIpane viSe kahyA pramANe jANavI." tathA puSkarAnA adhikAre kahyuM che ke - vaitADhyane uddedha-uMDAI savAcha yojana, samunzaya-uMcAI pacIza ejana ane vistAra baso yojana che." A rIte be vikalpa che. tenuM tattvajJAnI jANe. (5) 1 kyAM kahyuM che te kahetA nathI bRhata kSetra mAsamAM A gAthA nathI.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 mULa tathA bhASAMtara. nadIo saMbaMdhI sthApanA - ka jIbhI jIbhajIbhI nadImULa nadImULI ja aMta cheDe" | kuMDa | dvIpa ivistAra jADI lAMbI vistAra uMDI meM vistAra uDApaNuvistAra vistAra che ykarodha nadIo madhyagiri aMtara ku dvAra 920 256 200 puSkarAI kuLagiri saMbadhI sthApanA| giri | ha | ha | kamala | kamala karNikA kaNikA kulagiri vistAra vistAra dIrghatva | vistAra bAhalya vistAra bAhalya himavatAdi 4ra10 2000 4000 mahAhimavatAdi 1684ra niSAda 8000 4000 || 67368 8000 16000 have pUrve kahelA ivAMka pramANe puSkarAdhanA kSetrane traNa prakArane vistAra lAvavA mATe dhruvarAzi kahe che - aDasI lakkhA caudasa, sahasA taha Nava sayA ya igviisaa| abhitara dhuvarAsI, puvvuttavihIi gnniavvo||6|| 247 // iga koDi tera lakkhA, sahasA caucatta saga saya tiyAlA / pukkharavaradIvaDDe, dhuvarAsI esa majjhammi // 7 // 248 // egA koDi aDatI-sa lakkha cauhattarI sahassA ya / paMca sayA paNasaTThA, dhuvarAsI pukkharadhvaMte // 8 // 249 //
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 zrI laghukSetrasamAsa. artha:-(harI DhavA) adyAzI lAkha, (23 tA ) cauda hajAra (ta6) tathA (jIva ) nava so (1) ane (vIna) ekavIza 8814921 jana (ditA) AtyaMtara eTale Adi kSetronI (puvAsI) dhruvarAzi-vAMka (puthuvIra) pUrve kahelA vidhi pramANe (oro ) gaNavI. (6) (yazoDi) eka karoDa, (te ruvA) tera lAkha, (tA cakacA) cumALIza hajAra, (rajA sayA) sAta so ne (tivATA) teMtALIza 11344743 jana (paNa) ATalI puvAva ) puSkaravara dvIpanA ardhane viSe (madhya) madhyanI (yuvarAtI) dhuvarAzi jANavI. (7) tathA ( jokI ) eka karoDa, ( tIra sTa) ADatrIsa lAkha, (24tta tA ) cumetera hajAra, (2) ane (paMca tathA) pAMca so (TorddA) pAMsaTha 1387456pa jana ATalI (puvate ) puSkarArdhanA aMtanI (puvAsI) thuvarAzi jANavI. (8) vistarArtha-puSkarAI dvIpanA bharata ane airavatano Adi dhruvAMka 88140921 che. tene kSetrAMka eka sAthe guNatAM teTale ja aMka Ave, tene 212 vaDe bhAgatAM 41579 jana bhAgamAM Ave. zeSa 173 vadhe, tethI eka jananA 212 bhAga karI tenA vaDe 173 ne bhAMgavA. tyAre bane bArIyA eka so ne tetara 33 bhAga Ave. ATale AdimAM vistAra che, tathA pa351 26 jana madhyamAM vistAra che ane 65446 , jana aMtya vistAra che. e rIte dhAtakIkhaMDamAM kahyA pramANe sarva jANavuM. kSetra saMbaMdhI sthApanA: puSkarAInAM kSetra be bharata be be haimavata | be harivarSa | airAvata | be eraNyavata be ramyaka videha 64 kSetrAMka AdivAMkane kSetrAMka sAthe guNatAM 88149ra1 | 35ra 58684 | 141038736 564154444 21ra vaDe bhAMgatAM | 41579 1319 6pa277 26611086 madhyadhuvAMkane kSetrAMka sAthe guNatAM 11344743 4537872 181515888 7260635 para 212 vaDe bhAgatAM 5351266 21405 856207 3424828, aMtyadhuvAMkane kSetrAMka sAthe guNatAM 13874565 | pa5488260 221883040 | 883872160 212 vaDe bhAMgatAM { 65446 26 1784ra10471366 4188547
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 151 have mahAvidehamAM prathamanI jema kSetranA pramANamAMthI vakSaskAragiri, aMtaranadI, merU ane bhadrazAlavana tathA vanamukhanuM samagra pramANa bAda karI soLe bhAMgavAthI vijayene je viSkabha-vistAra Ave che te kahe che - guNavIsa sahasa saga saya, cauNaua savAya vijyvikkhNbho| taha iha bahivahasalilA, pavisati a nnrnngssaaho||9||250|| pukkharadalapuvvAvara-khaMDato sahasa duga piDu dukuMDA / bhaNiyA taTThANaM puNa, bahussuyA ceva jaannaaNtH||10||251|| artha -(gujara tara) ogaNIza hajAra ( sa ) sAta so ane (savAya ) pAda sahita (ra333) corANuM 19794 jana (vinayavivarNo) dareka vijayano viSkabha-vistAra che. AnI rIta nIce yaMtramAM batAvyA pramANe jANavI tathA giri, nadI vigerene darekane viSkabha paNa te ja pramANe jANavo. mahAvideha saMbaMdhI sthApanA: vikhuMbhakaraNa iSTa kSetra sivAya bAkInA kSetrane vistAra. | sarvanA saravALe ATha lAkhamAMthI Ble bhAjakAMka bhAMgatAM * lAdhelA eka merU ane 216708-16000-7000-2337635084440416 1| 440916 be bAjunA bhadrazAla vana sALa vijaya 440816-16000-3000-23376483282316708/11/1 ATha vakSaskAra440816-316708-3000-233767840 006 000 2000 cha aMtaranadI 440816-316708-16000-23376787000 3000 | | 500 be vanamukha 40816-316708-16000-3000 776624ra3376 | | 11688 (ta6) tathA () A puSkarAne viSe (vahivAi ) jenuM pANI bahAra eTale mAnuSattara parvata tarapha vahetuM hoya tevI je nadIo che te (TRU4) mAnuSAra parvatanI (kaNo)nIce (vinaMti a) bhUmimAM praveza kare che, kemake te tarapha samudra nathI. (9) (puvara) puSkarArthane viSe (puLyAvaradhato) pUrva ane pazcimanA be khaMDamAM (tara tuja vidu) be hajAra yojana pahoLA (DuDA) be kuMDa
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra zrI laghukSetrasamAsa. (maNikA) kahyA che. (pu) paraMtu (tarja) tenuM sthAna (vahusuyA jeva) bahuzrute ja (ALati ) jANe che. (10) A kuMDe saMbaMdhI judI gAthA che te A pramANe:" isitale kamaso bhUmi, dusahasa joyaNa pihu dasogADhA / tune vidu, tirara navanavi sahasA II ? " puSkarAnA banne bAjunA ardhabhAgamAM kAledadhithI ane mAnuSattara parvatathI 3000 jana jaIe tyAre be madhyamAM hajAra jana pramANu lAMbA pahoLA ane daza jana uMDA evA be kuMDa che. (1) A kuMDavALI pRthvI kramaza: uMDI uMDI che ema A gAthAmAM jaNAve che. kuMDenuM cekasa sthAna te A gAthAmAM paNa jaNAvyuM nathI. - have uttarakuranA vRkSonA nAma kahe che - iha paumamahApau~mA, rukkhA uttarakurUsu puvvaM va / tesaiM vi vasaMti devA, peumo taha puMDarIo a // 11 // 252 // artha -( ) A puSkarAI dvIpamAM (uttara puDu) uttarakurUne viSe (pura 3) pUrvanI jema eTale jaMbUvRkSanI jevA (pUmamApaDamA) padma ane mahApadma nAmanA (allA ) be vRkSo che. (tehu vi) temane viSe paNa (pa ) padma nAme (ta6) tathA (jstii ) puMDarIka nAme (sevA) be devo (vasaMti) vase che. tathA be devakurUne viSe te jaMbudvIpanA devakurUnI jema garUladevanA vAsasthAnarUpa be zAlmalI nAmanA vRkSo che. (11) have AkhA manuSyakSetrane viSe rahelA sarva parvatanI saMkhyA kahe che - doguNahattari paDhame, aDa lavaNe bIadivi tiaddhe| piGa pihu paNa saya cAlA,igaNarakhitte sylgirinno||12||253|| teraha saya sagavaNNA, te paMNamerUhi virahiA savve / ussehapAyakaMdA, mANusaselo vi emeva // 13 // 254 // artha -(me) pahelA jaMbudvIpane viSe (kuLadattara) baso ne egatera parvata che. eTale ke-merU 1, kulagiri 6, gajadaMta 4, vakSaskAra 16, vRtta vaitADhaya 4, dIrghatAtya 34, yamalagiri 4 ane kaMcanagiri 200 (kula
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. ra69) che. ( che) lavaNasamudramAM (4) velaMdhara devanA ATha parvata che. : ( janavidhi ) bIjA dvIpa dhAtakIkhaMDane viSe ane (3) trIjA ardha dvIpane viSe eTale puSkarAIne viSe (pidu gi ) jUdA jUdA eTale dareka dviIpamAM (Tkha tatha) pAMca so ne (hA) cALIza parvata che. eTale ke jabUdvIpanA karatAM A banne dvIpamAM bamaNuM parva hovAthI pa38 parvate thAya che temAM be ISakAra parvata bheLavavAthI 54. parvata dhAtakIkhaMDamAM ane 540 parvata puSkarArdhamAM che. kula parvatanI sthApanA jabUdvIpamAM merU, kulagiri gajadUta vakSaskAra dIrdhatAlya | vRttavaitADhaya 4 | lavAdadhimAM 8 yamalagiri 4 dhAtakIkhaMDamAM 540 kAMcanagiri 200 puSkarArdhamAM 540 kula 269 manuSyakSetramAM kula 1357 (4) A pramANe ( zire) manuSyakSetramAM (sanTiiALa) sarva maLIne parvate (te da sa ) tera se ne (rAvapaUT) satAvana thAya che. temAM (ha ) pAMca merUparvatane (viki ) vane bAkInA (te) te (a) sarve parvate (kanseTyavA) uMcAInA cothe bhAge pRthvImAM rahelA che; tathA (mIpura vi) mAnuSottara parvata paNa (meva) e ja rIte eTale uMcAI karatAM cothe bhAge bhUmimAM rahele jANave. (12-13) 1 ? : have puSparArdhadvIpanI traNe paridhi kahe che:dhuvraasiisu tilarakA, paNapaNNa sahassa cha saya culsiiaa| miliA havaMti kamaso, parihitigaM puraskaraddhassa // 14 // 255 // artha (zupANInuM) prathama kahelI traNa dhruvarAzine viSe cada parvatanA vistAranA (tirukalA) traNa lAkha, (55vor tara) paMcAvana hajAra, (cha raca) cha se ne (guru ) corAzI 355684 jana (siTiMgA) bheLavavAthI (mo) anukrame (puruSa) puSkarArdhadvIpanI (rati ) Adi, madhya ane aMtyanI traNa paridhi (phuvaMti) thAya che. (14). 20.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kSatrisamAsa puSkarArdhadvIpamAM AvelA parvatenuM vivaraNa | parvatanuM nAma..labAI jana paheLAI jana | uMcAI yejana | AkRti. mera 2 | 8400 8400 84000 cheSakAra 2 | 800000 1000 laMbacorasa 400 gaLa 500 himAvAna 2 800000 4ra10-10 100 200 CT 1000 1 000 1000 rapa. 50 mahAhimavAna re 800000 16842-2 niSadha 2 | 800000 67368-8 zikharI 2 | 4210-10 100 rUpI 2 ' | '800000 1684ra-2 200 nIlavaMta 2 800000 67368-8 vRttavaitADhya 8 dIrdhatAtya 4 | 800000 laMbacorasa (pAThAMtare 200) (bharata eravatanA) dIrdhatAtya 64] 19784 25 (pAThAMtare 200) (mahAvidehanA) gajadaMtAka moTA 2043218 ra000 kulagiri pAse 1/400 kulagiri pAse emaLIne adhI khadhAre merU pAse |500 merU pAse thI caMdrAkRti gajadaMtA4nAnA 1626116 ra000 kulagiri pAse ||400 kulagiri pAse che khadhAre merU pAse | pa00 merU pAse che yamalagiri 8 | 1000 1000 500 , 'T goLa vakSaskAra 3ra |aniyamita 2000 400 kulagiri pAse laMbacorasa 500 nadI pAse A kaMcanagiri 400 50 uparo] 50 upara 100 goLa 100 nIce 100 nIce che 540 1 ahIM uMcAI lakhI che te bhUtaLanI uparanI jANavI. merU sivAya bIjA parvatanI uMDAI prAya: uMcAinA cethA bhAganI samajavI.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa: tama ASAMtA. puSparAdhInA parvatane vistAra (dhAtakIkhaMDathI bamaNa) parvatanuM nAma dhAtukIkhaMDane vistAra puSkarAIne vistAra bannene bhege | 2105-5 4ra10-10 84ra1-1 2105-5. 4210-10 84ra1-1 84ra1-1, 3364-4 cUlahimavaMta 2 zikharI 2 mahAhimavaMta 2 rUpI 2 niSadha 2 nIlavaMta 2 84ra1-1 33684-4 33684-4 168ra-2 67368-8 73688 1000 33684-4 1000 | | | 13473-16 | 134736-19 | 2000-0 ISakAra 2 - cA parvatanA vistArane ekaMdara saravALe 355684-4 traNa paridhinI sthApanA - puSparAdhanI AdimAM | madhyamAM ' aMte yuvarAzi '1134743) ' 13874565 8814921 nAMkhavAnI rAzi 355684 paridhi |9170605 355684] 35564 (117004ra7/14230249 have manuSyakSetranI bahAra je je vastu hatI nathI. te kahe che - nnidhghnnthnniaagnni-jinnaainnrjmmmrnnkaalaaii| paNayAlalakkhajoaNa-garakhitaM muttu No pu(porao // 15 // 256 //
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. artha?--() nadI, (6) kaha, () megha, (jima) meghanI garjanA, vIjaLI, (nAji) bAdara agni, (vivAda) jinAdika eTale tIrthakara, cakravatI, baLadeva, vAsudeva vigere uttama purUSa, (rakamamarA) manuSyane janma ane maraNa tathA (vaTAkALAdika eTale muhUrta, prahara, divasa, rAtri, mAsa, varSa vigere kALanI gaNanA ane Adi zabdathI caMdra-sUryanuM grahaNa vigere (TcaDhavavor) pastALIsa lAkha yojanapramANavALA (tti) manuSyakSetrane (mup) choDIne (pu ) AgaLa eTale manuSyakSetranI bahAra (m) nathI (15). . // iti laghukSetrasamAsavivaraNe puSkaravarArdhAdhikAraH paJcamaH // have ISakAra upara rahelA jinacaityane kahe che - causu vi usuAresuM, ikikaM NaraNagammi cattAri / kUDovari jiNabhavaNA, kulgirijinnbhvnnprimaannaa||1||257|| artha-dhAtakIkhaMDanA be ane puSkarAInA be maLIne (2g vi) cAre (su kuM) ISakAra parvata upara cAra cAra phUTa che, temAM chellA chellA siddhakUTa nAmanA kUTa upara (vi) eka eka jinabhavana che, tathA (2 ) mAnaSottara parvata upara (rattara) cAra ( ra) kUTa che tenA upara cAra (niApAmava) jinabhavane che. te sarve-AThe jinabhavane ( ra) kulagiripara rahelA (simarimALA) jinabhavananI jeTalA parimANavALA che eTale ke pacAsa jana lAMbA,pIzajana pahoLA ane chatrIza jana uMcA jinace che. (1) jina bhavanane prastAva hevAthI naMdIzvara, kuMDala ane rUcakaddhIpamAM rahelA jinabhavane kahe che - tatto duguNapamANA, caudArA thuttavaNNiasarUve / NaMdIsari bovaNNA, caMu kuMDeMli agi cattAri // 2 // 258 // artha -(ta) te ISakAra parvata para rahelA jinabhavanethI (DugupamALA) bamaNuM pramANavALA eTale so jana lAMbA, pacAsa jana pahoLA ane tera jana uMcA (raDA) cAra dvAravALA (vaghai) bAvana jinAlaye (ghuttaorsarave) pUrvAcAryoe stotravaDe jenuM svarUpa varNana karyuM che evA ( vIri) AThamA naMdIzvaradvIpane viSe che, tathA (kuhaDhi) kuMDaladvIpane viSe kuMDaLane AkAre
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa tathA bhASAMtara. 157 madhyamAM rahelo kuMDaLa parvata che, tenA upara (24) tevA ja pramANuvALA cAra jinabhavane che, tathA (phaLa) rUcakadvIpane viSe paNa (rAri ) tevA ja cAra jinabhavane che. e pramANe kula 60 jinabhavane cAra cAra dvAravALA che. (2) have rUcaka parvata viSe je vizeSa che te kahe che - bahusaMkhavigappe rua-gadIvi uccatti sahasa culasII / NaraNagasamaruagopuNa, vitthari sayaThANi sahasaMko // 3 // 259 // artha -(saMviA) ghaNI saMkhyAnA vikalpavALA (vivi) acakadvIpanI madhya (ra ) valayane AkAre rUcaka nAmane parvata che. te ( gururI) corAzI hajAra jana (kari ) uMce che, tathA (MRUT/rama ) mAnuchettara parvata jeTalo tene vistAra che; (pu) paraMtu (vi ) vistArane viSe (sayAji) sane ThekANe (ra ) hajArano aMka kahe. eTale ke mAnuSettara parvatane mULamAM vistAra 1022 jana ane zikhara upara vistAra 424 yAjana che tene ThekANe A rUcakaparvatane mULamAM vistAra 10022 ejana ane zikhara upara vistAra 4024 yojanA samajavo. ahIM ghaNI saMkhyAnA vikalpavALo rUcakadvIpa kahyo eTale ke te viSe A pramANe matAMtaro che.-dvIpasAgaraprajJaptinI niryuktimAM A pramANe kuMDaladvIpa ane rUcakadvIpane viSkabha kahyo che.-"be hajAra, cha , ekavIza karoDa ane cumAlIza lAkha 26214400000 ejana kuMDaladvIpane ane daza hajAra, cAra so paMcAzI kareDa ane choMtera lAkha 104857600000 ejana rUcakadvIpane vijhaMbha che." A kuMDaladvIpanuM pramANa lAkha jananI jabUdvIpathI bamaNuM bamaNuM karatAM dazamA dvIpe Ave che, ane rUcakadvIpanuM pramANa agyAramA dvIpe Ave che. A pramANe eka vikalpa che. tathA-"jabUdvIpa 1, dhAtakI 2, puSkaravara 3, vArUNa ja, kSIra 5, dhRta 6, IkSu 7, naMdIzvara 8, arUNa 9, arUNepapAta 10, kuMDala 11, zaMkha 12, rUcaka 13, bhujaga 14, kuza 15, koMca 16. " A pramANe saMgrahaNInI gAthAmAM kahelA kama pramANe gaNatAM kuMDaladvIpa agyArame ane rUcakadvIpa terame Ave che, e bIjo vikalpa che. tathA navamA arUNadvIpathI AraMbhIne tripratyavatAra dvIpanI gaNatarI karatAM kuMDaladvIpa paMdaramo ane rUcakadIpa ekavIsamo Ave che. te A pramANe-arUNa 9, arUNavara 10, arUNuvarAvabhAsa 11, arUNapapAta 12, arUNepapAtavara 13, arUNapapAtavarAvabhAsa 14, kuMDala 15, kuMDalavara 16, kuMDalavarAvabhAsa 17, zaMkha 18, zaMkhavara 19, zaMkhavarAvabhAsa 20, rUcaka 21 vigere. A trIjo vikalpa che, tathA jIvAbhigamane viSe pahelA vikalpamAM kahelI saMkhyA
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zrI laghukSetrasamasa. ja kahI che. te A pramANe -"jabUdvIpane lavaNadadhi 1, dhAtakI ne kAledadhi 2, puSkaravara 3, varUNa 4, kSIra 5, dhRta , Izu 7, naMdIzvara 8, arUNavara 9, kuMDala 10, rUcaka 11." vigere. (3). have rUcaka parvata upara dikumArikAone nivAsa che te kahe che- tassa siharammi caudisi, bIasahasIgigu cautthi atttthtttthaa| vidisi caU ia cattA, disikumarI kUDasahasaMkA // 4 // 260 // artha(tara ) rUcakaddhIpanI madhye valayane AkAre rahelA te rUcaka. parvatanA (limi ) cAra hajAra ne vaza 4024 jananA vistAravALA zikhara upara (raviNa) pUrvAdika cAra dizAe (vIgatari) bIjA hajArane viSe eTale eka hajAra yojana mUkIne AgaLa jaIe tyAM (niy ) eka eka kUTa che, tathA (3iii) cethA hajArane viSe (gA) ATha ATha phUTa che. A ATha ATha phUTa dikumArIne ja kahyA che, nahIM to cAre dizAmAM te kUTanI vacce eka eka siddhakUTa paNa hovAthI kUTa te nava nava che ema vRddho kahe che. tathA te ja cothA hajAravALA bhAgamAM (vihiti) cAra vidizAne viSe ekeka-ema (a) cAra (karA ) sahastrAMka nAmanA kUTe che. te eka hajAra yojana mULamAM vistAravALA, eka hajAra yojana uMcA ane pAMca so jana zikhara para vistAravALA che. (3) A pramANe (dattA) kula cAlIza kUTe che te upara (zilima) cAlIza dikumArikAo rahe che. temanAM nAma A pramANe-naMdAttarA 1, naMdA 2, sunaMdA 3, naMdivadhinI 4, vijayA 5, vaijayaMtI 6, jayaMtI 7 ane aparAjitA 8. A ATha pUrvaracakamAM vasanArI che. tathA samAhArA 1, supradattA 2, suprabuddhA 3, yazodharA 4, lakSmIvatI 5, zeSavatI 6, citraguptA 7 ane vasuMdharA 8. A ATha dakSiNarUcakamAM vasanArI che. tathA ilAdevI 1, surAdevI 2, pRthivI 3, padmAvatI 4, ekanAsA 5, anavamikA 6, bhadrA 7 ane azokA 8. A ATha pazcimarUcakamAM vasanArI che. tathA alaMbusA 1, mizrakezI 2, puMDarIkA 3, vArUNuM 4, hAsA 5, sarvaprabhA 6, zrI 7 ane hI 8. e ATha uttararUcakamAM vasanArI che. tathA citrA 1, citrakanakA 2, tejA 3 ane sudAminI 4. e cAra dirkImArIo rUkaparvatanI vidizAnA cAra kUTa para vasanArI che, tathA rUpa 1, rUpAMtikA2, surUpa 3 ane rUpavatI 4 e cAra madhyarUcakamAM vasanArI che. A sarve maLIne cAlIza dimArIo tathA pahelAM jabUdvIpanA varNanamAM kahelI UrvIlokavAsI ane 1 A cAlIzanI saMkhyA madhya rUcakavAsI 4 bheLI gaNIe tyAre thAya che. te sivAya kuTa para vasanArI te 36 ja che.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ . mULa tathA bhAtara. alekavAsI ATha ATha maLIne kula chappana dilphamArIo che. te tIrthaMkaranA janma vakhate AvIne tenuM sUtikarma karI jAya che. (4) have graMthakAra A kSetrasamAsa graMthane upasaMhAra-samApti karatAM kahe che-- ii kaivayadIvodahi-viAraleso bhae viminnaaviN| lihiMo jiNagaNeharaguru-suasuadevIpasAeNa // 5 // 261 // artha--(4) A upara kahyA pramANe (rAya) keTalAka (rohi) dviIpa ane samudrane (vimAno) lezamAtra-saMkSipta vicAra ( vivi ) buddhirahita evA paNa (apa) meM eTale ratnazekharasUrie (vi) tIrthakaranA, () gotamasvAmI, sudharmAsvAmI vigere gaNadharanA, (9) jinabhadragaNi, malayagiri, vAsena ane hematilakasUri vigere gurUonA, (6) kRtanA ( pI) ane zrutadevInA eTale sarasvatInA (pApaLa) prasAde karIne (trihi) baso ne ekasaTha (261) gAthAvaDe lakhe che. (5). have samAsine pragaTa karatA satA kahe che- sesANa dIvANa tahodahINaM, viAravitthAramaNorepAraM / sayoM suAo paribhAvayaMtu, savvaM pi savvannumaikkacittA // 6 // artha - saMpALa) zeSa eTale pUrve je meM kahyA tethI bAkI rahelA (phIvALa) asaMkhyAtA dvIpa (ta) tathA (DI) samudranA (gopa) pAra na pamAya evA (vimAnavicAra) vicAranA vistArane (savA) sarvadA (junA) zAstrathakI (savanumadhicittA) sarvajJanA matamAM eka cittavALA bhavya prANIo (varSa 2) saMpUrNapaNe ( bhAvavaMtu) jANe. eTale ke sarvasanA matamAM ekacitta hovAthI anukrame kevaLajJAna prApta karI hastataLamAM rahelA moTA AmaLAnA phaLanI jema jANe ane anya pAse prarUpaNa kare. (6). sUrIhi jaM reyaNaseharanAmaehi, apatthameva raMiaM rakhittavikkhaM / saMsohiaM paryaraNaM suMaNehi loe~, pAveu te kusailaraMgamaiM pasiddhiM // 7 //
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghukSetrasamAsa. artha-(caMdanAmahiM ) ratnazekhara nAmanA (sUri ) AcArya (4) je (athava) potAne mATe ja (ttivivara) manuSyakSetranI apekSAvALuM (pa ) A prakaraNa () rahyuM che, ane () uttama purUe (saMrohi) samyakjhakAre zuddha karyuM che, (4)te A prakaraNa (ra) lekane viSe ( purAvA) kuzaLa ane AnaMdamaya(tiruM) prasiddhine ( ka) pAme. (7). TIkA prazastinuM bhASAMtara A pramANe zrI ratnazekhara nAmanA sUrie zAstramAMthI uddharIne keTalAka dvIpa ane samudranA lezamAtra vicAranA vivaraNane lakhyuM che. (1) atyaMta mUDhabuddhivALA chatAM paNa meM je A vivaraNa kAMIka lakhyuM che, temAM bRhatakSetrasamAsanA TIkAkAra zrImalayagiri mahArAjane samagra prasAda che. (2) A vivaraNa lIMbaDA ane kadaMbanA jevuM che te paNa zrImalayagirinA vacanarUpI caMdanavRkSanA prabhAvathI nairavanuM sthAna thaze. (3) A graMthamAM mArAthI je kAMIpaNa azuddha ke zAstravirUddha lakhAyuM hoya te sarva uttama AcAryoe mArApara kRpA karIne sudhAravuM. (4) zuddhadaSTivALA-samyagdarzanavALA, jJAnavaMta, cAritravaMta ane uttama tapasvI evA zrIarihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhuo sarvanA kalyANane mATe thAo. (5) iti laghukSetrasamAsarnu vivaraNa samApta. iti svopajJavivaraNasahitalaghukSetrasamAsa prakaraNa.
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIratnazekharasUrikRtazrIlaghukSetrasamAsaprakaraNam vIraM jayaseharapaya-paihi paNamiNa su(sa)guruM ca / maMdu tti sasaraNaTThA, khittaviArA'NumuMchAmi // 1 // tiriegarajjukhitte, asaMkhadIvodahIu te savve / uddhArapaliapaNavIsa-koDikoDIsamayatullA // 2 // kurusagadiNAviaMgula-rome sagavAravihiaaDakhaMDe / bAvannasayaM sahassA, sagaNauI vIsalakkhANU // 3 // te thUlA palle vi hu, saMkhijjA ceva huMti sabvevi / te ikvika asaMkhe, suhame khaMDe pakappeha // 4 // suhamANuNiciausse-haMgulacaukosapallighaNavaTTe / paisamayamaNuggahani-dviammi uddhArapaliu tti||5|| paDhamo jaMbU bIo, dhAyaisaMDo a pukkharo taio / vAruNivaro cauttho, khIravaro paMcamo dIvo // 6 // ghayavaradIvo chaTTho, ikkhuraso sattamo a aTThamao / naMdIsaro a aruNo, Navamo iccAisaMkhijjA // 7 // supasatyavatthuNAmA, tipaDoArA tahA'ruNAIA / igaNAme'vi asaMkhA, jAva ya sUrAvabhAsa tti // 8 // tatto deve nAge, jakkhe bhUe sayaMbhuramaNea / ee paMca vi dIvA, igegaNAmA muNeavvA // 9 //
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) paDhame lavaNo bIe, kAloahi sesaesu savvesu / dIvasamanAmayA jA, sayaMbhuramaNodahI caramo // 10 // bIo taio caramo, udagarasA pddhmcutthpNcmgaa| chaTTho'vi sanAmarasA, ikkhurasA sesjlnihinno||11|| jaMbuddIva pamANaM-gulijoaNalakkhavaTTavikkhabho / lavaNAIA sesA, valayAmA duguNaduguNA ya // 12 // vayarAmaIhiM NiaNia-dIvodahimajjhagaNiamUlAhiM / aducAhiM bArasa-caumUleuvariraMdAhiM // 13 // vitthAradugaviseso, ussehavibhattakhao cao hoi / ia cUlAgirikUDA-tullavikkhaMbhakaraNAhiM // 14 // gAuduguccAi taya-habhAgaruMdAi paumaveIe / desUNadujoaNavara-vaNAI parimaMDiasirAhiM // 15 // veIsameNa mahayA, gavakkhakaDaeNa saMparittAhiM / aTThArasUNacaubhatta-parahidAraMtarAhiM ca // 16 // aTuccacausuvitthara-dupAsasakosakuDDadArAhiM / puvvAimahaDDia-devadAravijayAinAmAhiM // 17 // NANAmaNimayadehali-kavADaparighAidArasohAhiM / jagaIhiM te savve, dIvodahiNo paririkattA // 18 // varatiNatoraNajjhayacha-ttavAvipAsAyaselasilavaTTe / veivaNe varamaMDava-gihAsaNesuM ramaMti surA // 19 // iha ahigAro jesiM, surANa devINa taannmuppttii| NiadIvodahiNAme, asaMkhaime saNayarIsu // 20 // jaMbUdIvo chahi~ kula-girihiM sattahi~ taheva vAsehiM / puvAvaradIhehiM, parichinno te ime kamaso // 21 //
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) himavaMsiharI mahahimava-ruppi NisaDho a NIlavaMto a| bAhirao dudu giriNo, ubhao vi saveiA sabve // 22 // bharaheravaya tti dugaM, dugaM ca hemavayaraNNavayarUvaM / harivAsarammayadurga, majjhi videhu tti saga vAsA // 23 // do dIhA cau vaTTA, veaDA khittchkkmjjhmmi| merU videhamajjhe, pamANamitto kulagirINaM // 24 // igadocausayauccA, kaNagamayA kaNagarAyayA kmso| tavaNijasuveruliA, bahimajjhanbhitarA do do // 25 // dugaaDadutIsa aMkA, lakkhaguNA kameNa nuasybhiaa| mUlovari samarUvaM, vitthAraM biMti jualatige // 26 // bAvaNNahio sahaso, bAra kalA bAhirANa vitthaaro| majjhimagANa dasuttara-bAyAlasayA dasa kalA ya // 27 // abhitarANa dukalA, solasahassaDasayA sabAyAlA / caucattasahassa do saya, dasuttarA dasa kalA savve // 28 // igacausolasaMkA, puvvuttavihI a khittjualtige| vitthAraM biMti tahA, causaTTiko videhassa // 29 // paMca sayA chabbIsA, chacca kalA khittapaDhamajualammi / bIe igavIsasayA, paNuttarA paMca ya kalA ya // 30 // culasIsaya igavIsA, ikkakalA taiage videhi puNo / tittIsasahasa chasaya, culasIA tahA kalA cauro // 31 // paNapannasahasa saga saya, guNaNauA Nava kalA sylvaasaa| girikhittaMkasamAse, joaNalakkhaM havai puNNaM // 32 // paNNAsasuddha bAhira-khitte daliammi dusaya aDatIsA / tiNNi ya kalA ya eso, khaMDacaukssa vikkhaMbho // 33 //
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) giriuvari saveidahA, giriuccattAu dasaguNA dIhA / dIhattaaddharuMdA, savve dasajoaNuvvehA // 34 // bahi paumapuMDarIyA, majjhe te ceva hu~ti mahapuvvA / tegacchikesarIA, abhitariA kameNesuM // 35 // sirilacchI hiribuddhI, dhIkittI nAmiyAu deviio| bhavaNavaIo palio-vamAu varakamalaNilayAu // 36 // jaluvari kosaduguccaM, dahavittharapaNasayaMsavitthAraM / bAhalle vittharaddhaM, kamalaM devINa mUlillaM // 37 // mUle kaMde nAle, taM vayarAriTTaveruliaruvaM / jaMbuNayamajjhatavaNi-jabahiadalaM rattakesariaM // 38 // kamaladdhapAyapihulu-cakaNagamayakaNNigovariM bhavaNaM / advegakosapihudI-hacaudasayacAladhaNuhucaM // 39 // pacchimadisi viNu dhaNupaNa-saya ucca DhAijasaya pihupvesN| dAratigaM iha bhavaNe, majjhe dahadevisayaNijjaM // 40 // taM mUlakamaladdhappa-mANakamalANa aDahiasaeNaM / parikhittaM tanbhavaNe-su bhUsaNAINi devINaM // 41 // mUlapaumAu puTviM, mahayariyANaM cauNha cau paumA / avarAi satta paumA, aNiAhivaINa sattaNhaM // 42 // vAyabbAisu tisu suri-sAmaNNasurANa causahasa pumaa| aTThadasabArasahasA, aggeAisu tiparisANaM // 43 // ia bIaparikkhevo, taie causu vi disAsu devINaM / cau cau paumasahassA, solasasahasA''yarakkhANaM // 44 // abhiogAi tivalae, dutIsacattADayAlalakkhAI / igakor3i vIsa lakkhA, sar3A vIsaM sayaM sabve // 45 //
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) puvAvaramerumuhaM, dusu dAratigaM pi sadisi dhmaannaa| asiIbhAgapamANaM, satoraNaM NiggayaNaIaM // 46 // jAmuttaradAradurga, sesesu dahesu tANa merumuhA / sadisi dahAsiabhAgA, tayaddhamANA ya bAhiriyA // 47 // gaMgA siMdhU rattA, rattavaI bAhiraM NaicaukaM / bahidahapuvvAvaradA-ravittharaM vahai girisihare // 48 // paMca saya gaMtu NiagA-vattaNakUDAu bahimuhaM valai / paNasayatevIsehiM, sAhiatikalAhiM siharAo // 49 // NivaDai mgrmuhovm-vyraamyjibhiaaivyrtle| Niage NivAyakuMDe, muttAvalisamappavAheNa // 50 // dahadAravittharAo, vitthrpnnnnaasbhaagjddddaao| jaDuttAo cauguNa-dIhAo savvajibbhIo // 51 // kuMDato aDajoaNa-pihulo jalauvari kosdgmucco| veijuo NaidevI-dIvo dahadevisamabhavaNo // 52 // joaNasaTipihuttA, savAyachappihulaveitiduvArA / ee dasuMDa kuMDA, evaM aNNe vi NavaraM te // 53 // esiM vitthAratigaM, paDucca samaduguNacauguNadvaguNA / causaTThisolacaudo, kuMDA savvevi iha NavaI // 54 // eaM ca NaicaukkaM, kuMDAo bahiduvAraparivUDhaM / sagasahasaNaisameaM, veaDagiri pi bhiMdeha // 55 // tatto bAhirakhitta-ddhamajjhao valai pubvaavaramuhaM / NaisattasahasasahiaM, jagaitaleNaM udahimei // 56 // dhuri kuMDaduvArasamA, pajaMte dasaguNA ya pihulatte / savvattha mahaNaIo, vittharapaNNAsabhAguMDA // 57 //
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) paNakhittamahaNaIo, sadAradisi dahavisuddhagiriaddhaM / gaMtUNa sajibbhIhiM, NiaNiakuMDesu nnivddNti||58|| NiajibhiapihulattA, paNavIsaMseNa muttu majjhagiriM / jAmamuhA puvudahiM, iarA avaroahimurviti // 59 // hemavai rohiaMsA, rohiA gaMgaduguNaparivArA / eraNNavae suvaNNa-ruppakUlAo tANa samA // 60 // harivAse harikaMtA, harisalilA gNgcugunnnniiaa| esi samA rammayae, NarakaMtA NArikaMtA ya // 61 // sIoA sIAo, mahAvidehammi tAsu patteyaM / NivaDai paNalakkha dutI-sasahasa aDatIsa NaisalilaM // 62 // kuruNai culasIsahasA, chaccevaMtaraNaIu paivijayaM / do do mahANaIo, caudasahassA u patteyaM // 63 // aDasayari mahaNaIo, bArasa aMtaraNaIu sesaao| pariaraNaI cauddasa, lakkhA chappaNNa sahasA ya // 64 // egAraDaNavakUDA, kulagirijualattige vi ptteaN| ii chappaNNa cau cau, vakkhAresu tti custttthii|| 65 // somaNasagaMdhamAiNi, saga saga vijjuppabhimAlavaMti punno| aTThaTTha sayala tIsaM, aDa gaMdaNi aTTha karikUDA // 66 // iapaNasayaucca chAsahi-sau(ya) kUDA tesudiihrgiriinnN| puvvaNai merudisi, aMtasiddhakUDesu jiNabhavaNA // 67 // te sirigihAo dosaya-guNappamANA taheva tiduvArA / NavaraM aDavIsAhia-sayaguNadArappamANamihaM // 68 // paNavIsaM kosasayaM,samacaurasavitthaDA duguNamuccA / pAsAyA kUDesu, paNasayauccesu sesesu // 69 //
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 74 // (7) balaharissahaharikUDA, gaMdaNavaNi mAlavaMti vijjupme| IsANuttaradAhiNa-disAsu sahasucca kaNagamayA // 7 // veaDesu vi Nava Nava, kUDA paNavIsakosauccA te / savve tisaya chaDuttara, esu vi puvvaMti jiNakUDA // 71 // tANuvari ceiharA, dhdeviibhvnntullprimaannaa| sesesu a pAsAyA, addhegakosaM pihuccatte // 72 // girikarikUDA ucca-taNAu smaddhmuuluvriruNdaa| rayaNamayA Navari via-DramajjhimA titi kaNagarUvA // 73 // jaMbUNayarayayamayA, jagaisamA jNbusaamliikuuddaa|| aTThaha tesu dahadevi-gihasamA cAruceiharA tesi samosahakUDA, cautIsaM cullkuNddjualNto| jaMbUNaesu tesu a, veaDDesuM va pAsAyA paMcasae paNavIse, kUDA savve vi jaMbudIvammi / te patteaM varavaNa-juAhi veIhiM parikkhittA // 76 // chasayarikUDesu tahA, cUlA cauvaNatarUsu jiNabhavaNA / bhaNiyA jaMbuddIve, sadevayA sesaThANesu // 77 // karikUDakuMDaNaidaha-kurukaMcaNayamalasamaviaDesu / jiNabhavaNavisaMvAo, jo taM jANaMti gIatthA // 78 // puvvAvarajalahiMtA, dasuccadasapihulamehalacaukkA / paNavIsuccA paNNA-satIsadasajoaNapihuttA // 79 // veIhiM parikkhittA, skhyrpurpnnnnsttttisennidugaa| sadisiMdalogapAlo-vabhogi uvarillamehalayA // 8 // dudukhaMDavihiabharahe-ravayA duduguruguhA ya ruppamayA / do dIhA veaDA, tahA dutIsaM ca vijaesu // 81 // // 77 //
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8) NavaraM te vijayaMtA, sakhayarapaNapaNNapuraduseNIA / evaM khayarapurAI, sagatIsasayAI cAlAiM // 82 // girivittharadIhAo, adducccupihupvesdaaraao| vArasapihulAu aDDu-cayAu veaDDa duguhAo // 83 // tammajjhadujoaNaaM-tarAu titivittharAu duiio| ummagganimaggAo, kaDagAu mahANaIgayAo // 84 // iha paibhittiM guNava-praNamaMDale lihai caki dudusamuhe / paNasayadhaNuhapamANe, bAregaDajoaNujoe // 85 // sA tamisaguhA jIe, cakkI pavisei mjjhkhNddto| usahaM aMkia so jI-e valai sA khaMDagapavAyA // 86 // kayamAla-naMdRmAlaya-surAu vaddhaiNibaddhasalilAu / jA cakI tA ciTThati, tAo ugghaDiyadArAo // 87 // bahikhaMDato bArasa-dIhA navavitthaDA aujjhapurI / sA lavaNA veaDA, caudahiasayaM cigArakalA // 88 / / cakivasaNaipavese, titthadugaM mAgaho pabhAso a| tANaMto varadAmo, iha savve biDuttarasayaM ti // 89 // bharaheravae chachaara-yamayAvasappiNiusappiNIruvaM / paribhamai kAlacakaM, duvAlasAraM sayA vi kamA // 9 // susamasusamA ya susamA, susamadusamA ya dusamasusamA ya / dusamA ya dusamadusamA, kamukkamA dusu vi arachakkaM // 91 // puvuttapallisamasaya-aNuggahaNA Nihie havai plio| dasakoDikoDipalie-hiM sAgaro hoi kAlassa // 92 // sAgaracautidukoDA-koDimie aratige narANa kamA / AU tiduigapaliA, tiduigakosA taNucattaM // 93 //
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ tirduigadiNehiM tubari-bayarAmalamittu tesimaahaaro| piTTakaraMDA dosaya, chappaNNA taddalaM ca dalaM // 94 // guNavaNNadiNe taha panara-paNaraahie avccpaalnnyaa| avisayalajiAjualA, sumaNa suruvA ya surgiaa||95|| tersi mattaMga 1 bhiMgA 2, tuDiaMgA3 joi 4 dIva 5 cittNgaa| cittarasA7maNiaMgA8,gehAgArA 9 aNiayakkhA 10 // 16 // pANaM1 bhAyaNa2 picchaNa3, ravipaha4 dIvapaha5 kusuma maahaaro| bhUsaNa 8 giha 9 vatthAsaNa 10, kappadumA dasavihA diti // 97 // maNuAusama gayAI, hayAi cauraMsajAi aDhasA / gomahisudRkharAI, paNaMsa sANAi dasamaMsA // 98 // iccAi tiracchANa vi, pAyaM savvAraesu saaricchN| taiArasesi kulagara-NayajiNadhammAi uppattI // 99 // kAladuge ticautthA-ragesu egUNaNavaipakkhesu / sesi gaesuM sijhaM-ti huMti paDhemaMtimajiNiMdA // 10 // bAyAlasahasavarasU-NigakoDAkoDiayaramANAe / turie narAu puSvA-Na koDi taNu kosacauraMsaM // 101 // varisegavIsasahasa-ppamANapaMcamarae sagakaruccA / tIsahiasayAu NarA, tayaMti dhammAiANaMto // 102 // khAraggivisAIhiM, haahaabhuuaakyaaipuhviie| khagabIya viaDAisu, NarAibIyaM bilAIsu // 103 // bahumacchacakkavahaNai-caukkapAsesu Nava Nava bilaaii| veaDobhayapAse, cauAlasayaM bilANevaM . // 104 // paMcamasamachaTThAre, dukaruccA vIsavarisaAu karA / macchAsiNo kurUvA, kUrA bilavAsi kugaigamA // 105 //
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10) jillajjA NivvasaNA, kharavayaNA piasuaaitthiirhiaa| thIo chavarisagabbhA, aiduhapasavA bahusuA ya // 106 // ia arachakkeNavasa-ppiNi tti osappiNI vi vivarIA / vIseM sAgarakoDA-koDIo kaoNlacakkammi // 107 // kurudugi harirammayadugi, hemavaeraNNavaidugi videhe / kamaso sayAvasappiNi, arayacaukkAisamakAlo // 108 // hemavaeraNNavae, harivAse rammae ya rayaNamayA / saddAvai viaDAvai, gaMdhAvai mAlavaMtakkhA // 109 // cauvadRviaTTA saa-iarunnpumppbhaassurvaasaa| mUluvari pihutte taha, uccatte joyaNasahassaM // 110 // merU vado sahassa-kaMdo lakkhUsio sahassuvari / dasaguNa bhuvi taM saNavai, dasigAraMsaM pihulamUle // 111 // puDhavuvalavayarasakkara-mayakaMdo uvari jAva somaNasaM / phalihaMkarayayakaMcaNa-mao a jaMbUNao seso // 112 // taduvari cAlIsuccA, vaTTA mUluvari bAra cau pihulaa| veruliyA varacUlA, siribhavaNapamANaceiharA // 113 // cUlAtalAu causaya, cauNavaI valayarUvavikkhaMbhaM / bahujalakuMDaM paMDega-vaNaM ca sihere saMveIaM // 114 // paNNAsajoaNehiM, cUlAo caudisAsu jiNabhavaNA / savidisi sakIsANaM, cauvAvijuA ye pAMsAyA // 115 // kulagiriceiharANaM, pA~sAyANaM ciMme smddhgunnaa| paMNavIsaraMdaduguNA-yAmAu imAu vAvIo // 116 // jiNaharabahidisi joaNa-paNasaya dIhaddhapihula cauuccA / addhasasisamA cauro, siakaNayasilA saMveIA // 117 //
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) silamANaTThasahassaM-samANasIhAsaNehiM dohiM juaa| si~la paMDukaMbalA ra-takaMbalA purvapacchimao // 118 // jAmuttarAu tAo, iMgegasIhAsaNAu aipuvvA / caiusu vi tAsu niyAsaNa-disi bhavajiNamajaNaM hoI // 119 // siharA chattIsehiM, sahasehiM mehalAI paMce sae / piMhulaM somaNasavaNaM, silaviNu paMDagavaNasaricchaM // 120 // tabbAhiri vikkhaMbho, bAyAlasayAiM dusayari juaaii| aTThegArasabhAgA, majjhe taM ceva sahasUNaM // 121 // tatto sar3adusaTThI-sahasehiM gaMdaNaM pi taha ceva / Navari bhavaNapAsAyaM-taraha disi kumarikUDA vi // 122 // Navasahasa NavasayAI, caupaNNA chaccigArahAyA ya / NaMdaNabahivikkhaMbho, sahasUNo hoI majjhammi // 123 // tadaho paMcasaehiM, mahiali taha ceva bha6sAlavaNaM / Navaramiha diggai cia, kUDA vaNavittharaM tu imaM // 124 // bAMvIsa sahassAI, meruo puvao a pcchimo| ta cADasIvihattaM, vaNamANaM dAhiNuttarao // 125 // chavvIsa sahasa cau saya, paNahattari gaMtu kurunnipvaayaa| u~bhao viNiggayA garya-daMtA merummuhA cauro // 126 // aggeAisu payAhi-NeNa siarattapIanIlAbhA / somaNasavijjuppaha-gaMdhamAyaNamAlavaMtakkhA // 127 // ahaloyavAsiNIo, disAkumArIu aTTha eesiN| gayadaMtagirivarANaM, hiTThA ciTThati bhavaNesu // 128 // dhuri aMte caupaNasaya, uccatti pahutti paNasayA'sisamA / dIhatti Ime chakalA, dusaya Navuttara sahasatIsa // 129 //
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) tANaMto devuttara-kurAu caMdaddhasaMThiyAu duve / dasasahasavisuddhamahA-videhadalamANapihulAo // 130 // thaipuvvAvarakUle, kaNagamayA balasamA girI do do / uttarakurAi jamagA, vicittacittA ya IarIe // 131 // NaivahadIhA paNa paNa, harayA dududArayA ime kmso| Nisaho taha devakurU, sUro sulaso ya vijjupabho // 132 // taha NIlavaMta uttara-kuru caMderavaya mAlavaMtu tti / paumadahasamA NavaraM, eesu surA dahasaNAmA // 133 // aDa saya cautIsa joa-NAI taha segsttbhaagaao| ikArasa ya kalAo, girijamaladahANamaMtarayaM // 134 // dahapuvvAvaradasajo-yaNehi dasa dasa viaDakUDANaM / solasaguNappamANA, kaMcaNagiriNo saya savve // 135 // uttarakurupuvvaddhe, jaMbUNaya jaMbupIDhamatesu / kosaduguccaM kami va-DramANu cauvIsaguNaM majjhe // 136 // paNasayavadRpihuttaM, parikhittaM taM ca pumveiie| gAudugadhdhuccapihu-ttacArucaudArakaliAe // 137 // taM majjhe aDavitthara-cauccamaNipIDhiAi jaMbutarU / mUle kaMde khaMdhe, varavayarArihaverulie // 138 // tassa ya sAhapasAhA, dalA ya biMTA ya pallavA kmso| sovaNNajAyarUvA, verulitavaNijjajaMbuNayA // 139 // so rayayamayapavAlo, rAyayaviDimo ya rynnpupphphlo| kosadugaM uvvehe, thuDasAhAviDimavikkhaMbho // 140 // thuDasAhaviDimadIha-tti gAue aTThapaNaracauvIsaM / sAhA sirisamabhavaNA, tammANasacei viDimaM // 141 //
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 13 ) pubvilla sija tisu oN-saNANi bhavaNesu NADhiasurassa / sA jaMbU bArasave-iAhi kamaso parikkhittA // 142 // dahapaumANaM jaM vi-ttharaM tu tamihAvi jaMburukkhANaM / navaraM mahayariyANaM, ThANe iha aggamahisIo // 143 // kosadusaehiM jaMbU, cauddisiM puvvasAlasamabhavaNA / vidisAsu sesatisamA, cauvAvijuyA ya pAsAyA // 144 // tANaMtaresu aDa jiNa-kUDA taha surakurAi avaraddhe / rAyayapIDhe sAmAli-rukkho emeva garulassa // 145 // battIsa sola bArasa, vijayA vakkhAra aMtaraNaIo / meruvaNAo puvvA-varAsu kulagirimahaNayaMtA // 146 // vijayANa pihutti saMga-dRbhAga bAruttarA duviissyaa| selANaM paMcasae, saveiNai pannavIsasayaM // 147 // solasasahassa paNasaya, bANauA taha ya do kalAo ya / eesiM savesiM, AyAmo vaNamuhANaM ca // 148 // gayadaMtagirivyuccA, vakkhArA tANamaMtaraNaINaM / vijayANaM ca bhihANA-i~ mAlavaMtA payAhiNao // 149 // citte 1 ya baMbhakUDe 2, NaliNIkUDe 3 ya egasele 4 ya / tiuDe 5 vesamaNe 6 vi ya, aMjaNa7mAyaMjaNe 8 ceva // 150 // aMkAvai 9pamhAvai 10, AsIvisa 11 taha suhAvahe 12 caMde 13 // sUre 14 NAge 15 deve 16, solasa vakkhAragiriNAmA // 151 // gAhAvaI 1 dahavaI 2, vegavaI 3 tatta 4 matta 5 ummattA 6 / khIroya 7 sIyasoyA 8, taha aMtovAhiNI 9 ceva // 152 // ummImAliNi 10 gaMbhI-ramAliNI 11 pheNamAliNI 12 ceSa / savvattha vi dasajoyaNa-uMDA kuMDanbhavA eyA // 153 //
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kacchu 1 sukaccho 2 ya mahA-kaccho 3 kacchAvaI 4 thaa| Avatto 5 maMgalAvatto 6, pukkhalo 7 pukkhalAvaI 8 // 154 // vacchu 9suvaccho 10 yamahA-vaccho 11 vacchAvaI 12 vi y| rammo 13 ya rammao 14 ceva, ramaNI 15 maMgalAvaI 16 // 155 // pamhu 17 supamho 18 ya mahA-pamho 19 pamhAvaI 20 to| saMkho 21 NaliNaNAmA 22 ya, kumuo 23 NaliNAvaI 24 // 156 // vappu 25 suvappo 26 a mahA-vappo 27 vappAvai 28 tti ya / vaggU 29 tahA suvaggU 30 ya, gaMdhilo 31 gaMdhilAvaI 32 // 157 // ee puvvAvaragaya-viaDdaliya tti Naidisidalesu / bharahaddhapurisamAo, imehiM NAmehiM NayarIo // 158 // khemA 1 khemapurA 2 vi a, ariha 3 riTThAvaI 4 ya NAyavvA / khaggI 5 maMjUsA 6 viya, osahipuri 7 puMDarigiNI 8 ya // 159 // susImA 9 kuMDalA 10 ceva, avarAvia 11 pahaMkarA 12 / aMkavai 13 pamhAvai 14, subhA 15 rayaNasaMcayA 16 // 16 // AsapurA 17 sIhapurA 18, mahApurA 19 ceva havai vijayapurA 20 / avarAiyA 21 ya avarA 22, asogA 23 taha vIasogA 24 y||161|| vijayA 25 ya vejayaMtI 26, jayaMti 27 aparAjiyA 28 ya bodhavvA / cakkapurA 29 khaggapurA 30, hoi avajjhA 31 aujjhA 32 ya // 162 // kuMDubbhavA u gaMgA-siMdhUo kacchapamhapamuhesu / aTThasu vijaesuM, sesesu ya rattarattavaI // 163 // avivakkhiUNa jagaI, saveivaNamuhacaukkapihulattaM / guNatIsasaya duvIsA, NaiMti giriprati egakalA // 164 // paNatIsa sahasa cau saya, chaDuttarA sayalavijayavikkhaMbho / vaNamuhadugavikkhaMbho, aDavaNNa sayA ya coyAlA // 165 //
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 15 ) saga saya paNNAsA i-pihutti cauvaNNa sahasa meruvaNe / girivitthari ca sahasA, savvasamAso havai lakkhaM // 166 // joaNasayadasagaMte, samadharaNIo aho ahogAmA / bAyAlIsasahasehiM, gaMtuM merussa pacchimao // 167 // uDatI caM jiNI, jaMhaNNarmukosao a huMti" kamA~ / haricakibalA cauro, tIsaM patteamiha dIve // 168 // sasidugaravidugacAro, iha dIve tesiM cArakhittaM tu / peNa saya dasuttarAI, IMgasaTThi hAyA (bhAgA) yai aDayAlA // 169 // peNarasa culasIisayaM, chappaNNaDayAlabhAgamANAI / sasisUramaMDalAI, taiyaMtarANigigahINAI // 170 // paNatIsajoaNe bhAga-tIsa cauro a bhAga sagahA (bhA) yA / aMtaramANaM sasiNo, ra~viNo purNaM joaNe duNi // 171 // dIvato asiasae, paNa paNasaTThI a maMDalA tesiM / tIsahi atisaya lavaNe, daisiguNavIsaM sayaM kamaso // 172 // sasisaMsiraviravi aMtari, majjhe iMgalakkhu tisaya sAThUNo / sAhiadusayaripaNacai yahi lakkho chasaya sAThahio // 173 // sAhia paNasahasa tihuttarAI, sasiMNo muhuttagai majjhe / bAveNNahiA sA bahi, paIMmaMDala pauNacauvuDI // 174 // jA sasiNo sAraviNo, aDasayarisaNNasIsaNNa hiA / kiMcUNANa aTThAra-saTThihAyANamiha buTTI // 175 // majjhe udayatthaMtari, cauNavaisahasa paNasaya chavIsA / bAyAla saTTibhAgA, diNaM ca aTThArasamuhuttaM // 176 // permaMDala diNahANI, duha muddettegasaTTibhAgANaM / aMte bAramuhuttaM, diNaM NisA tassa vivarIA // 177 //
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) udayatthaMtari bAhiM, sahasA tesahi chasaya tesaTThA / taha igasasiparivAre, rikkhaDavIsADasIi gahA // 178 // chAsahi sahasa Navasaya, paNahattari tArakoDikoDINaM / saNNaMtareNa vusse-haMgulamANeNa vA huMti // 179 // gaharikkhatAragANaM, saMkhaM sasisaMkhasaMguNaM kaauN| icchiyadIbudahimi ya, gahAimANaM viANeha // 180 // cau cau bArasa bArasa, lavaNe taha dhAyaimmi sasisUrA / paraodahidIvesu a, tiguNA puvvillasaMjuttA // 181 / / NarakhittaM jA samase-NicAriNo sigghsigytrginno| diTThipaharmiti khittA-NumANao te NarANevaM // 182 // paNasaya sattattIsA, cautIsasahassa lkkhigviisaa| pukkharadIvaDaNarA, puvveNa avareNa picchaMti // 183 // NarakhittabahiM sasiravi-saMkhA karaNaMtarehiM vA hoi / taha tattha ya joisiyA, acaladdhapamANa suvimANA / / 184 // iha parihi tilakkhA, solasahassa sayaduNNi pauNaaDavIsA / dhaNuhaDavIsasayaMgula-terasasaDA samahiA ya // 185 // sagasaya NaUAkoDI, lakkhA chappaNNa cauNavaisahassA / saDasayaM pauNadukosa, sar3abAsaDhikara gaNiaM // 186 / / vaparihiM ca gaNiaM, aMtimakhaMDAi usu jiaM ca dhaNuM / bAhuM payaraM ca ghaNaM, gaNeha eehiM karaNehiM // 187 // vikkhaMbhavaggadahaguNa-mUlaM vadRssa parirao hoi / vikkhaMbhapAyaguNio, parirao tassa gaNiapayaM // 188 // ogAhu usU sucia, guNavIsaguNo kalAusU hoi / viusupihutte cauguNa-usuguNie mUlamiha jIvA // 189 //
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ isuvaggi chaguNi jIvA-vaggajue mUla hoi dhaNupiDheM / dhaNudugavisesasesaM, daliaM bAhAdugaM hoi // 19 // aMtimakhaMDassusuNA, jIvaM saMguNia cauhiM bhiiuunnN| la<
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 18 ) kolo a mahAkAlo, velaMbapabhaMjaNe a cauMsu su~rA / paeNlio mAuNo taha, sesesuM surA ta~yadvAU saMvvesimahobhAge, vAU majjhillayammi jalavAU / kevalajalamurille, bhAgaduge tathai sAsubba bahuve udAravAyA, mucchaMti khuhaMti duNiM vArAo / eNga ahoratato, tayA tayA belaparivur3I // 201 // // 202 // bAyAlasaTThidusayari-sahasA nAgANa majjhuvairivAhi / veleM dharaMti kemaso, caurhattarulakkhu te savve bIyAlasahassehiM, putrvesANAidisividisi lavaNe / velaMdharANuvelaM - dhararAINaM girisuM vAsA koDe vijjupabhe, kelAsa ruNappahe 'vidisi sele / kakkoDagu kaddamao, kelAsa ruNappaho sAmI // 203 // godhUMbhe dagabhAse, saMkhe dagasIma nAmi disiM seleM / gothUbho sivadevo, saMkho a maNosilo rAyA // 204 // // 205 // // 206 // // 207 // aie giriNo saMve, bAvIsahiA ya dasasayA mUle / caMusaya caubIsahi, vicchiNA huMti siharatale // 208 // satarase saya igavIsA, uccette te saveIA save / kaNagaMkarayayaphAliha, disAsu vidisAsu rayaNamayA // 209 // vite guNahattara joaNa, baMhi jalurvari caMtta paNaNarveibhAyA / ee ma~jjhe Nava saya, tesaTThA bhAgaM sagasaryari // 290 // himavataMtA vidisI - sANAigayAsu causu dADhAsu / sagasaga aMtaradIvA, paDhamacaukkaM ca jagaIo // 211 // joaNatisaehiM tao, sayasaya~vuDI a chasuM caukkesu / aNNuNNajagaI aMtari, aMrtarasamavittharA savve // 212 //
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 19 ) paDhamacaMukkucca bahiM, aDAiajoaNe a vIsaMsA / saMyariMsavuDi parao, majjhadisiM savvi kosadugaM // 213 // savve saveiaMtA, paDhamacaukkammi tesi naamaaii| egorua AbhAsia, vesANia ceva laMgUle // 214 // bIacaukke hygy-goskkulipuvknnnnnnaamaanno| AyaMsamiMDhagaao-gopuvvamuhA ya taiammi // 215 // hayagayaharivagghamuhA, cautthae asakaNNu hriknnnno| akaNNa kaNNapAvaraNu, dIo paMcamacaukkammi // 216 // ukkamuho mehamuho, vijjumuho vijjudaMta chaTThammi / sattamage daMtaMtA, ghaNalaTThanigUDhasuddhA ya // 217 // emeva ya siharimmi vi, aDavIsaM sabvi hu~ti chappaNNA / eesu jualarUvA, paliAsaMkhaMsaAu NarA // 218 // joaNadasamaMsataNU, "piTTikaraMDANamesi custttthii|| asaNaM ca cautthAo, guMNasIdiNa vacapAlaNayA // 219 // pacchimadisi sutthialavaNa-sAmiNo goamu tti igu dIvo / ubhao vi jaMbulAvaNa, dudu ravidIvA ya tesiM ca // 220 // jagaiparuppara aMtari, taha vitthara baarjoannshssaa| emeva ya puvvadisiM, caMdacaukkassa cau dIvA . // 221 // evaM cia bAhirao, dIvA aTThaTTha puNtthvpcchimo| durdU lavaNa cha cha dhAyai-saMDa sasINaM ravINaM ca // 222 // ee dIvA jaluvari, bahiM joaNa saMDaaTThasIi thaa| bhIgA vi a cAlIsA, majjhe puMNa kosaMdugameva // 223 // kulagiripAsAyasamA, pAsAyA esu NiaNiapahaNaM / taha lAvaNajoisiA, dagaphAlIha uDulesAgA // 224 //
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ (20) atha tRtIya dhAtakIkhaMDadvIpa adhikAra. jAmuttaradIheNaM, dasasayasamapihula paNasayucceNaM / usuyAragirijugeNaM, dhAyaisaMDo duhavihatto // 225 // khaMDaDhuMge cha cha giriNo, saga saga vAsA aravivararUvA / dhuri aMti samA giriNo, vAsA eNNa pihuMlapihulayarA // 226 // dahaMkuMDaMDuttamame-rumussayaM vittharaM viDANaM / vadRgirINaM ca sume--ruvajamiha jANa puvvasamaM // 227 // merudaMgaM pi taha cia, NavaraM somaNasahiddavaridese / sagaaDasahasaUNu tti, sahasapaNasIi uccatte // 228 // taha paNaNavaI cauNaua, addhacauNaua akRtIsA ya / dasa sayAi kameNaM, paNaTThANa pihutti hiTThAo // 229 // NaikuMDadIvavaNamuha-dahadIharaselakamalavitthAraM / NaiuMDattaM ca tahA, dahadIhattaM ca iha duguNaM // 230 // igalakkhu sattasahasA, aDa saya guNasIi bhaddasAlavaNaM / puvvAvaradIhaMtaM, jAmuttara aTThasIbhaiaM // 231 // bahi gayadaMtA dIhA, paNalakkhUNasayarisahasa duguNaTThA / iare tilakkhachappaNNa-sahassa saya duNNi sagavIsA // 232 // khittANumANao ses-selnnivijyvnnmuhaayaamo| caularakadIha vAsA, vAsavijayavittharo u imo // 233 // khittaMkaguNadhuvaMke, do saya bAruttarehiM pavibhatte / savvattha vAsavAso, havei iha puNa iya dhuvaMkA // 234 // dhuri cauda lakkha dusahasa, dosagaNauA dhuvaM tahA majjhe / dusaya aDattara satasa-hisahasa chavvIsa lakkhA ya // 235 //
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 21 ) guNavIsa sayaM battIsa, sahasa guNayAla lakkha dhuvamaMte / NaigirivaNamANavisu-ddhakhitta solaMsapihu vijayA // 236 // Nava sahasA cha saya tiu-ttarA ya chacceva sola bhAyA ya / vijayapihuttaM Naigiri-vaNavijayasamAsi caulakkhA // 237 // puvvaM va purI a tarU, paramuttarakurUsu dhAi mhdhaaii| rukkhA tesu sudaMsaNa-piyadaMsaNanAmayA devA // 238 // dhuvarAsIsu a miliauM, aigo lakkho a aDasayarI sahassA / aTTha sayA bAyAlA, parihitigaM dhAyaIsaMDe // 239 // atha kAlodadhi adhikAra caturthaH kAloo savvattha vi, sahasuMDo velavirahio tattha / sutthiasamakAlamahA-kAlasurA puvapacchimao // 24 // lavaNammi va jahasaMbhava, sasiravidIvA ihaM pi nAyavvA / NavaraM samaMtao te, kosaduguccA jalassuvari // 241 // atha puSkaradvIpArdha adhikAra paMcamaH pukkharadalabahijagai, vva saMThio mANusuttaro selo| velaMdharagirimANo, sIhaNisAI NisaDhavaNNo // 242 // jaha khittaNagAINaM, saMThANo dhAie taheva ihaM / duguNo a bhaddasAlo, merusuyArA tahA ceva // 243 // iha bAhiragayadaMtA, cauro dIhatti vIsasayasahasA / teAlIsa sahassA, uNavIsahiA sayA duNNi // 244 // abhitara gaiyadaMtA, solasa lakkhA ya sahasa chabbIsA / solahi sayamegaM, dIhatte huMti cauro vi // 245 //
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 22 ) seso pamANao jaha, jaMbUdIvAu dhAie bhaNiauM / duguNA samA ya te taha, dhAiasaMDAu iha NeA // 246 // aDasI lakkhA caudasa, sahasA taha Nava sayA ya igavIsA / abhitara dhuvarAsI, puvvuttavihIi gaNiavvo // 247 // iga koDi tera lakkhA , sahasA caucatta saga saya tiyAlA / pukkharavaradIvaDDe, dhuvarAsI esa majjhammi // 248 / / egA koDi aDatI-sa lakkha cauhattarI sahassA y| paMca sayA paNasaTThA, dhuvarAsI pukkharaddhaMte // 249 // guNavIsa sahasa saga saya, cauNaua savAya vijayavikkhaMbho / taha iha bahivahasalilA, pavisaMti a NaraNagassAho // 250 // pukkharadalapuvAvara-khaMDato sahasa duga pihu dukuMDA / bhaNiyA tahANaM puNa, bahussuyA ceva jANaMti // 251 // iha paumamahApau~mA, rukkhA uttarakurUsu puvvaM va / / tesaiM vi vasaMti devA, paiumo taha puMDarIo a // 252 // doguNahattari paDhame, aDa lavaNe bIadivi taiaddhe / pihu pihu paNa saya cAlA, igaNarakhitte sayalagiriNo // 253 // teraha saya sagavaNNA, te paNamerUhiM virahiA savve / ussehapAyakaMdA, mANusaselo vi emeva // 254 // dhuvarAsIsu tilakkhA, paNapaNNa sahassa cha saya culsiiaa| miliA havaMti kamaso, parihitigaM pukkharaddhassa // 265 // NaidaghaNathaNiAgaNi-jiNAiNarajammamaraNakAlAI / paNayAlalakkhajoaNa-NarakhittaM muttu No pu(pa)rao // 256 // causu vi usuAresuM, ikkikaM NaraNagammi cattAri / kUDovari jiNabhavaNA, kulagirijiNabhavaNaparimANA // 257 //
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 23 ) tatto duguNapamANA, caudArA dhuttavaNNiasarUve / gaMdIsari bAvaNNA, cau kuMDaeNli agi cattAri // 258 // bahusaMkhavigappe rua-gadIvi uccatti sahasa culasII / NareNagasama ruMago puNa, vitthari sayaThANi sahasaMko // 259 // tassa siharammi caudisi, bIasahasIgigu cautthi aTThA / vidisi caU ia cattA, disikumarI kUDasahasaMkA // 260 // iMi kaivayadIvodahi-viAraleso mae vimaiNAvi / lihio jiNagaNaharaguru-suasuadevIpasAeNa // 261 // sesANa dIvANa tahodahINaM, viAravitthAramaNoraMpAraM / sayoM suAo paribhAvayaMtu, savvaM pisavvannumaikacittA // 262 // sUrIhi jaM rayaNaseharanAmaehiM, appatthameva iaM NarakhittavikkhaM / saMsohi payaraNaM suaNehi loeM, pAveu te kusalaraMgamaiM pasiddhiM // 263 // // iti zrIlaghukSetrasamAsaprakaraNamUlagAthAH //
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad gurU vRddhivijayajI viyegASTaka. (maMdAkrAMtA.) je paMjAbe prathama pragaTyA jJAtimAM ozavALe, kRSNadevI dharasayazanA putra je dharma pALe; sabaMdhumAM guNadhara kRpArAma nAme vikAsa, te zrIvRddhivijaya gurUne kema bhUlI javAze ? 1 jeNe aSTAdaza varasamAM sarva saMsAra choDI, sarve saMpat nija paraharI buddhi sanmArga jeDI; sarAgye gurUcaraNamAM je dharI zIrSa bhAse, ta zrIvRddhivijaya gurUne kema bhUlI javAze ? 2 zAMtidhArI guNa gurUtaNuM sarva jemAM vaselA, jethI sarve durgaNa badhA dUra jaIne khaselA dekhI jene kumati jananI krUratA dUra nAse, te zrIvRddhivijaya gurUne kema bhUlI javAze ? 3 kAMtidhArI manahara mahA mUrti che bhavya jenI, nitye zobhe hasita vadane zAMtatA jyAM majenI; vANI kerI ati madhuratA je sudhAne vihA, * te zrIvRddhivijaya gurUne kema bhUlI javAze ? 4 meTA nAnA sarava janane mAna Ape suharSe, hete bolI madhura vacane bhaktanA citta karyo; jenA citte acaLita sadA tulya daSTi vibhAse, te zrIvRddhivijaya gurUne kema bhUlI javAze ? pa vidvAnonA vadana nirakhI nitya AnaMda pAme, the dekhI abhinava ghaNe harSa je citta jAme; to jANI jinamatataNA jJAnadaSTi prakAze, te zrIvRddhivijya gurUne kema bhUlI javAze ? je ziSyone vinaya vadhavA hetuthI bodha Ape, vidyAkerUM vyasana karavA mastake hasta thApa, jenI sarve utkRti sadA ziSyavRMde gavAze, te zrIvRddhivijaya gurUne kema bhUlI javAze ? 7 vAre vAre gurUvarataNuM mUrti daTe tare che, netra tenuM smaraNa karatAM azrudhArA jhare che; nize tenI zubha zivagati narmadAtA ja thAze, te zrIvRddhivijaya gurUne kema bhUlI javAze ? 8
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharmanA dareka jItanA pustako baLavatuM hakANa - | zrI je che , sabhA bhAvanagara