________________
મિત્રદ્રોહી છે ૧૦) જે અભિમાની છે ૧૧) જે રસલોલુપ છે ૧૨) જે અજિતેન્દ્રિય છે ૧૩) જે સાથી સાધુઓમાં આહાર આદિનો સંવિભાગ કરતો નથી ૧૪) જે બધાને અપ્રીતિ ઉત્પન્ન કરનાર છે.
૧૫ ગુણોને ધારણ કરનાર સાધક સુવિનીત કહેવાય છે. ૧) જે નમ્ર બની રહે છે ૨) જે ચંચળતા રહિત છે ૩) જે માયા કપટથી રહિત છે ૪) જેને ખેલતમાશા જોવામાં રુચિ નથી. ૫) જે કોઇની નિંદા કરતો નથી ૬) જે ક્રોધ લાંબા સમય સુધી ટકાવી રાખતો નથી ૭) જે મૈત્રી નિભાવે છે ૮) જે શાસ્ત્રજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી અભિમાન કરતો નથી ૯) જે બીજાની નિંદા કરતો નથી ૧૦) જે મિત્ર પર ક્રોધ કરતો નથી ૧૧) જે અપ્રિય મિત્રના પણ ગુણાનુવાદ કરે છે. ૧૨) જે કલહ, મારામારીથી દૂર રહે છે ૧૩) જે તત્ત્વજ્ઞાની અને સંસ્કારી છે ૧૪) જે લજજાવાન છે ૧૫) જે ઇન્દ્રિયોનું ગોપન કરનાર છે. આવો સાધક સુવિનીત કહેવાય છે.
વિનીત શિષ્ય ગુરુથી પોતાની શૈય્યા સદા નીચી રાખે છે. ચાલતા સમયે તેની પાછળ ચાલે છે. ગુરુના સ્થાન અને આસનથી તેના સ્થાન અને આસન નીચા હોય છે. તે નમ્ર બનીને ગુરુનાં ચરણોમાં વંદન કરે છે. તે હાથ જોડીને જ કોઇ પણ વાત કરે છે કે પૂછે છે.
વળી તે જે પોતાના હાથ, પગ આદિ આંગોપાંગની કે મન અને ઇન્દ્રિયોની વ્યર્થ ચેષ્ટા છોડી, તેને સ્થિર કરી, પોતાના આત્મામાં સંલીન રહે છે. અનાવશ્યક પ્રવૃત્તિમાં મનાદિ યોગોનું પ્રવર્તન કરતો નથી.
બહુશ્રુત થવાની મૌલિક ભૂમિકાઃ જે સદા ગુરુકુળમાં રહે છે. જે પ્રશસ્ત મન, વચન, કાયાના યોગથી યુક્ત, જે તપમાં નિરત રહે છે. જે પ્રિય કરનાર હોય છે અને પ્રિયભાષી હોય છે. આવો શિષ્ય ગ્રહણ અને આસેવન શિક્ષા પ્રાપ્ત કરવા યોગ્ય હોય છે.
ગ્રહણ શિક્ષાઃ ગુરુ પાસેથી પ્રાપ્ત કરવામાં આવતા શાસ્ત્રીય જ્ઞાનને ગ્રહણ શિક્ષા કહે છે અને ગુરુના સાન્નિધ્યમાં રહીને તદ્નુસાર આચરણ અને અભ્યાસને આસેવન શિક્ષા કહે છે.
૪૧
