________________
પદ્મ લેશ્યાઃ હરિતાલના ટુકડા અને હળદરના ટુકડા સમાન પીળા વર્ણવાળી હોય છે.
શુક્લ લેશ્યાઃ શંખ, દૂધની ધારા અને ચાંદીના હાર સમાન સફેદ વર્ણવાળી હોય છે.
આ સર્વ લેશ્યાઓમાં તે તે વર્ણના પુદ્ગલો સહાયક બને છે.
૩) રસ દ્વારઃ
૧) કડવી તુંબડીનો રસ, લીમડાનો રસ જેવો કડવો હોય તેનાથી અનંત ગુણો અધિક કડવો રસ કૃષ્ણ લેશ્યાનો હોય છે.
૨) ત્રિકુટ (સૂંઠ, મરી, પીપરના રસ જેવો તીખો હોય છે, તેનાથી અનંત ગુણો અધિક તીખો રસ નીલ લેશ્યાનો હોય છે.
૩) કાચી કેરીનો રસ, તુરા કોઠાનો રસ જેવો કસાયેલો-તૂરો અને ખાટો હોય છે તેનાથી અનંત ગુણો અધિક તૂરો અને ખાટો રસ કાપોત લેશ્યાનો હોય છે.
૪) પાકી કેરીનો રસ, પાકેલા કોઠાનો રસ જેવો ખટ-મીઠો હોય છે, તેનાથી અનંત ગુણો અધિક ખટ-મીઠો રસ તેજો લેશ્યાનો હોય છે.
૫) ઉત્તમ મદિરાનો રસ, ફૂલોમાંથી બનાવેલા વિવિધ આસવોનો રસ જેવો મીઠો-કસાયેલો હોય છે, તેનાથી અનંતગુણો અધિક તુરાશ સહિત મધુર રસ પદ્મ લેશ્યાનો હોય છે.
૬) ખજુર અને દ્રાક્ષનો રસ, ખાંડ અને સાકરનો રસ જેવો મધુર હોય છે, તેનાથી અનંતગુણો મધુર રસ શુક્લ લેશ્યાનો હોય છે.
૪) ગંધ દ્વારઃ મરેલી ગાય, મરેલો કૂતરો અને મરેલા સર્પની જેવી દુર્ગંધ હોય છે, તેનાથી અનંતગુણી અધિક દુર્ગંધ ત્રણ અપ્રશસ્ત લેશ્યાઓ (કૃષ્ણ લેશ્યા, નીલ લેશ્યા અને કાપોત લેશ્યા) ની હોય છે.
સુગંધિત પુષ્પ અને ઘસાતા ચંદન વગેરે સુગંધિત દ્રવ્યોની જેવી સુગંધ
૧૭૪