________________
વૈમાનિક દેવોની તેજો લેશ્યાની જઘન્ય સ્થિતિ એક પલ્યોપમની છે અને ઉત્કૃષ્ટ પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ અધિક બે સાગરોપમનીછે.
૫) તેજો લેશ્યાની જે ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ છે, તેનાથી એક સમય અધિક પદ્મ લેશ્યાની છે અને ઉત્કૃષ્ટ એક અંતર્મુહૂર્ત અધિક દશ સાગરોપમની.
૬) પદ્મ લેશ્યાની જે સ્થિતિ છે તેનાથી એક સમય અધિક શુક્લ લેશ્યાની જઘન્ય સ્થિતિ અને ઉત્કૃષ્ટ એક અંતર્મુહૂર્ત અધિક તેત્રીસ સાગરોપમની.
૧૦) ગતિ દ્વારઃ
કૃષ્ણાદિ ત્રણ લેશ્યાઓ સંક્લિષ્ટ અધ્યવસાય રૂપ અને અશુભ કર્મબંધનું કારણ હોવાથી, તે અપ્રશસ્ત, અવિશુદ્ધલેશ્યાઓ છે. તે લેશ્યાઓમાં આયુષ્યનો બંધ થાય તો, દુર્ગતિ થાય છે.
તેજો લેશ્યા, પદ્મ લેશ્યા અને શુક્લ લેશ્યા શુભકર્મ બંધનું કારણ હોવાથી આ પ્રશસ્ત લેશ્યાઓમાં આયુષ્યનો બંધ થાય તો સુગતિ થાય છે.
૧૧) આયુષ્ય દ્વારઃ
છએ લેશ્યાઓના પ્રથમ સમયમાં જીવનો પરભવમાં જન્મ થતો નથી અને અંતિમ સમયમાં પણ જીવનો પરભવમાં જન્મ થતો નથી. કોઇ પણ લેશ્યાની પ્રાપ્તિ થયા બાદ અંતર્મુહૂર્ત વ્યતીત થયા બાદ અને અંતર્મુહૂર્ત બાકી રહે ત્યારે જ તે જીવ પરલોકમાં જન્મ લે છે.
જીવ જે લેશ્યામાં મૃત્યુ પામે છે, તેજ લેશ્યામાં તેનો જન્મ થાય છે. મૃત્યુ અને ત્યાર પછીના જન્મ સમયની એક જ લેશ્યા હોય છે. જીવના મૃત્યુ સમયે આગામી ભવની લેશ્યાના પરિણામ અંતર્મુહૂર્ત પહેલાં જ આવી જાય છે. ઉત્પત્તિ સમયે તેના અતીત ભવની લેશ્યાના પરિણામ ન્યૂનતમ અંતર્મુહૂર્ત પર્યંત રહે છે.
કોઇ પણ લેશ્યાના પ્રથમ સમયે જીવનું મૃત્યુ થતું નથી. કારણકે એક જ સમયમાં તે લેશ્યા પૂર્ણપણે પરિણત થતી નથી. અંતર્મુહૂર્ત વ્યતીત થાય ત્યારે તે લેશ્યાના ભાવો પરભવમાં ઉત્પત્તિ સમયે સાથે રહે છે.
૧૭૯
