________________
પાંત્રીસમું અધ્યયન
અણગાર માર્ગ ગતિ
અધ્યયન પ્રારંભઃ
સર્વજ્ઞ ભગવંત દ્વારા ઉપદિષ્ટ અણગાર માર્ગ ગ્રહણ કરીને સાધક અનંત સુખ પ્રાપ્ત કરે છે.
અણગાર ધર્મ
ગૃહવાસનો ત્યાગ કરી પ્રવ્રજિત થયેલા મુનિ માતા, પિતા, પત્ની, પુત્રી આદિ સંગને બંધન રૂપ જાણે. આ બંધનમાં અનેક મનુષ્યો આસક્ત થાય છે. મુનિ હિંસા, અસત્ય, ચોરી, અબ્રહ્મ, ઇચ્છા-કામના અને લોભનો ત્યાગ કરે.
ગૃહવાસનો ત્યાગ અને પંચમહાવ્રતનું પાલન, તે જ અણગાર ધર્મ છે.
સાધકની સાધનામાં ક્ષેત્રનો પણ વિશિષ્ટ પ્રભાવ હોય છે. તેથી મુનિ સંયમ સાધનામાં સહાયક બને તેવા સ્થાનમાં જ નિવાસ કરે.
કામરાગવર્ધક ચિત્રોથી અલંકૃત, સુવાસિત પદાર્થોથી સુવાસિત, સુશોભિતા કમાડવાળા, સ્ત્રીઓના આવાગમનથી યુક્ત અને સુક્ષ્મ જીવોની ઉત્પત્તિથી યુક્ત હોય તેવા નિવાસ મુનિ માટે અયોગ્ય છે.
સ્મશાન, શૂન્યગૃહ, વૃક્ષતળ, સ્ત્રી, પશુ, નપુંસક રહિત, જીવજંતુ રહિત, સ્વ-પર માટે નિરાબાધ હોય એવા સ્થાન સાધુને રહેવા માટે ઉપયુક્ત છે. સંયમી જીવનને અનુરૂપ હોય એવા સ્થાનમાં મુનિ પ્રસન્નતાથી રહે.
સાધુ સ્વયં ઘર બનાવે નહિં અને અન્ય દ્વારા બનાવરાવે નહિં કારણકે ગૃહનિર્માણ કાર્યમાં સ્પષ્ટ રીતે પ્રાણીઓની હિંસા થાય છે.
અણગારનો આહારઃ મુનિ આહાર સ્વયં રાંધે નહિં કે બીજા પાસે રંધાવે નહિં.
૧૮૧
