Book Title: Tattvavichar ane Abhivandana
Author(s): Chimanlal Chakubhai Shah, Ramanlal C Shah and Others
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
View full book text
________________
સી-પુરુષ-સંબંધ
૧૫
આજે પરિસ્થિતિ બદલાઈ ગઈ છે. સ્ત્રી-પુરુષને નજીક આવવાની અને સમાગમના પ્રસંગે વધી ગયા છે. પુરુષને સ્ત્રીથી દૂર રાખવા શાસ્ત્રકારો વિધિનિષેધથી પ્રયાસ કરે છે. સ્ત્રી-પુરુષ-સંબંધ ભય પર રચાયેલ હોય તે વાડો બાંધવી પડે. ભેદ પાડવા પડે. સમાનતા ન આવે. ધમની વિવિધ આજ્ઞાઓ વીથી પુરુષને અળગો રહેવા સૂચવે છે. વળી તેઓ દૃણને ભાવ પણ લાવે છે, જેમ કે સ્ત્રી તે હાડમાંસની પૂતળી છે, નારી નરકની ખાણ છે વગેરે. લાલચ પણ આપે છે. અહીં સારી રીતે વર્તશે તો સ્વર્ગમાં અસરા મળશે, એમ પણ કહે છે. '
પણ આમ ભય, ઘણા, લાલચના આધારે સ્ત્રી-પુરુષ-સંબંધે ન ટકી શકે.
ગાંધીજીએ આ સંબંધને નિર્ભયતાના અને સમાનતાના ધોરણે લાવી ક્રાંતિ કરી. તેમણે સ્ત્રીઓને દારૂના પીઠા પર ચોકી કરતી, જેલમાં જતી, પુરુષ સાથે કામ કરતી કરી. - ગાંધીજી પોતે મનુ અને આભાના ખભે હાથ મૂકીને ફરવા જતા. તે અંગેની લોકનિંદાને તેમણે ગણકારી નહોતી. તેમણે સ્ત્રી-પુરુષ-સંબંધો અંગે, બ્રહ્મચર્ય અંગે ઘણા પ્રયોગો કર્યા છે. છેલ્લા પ્રયોગો માટે પ્યારેલાલનું “ધી લાસ્ટ ફેઝ” (“The Last Phase') વાંચી જવું. - ગાંધીજીએ પોતાના પ્રયોગોને અંતે નકકી કર્યું છે કે “સાચે બ્રહ્મચારી થવા પુરુષે વિજાતીય આકર્ષણ જ ખતમ કરવું જોઈએ. નપુંસક થવું જોઈએ.”
માનવીનું મન અતિ ચંચળ છે. મન જો એક જ વિચાર કર્યા કરે કે આજે મારે કઈ સ્ત્રી સાથે ફરવા જવાનું છે, કોની સાથે રહેવાનું છે તે તે વાતથી જ તેનું મન ભરાઈ જાય, વ્યગ્ર થાય. ત્યાં પાળ બાંધવી જ પડશે.
' કઈ પણ વ્યક્તિ સંપૂર્ણ નથી. દરેકમાં કંઈ ને કંઈ ખામી તે રહેવાની જ. મારી પત્ની કરતાં ઘણું સારી સ્ત્રીઓ ઘણી મળશે. મારા પતિ કરતાં ઘણી સારી-પુરુષ પણ ઘણું હશે. પણ એમ વિચારીએ તો જીવન જ નષ્ટ થાય. જે સંબંધ બંધાય તે નિભાવ જ રહ્યો. જીવન પ્રત્યેની તમારી દ્રષ્ટિ શી છે એ જ મહત્વનો પ્રશ્ન છે. હા, અનિવાર્ય હોય તો લગ્નવિચ્છેદ થઈ શકે, પણ સિનેમાનાં નટનટીઓની જેમ રોજ ને રોજ તે પાત્ર ન જ બદલાવી શકાય.
આજે નવા પ્રશ્નો ઉભા થયા છે. Working girls (ઑફિસમાં કામ કરતી છોકરીઓ ને પ્રશ્ન જુઓ. બધાને લેડી ટાઈપિસ્ટ કે પ્રાઇવેટ સેક્રેટરી શા માટે જોઈએ છે ? તેની પાછળ વિજાતીય આકર્ષણ જ છે. એના અનાચારો ઓછા નથી. માણસ કઈ દિશામાં જઈ રહ્યો છે ?
