Tattvavichar ane Abhivandana

Author(s): Chimanlal Chakubhai Shah, Ramanlal C Shah and Others
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 155

૧૪૬
તત્ત્વવિચાર અને અભિવંદના
કરી છે. આ રીતે દૂધનું ઉત્પાદન કાંઈક વધે છે પણ બીજ ભયંકર પરિણામે આવે છે. ગાય નિર્બળ થાય છે. તેનાં સંતાન નિર્બળ થાય છે. ગાય માત્ર દૂધ ઉત્પન્ન કરવાનું યંત્ર હોય તેમ તેના પ્રત્યે વર્તન થાય છે. કામવાસનાની તૃપ્તિ વિના સંતાનોત્પત્તિ કરવી તેનાં માનસિક, શારીરિક અને નૈતિક પરિણામો ભયંકર છે. વિનોબાજીએ આ વાતને સખત વિરોધ કર્યો છે. પશ્ચિમમાં ગાય પ્રત્યે માત્ર આર્થિક દષ્ટિ છે. (Cow is meant only for milk and meat.) માંસ અને દૂધ માટે જ ગાયને ઉપયોગ છે. ખેતીપ્રધાન ભારતમાં ગાયને ઉપયોગ અને ઉપરકારકતા પશ્ચિમ કરતાં તદન જુદાં છે તે વાત પ્રત્યે દુર્લક્ષ થાય છે. ત્યાં બળદની જરૂર નથી. આપણે ત્યાં દર વર્ષે લાખા બળદની જરૂર છે. આપણું અર્થતંત્ર બળદ ઉપર નિર્ભર છે. પશ્ચિમમાં ગાયને વાછડો જન્મ તા તુરત કતલખાને મોકલે છે; કૃત્રિમ ગર્ભાધાનથી થતા વાછડા અતિ નિર્બળ હોય છે. તેથી આપણે ત્યાં કૃત્રિમ ગર્ભાધાન કરતી વ્યક્તિએ, વાછડાને મારી નાખે છે અથવા મરવા દે છે. ગાય એક યંત્ર પકે સંતાન પેદા કરે અને સંતાન પ્રત્યે વાત્સલ્ય દાખવવાની કે તેને ઉછેર કરવાની તેને તક ન અપાય તે કેટલી મોટી ફરતા છે તેને થોડો વિચાર કરતાં પણ ધ્રુજી ઊઠીએ. પણ વિરોધ છતાં, આ પ્રયોગ કહેવાતા ગેસેવાઓ શરૂ કર્યો છે.
આ વિષયે એટલા માટે લખ્યું છે કે જેને જીવદયા પાછળ લાખો રૂપિયા ખર્ચે છે. પણ મોટે ભાગે તેને ધ્યેય થાય છે. કતલખાનેથી પશુ છોડાવવા એ જ પુણ્ય મનાય છે પછી તે પશુનું શું થાય છે તે કઈ જોતું નથી. પારાપળે મોટે ભાગે જેન અને વૈષ્ણવો ચલાવે છે. તે રેઢિયાળ રીતે ચાલે છે. તેમાં વ્યવસ્થા નથી, દીર્ધદષ્ટિ નથી. પ્રજાકીય ધોરણે પુરુષાર્થ કરવાની જરૂર છે. વિનોબાજીએ ગો-સદનો રચવાં, ગોબરમાંથી ગેસનું ઉત્પાદન કરી તેને ગામડેગામડે ઉપયોગ કરવો વગેરે યોજનાઓ ઘડી છે. જેને જીવદયા પાછળ લાખ રૂપિયા ખર્ચે છે, તેને આવી રચનાત્મક દિશામાં ઉપયોગ થાય તે જરૂરનું છે. જીવદયા કરવાની પરંપરાગત રીત બદલાવી આવો સદુપયોગ થાય તે દિશામાં પ્રયત્નો કરવા જોઈએ. અહિંસાપ્રેમીઓ પિતાને ધર્મ વિચાર અને કામે લાગે. - ગોવધબંધીના અનુસંધાનમાં સર્વ જીવ પ્રત્યે કરુણા અને અહિંસાને વિચાર કરીએ. ધાર્મિક દૃષ્ટિએ દલીલ કરવાની રહેતી જ નથી, આ જ ધર્મ છે, માનવતા છે. પણ આપણે પ્રમાદથી, સ્વાર્થથી, વિનાકારણ, ટાળી શકાય એવી હિંસા કરીએ છીએ તે તરફ આપણું લક્ષ નથી. આપણું બંધારણમાં ફેરફાર થાય છે તેમાં નાગરિકની મૂળભૂત ફરજને ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો