________________
આઉટ સ્વાઇડ્ઝર-૨
૧૩૧ સુદઢ, પુરુષાથી છે; આશાવાદી છે, નિરાશાવાદી નથી. જગતના નિતિક નિયમ - Moral Law of the Universe- માં તેમને અવિચળ શ્રદ્ધા છે.
આ શ્રદ્ધા કે અંધશ્રદ્ધા નથી, પણ વિચારપૂર્વકન, બુદ્ધિગમ્ય અનુભવ ઉપર રચાયેલી છે. સ્વાઇઝરની ગંભીર ફરિયાદ છે કે મેટા ભાગના લેકે વિચારહીન પ્રમાદી જીવન જીવે છે. સ્વાઇઝર બુદ્ધિવાદી – rationalist – છે. તેઓ કહે છે કે “I acknowledge myself to be one who places all his confidncce in rational thinking... Renunciation of thinking is a declaration of spiritual bankruptcy.” [ “હું એ લોકોમાં એક છું કે જે બુદ્ધિપૂર્વકની વિચારણામાં પૂરો વિશ્વાસ ધરાવે છે....વિચાર કરવાનો ઇનકાર કરે તે આધ્યાત્મિક દેવાળાની જાહેરાત કરવા બરાબર છે.”| *
- આ પ્રમાણે સ્વતંત્ર રીતે વિચાર કરતા સ્વાઈઝરે પોતાના જીવનના ધ્રુવતારક સમાન Reverence for Life – જીવન પ્રત્યેના સમાદર-ની શોધ કરી છે. “Beginning to think about life and the world leads a man directly, and almost irresistibly to Reverence for Life. Such thinking leads to no couclusions which could point in other direction.” “માનવજીવન અને જગત વિશે વિચાર કરતાં કરતાં માનવી જીવન પ્રત્યેના સમાદર પ્રત્યે લગભગ અનિવાર્ય 'પણે અને એકાએક ખેંચાય છે. આવી વિચારણામાંથી અન્ય દિશાએ લઈ જાય એવાં કે અનુમાને – નિર્ણય નિષ્પન્ન થતાં જ નથી.”
• આ Reverence for Life – જીવન પ્રત્યેને સમાદર–શું છે ? સ્વાઈઝર કેવી રીતે આ સિદ્ધાન્ત ઉપર આવે છે ? પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ થયું. યુરોપની પ્રજાએ એકબીજાની કતલ શરૂ કરી. તેની અસર હબસીઓ પર પડી. તેમણે પણ યુદ્ધમાં ધસડાવું પડયું. સ્વાઈઝરનું મન ચકડોળે ચડયું. ચારે તરફ સંસ્કૃતિ અને માનવતાને વિધ્વંસ તેમણે નિહાળ્યો. આવું અધ:પતન કેમ થયું ? એમાંથી ઉત્થાન કેમ થાય ? સ્વાઈઝર કહે છે કે એક વાર નૌકામાં વિહાર કરતાં હું ઊંડા વિચારમાં ઉતરી ગયો હતો એવામાં There flashed upon my mind, unforseen and unsought, the phrase “Reverence for. Life. The iron door had yielded; the path in the thicket had become visible.” “મારા ચિત્ત ઉપર એકાએક અણધારી અને અણુકલ્પી રીતે “Reverence for Life’ – ‘જીવન પ્રત્યે સમાદર’–
