Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પ્રત્યય... વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રવનીયં ગુરુ શાસ્ત્રમ્ આવો પ્રયોગ - થાય છે. અર્થ- ગુરુદ્વારા પ્રવચનયોગ્ય શાસ્ત્ર. આવી જ રીતે ૩પતિeતે
આ અર્થમાં ઉપ+સ્થા ધાતુને આ સૂત્રની સહાયથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ૩નીય પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી ઉ૫સ્થાનીયઃ શિષ્યો ગુનો. આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી સનીય પ્રત્યય કત્તામાં ન થાય ત્યારે તે નીય પ્રત્યય ઉપર જણાવ્યા મુજબ કમમાં થવાથી ઉપસ્થાનીય: શિષ્યા ગુરુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ - ગુરુની પૂજા કરનાર શિષ્ય. શિષ્યવડે પૂજનીય ગુરુ. Iટll
ન્નિષ-શી - Dા 55 સ-રસ - નોન--ઝૂ-મઃ : પાછા
ચ્છિવું શી થા મા વસ્ નનું રદ્ કૃ અને અન્ન ધાતુથી વિહિત જી પ્રત્યય; વિકલ્પથી કત્તામાં થાય છે.+ચ્છિવું ધાતુને “-વહૂ પ-૧૧૭૪ થી વિહિત છ (ત) પ્રત્યય આ સૂત્રથી કત્તમાં (ઋષ્યતિ અર્થમાં) થાય છે. તેથી ૩+ +િ આ અવસ્થામાં તવસ્થ૦ ૧૩-૬૦” થી તું ને ટુ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ઋષ્ટ: જાન્તાં ચૈત્ર: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી કત્તમાં જે પ્રત્યય ન થાય ત્યારે તત્ સાથ૦ ૩-૩-૨૧' ની સહાયથી તે $ પ્રત્યય કર્મમાં થવાથી સચ્છિષ્ટ કાન્તા વૈપણ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃચૈત્રે પત્નીને આલિગન કર્યું. ચૈત્ર વડે પત્ની આલિંગાઈ. તિશી ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ આ સૂત્રની સહાયથી કત્તમાં (તિરોને અર્થમાં) જે પ્રત્યય. તેની પૂર્વે “તાશ૦ ૪-૪-૩ર’ થી , “નામનો ૪-૩-૧થી ને ગુણ 9 આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી સતિશયિતો ગુરુ શિષ્ય: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી કત્તમાં જી પ્રત્યય ન થાય તો ઉપર જણાવ્યા મુજબ તે પ્રત્યય કર્મમાં થવાથી
તિશયિતો : શિર્વેઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ- શિષ્ય ગુરુનું સન્માન કર્યું. શિષ્યો વડે ગુરુ સન્માનિત થયા. ૩૫+થા ધાતુને
