________________
શ્રી સબંધ ચરતિકા-ભાષાંતર. सामाइयं तु काउं, गिहकर्म जो य चिंतए सड्ढो। अट्टवसट्टोगो , निरत्थयं तस्स सामइयं ।। १८ ।।
ગાથાર્થ-જે શ્રાવક સામાયિક કરીને આર્તધ્યાનવસથી પીડિત થઈ ઘર સંબંધી કામ ચિંતવે, તેનું સામાયિક નિરર્થક જાણવું. ૧૮ : - વ્યાખ્યાથ–જે શ્રાવક નવમા વ્રતરૂપ સામાયિક કરીને આધ્યાનની પરતંત્રતાવડે વ્યાકુલતા પામે છતે ઘર સંબંધી કામકાજને જેમકે—“આજે ઘરે ઘી નથી, હિંગ, લવણ, ઇંધણ નથી, આજે તે ભેજન થયું પણ કાલે કુટુંબનું શું થશે ? ગાયો તરશી છે, મારી સ્ત્રી ઘરમાં પ્રવૃત્તિવાળી છે, આજે પણ આવેલા છે.” ઈત્યાદિ પ્રકારે ચિંતવે, એથી મનનું દુર્બાન એ ઉપગ શૂન્યતા વિગેરેથી સાવધચિંતા વિગેરેમાં પ્રવર્તવું તે સામાયિકને અતિચાર કહે છે. તે ચિંતવવાનું ફળ કહે છે. આર્તધ્યાનને વશ થનારનું સામાયિકનિષ્ફળ જાણવું. ધર્મધ્યાનમાં પ્રવર્તવાથી જ સામાયિકની સફળતા છે એમ સમજવું. - તેમાં સામાયિક કરવાની વિધિ પૂર્વમાં આવી રીતે જેવાય છે. આવશ્યક બ્રહવૃત્તિમાં–“ અહીં અદ્ધિમાન અને ત્રાદ્ધિ વિનાનો એમ શ્રાવક બે પ્રકારના હોય છે.” ઇત્યાદિથી શરૂઆત કરી આ વિધિએ જઈ ત્રિવિધે સાધુઓને નમી પછી સામાયિક કરે, “હે ભગવન્! હું સામાયિક કરૂં છું, જ્યાં સુધી સાધુઓની પર્ય પાસના કરૂં ત્યાં સુધી બે પ્રકારના (કરવા અને કરાવવા આશ્રી) સાવધ યેગનું ત્રિવિધ પચ્ચખાણ કરું છું.” એમ કર્યા પછી રિચય પડિકકમે, પછી આવી આચાર્ય વિગેરેને વાંદે.” તથા પંચાશક વૃત્તિમાં-“આ વિધિએ જઈ ત્રિવિધે (મન, વચન, કાયાવડે.) સાધુઓને નમી સામાયિક કરે,
રિ મર!” ઈત્યાદિ ઉચ્ચાર્યા પછી રાશિ પડિકમે, પછી આચના કરી આચાર્યાદિને વાંદે.” તથા નવપદ વિવારણમાં–આવેલે (શ્રાવક) ત્રિવિધ સાધુઓને નમસ્કાર કરી તેમની સાક્ષિએ ફરી “fમ મ” ઈત્યાદિથી જ