________________
૧૩૬
શ્રી સંબંધ સપ્તતિકા–ભાષાંતર ક્ષાયિક યકત્વ સાતમી નારકમાં જવા ગ્ય આયુષ્ય કર્મ થકી ત્રીજી નારકીમાં જવા ગ્ય આયુષ્ય કર્મ બાંધ્યું.
દ્વારકામાં વાસુદેવ વસતા હતા, તેને વીરે. સાળવી ભક્ત હતું. વર્ષાકાળમાં ઘણું જ હણાઈ જાય એમ જાણું વાસુદેવ બહાર નીકળતા ન હતા. તે વીરે દ્વાર ન મેળવતાં પ્રતિદિન ફૂલછજિજકાની પૂજા કરી જતું હતું, પરંતુ જમતે ન હતે એથી અત્યંત દુર્બળ થઈ ગયે, વર્ષાકાળ વીત્યા પછી રાજા (વાસુદેવ) બહાર નીકળ્યા, સઘળા રાજાઓ તેની પાસે હાજર થયા. વીરે તેને પગે પડ. રાજાએ પૂછયું વીરે દુર્બળ કેમ છે? દ્વારપા
એ યથાસ્થિત વૃત્તાંત કહ્યું. રાજાને અનુકંપા ઉત્પન્ન થઈ વીરકને પ્રવેશ ન અટકાવવાનું કર્યું. વાસુદેવ પોતાની સઘળી પુત્રીઓ જ્યારે વિવાહ કાળે પાદવંદન કરવા આવતી, ત્યારે તેણીએને પૂછતા કે-“પુત્રિ! તું દાસી થઈશ કે સ્વામિની? તે પુત્રીઓ કહેતી કે-“અ સ્વામિની થઈશું.” ત્યારે રાજા કહેતા કે તે ભટ્ટારક-પૂજ્યના ચરણ સમીપે પ્રવજ્યા સ્વીકારે. પછી હેટા નિષ્ક્રમણ સત્કારવડે દીક્ષા લેવા જતાં ઓચ્છવ વડે સત્કાર પામતી તે કન્યાઓ પ્રત્રજ્યા અંગીકાર કરતી હતી. એમ કાળ જતે હતે. અન્યદા એક રાણીને પુત્રી હતી, તે રાણી વિચારવા લાગી કે“સઘળી કન્યાઓને પ્રત્રજ્યા અપાવાય છે.” તેણુયે પુત્રીને શિખવ્યું કે-“તું કહેજે કે હું દાસી થઈશ. સર્વ અલંકારોથી વિભૂષિત થઈ તે કન્યા રાજા સમીપે ગઈ. પૂછ્યું ત્યારે તેણુએ કહ્યું કે-હું દાસી થઈશ. ” વાસુદેવે વિચાર્યું કે-“મહારી પુત્રીએ સંસારમાં જમણ કરે અને અન્ય મનુષ્ય વડે કેમ અપમાનિત થાય; એ તે ઠીક નહિ. શે ઉપાય ? કે જેથી અન્ય કોઈ પુત્રી પણ એમ ન કરે.” વિચાર કર્યો, ઉપાય મેળવ્ય, વીરકને પૂછયું કે હું કાંઈ અપૂર્વ કર્યું છે?” તેણે કહ્યું કે નથી કર્યું.” રાજાએ કહ્યું કે-વિચારી છે. ત્યારપછી ઘણુ વખત સુધી વિચારીને તેણે કહ્યું કે-બરડી ઉપર એક કાકડે હતું, તેને મેં પથરાથી હણને પાડ્યો હતો અને તે મરી ગયે હતે. ગાડાના ચિલામાં પાણી વહેતું હતું, તેને તે ડાબા પગથી ધારી રાખ્યું હતું, તે મર્યાદા