________________
ચારિત્રના મહિમાનું વર્ણન. હોય છતાં તે ચારિત્રથી રહિતને શું કરશે? અર્થાત સ્વકાર્યને સાધતું ન હોવાથી કાંઈપણ નહિ. કેમકે
ચારિત્રથી રહિત જ્ઞાન, દર્શન–સમ્યકત્વથી રહિત વેષને સ્વીકાર, અને સંયમ વિના તપસ્યા જે આચરે; તેનું તે નિરથક જાણવું. - તેમાં દાત કહે છે—જેમ અંધને–આંખરહિતને તેલ વિગેરે સિંચવાવડે અત્યંત દેદીપ્યમાન કરવામાં આવેલ લાખો કે કરેડે દીવા પણ કાંઈ પ્રકાશ આપી શકતા નથી.
તથા થોડું પણ શ્રત–આગમ ભણવામાં આવ્યું છતું ચારિ. ત્રવંત માષતુષ વિગેરેની જેમ સ્વર્ગ અને મેલના માર્ગને ઉદ્યાત કરનારૂં થાય છે. જેમ ઘણું દીવા તે દૂર રહ્યા, ફક્ત એક દીવો પણ આંખવાળાને પદાર્થના સમૂહને પ્રકાશ કરે છે. એ ગાથાને અર્થ જણાવ્યો. - અહિં એજ આશયવાળી આવશ્યકનિયુક્તિમાંની આ બે ગાથાઓની પહેલાની ગાથાઓ ઉપયોગી હોવાથી વ્યાખ્યા સહિત લખવામાં આવે છે.
“सुयनाणंमि वि जीवा, वट्टतो सो न पाउणइ मोक्खं । જો તવ સંગમમgs, ગોપ જ ચા હું જે” | ગમનિકા–શ્રુતજ્ઞાનમાં તેમજ મતિજ્ઞાનાદિમાં વતે છત પણ જીવ મેક્ષ પામતો નથી, એ કથનવડે પ્રતિજ્ઞાર્થ સૂચવ્યું. કે જીવ? જે તપ સંયમરૂપ યોગેને વહન કરી શકતા નથી, આ કથનવડે હેત્વર્થ દર્શાવ્ય, દષ્ટાંત તે જાણી લેવું અથવા કહેશે. પ્રગ––માત્ર એકલું જ્ઞાન ઈચ્છિત અર્થ પ્રાપ્ત કરાવનાર થતું નથી. સદ્ધિયા રહિત હેવાથી, પોતાના દેશને પ્રાપ્ત કરવા ઈચ્છતા, ગમનક્રિયાથી રહિત, માગ જાણનાર મનુષ્યના જ્ઞાનની જેમ. અથવા સૂત્રમાં જણાવેલુંજ દ્રષ્ટાંત-માર્ગ જાણનાર નિયમક–ખલાસીથી યુકત, ઈચ્છિત દિશામાં લઈ જનાર પવનની ક્રિયાથી રહિત વહાણની જેમ.
જે કારણવડે જેમ. છેક-દક્ષ નિર્ધામક પ્રાપ્ત કરનાર વહાણ
