________________
૧૨૮
શ્રી સંધ સપ્તતિકા-ભાષાંતર ભાવાર્થ-જિનેશ્વરની આજ્ઞારહિતપણે જિદ્રવ્યને વધારનારા પણ મૂઢ મનુષ્ય ભવસાગરમાં બુડે છે.
આજ્ઞારહિત વૃદ્ધિ આવી રીતે–શ્રાવકે દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ માટે કલાલ-દારૂ વેચનાર, મચ્છી પકડનાર, મારનાર, -મચ્છીમાર, હિંસક, વેશ્યા, ચામડાના વેપારી-મચી વિગેરે લેકેને વ્યાજ વિગેરેથી આપવું, તથા દેવદ્રવ્યવડે અથવા ભાડા વિગેરેના હેતુ ભૂત દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ માટે જે દેવનિમિત્તે સ્થાવર વિગેરેની નિષ્પત્તિ કરવી, તથા મેંઘા કાળમાં વેચાણવડે ઘણું દેવદ્રવ્ય ઉત્પન્ન કરવા માટે ગૃહસ્થ જે દેવદ્રવ્યવડે સેંઘું ધાન્ય સંઘરવું, તથા દેવ માટે કૂવા, વાડી, ખેતર વિગેરે કરવું, તથા શુષ્કશાલા-જકાત ચેકી વિગેરેમાં ભાંડ-કરિયાણાં વસ્તુને ઉદ્દેશી રાજગ્રાહ્ય ભાગથી અધિક કર ઉત્પન્ન કરવાથી ઉત્પન્ન દ્રવ્યવડે જિનદ્રવ્યની વૃદ્ધિ કરવી એ જિનવરની આજ્ઞાથી રહિત છે. તથા કહ્યું છે કે –
પરંતુ અહિં ધર્માધિકારમાં સ્થાવર અત્યંત અગ્ય કૂવા કરાવવા વિગેરે, તેમજ ઉત્પન્નમાંથી કર ઉપજાવવા વિગેરે ઉત્સુત્ર છે.–સૂત્ર વિરુદ્ધ વર્તન છે. તેમાં સ્થાવર વિગેરે કરાવવા ઈત્યાદિમાં છકાયને આરંભ, અસંતવાસ વિગેરે કારણથી મહાસાવદ્યપણું હોવાથી, નિવારણ કરેલ હોવાથી દેવને માટે ઉ. ત્પન્નમાંથી કર ઉપજાવવાનું લેકને અપ્રીતિ ઉપજાવનાર હોવાથી, અધિના હેતુભૂતહેવાથી સૂત્ર વિરુદ્ધ વર્તન છે. કહ્યું છે કે-ધ
ને માટે ઉદ્યમ કરનારે કેઈને પણ અપ્રીતિ ઉત્પન્ન કરવી ન જોઈએ, એ વર્તનથી સંજમ પણ શ્રેયસ્કર છે. આ વિષય પર ભગવંત-મહાવીરદેવજ ઉદાહરણ રૂપ છે. ભગવંત મહાવીરદેવ તાપસોની અપ્રીતિને પરમ અધિબીજ રૂપ જાણું તે તાપસના આશ્રમમાંથી ચોમાસાના કાળમાં પણ ચાલ્યા ગયા હતા.
તે એવી રીતે જિનદ્રવ્યને વધારનારા પણ, ખાનારા તે દૂર રહે.” કેમકે દેવદ્રવ્યનું ભક્ષણ મહા અનર્થના હેતુભૂત છે. શું ?,
