________________
કાયાનું વર્ષોંન.
૩
નાગણી છે. તથા ઉગ્ર વિષવાળા, ઘાર ફૂંફાડાવાળા, જેના સ્પર્શી માત્રથી મનુષ્ય સમુદ્રની જેમ દુ:ખે પૂરી શકાય તેવા થાય છે; તે આ લેાણ નામના મહાનાગ છે. આ ક્રોધ, માન, માયા અને લાભ એ ચારે દુષ્ટ સર્પો છે, કે જેથી સદા સંતપ્ત થયેલ જગત્ જીણું થચેલ હાય તેમ કળકળે છે દુ:ખી થઇ રહ્યુ છે. એમ કહી તેણે તે સ મૂકયા. ભયંકર આકાર ધારણ કરનાર તે વિષધરાએ તેને ડંખ દીધો, તેથી તે મૂર્છાવશ થઈ ભૂમિ ઉપર પડયા અને મરેલાની જેમ ચેષ્ટારહિત થયા. દેવે કહ્યુ “હા હા ! શું થયું ? ! વાર્યાં છતાં પણ રહ્યો નહિ. ’ તેને પૂર્વે કહેલા મિત્રાએ આસડા કર્યાં, પરંતુ આસડો કાંઇ ગુણકારી થયાં નહિ પછી તેના સ્વજનવગે પગે પડી કહ્યું કે હું સત્પુરુષ ! દયા કરેા. ’ દેવે કહ્યું કે• આવીજ રીતે હું પણ ડસાયા હતા, મને પણ ડંખ દીધા હતા. જો આવા પ્રકારનું આચરણ કરે તેા જીવે. જો તેમ પાલન ન કરે તે સજીવન થવા છતાં પણ ફ્રી મરે. ' સ્વજનાએ કહ્યું- કેવી રીતે ? ’ દેવે કહ્યું કે–આ ચાર પ્રકારના દુષ્ટ આશીવિષ સોંથી ડસાયેલે હું વિષના નાશ કરવા માટે વિવિધ તપ ને આચરું છુ, પ તા, જગલા, મસાણા, શૂન્ય-ઉજ્જડ ઘરા, ઝાડાનાં મૂળાને સેવું છું. તે દુષ્ટ સર્પના ક્ષણ વાર પણ વિશ્વાસ રાખતા નથી. અતિ આહાર પણ સહતા નથી. અત્યંત સ્નિગ્ધ આહારવર્ડ પણુ તેઓ ઉદયમાં આવે છે. નિર્દોષ આહારને પણ હું અત્યંત ઈચ્છતા નથી. સ્વજનાએ ‘એમ’કહી સ્વીકાર્યું, ત્યારે દેવે ધ્યાન માર્યુ. ધારણા રાખી, શિખાબ ધ કર્યા, મંત્રજાપ દીધા. તે આવી રીતે—
,
,,
“ સિદ્ધે નમંત્તિળ, સંન્નાર્થા ય ને મહાવૈજ્ઞા | वrच्छामि डंककरियं, सव्वविसनिवारणीविज्जं ॥ १ ॥ सव्वं पाणाइवायं पच्चक्खाई सव्वं अलियवयणं च, સભ્યમત્તાવાળ, મેહુળ, પરિાદું સ્વાહા । ભાવાર્થસિદ્ધોને અને સંસારમાં રહેલા મહાવૈદ્યોને નમસ્કાર કરી કકરી સર્વ વિષનિવારણી વિદ્યા હું કહીશ. સર્વ પ્રા ણાતિપાત, સર્વ અલિક-અસત્ય વચન, સર્વ અદત્તાદાન, મૈથુન અને પરિગ્રહનું પ્રત્યાખ્યાન કરવું.